Κατασταλάζουν σιγά-σιγά οι καταναλωτές στα τιμολόγια ρεύματος, προτιμώντας για αρχή τα πράσινα τιμολόγια.
Από την πλευρά τους οι προμηθευτές κάνουν ‘ανατομία’ της αγοράς μετά την πρεμιέρα των τιμολογίων.
Οι προβλέψεις τους για τον επόμενο μήνα και θα καθορίσουν τόσο τις κινήσεις όσο και την πορεία των τιμών.
Αναλυτικά, τα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις που μετέπεσαν αυτόματα στα πράσινα τιμολόγια, χωρίς να επιλέξουν ενεργά το προϊόν με το οποίο θα χρεώνονται από τις αρχές του 2024 για την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν, είναι σαφώς περισσότερα από τις άλλες …χρωματικές κατηγορίες.
«Δεν υπάρχει εταιρεία που να μετέπεσε αυτόματα στο ειδικό προϊόν λιγότερο από το 70% της πελατειακής της βάσης. Κάτι που ήταν αναμενόμενο, με δεδομένο ότι σε οποιαδήποτε αγορά οι καταναλωτές χρειάζονται ένα εύλογο χρονικό διάστημα ώστε να εξοικειωθούν με τις αλλαγές, ενώ μάλιστα που η μετάβαση στα νέα τιμολόγια έγινε εν πολλοίς μέσα στην εορταστική περίοδο, όπου η επιλογή τιμολογίου σίγουρα δεν ήταν στις βασικές προτεραιότητες των νοικοκυριών» μας λέει μάνατζερ γνωστής ενεργειακής φίρμας.
Λίγοι σχετικά καταναλωτές έκαναν επιλογή του μπλε τιμολογίου, με χρέωση δηλαδή που θα παραμείνει σταθερή για πολλούς μήνες.
Στα θετικά αυτών που το επέλεξαν είναι πως δεν θα χρειαστεί να… εντρυφήσουν στα «ψιλά γράμματα» των συμβολαίων των υπόλοιπων χρωμάτων.
Αρκετοί πελάτες πάντως, έδειξαν θετική διάθεση στα κίτρινα ex-post τιμολόγια, είτε παραμένοντας στο προϊόν που ήταν ήδη συμβεβλημένο, είτε προχωρώντας σε νέα σύμβαση.
Σύμφωνα με στελέχη των εταιρειών, κυριότερη κατηγορία σε αυτή την περίπτωση είναι νοικοκυριά με μικρή κατανάλωση, καθώς δεν κινδυνεύουν με σημαντικές αυξήσεις, στην περίπτωση ανόδου των χονδρεμπορικών τιμών.
Επίσης, για τους συγκεκριμένους καταναλωτές, αντικίνητρο για τα πράσινα τιμολόγια αποτελεί το σχετικά υψηλό τους πάγιο.
Τα «πράσινα» θα δουλέψουν και μέσω εκπτώσεων
«Το περιβάλλον των χαμηλών χονδρεμπορικών τιμών, που διαμορφώνεται τουλάχιστον και για τον Ιανουάριο, ευνοεί επί της ουσίας την παραμονή στο πράσινο τιμολόγιο. Ακόμη όμως κι αν μειωθεί η χονδρεμπορική τον Ιανουάριο, σε σχέση με τον Δεκέμβριο, αυτό δεν σημαίνει ότι τον Φεβρουάριο οι χρεώσεις στο ειδικό τιμολόγιο θα είναι επίσης μικρότερες» μας ξεκαθαρίζει έτερος ενεργειακός μάνατζερ.
Αρκετές εταιρείες ακολούθησαν δυναμική πολιτική στον καθορισμό των τιμολογίων τους κατά την «πρεμιέρα» του ειδικού προϊόντος, άρα θα χρειαστεί τον επόμενο μήνα να μειώσουν την έκθεσή τους.
Εργαλείο για αυτό μπορούν να αποτελέσουν οι εκπτώσεις, οι οποίες μπορούν να αυξομειώνονται κάθε μήνα χωρίς περιορισμούς.
Υπήρξαν εταιρείες οι οποίες τον Ιανουάριο «κούρεψαν» τις τελικές τιμές του ειδικού τιμολογίου κατά 35% ή 40%, χάρις σε γενναία discount – μέσω εκπτώσεων συνέπειας, εκτός από τον δεσπόζοντα προμηθευτή, ο οποίος προχώρησε σε έκπτωση χωρίς προϋποθέσεις.
Προωθούνται όμως και τα κίτρινα (κυμαινόμενα – ex post) τιμολόγια
Προτεραιότητα αρκετών εταιρειών είναι να προωθήσουν τα κίτρινα κυμαινόμενα (ex-post) τιμολόγια είτε σε υφιστάμενους πελάτες τους που «γύρισαν» στο ειδικό προϊόν, είτε σε νέους καταναλωτές.
Χάρη στο μειωμένο ρίσκο, τα προϊόντα αυτά είναι μακροπρόθεσμα τα πιο οικονομικά. Επίσης, ο μηχανισμός διακύμανσης του ειδικού τιμολογίου μπορεί να προκαλέσει απότομα σκαμπανεβάσματα στις τελικές τιμές.
Μία χαρακτηριστική περίπτωση, είναι ένα τρίμηνο ανοδικό σερί της DAM, που θα προκαλούσε άλμα στα ειδικά προϊόντα.
Όπου DAM είναι η Αγορά Επόμενης Ημέρας (Day-Ahead Market) που αφορά σε συναλλαγές αγοράς και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας με υποχρέωση φυσικής παράδοσης την ημέρα D.
Στην αγορά Day-Ahead (DAM), η ηλεκτρική ενέργεια ανταλλάσσεται τόσο με διμερή συμβόλαια OTC (Over The Counter), όσο και με ανταλλαγή ισχύος.
Αντίθετα, καθώς στα ex-post συμβόλαια οι χρεώσεις «ταυτοχρονίζονται» περισσότερο με τη χονδρεμπορική τιμή του μήνα εφαρμογής, έχουν πιο ήπιες διακυμάνσεις.
«Το κλείδωμα των τιμών των περισσότερων ex-post προϊόντων, στις αρχές Φεβρουαρίου, δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετό δείγμα, για να αναδειχθούν τα παραπάνω πλεονεκτήματα. Επομένως, τουλάχιστον το πρώτο τρίμηνο του 2024 θα αποτελέσει περίοδο προσαρμογής των καταναλωτών, ώστε να σχηματίσουν εικόνα για το προφίλ κάθε χρώματος τιμολογίου, αλλά και για την εμπορική πολιτική κάθε εταιρείας» λένε οι μανατζαραίοι του χώρου και συνεχίζουν: «η άρση των παρεμβάσεων στη χονδρεμπορική υπό κανονικές συνθήκες ανοίγει τον δρόμο και για καινοτόμα νέα προϊόντα. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελούν τα μικτά τιμολόγια (σταθερά έως μία κατανάλωση και κυμαινόμενα για τις υπόλοιπες κιλοβατώρες), όπως και σταθερά συμβόλαιο ενός έτους, τα οποία θα παραμένουν σταθερά για ένα 9μηνο και θα γίνονται για το υπόλοιπα διάστημα κυμαινόμενα (ex-post)».
Μάλιστα, με τα υφιστάμενα δεδομένα χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος, ένα τέτοιο «υβριδικό» προϊόν θα μπορούσε να ξεκινήσει με σταθερή χρέωση ακόμη και κάτω από 12 λεπτά ανά κιλοβατώρα, για τους πρώτους 9 μήνες. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, προϋπόθεση είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο να μην μπλοκάρει τέτοιες καινοτομίες.
Για παράδειγμα, στο σταθερό επί 9μηνο συμβόλαιο είναι αναγκαίο να μπορεί να συμπεριληφθεί ρήτρα πρόωρης αποχώρησης για όλο το έτος διάρκειας της σύμβασης. Επίσης, αν καταχωρισθεί στα κίτρινα τιμολόγια, τότε θα έχει σημαντικό χάντικαπ.
Ενισχύθηκε η θέση της ΔΕΗ
Εν τω μεταξύ, ανέβηκε το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά προμήθειας τον Δεκέμβριο αφού, άνοδο καταγράφει το μερίδιο της ΔΕΗ στη λιανική αγορά ρεύματος, στο «φινάλε» του έτους, σύμφωνα με το νεότερο δελτίο του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Το ποσοστό της επιχείρησης ανήλθε στο 56,11% τον Δεκέμβριο, σημειώνοντας αύξηση 3,96% από τον Νοέμβριο (52,15%). Έτσι, στο σύνολό τους πλέον οι εναλλακτικοί προμηθευτές καλύπτουν το 43,89%.
Ως προς τα επιμέρους μερίδια, αξίζει να σημειωθεί ότι κλείνει η «ψαλίδα» μεταξύ πρώτου και δεύτερου, καθώς το ποσοστό του Ήρωνα πέφτει στο 10,74% (από 12,94%), ενώ η Mytilineos ενισχύεται στο 9,32% (από 7,91%). Κατά συνέπεια, αντίστοιχη μείωση καταγράφει το μερίδιο της WATT & VOLT στο 2,42%, από 5,12%
Αναλυτικά τα υπόλοιπα μερίδια διαμορφώθηκαν ως εξής:
ELPEDISON: 6,19% από 6,49%
NRG: 5,68% από 5,60%
Φυσικό Αέριο ΕΕΕ: 3,29% από 3,53%
ΕΔΑ ΘΕΣΣ: 2,62% από 2,31%
WATT & VOLT: 2,42% από 5,12%
VOLTERRA: 1,79% από 2,09%
VOLTON: 1,28% από 1,17%
Σκυλακάκης: οι καταναλωτές ψηφίζουν πράσινα (τιμολόγια φυσικά)
Στα νέα τιμολόγια ρεύματος αναφέρθηκε εκ νέου ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, σημειώνοντας πως «η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών επέλεξαν το πράσινο τιμολόγιο ρεύματος και ο μεγάλος όγκος των τιμολογίων είναι σε πολύ καλές τιμές».
Μιλωντας σε τηλεοπτικό σταθμό, ο κ. Σκυλακάκης πρόσθεσε πως, «όλη την περίοδο πριν το πράσινο τιμολόγιο, οι πολίτες δεν ήξεραν ποιος είναι ο φθηνότερος πάροχος. Υπάρχουν 130 διαφορετικά τιμολόγια, τα οποία έχουν το καθένα τα δικά του χαρακτηριστικά. Σήμερα έχουμε το πράσινο τιμολόγιο που βλέπουμε με μεγάλη σαφήνεια. Πια δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα να μην λειτουργήσει ο ανταγωνισμός. Οι επιχειρήσεις, εάν το περιβάλλον τους επιτρέπει να έχουν μεγαλύτερο κέρδος, θα το κάνουν. Είναι δική μας δουλειά, της Πολιτείας, να εξασφαλίζει τον ανταγωνισμό».
«Έχουμε πολύ καλά και σταθερά τιμολόγια με 14,9 λεπτά η κιλοβατώρα. Τα θέματα των τιμών ιδίως σε ένα αγαθό που κατά βάση είναι παίζει ρόλο η τιμή, εμείς κάναμε τη μεταρρύθμιση και ξεκαθάρισε το ποιος είναι ο φθηνότερος. Μας έτυχε και μια καλή συγκυρία στις τιμές φυσικού αερίου διεθνώς κι ένας ήπιος χειμώνας λόγω κλιματικής αλλαγής και για αυτό το λόγο έχουμε πάρα πολύ καλές τιμές σε σχέση με πέρσι στις αρχές του χρόνου» τόνισε ακόμα ο Υπουργός.
Ερωτώμενος, αν θα υπάρξει επιδότηση από το κράτος σε περίπτωση ανόδου των τιμών, ο κ. Σκυλακάκης απάντησε: «Αυτή τη στιγμή δεν βλέπω κάποιο κύμα αυξήσεων των τιμών να έρχεται, διότι οι αποθήκες της Ευρώπης είναι πολύ γεμάτες, θα μείνουν γεμάτες σε μεγάλο βαθμό και μετά το χειμώνα. Δεύτερον, οι επενδύσεις στο φυσικό αέριο με καινούργια FSRU, και στην παραγωγή και στα terminals έχουν προχωρήσει πολύ, κι επίσης και οι Ρώσοι προσπαθούν να πουλήσουν το φυσικό αέριο τους και μέσω LNG και το έχουν διοχετεύσει στη διεθνή αγορά. Έχουμε μια συγκυρία που δεν μας δείχνει ότι θα έχουμε εξαιρετικά μεγάλες αυξήσεις. Συν εμείς συνεχίζουμε και βάζουμε ανανεώσιμες, που είναι πολύ φθηνότερες από τον λιγνίτη ή το φυσικό αέριο».
Ο κ. Σκυλακάκης εξήγησε και γιατί δεν υπάρχουν χρωματιστά τιμολόγια και στο φυσικό αέριο: «Η αγορά του φυσικού αερίου είναι πολύ λιγότερο δύσκολη και σύνθετη από την αγορά του ηλεκτρισμού. Είναι πιο μεσομακροπρόθεσμη. Ο ηλεκτρισμός διαμορφώνει την τιμή του ανά ώρα. Και αυτό απαιτεί πολύ μεγάλη διαφάνεια».