Η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια το 2025, καθώς η αδύναμη ανάπτυξη και ο στάσιμος πληθωρισμός παραμένουν. Ενώ οι αγορές προβλέπουν πτώση στο 2%, ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι θα μπορούσαν να ακολουθήσουν βαθύτερες μειώσεις, εάν κλιμακωθούν οι εμπορικοί κίνδυνοι και οι παγκόσμιες αβεβαιότητες. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) επανέρχεται στο προσκήνιο της νομισματικής χαλάρωσης, με τις αγορές και τους οικονομολόγους να εικάζουν πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η Φρανκφούρτη στη μείωση των επιτοκίων το 2025.

Μετά τη μείωση του βασικού επιτοκίου της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 3% το 2024 -μια μείωση κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα- οι οικονομικές και πληθωριστικές τάσεις υποδηλώνουν ότι ενδέχεται να υπάρξουν περαιτέρω μειώσεις στον ορίζοντα, σύμφωνα με το Euronews.

Θα μπορούσαν τα επιτόκια να πέσουν κάτω από το «ουδέτερο» επίπεδο του 2% και ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια τέτοια κίνηση;

Ο δρόμος προς το ουδέτερο επιτόκιο της ΕΚΤ

Η στροφή της ΕΚΤ προς τη χαλάρωση οφείλεται στην πτώση του πληθωρισμού και την ισχνή ανάπτυξη.

Ο ετήσιος πληθωρισμός της Ευρωζώνης μειώθηκε από 2,8% τον Ιανουάριο του 2024 σε 2,2% τον Νοέμβριο και η οικονομική ανάπτυξη επιβραδύνθηκε σε ετήσιο ρυθμό 0,4% το τρίτο τρίμηνο, πλησιάζοντας τη στασιμότητα.

«Μετά από μια μακρά περίοδο περιοριστικής πολιτικής, η πεποίθησή μας ότι βλέπουμε μια έγκαιρη επιστροφή στον στόχο [2%] έχει αυξηθεί», δήλωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, σε πρόσφατη ομιλία της στο Βίλνιους.

Στη δήλωση νομισματικής πολιτικής του Δεκεμβρίου, η ΕΚΤ εγκατέλειψε κυρίως τη δέσμευσή της να διατηρήσει τα επιτόκια «επαρκώς περιοριστικά για όσο διάστημα χρειαστεί», σηματοδοτώντας μια σαφή στροφή προς μια πιο «χαλαρή» στάση.

«Αυτή η προκατάληψη δεν αντανακλά πλέον το εξελισσόμενο μακροοικονομικό τοπίο, τις προοπτικές μας για τον πληθωρισμό ή την ισορροπία των κινδύνων γύρω από αυτόν», δήλωσε η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.

Οι τελευταίες μακροοικονομικές προβολές δείχνουν ελαφρές προσαρμογές προς τα κάτω στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό, με τον γενικό πληθωρισμό να αναμένεται να φθάσει το 2,1% και τον πυρήνα του πληθωρισμού το 2,3%, προτού ευθυγραμμιστούν και οι δύο στο 1,9% έως το 2026. Οι προβλέψεις για την ανάπτυξη έχουν επίσης αναθεωρηθεί προς τα κάτω, με το 2025 να προβλέπεται πλέον στο 1,1% – από 1,3% τον Σεπτέμβριο – και το 2026 στο 1,4% – από 1,5% προηγουμένως.

Η ΕΚΤ φαίνεται έτοιμη να προσαρμόσει το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο λεγόμενο «ουδέτερο» επίπεδο, ένα σημείο που θεωρείται ευρέως ότι διατηρεί την οικονομική ισορροπία χωρίς να τονώνει ή να περιορίζει την ανάπτυξη.

Οι αγορές χρήματος τιμολογούν ήδη μια ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα μείωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ το 2025, η οποία θα φέρει το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων στο 2% -το χαμηλότερο επίπεδό του από τον Ιανουάριο του 2023.

«Η ΕΚΤ εξακολουθεί να προτιμά μια σταδιακή προσέγγιση της νομισματικής της χαλάρωσης. Αναμένουμε μειώσεις των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης σε κάθε προσεχή συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής έως ότου το επιτόκιο της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων σταθεροποιηθεί στο 2,0% τον Ιούνιο του 2025», σημείωσε πρόσφατα ο Guillaume Derrien, οικονομολόγος της BNP Paribas.

Δημοσιονομική πολιτική

Το επιχείρημα υπέρ του ότι η ΕΚΤ θεωρεί το ουδέτερο επιτόκιο του 2% ως το πιθανό τελικό σημείο του κύκλου μείωσης των επιτοκίων της πηγάζει από την πραγματικότητα ότι η νομισματική πολιτική από μόνη της δεν μπορεί πάντα να επωμιστεί το βάρος της αντιμετώπισης των οικονομικών προκλήσεων της ευρωζώνης. Η δημοσιονομική πολιτική πρέπει επίσης να διαδραματίσει τον ρόλο της.

Η Katharine Neiss, PhD, επικεφαλής Ευρωπαία οικονομολόγος της PGIM Fixed Income, σημείωσε ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Δεκέμβριο σηματοδότησε ότι μπορεί να πλησιάζει στο τέλος -και όχι στη μέση- του κύκλου χαλάρωσης. «Από την πλευρά μας, διατηρούμε την πρόβλεψή μας για πρόσθετες μειώσεις των επιτοκίων πολιτικής κατά 100 μ.β. το 2025, που θα οδηγήσουν το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,0%».

Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ενίσχυσε αυτή την ισορροπημένη προσέγγιση, δηλώνοντας ότι οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής παραμένουν ευέλικτες και δεν τίθενται σε προκαθορισμένη πορεία.

Η ίδια τόνισε επίσης ότι οι σημαντικές οικονομικές προκλήσεις της περιοχής δεν μπορούν να επιλυθούν μόνο με τη νομισματική πολιτική, υπογραμμίζοντας ότι η ΕΚΤ «δεν μπορεί να λειτουργεί ως παντοδύναμος» για την ευρωπαϊκή οικονομία.

Ο βετεράνος αναλυτής της Wall Street Ed Yardeni, πρόεδρος της Yardeni Research, επανέλαβε την άποψη αυτή, καλώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να δράσει αποφασιστικά όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις διακυβέρνησης και οικονομικής ανάπτυξης. Επισήμανε τις συστάσεις του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι και του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα ως κρίσιμα βήματα για να διασφαλιστεί η μελλοντική ανθεκτικότητα του μπλοκ.

Οι δασμοί του Τραμπ και ο κίνδυνος βαθύτερων περικοπών: Θα μπορούσε η ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια κάτω από το 2%;

Η υπόσχεση του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει δασμό 60% στις κινεζικές εισαγωγές και καθολικό δασμό 10% σε όλες τις άλλες χώρες είναι μεγάλη για την ευρωζώνη. Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες με μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα, από τα μηχανήματα έως τα φαρμακευτικά προϊόντα, αντιμετωπίζουν σημαντικούς κινδύνους από τη μείωση του όγκου του παγκόσμιου εμπορίου.

Ο οικονομολόγος της Bank of America, Ruben Segura Cayuela, θεωρεί ότι η μεταστροφή της ΕΚΤ από μια «γερακίσια» σε μια «ήπια» στάση είναι ένα μήνυμα ότι πιο ουσιαστικές περικοπές θα μπορούσαν να είναι στον ορίζοντα.

«Αναμένουμε back-to-back περικοπές από την ΕΚΤ στο επιτόκιο καταθέσεων 1,5% μέχρι τον Σεπτέμβριο», δήλωσε, προσθέτοντας ότι η πρόβλεψη αυτή προϋποθέτει επιδείνωση των δεδομένων και κλιμάκωση των κινδύνων από τις παγκόσμιες εμπορικές εντάσεις.

«Οι κίνδυνοι ενός ταχύτερου κύκλου περικοπών είναι σημαντικοί δεδομένης της ανανεωμένης αβεβαιότητας σχετικά με την εμπορική πολιτική και τις επιπτώσεις από τους δασμούς», πρόσθεσε.

Ο οικονομολόγος της Goldman Sachs, Sven Jari Stehn, τόνισε επίσης το ενδεχόμενο ταχύτερου ρυθμού περικοπών ανάλογα με τις οικονομικές προοπτικές.

«Δεδομένης της πρόβλεψής μας για υποτονική ανάπτυξη και σταδιακή μείωση του πυρήνα του πληθωρισμού προς το 2%, προβλέπουμε μείωση κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιανουάριο, με πιθανότητα 50 μονάδων βάσης τον Μάρτιο».

Η Goldman Sachs προβλέπει διαδοχικές μειώσεις ώστε το επιτόκιο καταθέσεων να φτάσει στο 1,75% έως τα μέσα του 2025, αν και ο Stehn σημείωσε τον κίνδυνο «ταχύτερων και βαθύτερων μειώσεων» εάν οι συνθήκες επιδεινωθούν.

Ο Bill Diviney, επικεφαλής της μακροοικονομικής έρευνας της ABN Amro, προβλέπει ότι οι εμπορικοί δασμοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν αποπληθωριστικό σοκ για την ευρωζώνη, τραβώντας περαιτέρω τον πληθωρισμό κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2%.

«Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα μειώνει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης σε κάθε συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου μέχρι το επόμενο έτος, με εξαίρεση μια παύση τον Απρίλιο. Τελικά, βλέπουμε την ΕΚΤ να κατεβάζει το επιτόκιο καταθέσεων μέχρι και το 1%».

Διαβάστε ακόμη