Σε χρονιά «ρεκόρ» εξελίσσεται το 2023 για το εγχώριο πιστωτικό σύστημα, το οποίο αξιοποιώντας στο έπακρο το «δώρο» της ΕΚΤ και την κούρσα των επιτοκίων, αναπροσαρμόζει προς τα πάνω τους βασικούς οικονομικούς στόχους, γεμίζει τα ταμεία του, θωρακίζεται κεφαλαιακά, επιβραβεύει τους μετόχους και αναζητά ευκαιρίες για εξαγορές και συγχωνεύσεις.
Ειδικότερα, επιτοκιακά έσοδα, ύψους περίπου τριών δισ. ευρώ, εμφάνισαν το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι τράπεζες Eurobank, Εθνική Τράπεζα, ως απόρροια της ραγδαίας ανόδου των επιτοκίων που ξεκίνησε πέρυσι τον Ιούλιο και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα.
Για το ίδιο διάστημα εμφάνισαν και υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας έχοντας όλες «περάσει» με εξίσου υψηλή βαθμολογία τα stresstests της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Αναφορικά με τη ρευστότητα, οι καταθέσεις συνεχίζουν να αυξάνονται, ενώ καταγράφηκαν σημαντικές αποπληρωμές δανείων από επιχειρήσεις ως «αντίδραση» στη ραγδαία αύξηση των επιτοκίων, με τις διοικήσεις, ωστόσο, των τραπεζών να εμφανίζονται αισιόδοξες πως ο ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης θα επιταχυνθεί το επόμενο μισό του έτους.
Αύξηση –αν και μικρή– του δείκτη «κόκκινων» δανείων καταγράφηκε το β’ τρίμηνο του 2023 σε Εθνική Τράπεζα και Eurobank, με αμφότερες, ωστόσο, να βρίσκονται εγγύτερα στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, έχοντας επιτύχει σημαντικά βήματα ως προς την εκκαθάριση του ισολογισμού τους.
Eurobank: Έρχονται συγχωνεύσεις, εξαγορές και διανομές μερισμάτων
Έτοιμη να αξιοποιήσει την εντυπωσιακή κεφαλαιακή δύναμη πυρός που διαθέτει για οργανική ανάπτυξη, εξαγορές, συγχωνεύσεις και ανταμοιβή των μετόχων εμφανίστηκε η διοίκηση της Eurobank, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στους αναλυτές μετά τα αποτελέσματα του δευτέρου τριμήνου.
Η τράπεζα ανακοίνωσε καθαρά κέρδη ύψους 448 εκατ. ευρώ για το δεύτερο τρίμηνο, έναντι εκτιμήσεων στα 262 εκατ. ευρώ. Το αποτέλεσμα ενισχύθηκε από κέρδη 111 εκατ. ευρώ που σχετίζονται με την αναγνώριση του «badwill» κατά τη μεταβίβαση του ποσοστού που κατέχει η Eurobank στην Ελληνική Τράπεζα (στο 29,2% ανέβασε το ποσοστό της).
Η θετική δυναμική γύρω από τα καθαρά έσοδα από τόκους (το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο αυξήθηκε από το 2,35% σε επίπεδα υψηλότερα του 2,5%) ενισχύει τα βασικά λειτουργικά κέρδη από τα 1,1 δισ. ευρώ στα 1,3 δισ. ευρώ περίπου. Η διοίκηση της τράπεζας, αναμένει πλέον δείκτη FL CET1 – στη βάση της αναβάθμισης των στόχων – στο 17% για το σύνολο της φετινής χρήσης έναντι 16% προηγουμένως, με την καθοδήγηση για το κόστος κινδύνου να παραμένει σταθερή στις 85 μονάδες βάσης.
Τα ισχυρά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου, σε συνδυασμό με τα υψηλότερα επιτόκια της ΕΚΤ προσφέρουν μια ισχυρή βάση για τη Eurobank στο να φέρει το δείκτη απόδοσης ενσώματων ιδίων κεφαλαίων σε επίπεδα υψηλότερα του 15% (από 13%).
Τα καθαρά έσοδα από τόκους αυξήθηκαν κατά 7% σε τριμηνιαία βάση, στα 540 εκατ. ευρώ, καθώς η τριμηνιαία αύξηση της απόδοσης των δανειακών χαρτοφυλακίων ξεπέρασε την αύξηση του κόστους χρηματοδότησης. Το beta καταθέσεων παρέμεινε σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα (18% για το δεύτερο τρίμηνο, 4 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα έναντι του πρώτου τριμήνου) και σημαντικά χαμηλότερα από το αναμενόμενο.
Ο δείκτης NPE αυξήθηκε από το 5,1% στο πρώτο τρίμηνο του έτους, στο 5,2% (ο δείκτης κάλυψης υποχώρησε σε τριμηνιαία βάση από το 76% στο 73%), εξαιτίας της επίπτωσης από την έκθεση στο δανεισμό της Avramar, οδηγώντας σε σχηματισμό – εισροές 119 εκατ. ευρώ. Ο σχηματισμός νέων NPEs ήταν θετικός κατά 140 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο, με τα συνολικά NPEs να μειώνονται κατά 191 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση φτάνοντας στα 2,2 δισ. ευρώ ή στα 0,6 δισ. ευρώ μετά από προβλέψεις. Από τα 1,6 δισ. ευρώ που βρίσκονται υπό επιτήρηση, το 58% αφορά σε ρυθμισμένα εξυπηρετούμενα ανοίγματα και το 28% ρυθμισμένα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα με μηδενική καθυστέρηση.
Τον Σεπτέμβριο η πώληση του ποσοστού του ΤΧΣ
Τα εξυπηρετούμενα δάνεια αυξήθηκαν κατά 300 εκατ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση, χάρη στο τμήμα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 800 εκατ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση στα 55,9 δισ. ευρώ, οι βασικές καταθέσεις μειώθηκαν κατά 931 εκατ. ευρώ, ενώ οι προθεσμιακές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 1,76 δισ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση. Οι προθεσμιακές αντιπροσωπεύουν το 32% της συνολικής βάσης καταθέσεων έναντι 29% για το πρώτο τρίμηνο του έτους, με τον δείκτη δανείων προς καταθέσεις να βελτιώνεται ελαφρώς στο 72,5% έναντι 72,7% στο πρώτο τρίμηνο.
Από την άλλη, ο δείκτης συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας διαμορφώθηκε στο 19% και ο δείκτης FL CET1 στο 16,3%, αυξημένοι κατά 200 και 230 μονάδες βάσης αντίστοιχα έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2022.
Όπως επισήμανε ο CEO της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, η εξαγορά του ποσοστού του 1,4% του ΤΧΣ φαίνεται να βρίσκεται σε ένα καλό δρόμο, με τον ίδιο να θέτει την υποβολή σχετικής προσφοράς προς το Ταμείο στις αρχές Σεπτεμβρίου και την αναμενόμενη ολοκλήρωση της συναλλαγής στα τέλη του μήνα.
Στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης, η διοίκηση επανέλαβε την πρόθεσή της να διανέμει μέρισμα από τα αποτελέσματα της φετινής χρήσης που ισοδυναμεί με το 25% επί των κερδών, ενώ έδωσε έμφαση στην περαιτέρω την οργανική ανάπτυξη, τις συγχωνεύσεις και εξαγορές στις τρεις βασικές αγορές όπου δραστηριοποιείται η τράπεζα – Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία – και την ανταμοιβή των μετόχων ως πιθανές χρήσεις της πλεονάζουσας ρευστότητας, δηλώνοντας ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει κάποιο πλάνο ως προς το τελευταίο, πέρα από τη στοχευμένη διανομή του 25% από τα κέρδη του 2023.
Εθνική Τράπεζα: Αναβάθμιση των στόχων κερδοφορίας
Η Εθνική Τράπεζα ανακοίνωσε καθαρά έσοδα από τόκους ύψους 554 εκατ. ευρώ για το δεύτερο τρίμηνο, έναντι εκτιμήσεων των αναλυτών στα 516 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά έσοδα από προμήθειες επίσης διέψευσαν θετικά τους αναλυτές καθώς διαμορφώθηκαν στα 92 εκατ. ευρώ, έναντι 88 εκατ. ευρώ που ανέμεναν. Ίδια εικόνα και στα οργανικά έσοδα της τράπεζας τα οποία αυξήθηκαν κατά 11% σε τριμηνιαία βάση φτάνοντας 646 εκατ. ευρώ, με τις εκτιμήσεις να τα ανέμεναν ελαφρώς χαμηλότερα στα 604 εκατ. ευρώ.
Η τράπεζα αναβάθμισε τις εκτιμήσεις της τόσο για φέτος όσο και για το 2025, ως προς τον δείκτη απόδοσης ενσώματων ιδίων κεφαλαίων βάσει οργανικής κερδοφορίας σε επίπεδα άνω του 15% για φέτος και άνω του 13% μέχρι το 2015, έναντι 11% περίπου και άνω του 12% αντίστοιχα, σύμφωνα με τον προηγούμενο στόχο.
Παράλληλα, η διοίκηση προέβη στην αναβάθμιση των στόχων της για τα κέρδη ανά μετοχή αναμένοντας να ξεπεράσουν τα 1,10 ευρώ για φέτος και το 2025 από 0,75 και 0,9 ευρώ, αντίστοιχα με το καθαρό επιτοκιακό περιθώριο στο δεύτερο τρίμηνο να διαμορφώνεται στο 2,78%, με εκτίμηση για άνω του 3% για το σύνολο του τρέχοντος έτους.
Επιπλέον, για το δείκτη κόστους προς οργανικά έσοδα που διαμορφώθηκε στο 32%, αντανακλώντας τη σημαντική αύξηση των οργανικών εσόδων της τράπεζας, τη συγκράτηση των λειτουργικών δαπανών, καθώς και τη σταδιακή ομαλοποίηση του κόστους κινδύνου, η τράπεζα αναμένει τη διατήρηση σε επίπεδα χαμηλότερα του 35% και του 40% για τη φετινή χρήση και το 2025, έναντι του 42% και του 40% περίπου, που όριζε η προηγούμενη καθοδήγηση.
Οι εκταμιεύσεις διαμορφώθηκαν στα 1,4 δισ. ευρώ το δεύτερο τρίμηνο, ενισχυμένες κατά 22% σε τριμηνιαία βάση, αντανακλώντας τις εκταμιεύσεις εταιρικής τραπεζικής (+30% σε τριμηνιαία βάση). Τα εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα ενισχύθηκαν κατά 0,8 δισ. ευρώ ετησίως φτάνοντας στα 27,4 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, σημειώνοντας οριακή μείωση από την αρχή του έτους, αποτυπώνοντας τις υψηλότερες αποπληρωμές κεφαλαίου κίνησης από εταιρείες με υψηλή ρευστότητα κυρίως κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Ο CEO της Εθνικής Παύλος Μυλωνάς τόνισε ότι οι εκταμιεύσεις στο δεύτερο τρίμηνο του 2023 διαμορφώθηκαν στα 1,4 δισ. ευρώ, ενισχυμένες κατά 22% σε τριμηνιαία βάση, αντανακλώντας τις εκταμιεύσεις εταιρικής τραπεζικής (αυξημένες κατά 30% σε τριμηνιαία βάση).Η τάση στις εκταμιεύσεις διαφαίνεται αυξητική στο δεύτερο εξάμηνο και αναμένεται να επιτρέψει στα εξυπηρετούμενα δάνεια να επεκταθούν δυναμικά μέχρι το τέλος του έτους, όπως εκτίμησε η διοίκηση της τράπεζας. Η Εθνική αναμένεται να προβεί στην εκταμίευση – εγκεκριμένων – δανείων, ύψους 2,5 δισ. ευρώ, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ πέραν αυτού, ακόμη 1 δισ. ευρώ βρίσκεται προς έγκριση από το credit committee της τράπεζας.
Στο κρίσιμο ζήτημα της επιστροφής στις διανομές μερισμάτων, ο κ. Μυλωνάς επανέλαβε την κίνηση των εποπτικών – ρυθμιστικών αρχών να μην εγκρίνουν ήδη τη διανομή μερίσματος από τη χρήση του 2022, με την Εθνική να στοχεύει προς ένα ποσοστό διανομής επί των κερδών για το 2024 πέριξ του 20% – 30%, με ένα υψηλότερο ποσοστό να μην εντάσσεται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Μικρή αύξηση κόκκινων δανείων
Από την άλλη, ο δείκτης NPE αυξήθηκε ελαφρώς από τo 5,1% στο πρώτο τρίμηνο του έτους, στο 5,3%, εξαιτίας της επίπτωσης από την έκθεση στο δανεισμό της Avramar, οδηγώντας σε σχηματισμό – εισροές 0,2 δισ. ευρώ (ο δείκτης κάλυψης από σωρευμένες προβλέψεις στο 82,1%). Tα συνολικά NPEs διαμορφώθηκαν στα 1,7 δισ. ευρώ, ή μόλις 0,3 δισ. ευρώ μετά από προβλέψεις, με οργανικές εκροές – θεραπείες ύψους 0,1 δισ. ευρώ . Στις διεθνείς δραστηριότητες, ο δείκτης NPE διαμορφώθηκε στο 6,9% στο δεύτερο τρίμηνο, με τον αντίστοιχο δείκτη κάλυψης από σωρευμένες προβλέψεις να ανέρχεται σε 81,4%.
Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις διαμορφώθηκε στο 57% σε επίπεδο ομίλου (56% στην Ελλάδα), με τον δείκτη κάλυψης ρευστότητας να ανέρχεται στο 254%, ο υψηλότερος στην Ελλάδα και στα υψηλότερα επίπεδα της Ευρωζώνης.
Η χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα (TLTRO ΙΙΙ) μειώθηκε περαιτέρω στα 1,9 δισ. ευρώ το δεύτερο τρίμηνο 2023 από 5 δισ. στο πρώτο τρίμηνο 2023, με την πλεονάζουσα ρευστότητα να ενισχύεται κατά 1 δισ. ευρώ σε τριμηνιαία βάση, στα 7 δισ. ευρώ περίπου.
Οι καταθέσεις διαμορφώθηκαν στα 55,7 δισ. ευρώ σε επίπεδο ομίλου, με τις προθεσμιακές να ανέρχονται μόλις στα 9,6 δισ. ευρώ, του ταμιευτηρίου στα 29,7 δισ. ευρώ και όψεως στα 14,7 δισ. ευρώ.
Τράπεζα Πειραιώς: Δεύτερη κατά σειρά αναβάθμιση στρατηγικών στόχων
Η ισχυρή δυναμική των οργανικών κερδών προ προβλέψεων αλλά και η περαιτέρω σημαντική αποκλιμάκωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων αποτέλεσαν τα δύο σημεία αναφοράς των αποτελεσμάτων της Τράπεζας Πειραιώς για το δεύτερο τρίμηνο, παράλληλα με την αναβάθμιση των στρατηγικών στόχων για φέτος.
Συγκεκριμένα, η διοίκηση προέβη στη δεύτερη κατά σειρά αναβάθμιση του businessplan για φέτος, αναμένοντας εξομαλυμένα κέρδη ανά μετοχή άνω των 0,65 ευρώ από επίπεδα υψηλότερα των 0,55 ευρώ, κυρίως βάσει του καθαρού επιτοκιακού περιθωρίου (NIM) που αυξήθηκε από τα επίπεδα άνω του 2,2% στο 2,5% περίπου. Παράλληλα, ο δείκτης απόδοσης ενσώματων ιδίων κεφαλαίων αναβαθμίστηκε στο 14% περίπου από 12% στη βάση της προηγούμενης καθοδήγησης.
Να σημειωθεί πως η τράπεζα εισήγαγε επίσης νέους στόχους για το 2024 με εξομαλυμένα κέρδη ανά μετοχή στα 0,70 ευρώ περίπου, οργανικό κόστος κινδύνου στις 80 μονάδες βάσης, καθαρό επιτοκιακό περιθώριο στο 2,20% (DFR στο 2,5%) και δείκτη CET1 στο 14% περίπου με ενσωμάτωση της πρόβλεψης για διανομή μερίσματος 15% για το 2024.
Μείωση των κόκκινων δανείων κατά 420 εκατ. Ευρώ
O στόχος για τον δείκτη NPE διατηρείται σταθερός στο 5% περίπου για το σύνολο του έτους. Ως προς το σκέλος της εξυγίανσης, η διοίκησης της Πειραιώς επιταχύνει τις διαδικασίες για δύο συναλλαγές NPEs ώστε να επιτύχει νωρίτερα το στόχο για δείκτη NPE στο 5% περίπου.
Συγκεκριμένα, η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησε στην πώληση, προς την Intrum Holding AB, ενός χαρτοφυλακίου με μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (project «Senna»), που το 60% καλύπτεται από δάνεια μικρών επιχειρήσεων και το 40% από καταναλωτικά, συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας ύψους 280 εκατ. ευρώ, με το ύψος της απαίτησης για το 60% των ενυπόθηκων δανείων του χαρτοφυλακίου να φτάνει μέχρι τις 150.000 ευρώ. Επιπλέον, η ζημιά απομείωσης που έλαβε ήδη η τράπεζα ανέρχεται στα 106 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, η τράπεζα βρίσκεται σε διαδικασία υποβολής δεσμευτικών προσφορών – πώλησης (ταξινομήθηκε σε αυτά που προορίζονται προς πώληση) ενός ακόμη χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (project «Delta») που το 50% καλύπτεται από δάνεια μικρών επιχειρήσεων και το υπόλοιπο επίσης από καταναλωτικά στη Ρουμανία, συνολικής μεικτής λογιστικής αξίας ύψους 140 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί πως η τράπεζα έλαβε ήδη ζημιά απομείωσης ύψους 31 εκατ. ευρώ, ενώ η συναλλαγή αναμένεται να ολοκληρωθεί προς τα τέλη του τρέχοντος έτους.
Μέσω των δύο παραπάνω κινήσεων, δηλαδή της πώλησης του «Senna», και της ταξινόμησης προς πώλησης του «Delta» η Τράπεζα Πειραιώς μείωσε κατά 420 εκατ. ευρώ τα NPEs, περιορίζοντας έτσι τον αντίκτυπο από την προβληματική θέση στην οποία βρίσκεται (όπως και οι υπόλοιπες συστημικές), εξαιτίας της δανειακής της έκθεσης στην Avramar (130 εκατ. ευρώ).
Ως προς το project «Sunrise III» η διοίκηση αναμένει την έγκριση για ένταξη των seniornotes στο σχήμα κρατικής εγγυοδοσίας «Ηρακλής ΙΙ», όπως και για το project «Solar» όπου μετά την αναμενόμενη υπογραφή της επιστολής δέσμευσης για την αναγνώριση σημαντικής μεταβίβασης κινδύνου τον Οκτώβριο του 2022, η ολοκλήρωση της συναλλαγής υπόκειται στις σχετικές εγκρίσεις. Η πώληση του χαρτοφυλακίου «Sunshine» (δάνεια leasing) λογιστικής αξίας προ προβλέψεων 0,5 δισ. ευρώ, το οποίο ταξινομήθηκε ως διακρατούμενο προς πώληση τον Σεπτέμβριο 2021, υπόκειται σε έγκριση από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές, η οποία αναμένεται εντός του τρίτου τριμήνου του 2023.
Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα
Τα συνολικά μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα της Τράπεζας Πειραιώς διαμορφώνονται πλέον στα 2 δισ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων τα 1,2 δισ. ευρώ αφορούν σε δάνεια με καθυστέρηση που ξεπερνά τις 90 ημέρες («κόκκινα» – εταιρικά, επιχειρηματικά), ενώ ο δείκτης κάλυψης ενισχύθηκε από το 55,7% στο πρώτο τρίμηνο στο 56,8% πλέον. Συνολικά οι διαγραφές και οι πωλήσεις μείωσαν τα NPEs κατά 0,5 δισ. ευρώ, με οργανικές εκροές – θεραπείες στα 0,1 δισ. ευρώ και σχηματισμό – εισροές 0,2 δισ. ευρώ.
Κατά το δεύτερο τρίμηνο, η τράπεζα εξέπληξε θετικά, στη βάση της καθαρής πιστωτικής επέκτασης. Συγκεκριμένα, οι νέες εκταμιεύσεις έφτασαν τα 2,6 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο, ενώ οι αποπληρωμές τα 1,8 δισ. ευρώ, με το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων να ανέρχεται στα 28,98 δισ. ευρώ. Κατά συνέπεια, η καθαρή πιστωτική επέκταση διαμορφώθηκε στα 800 εκατ. ευρώ, ενισχυμένη από τα αναπτυξιακά προγράμματα, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τις δανειοδοτήσεις προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με τη διοίκηση να επαναλαμβάνει τον στόχο για φέτος για 1,6 δισ. ευρώ.
