Ήταν αναμενόμενο στους ‘παροικούντες την …ενεργειακή Ιερουσαλήμ’ ότι οι υποψήφιοι στο διαγωνισμό του ΔΕΔΔΗΕ για τους έξυπνους μετρητές θα ζητούσαν, όπως και ζήτησαν τελικά, περισσότερο χρόνο για να κάνουν προσφορές για τα περίπου 7,5 εκατομμύρια τεμάχια.
Έχει δοθεί ήδη μία παράταση μέχρι τις 28 Νοεμβρίου, από τα μέσα Νοεμβρίου που ήταν η αρχική ημερομηνία.
Η νέα καταληκτική ημερομηνία υπολογίζεται πως θα είναι μεταξύ 15-20 Δεκεμβρίου, αυτό λένε και πηγές το ΔΕΔΔΗΕ.
Ο πραγματικός λόγος που ζητήθηκε παράταση
Τα ερωτήματα των 4 ‘μονομάχων’ προς το ΔΕΔΔΗΕ ήταν περίπου 110 και προβλήθηκε ως ο λόγος για τον οποίο ζητήθηκε η αναβολή από τους διαγωνιζόμενους.
Πάνω από 70 παρατηρήσεις-ερωτήματα τεχνικής φύσης είχαν κατατεθεί μέχρι και τις 14 Νοεμβρίου οπότε δόθηκε παράταση μέχρι τις 28 Νοεμβρίου.
Τότε κανονικά εκπνέει η παράταση για την υποβολή τεχνικών και οικονομικών προσφορών στο διαγωνισμό για την προμήθεια και εγκατάσταση σχεδόν 7,5 εκατομμυρίων smart meters πανελλαδικά, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα τέλη της δεκαετίας.
Τα ερωτήματα όμως συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό και μετά τις 14 Νοεμβρίου, οπότε πάμε για παράταση.
Στο παιχνίδι έμειναν τελικά Αμερικανοί και Γάλλοι μετά από έντονο παρασκήνιο που είχε και πολιτικές εκφάνσεις με παρεμβάσεις Πρεσβειών.
Για το λόγο αυτό έμεινε απέξω η θυγατρική του ελβετικού ομίλου Landis and Gyr που έχει προειδοποιήσει ότι θα φύγει από την Ελλάδα κλείνοντας το εργοστάσιο στην Κόρινθο.
Στην τελική φάση του διαγωνισμού πέρασαν τέσσερα σχήματα:
1. Η ισπανική, θυγατρική όμως της κορυφαίας αμερικανικής εταιρείας κατασκευής μετρητών Itron, από κοινού με την επίσης ισπανική ZIV.
2. Η ρουμανική, θυγατρική της επίσης αμερικανικής εταιρείας παραγωγής μετρητών Elster Rometrics SRL (μέλος του διεθνούς ομίλου Honeywell), μαζί με τις Intracom και Elster Gmbh.
3. Η γνωστή στον χώρο σλοβενική εταιρεία κατασκευής μετρητών Iskraemeco, που έχει κατέβει στο διαγωνισμό από κοινού με την γαλλική Oracle η οποία κάνει το ‘μακρινό’ κουμάντο.
4. Και η εντελώς άγνωστη μέχρι τώρα ελληνική Protasis AE, από κοινού με την γαλλική Sagemcom Energy & Telecom SAS, τον μεγαλύτερο προμηθευτή της γαλλικής Enedis.
Η πρώτη μεγάλη μάχη θα δοθεί στις αρχές του 2024, οπότε ένας στους τέσσερις θα κοπεί για να μείνουν οι άλλοι τρεις.
Υπάρχει όμως μία σημαντική λεπτομέρεια στο διαγωνισμό που θα κρίνει πολλά και εκεί θα δοθεί η δεύτερη μάχη: μετά την παράδοση των πρώτων 500.000 μετρητών, για κάθε επόμενη «παρτίδα» θα διενεργούνται εσωτερικοί διαγωνισμοί, ανάμεσα στους τρεις αναδόχους που θα μείνουν.
Συνεπώς στους τρεις, ο ένας θα κερδίζει και οι άλλοι δύο θα μένουν εκτός, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Η ανάμειξη των μεγάλο – δικηγόρων και οι συμμαχίες
Για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες, οι υποψήφιοι προσέλαβαν μεγάλα, πολύ μεγάλα δικηγορικά γραφεία της Αθήνας.
H πρώτη κουβέντα των μεγαλοδικηγόρων ήταν «θέλετε τη δουλειά; τότε πάρτε και Έλληνες συνεταίρους, έστω και αν τους εμφανίσετε μετά το τέλος του διαγωνισμού.
Οι αμερικανο-ρουμάνοι της Honeywell, ήδη πήραν μαζί τους την Intracom, κάντε κι εσείς κάτι ανάλογο».
Αυτή η αναζήτηση που δεν έχει καρποφορήσει ακόμη, τουλάχιστον επίσημα, προκάλεσε το αίτημα της νέας παράτασης.
Θυμίζουμε ότι ο προϋπολογισμός του έργου είναι 1,2 δισ. ευρώ αλλά όπως γίνεται συνήθως, στην πορεία θα αυξηθεί.
Οι τεχνικές δυσκολίες
Έχει παρατηρηθεί από καθαρά τεχνολογική-τεχνική άποψη, ότι το έργο είναι περίπλοκο, για αυτό και από τα 800 εκατομμύρια ο προϋπολογισμός ανέβηκε στα 1,3 δις ευρώ.
Οι ψηφιακοί μετρητές χαμηλής τάσης με διακοπτικό στοιχείο και modem δεν είναι εύκολο ούτε να κοστολογηθούν ούτε και να συγκριθούν ευθέως μεταξύ τους.
Όταν ολοκληρωθεί το έργο, ο ΔΕΔΔΗΕ θα έχει την τεχνική δυνατότητα να κόβει το ρεύμα μιας παροχής από απόσταση (remotely), χωρίς να χρειάζεται η παρουσία συνεργείου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε κόστος και χρόνο.
Κατόπιν, όταν εξοφλείται ο λογαριασμός, τότε, προτού αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση, ο ΔΕΔΔΗΕ, για λόγους ασφαλείας, θα επικοινωνεί με τον πελάτη για να τον ενημερώσει ότι επανέρχεται το ρεύμα, στην περίπτωση που εκείνος έχει ξεχάσει κάποια συσκευή στην πρίζα, γεγονός που εκτός από ζημιές, εγκυμονεί και κίνδυνο πυρκαγιάς.
Πως θα γίνει η διαδικασία του διαγωνισμού
Η τελική ευθεία ξεκίνησε με την είσπραξη των 150 εκατομμυρίων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Άνοιξε έτσι ο δρόμος για τους τέσσερις αναδόχους που έχουν επιλεγεί να υλοποιήσουν ένα τεράστιο, για τα ελληνικά δεδομένα έργο.
Πρόκειται για την εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών σε 7,5 εκατομμύρια παροχές στη χαμηλή τάση,
Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 1,2 δισ. ευρώ αλλά όπως γίνεται συνήθως, στην πορεία θα αυξηθεί.
Η εκταμίευση θα γίνει σε δύο φάσεις, για την πρώτη από τις οποίες ο ΔΕΔΔΗΕ θα χρησιμοποιήσει το δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Η πρώτη φάση θα τελειώσει το 2026 και θα χρειαστεί δαπάνη 550-600 εκατομμυρίων και η δεύτερη περί το τέλος της δεκαετίας.
Το δάνειο επισφραγίστηκε στη συνάντηση που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Werner Hoyer, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Μετά τη λύση της εκκρεμότητας με το Συμβούλιο της Επικρατείας λόγω προσφυγής της ελβετικής Landis and Gyr, μέχρι το τέλος του μήνα ο ΔΕΔΔΗΕ θα ζητήσει την κατάθεση των τεχνικών και οικονομικών προσφορών από τους 4 «μνηστήρες» που πλέον ‘τρέχουν’ στη διαδικασία και θα μοιραστούν το έργο..
Ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή του διαγωνισμού, ο Διαχειριστής προμηθεύεται ήδη παρτίδες «έξυπνων» μετρητών, τους οποίους και τοποθετεί σε νέες παροχές ή αντικαθιστά αναλογικά «ρολόγια» ρεύματος, τα οποία έχουν παρουσιάσει βλάβες.
Από τον ερχόμενο Φεβρουάριο, ο ΔΕΔΔΗΕ θα αξιοποιήσει περισσότερο το πλεονέκτημα που δίνουν οι «έξυπνοι» μετρητές στη δραστική αντιμετώπιση των ρευματοκλοπών, με «στοχευμένη» εγκατάσταση σε κατηγορίες εμπορικών επιχειρήσεων (όπως η εστίαση), όπου και καταγράφονται πολλά κρούσματα.
Οι ρευματοκλοπές είναι μεγάλη πληγή για ΔΕΔΔΗΕ και καταναλωτές: υπολογίζονται σε 450 εκατομμύρια το χρόνο και επιβαρύνουν τους λογαριασμούς των καταναλωτών.
Ο ΥΠΕΝ Θοδ. Σκυλακάκης έχει εξαγγείλει αυστηρότερες ποινές, κλείσιμο προσωρινό ή μόνιμο των επιχειρήσεων που κάνουν αυτήν την δουλειά και αφαίρεση αδείας των ηλεκτρολόγων που εμπλέκονται, αλλά αυτό μένει να ‘δουλέψει’ στην πράξη.
«Οι έξυπνοι μετρητές θα επιτρέψουν στον ΔΕΔΔΗΕ να έχει άμεσα ένα ψηφιακό χάρτη με τις βλάβες, δηλαδή ένα πλοηγό ώστε τα συνεργεία του να μην δουλεύουν στα τυφλά, παρά να στέλνονται στο σωστό χρόνο, στα σωστά σημεία, χωρίς καθυστέρηση. Απουσία μιας ψηφιοποιημένης εικόνας σε real time, το προσωπικό του διαχειριστή αναγκάζεται στις μεγάλες θεομηνίες, όπως η Daniel ή ο Ιανός, να διατρέχει γραμμές πολλών χιλιομέτρων, άρα να χάνει πολύτιμο χρόνο, προκειμένου να βρει τις ζημιές ανά σπίτι» μας λέει ανώτατο στέλεχος του Διαχειριστή.
Τα οφέλη για τον συνεπή καταναλωτή
Α) Εξοικονόμηση. Ο καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να λαμβάνει ανταγωνιστικές προσφορές για προϊόντα προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος προσαρμοσμένα στο προφίλ του και να επιλέγει ο ίδιος αυτό που θεωρεί οικονομικότερο.
Β) Προστιθέμενη αξία από την αγορά. Η πρόσβαση σε ιστορικά δεδομένα, ανάλυση προφίλ κατανάλωσης, προτάσεις για εξοικονόμηση, νέες υπηρεσίες όπως απόκριση για τη διαχείριση της ζήτησης.
Γ) Διαφάνεια σε ό,τι αφορά την μέτρηση της κατανάλωσης. Στην πράξη θα αποφεύγονται προβλήματα από λάθη στην καταμέτρησης, δυσκολία στην κατανόηση των κατ’ εκτίμηση λογαριασμών ή την επιβεβαίωση των στοιχείων.
Η υπόθεση των έξυπνων μετρητών είναι …. «καταραμένο» σχέδιο που συζητείται από το 2011.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις ελάχιστες χώρες που έχει ακόμη συμβατικά ρολόγια, ενώ ο τελευταίος διαγωνισμός, του 2014, ναυάγησε μέσα σε ένα μπαράζ προσφυγών καταγγελιών και αναβολών.
Το σχέδιο ανασύρθηκε πάλι από τα συρτάρια στις 14 Δεκεμβρίου 2021, όταν προκηρύχθηκε ο νέος διαγωνισμός, και αφορά την αντικατάσταση των σημερινών απαρχαιωμένων ρολογιών με 7,5 εκατομμύρια καινούργια.
Αν όλα εξελιχθούν ομαλά, τότε σταδιακά μέσα στην επόμενη δεκαετία η εικόνα αυτή θα αλλάξει και κάπου στα μέσα του 2030, θα έχει ολοκληρωθεί στο δίκτυο το σύνολο των νέων μετρητών, αντικαθιστώντας με ψηφιακά τα σημερινά παμπάλαια ρολόγια.
Πως έμειναν έξω οι Ελβετοί
Η θυγατρική του ελβετικού ομίλου Landis and Gyr έχει προειδοποιήσει ότι θα φύγει από την Ελλάδα κλείνοντας το εργοστάσιο στην Κόρινθο.
Υπάρχει όμως και η έντονη φημολογία ότι θα «χρυσωθεί το χάπι» με την ανάθεση έργου εν είδει υπεργολάβου στο εργοστάσιο των Ελβετών.
Ο αρχικός προϋπολογισμός ήταν στα 800 εκατομμύρια, έχει αυξηθεί κατά 400 εκατομμύρια και όπως λένε οι γνωρίζοντες θα αυξηθεί και άλλο και μάλιστα σημαντικά.
Αιτία η κατακόρυφη αύξηση στις πρώτες ύλες το 2022 και φέτος, ενώ οι προδιαγραφές του έργου είχαν γίνει με τιμές 2020-2021.
Σύμφωνα με τη μελέτη-εισήγηση της Pricewaterhouse οι νικητές του διαγωνισμού, δεν είναι σχήμα, αλλά τρία.
Δηλαδή το έργο μοιράζεται σε τρεις και όχι σε ένα ανάδοχο, γεγονός που ασκεί πίεση στις εταιρείες να παράσχουν όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικές τιμές.
«Αυτό θα επιτευχθεί φυσικά εάν δεν συνεννοηθούν μεταξύ τους οι ανάδοχοι και κρατήσουν ψηλά τις τιμές και εδώ είναι η δική μας ευθύνη να τους ελέγξουμε» λέει στέλεχος του Διαχειριστή.
