Μέρος της νέας αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας αργά αλλά σταθερά φαίνεται να γίνεται η Τουρκία. Κάτι το οποίο επισφραγίστηκε και με την επίσκεψη του βρετανού πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ στην Άγκυρα, η οποία μεταξύ άλλων είχε σαν αποτέλεσμα και την υπογραφή της συμφωνίας απόκτησης των μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhoon, αλλά και στην συνέχεια από την επίσκεψη του Γερμανού Καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς.

Με την εξασφάλιση του συμβολαίου για τα Eurofighter η Τουρκία πετυχαίνει και μία μεγάλη διπλωματική νίκη που δείχνει πόσο ενισχύεται ο ρόλος της σε μία νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Σε αυτή την πραγματικότητα, η Τουρκία η οποία έχει επενδύσει τα μέγιστα στην αμυντική της βιομηχανία, χρησιμοποιεί και τους αμυντικούς εξοπλισμούς για την άσκηση διπλωματίας.

Η στροφή της Γερμανίας

Να σημειωθεί ότι η Γερμανία ήταν αυτή που μέχρι πρόσφατα είχε μπλοκάρει επί σειρά ετών την συμφωνία αυτή επικαλούμενη την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.

Ωστόσο η νέα γερμανική κυβέρνηση υπό τον Φρίντριχ Μερτς ήταν αυτή που έδωσε το πράσινο φως στο προσύμφωνο για έναρξη διαπραγματεύσεων με στόχο την τελική πώληση Eurofighter στην Τουρκία.

Η επιλογή της Τουρκίας να προχωρήσει για πρώτη φορά στα τελευταία 75 χρόνια της ιστορίας της στην προμήθεια ενός μαχητικού αεροσκάφους που δεν έχει κατασκευαστεί στις ΗΠΑ (το προηγούμενο ήταν το επίσης βρετανικό Spitfire), του Eurofighter Typhoon, αποτελεί μια εξέλιξη η οποία πέρα από την αμιγώς στρατιωτική και βιομηχανική διάσταση, έχει πολύ σοβαρές διπλωματικές προεκτάσεις.

Η επιλογή του Τούρκου Προέδρου για ένα σύγχρονο μαχητικό αεροσκάφος το οποίο αποτελεί κονσόρτσιουμ των αμυντικών βιομηχανιών τεσσάρων χωρών (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία), δείχνει πως ο κ. Ερντογάν ουσιαστικά ο προχωρεί σε μια λύση που δεν έχει αμερικανικό χρώμα, καθώς αφενός επιθυμεί να έχει εξασφαλισμένη την πρόσβαση σε υψηλή τεχνολογία, αφετέρου διότι ενδεχομένως εκτιμά ότι η απόκτηση αμερικανικών μαχητικών τύπου F-35 είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση ανεξαρτήτως των άριστων προσωπικών σχέσεών του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Η συμφωνία

Η συμφωνία αγοράς 20 Eurofighter ύψους 8 δισ. βρετανικών λιρών (περίπου 9,2 δισ. ευρώ) ανακοινώθηκε από τον κ. Ερντογάν και τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ, το αεροσκάφος του οποίου πέταξε από το Λονδίνο προς την Αγκυρα συνοδευόμενο από δύο αεροσκάφη αυτού του τύπου της Βασιλικής Αεροπορίας.

Όπως φαίνεται η στρατηγικού τύπου επαφή της Τουρκίας με τους Ευρωπαίους περνάει μέσα από τα διάφορα έργα της ευρωπαϊκής άμυνας, ενώ και για την πλευρά πολλών Ευρωπαίων η συμμετοχή της χώρας που διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ αλλά και μια διαρκώς αναπτυσσόμενη αμυντική βιομηχανία θεωρείται απολύτως απαραίτητη στην προσπάθεια επανεξοπλισμού, στην οποία έχουν αποδυθεί κυρίως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Πάντως φαίνεται ότι στη συμφωνία για τα Eurofighter συμπεριλαμβάνονται και όπλα, τα οποία στην περίπτωση των Eurofighter κατασκευάζονται από το κονσόρτιουμ της MBDA, όπου πέρα από τις τέσσερις χώρες που αναπτύσσουν το αεροσκάφος, κομβικό ρόλο έχει η Γαλλία.

Τουρκία: Κάλεσε τον Έλληνα πρέσβη για εξηγήσεις - Σε φάση κορυφαίας όξυνσης οι Ελληνοτουρκικές σχέσεις

Η Ελλάδα

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είχε ζητήσει από τη Γαλλία να μπλοκάρει την εξαγωγή των πυραύλων Meteor (που αναπτύσσει η MBDA), σε διάφορα επίπεδα. Επιπλέον, η Αθήνα έχει έως τώρα μια πολύ σαφή και διατυπωμένη άποψη περί των όρων που θα πρέπει να πληροί η Αγκυρα προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στα δάνεια του κανονισμού SAFE της Ε.Ε. και, κυρίως, την άρση του casus belli και την αποκήρυξη της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών».

Σε ό,τι αφορά στο «μπλοκάρισμα» της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, η Αθήνα είναι σε πλήρη εναρμόνιση με το Παρίσι και τη Λευκωσία, ωστόσο όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιθυμούν τη στενότερη συνεργασία με την Άγκυρα, μάλιστα κάποιες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, προχωρούν σε γοργούς ρυθμούς τη διμερή συνεργασία των αναζητεί την απαραίτητη τεχνολογία για την ανάπτυξη του εγχώριας κατασκευής αεροσκάφους τύπου ΚΑΑΝ, το οποίο δεν προχωρεί λόγω της κωλυσιεργίας των ΗΠΑ στην εξαγωγή κάποιων συστημάτων.

Ο Υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, μετά την ανακοίνωση για την προμήθεια των 20 νέων Eurofighter, επεσήμανε πως ο στόχος της Αγκυρας είναι να αγγίξει τον αριθμό των 44 αεροσκαφών, με την προσθήκη ακόμη 24 μεταχειρισμένων από το Κατάρ και το Ομάν. Η πρώτη παράδοση των μαχητικών στην Τουρκία αναμένεται το 2030. Ομως τα πρώτα μαχητικά από το Κατάρ θα παραδοθούν τους πρώτους μήνες του 2026.

Ισοζύγιο

Να σημειωθεί ότι πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως, η αγορά των Eurofighter θεωρείται και λύση ανάγκης καθώς ο αρχικός σχεδιασμός της τουρκικής αεροπορίας προέβλεπε τη συμπαραγωγή και παραλαβή 100 αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35, τα οποία θα αντικαθιστούσαν τα παλαιότερα F-4 και κάποια από τα F-16.

Υπενθυμίζεται ότι με τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 (λόγω της αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400) αρχικά είχε εξετασθεί ως εναλλακτική η αγορά 40 νέων F-16 και ο εκσυγχρονισμός άλλων 80 F-16 Viper. Στη συνέχεια έμειναν μόνο τα 40 νέα F-16 και η παραγωγή των ΚΑΑΝ.

Όπως φαίνεται κυρίως από το πολύ υψηλό κόστος που κατέβαλε για τα Eurofighter, πιθανότατα θα αποκτήσει την τελευταία εκδοχή του και μαζί όλα τα όπλα τα οποία μπορεί να φέρει το Eurofighter, περιλαμβανομένων των πυραύλων αέρος – αέρος Meteor αλλά και αέρος – εδάφους Brimstone, ενώ μένει να φανεί ο τύπος του Eurofighter που θα αποκτηθεί από Κατάρ και Ομάν.

Με βάση τα σημερινά δεδομένα και την εξέλιξή τους στο προσεχές μέλλον, η ισορροπία δυνάμεων παραμένει υπέρ της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας αν και η Τουρκία κάνει ένα σημαντικό βήμα για την αλλαγή υπέρ της του ισοζυγίου δυνάμεων.

Η Τουρκία θα αρχίσει να αποκτά από το 2030 έναν τύπο αεροσκάφους πολύ υψηλής τεχνολογίας, ωστόσο έως τότε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία θα έχει ήδη εντάξει στον στόλο της κάποια από τα 20 F-35 που έχουν ήδη ξεκινήσει να αναπτύσσονται στις ΗΠΑ (το πρώτο θα παραληφθεί το 2028), θα έχει παραλάβει το σύνολο των 82 F-16 Viper και ενδεχομένως να έχει προσθέσει κάποια ακόμη στα 24 Rafale που ήδη διαθέτει.

Επιπλέον, το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα διαφανεί αν τελικά η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία θα προχωρήσει στο πρόγραμμα αναβάθμισης ακόμη 38 F-16 σε Viper (εν είδει ενίσχυσης της ΕΑΒ) ή αν θα ενεργοποιήσει την προαίρεση αγοράς ακόμη 12 F-35.

Διαβάστε ακόμη: