Ο ζιφιός είναι είδος κητώδους, το οποίο υπάγεται στις ραμφοφάλαινες (ζιφιείδες) και είναι η πιο διαδεδομένη από αυτές.
Πολύς λόγος έχει γίνει τις τελευταίες ώρες σχετικά με το σπάνιο είδος κητώδους, που ακούει στο όνομα ζιφιός, το οποίο βρίσκεται τραυματισμένο στον Άλιμο. Η φάλαινα εμφανίστηκε φανερά αποπροσανατολισμένη να πλέει στα ρηχά νερά, ενώ έφερε και ένα μεγάλης έκτασης τραύμα, με τους ειδικούς να καταβάλουν προσπάθεια να την κρατήσουν στη ζωή.
Τι είναι ο ζιφιός
Μοιάζει με ένα μεγάλο και παράξενο στην όψη δελφίνι, αλλά είναι φάλαινα. Επιδέξιος δύτης, με μια… ανάσα βουτά στα 1.000 μέτρα για 20 έως και 70 λεπτά! Αυτός είναι και ο λόγος που οι επιστήμονες δυσκολεύονται να διεισδύσουν στα άδυτα της ζωής του ζιφιού (Ziphius cavirostris). Έτσι, ακριβή στοιχεία δεν υπάρχουν για τον πληθυσμό του σε καμία περιοχή της Μεσογείου.
Είναι ωστόσο γνωστό ότι το μέσο μήκος του φτάνει τα 7 μέτρα και ότι, τουλάχιστον στη Μεσόγειο, τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με καλαμάρια. Προτιμά τις θαλάσσιες περιοχές με απότομη κλίση όπου το βάθος αυξάνεται απότομα, πάρα πολύ σπάνια κάνουν άλματα και αποφεύγουν την επαφή με τον άνθρωπο.
Στις ελληνικές θάλασσες, τον συναντάμε στις περιοχές όπου «συχνάζουν» και οι φυσητήρες, όπως στην Ελληνική Τάφρο, η οποία καλύπτει την περιοχή από τη Βορειοδυτική Κέρκυρα ως την Ανατολική Ρόδο. Αν και παρών σε ολόκληρη την Ελληνική Τάφρο, οι περιοχές όπου παρατηρείται σταθερά το είδος είναι η Νότια Κρήτη και η Δυτική Λευκάδα.
Οι περισσότερες επιστημονικές γνώσεις προέκυψαν από τους εκβρασμούς τους. Ως το 2009 είχαν καταγραφεί 100 εκβρασμοί στην Ελλάδα. Οι πιο σημαντικοί μαζικοί εκβρασμοί είναι του 1987, 1988, 1996 και 1997, με τον τελευταίο να αφορά εννέα άτομα. Το Μάιο του 1996 στην Κυπαρισσία καταγράφηκε ένας εκβρασμός 14 ζιφιών. Αποτελεί τον τρίτο σε μέγεθος που είχε καταγραφεί ποτέ στον κόσμο.
Έχει αποδειχτεί πλέον ότι τουλάχιστον ένας στους δύο εκβρασμούς οφείλεται σε χρήση ισχυρών σόναρ χαμηλών και μεσαίων συχνοτήτων. Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Life «Θάλασσα» – υλοποιείται από την MOm και το WWF Ελλάς σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος και το Tethys Research Institute – οι επιστημονικές γνώσεις είναι ελλιπείς σε ότι αφορά την περίοδο αναπαραγωγής.Ωστόσο, όπως καταδεικνύουν οι έρευνες, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια σταθερή περίοδος αναπαραγωγής. Άγνωστη είναι η μέγιστη ηλικία των ζιφιών αν και από τους εκβρασμούς, βρέθηκαν ζιφιοί άνω των 36 ετών.
Στην Ελλάδα, το 50% των παρατηρήσεων αφορά μοναχικούς ζιφιούς, το 40% ζεύγη και ένα 10% ομάδες 3 με 5 ζιφιών. Το επιστημονικό όνομα του γένους, Ziphius, πιθανώς προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «ξίφος» λόγω της μορφής του ρύγχους του. Ο όρος cavirostris προέρχεται από τις λατινικές λέξεις cavus που σημαίνει κοίλος ή κούφιος και rostrum που σημαίνει ρύγχος.
Υδροβιολόγος: Ελάχιστες οι πιθανότητες για επιβίωση της φάλαινας
Η υδροβιολόγος- Ωκεανογράφος Αιμιλία Δρούγα, η οποία είναι μία εκ των ιδρυτών του ερευνητικού κέντρου «Αρίωνας», για την διάσωση και περίθαλψη των Κητωδών στη χώρα, μίλησε για την περιπέτεια του θαλάσσιου θηλαστικού, που τόσο έχει συγκινήσει στην προσπάθεια του για επιβίωση. Τα μέλη του κέντρου από εχθές βρίσκονται κοντά στη φάλαινα και προσπαθούν να την βοηθήσουν να επιστρέψει στα βαθιά νερά των ελληνικών Θαλασσών.
«Αυτήν την ώρα περιμένουμε τα αποτελέσματα των αναλύσεων, από τα δείγματα που έχουν πάρει οι κτηνίατροι. Έχει παρασχεθεί φαρμακευτική αγωγή στο ζώο, λόγω του τραύματος, παρακολουθείται και υποστηρίζεται μέσα στο φυσικό του περιβάλλον από δύτες, κτηνιάτρους και βιολόγους. Οι πιθανότητες για επιβίωση του Ζιφίου είναι ελάχιστες. Είναι πολύ δύσκολο. Είναι ένα είδος που ζει στα βαθιά νερά. Επομένως και το μέγεθος του και το τραύμα του, αλλά και η παθολογία του αυτή τη στιγμή δεν μας δίνουν πολύ καλά σημάδια για περαιτέρω επιβίωση, αλλά κάνουμε ότι είναι ανθρωπίνως δυνατόν. Ελπίζουμε να μας εκπλήξει».
Σοβαρή η κατάσταση
Πολύ σοβαρή κρίνεται, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κλινικής εξέτασης και των πρώτων αιματολογικών εξετάσεων που ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, η κατάσταση της υγείας της νεαρής φάλαινας που εκβράστηκε νωρίς το πρωί στα αβαθή της παραλίας του Αλίμου.
Από την λεπτομερή κλινική εξέταση διαπιστώθηκε ότι φέρει σοβαρή κάκωση στην κάτω σιαγόνα (ρύγχος) και πολλαπλά επιφανειακά τραύματα στο δέρμα. Έγινε αιμοληψία για τη διενέργεια αιματολογικών, βιοχημικών και ιολογικών εξετάσεων για τη διερεύνηση και πιθανών άλλων παθολογικών καταστάσεων. Από τα πρώτα αποτελέσματα των εξετάσεων διαπιστώθηκε ότι η φάλαινα παρουσιάζει σοβαρή αφυδάτωση, λευκοπενία και αναιμία.
Όπως έγινε γνωστό, αναμένονται τα αποτελέσματα ιολογικών και άλλων εξιδεικευμένων εξετάσεων από την Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ. Στο θηλαστικό χορηγείται υποστηρικτική αγωγή με υγρά, ηλεκτρολύτες καθώς και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Το ζώο παρακολουθείται στενά, ενώ οι αιματολογικές καθώς και οι βιοχημικές εξετάσεις θα επαναληφθούν απόψε το βράδυ και αύριο το πρωί.
