Μετά τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, το νέο πρόσωπο της ρωσικής αντιπολίτευσης είναι εκείνο της συζύγου του, Γιούλια Ναβάλναγια, γράφουν οι Financial Times. Και αυτό ενέχει μεγάλο ρίσκο για εκείνη.
Η Γιούλια Ναβάλναγια έχει δηλώσει ότι πάντα ήθελε να είναι σύζυγος πολιτικού, όχι πολιτικός η ίδια. Όμως, τις πρώτες ημέρες μετά τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, έχει κυριεύσει την παγκόσμια σκηνή σαν παγκόσμια ηγέτιδα, γράφει ο Μαξ Σέντον, επικεφαλής του γραφείου των Financial Times στη Μόσχα, αναλύοντας τις κινήσεις της 47χρονης.
Λίγες ώρες αφού η Ρωσία ανακοίνωσε τον θάνατο του συζύγου της, πριν από μία εβδομάδα, η Γιούλια Ναβάλναγια ορκίστηκε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα λογοδοτήσει, μιλώντας ενώπιον ηγετών στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.
Αυτή την εβδομάδα, πίεσε το συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στις Βρυξέλλες για να επιβληθούν νέες κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας και μετά μαζί με την κόρη της, Ντάρια, συνάντησαν τον Τζο Μπάιντεν στο Σαν Φρανσίσκο.
«Οι βετεράνοι εκεί έλεγαν ότι κανένας δεν μπορούσε να θυμηθεί μια τόσο συγκινητική στιγμή στο Μόναχο όσο η σύντομη ομιλία της», περιγράφει ο Μάικλ ΜακΦάουλ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Ρωσία, αναφερόμενος στη διάσκεψη για την ασφάλεια. «Έχει τα προσόντα για να κάνει αυτή τη δουλειά. Απλά ποτέ δεν ήθελε να την κάνει, επειδή πάντα πίστευε πως αυτός ήταν ο ρόλος του Αλεξέι», συμπληρώνει.
Σε βίντεο που αναρτήθηκε τη Δευτέρα, η Γιούλια Ναβάλναγια ζήτησε από τους Ρώσους να «μοιραστούν την οργή της» και ορκίστηκε να συνεχίσει τον πόλεμο του συζύγου της κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Το βασικό που μπορούμε να κάνουμε για τον Αλεξέι και για τους εαυτούς μας είναι να συνεχίσουμε να πολεμάμε», είπε. «Να ενωθούμε σε μια ισχυρή γροθιά και να χτυπήσουμε αυτό το παρανοϊκό καθεστώς. Τον Πούτιν, τους φίλους του, τους κλέφτες και δολοφόνους που έχουν σακατέψει τη χώρα μας», συμπλήρωσε.
«Η Γιούλια Ναβάλναγια είναι η μόνη που μπορεί να τον αντικαταστήσει»
Η ταχύτητα με την οποία η Ναβάλναγια ανέλαβε το καθήκον του συζύγου της, έπειτα από δύο δεκαετίες που σε μεγάλο βαθμό απέφευγε τα φώτα της δημοσιότητας, δείχνει τον ρόλο που πάντα έπαιζε ως η πιο σημαντική έμπιστή του, λένε φίλοι του ζευγαριού.
«Δεν ήταν μόνο η σύζυγός του, καταλαβαίνετε; Ήταν το μόνο πρόσωπο στο οποίο ο Αλεξέι μπορούσε να πει τα πάντα, που ήταν πάντα δίπλα του και η στενότερη φίλη του», λέει η Γεβγκένια Άλμπατς, Ρωσίδα δημοσιογράφος που ζει εξόριστη. «Είπε ότι ο μισός εαυτός της δολοφονήθηκε… οπότε ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να αντικαταστήσει αυτό το άλλο μισό είναι η Γιούλια», συμπληρώνει.
Η 47χρονη σήμερα Γιούλια Ναβάλναγια γνώρισε τον Αλεξέι Ναβάλνι ενώ έκανε διακοπές στην Τουρκία, το 1998. Δούλεψε για λίγο στον τραπεζικό τομέα και το εμπόριο, μετά πουλούσε καλάθια της μικρής εταιρείας των πεθερικών της αλλά τελικά συνειδητοποίησε ότι η ολοένα μεγαλύτερη δημοτικότητα του συζύγου της ως η κυρίαρχη φωνή εναντίον του Βλαντιμίρ Πούτιν καθιστούσε αδύνατο το να κάνει άλλη δουλειά. «Όπου κι αν πήγαινα, θα ήταν δύσκολο για την εταιρεία και για εμένα», είχε πει σε μία σπάνια συνέντευξή της το 2014.
Το 2011 ο Αλεξέι Ναβάλνι συνελήφθη για πρώτη φορά, αφού ηγήθηκε των μεγαλύτερων διαδηλώσεων που είχαν γίνει ποτέ κατά του Βλαντιμίρ Πούτιν. Κάτι που έφερε τη Γιούλια Ναβάλναγια αντιμέτωπη με το τι σήμαινε για την οικογένειά της η καταστολή των αντιφρονούντων. Το ζευγάρι είχε αποκτήσει δύο παιδιά.
«Επί 20 χρόνια ποτέ δεν είδα ούτε μία φορά να ενοχλείται η Γιούλια ή να λέει ότι θα έπρεπε να βάλει την οικογένειά του πάνω από την πολιτική», λέει η Άλμπατς. «Η πολιτική ήταν η δουλειά του Αλεξέι Ναβάλνι, το στήριζε απολύτως και ήταν παντού μαζί του, σε κάθε διαμαρτυρία», συμπληρώνει.
«Έπαιξε κρίσιμο ρόλο για να σωθεί η ζωή του Αλεξέι»
Τώρα, η Γιούλια Ναβάλναγια είναι το νέο πρόσωπο ενός αντιπολιτευτικού κινήματος στη Ρωσία που είναι αντιμέτωπο με την πιο σκοτεινή στιγμή στα 24 χρόνια που είναι στην εξουσία ο Βλαντιμόιρ Πούτιν, επισημαίνουν οι Financial Times.
Από τη στιγμή που έγινε η εισβολή στην Ουκρανία, πριν από δύο χρόνια, το Κρεμλίνο έχει ποινικοποιήσει κάθε διαφωνία και έχει συλλάβει σχεδόν 20.000 ανθρώπους γιατί διαμαρτύρονταν κατά του πολέμου, σύμφωνα με την οργάνωση OVD-Info.
Οι κινήσεις εναντίον του κινήματος του Αλεξέι Ναβάλνι είχαν γίνει νωρίτερα. Το 2020 δηλητηριάστηκε με νόβιτσοκ στη Σιβηρία και έμεινε για αρκετές ημέρες σε κώμα, κάτι που ανάγκασε τη Γιούλια Ναβάλναγια να πάρει την πρώτη πτήση προς το Ομσκ και να ζητήσει δημοσίως από τον Βλαντιμίρ Πούτιν να επιτρέψει να μεταφερθεί ο σύζυγός της στη Γερμανία, για να υποβληθεί σε θεραπεία.
«Έπαιξε κρίσιμο ρόλο για να σωθεί η ζωή του Αλεξέι. Πολέμησε μέχρι να τον βγάλει από τη χώρα», λέει ο Σεργκέι Γκούριεφ, φίλος της οικογένειας και κοσμήτορας του πανεπιστημίου Sciences Po στο Παρίσι.
Στις αρχές του 2021 το ζευγάρι επέστρεψε στη Μόσχα. Μόλις έφτασαν ο Αλεξέι Ναβάλνι συνελήφθη και φυλακίστηκε για τις πρώτες από τις πολλές κατηγορίες που θα του απαγγέλλονταν στη συνέχεια, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα παραμείνει στη φυλακή.
Την ώρα που ο δικαστής διάβαζε την ποινή του, ο Αλεξέι Ναβάλνι χαμογέλασε στη Γιούλια. Στη συνέχεια το Κρεμλίνο απαγόρευσε την οργάνωσή του και συνέλαβε υποστηρικτές του οι οποίοι επέλεξαν να μην εγκαταλείψουν τη Ρωσία.
Ακόμη και μετά τον θάνατό του, το Κρεμλίνο κάνει προσπάθειες για να εξαλείψει τις δημόσιες εκδηλώσεις στη μνήμη του αντιφρονούντα. Επίσης, φαίνεται πως το Κρεμλίνο έχει αναγνωρίσει τη Ναβάλναγια ως απειλή.
Ο Ντμίτρι Μενβέντεφ, πρώην πρόεδρος και στόχος μίας εκ των μεγαλύτερων ερευνών του Ναβάλνι για διαφθορά, δήλωσε την Πέμπτη ότι «το χαμογελαστό, χαρούμενο πρόσωπο της χήρας του Ναβάλνι» τον έκανε να σκεφτεί «πως περίμενε όλα αυτά τα χρόνια να συμβεί αυτό, για να ξεκινήσει τη δική της πολιτική ζωή».
Οι «κίνδυνοι για τη Ναβάλναγια είναι τεράστιοι», λέει η Άλμπατς. Σε τέτοιο βαθμό, που έχει αποφύγει να επιστρέψει στη Ρωσία. «Ο Αλεξέι ανησυχούσε ότι… θα δοκίμαζαν κάποια βρωμοδουλειά. Το μόνο πράγμα που ίσως τους σταματήσει είναι ότι ο Πούτιν και οι πράκτορές του είναι απόλυτα σοβινιστές και θα σκεφτούν ότι δεν αξίζει να κυνηγήσουν μια γυναίκα», καταλήγει.
