Στις κοινοτικές καλένδες παραπέμπουν οι υπόλοιποι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ, το αίτημα Ελλάδας- Βουλγαρίας- Ρουμανίας για μέτρα που θα φέρουν φθηνότερο ρεύμα στα νοικοκυριά.
Οι υπουργοί ανέθεσαν στην (απερχόμενη, άρα αναρμόδια!) Κομισιόν να υποβάλει προτάσεις, άγνωστο πότε και άγνωστο με ποια σύνθεση.
Οι υπουργοί έκαναν μια τυπική αναφορά για τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης (σ.σ. η Ελλάδα πλήττεται περισσότερο από όλους…) και το κάλεσαν την απερχόμενη Κομισιόν «να υποβάλει προτάσεις για την αντιμετώπιση του ζητήματος», δηλαδή για τις υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης.
Αυτά έγιναν στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο.
Δεν ξέφυγε συνεπώς το θέμα από τις χαμηλές προσδοκίες για αποδοχή του αιτήματος Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας.
Οι υπουργοί και η απερχόμενη Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, άκουσαν τις ανησυχίες των «τριών», συζήτησαν πιθανά μέτρα για την αύξηση της δυναμικότητας των διασυνδέσεων και προσδιόρισαν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα βήματα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των διασυνοριακών ροών.
Πίσω από τις γενικόλογες διατυπώσεις για την ανάγκη ισχυρών νέων διασυνδέσεων (χρειάζονται 6-8 χρόνια, όπως είπε και ο ΥΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης) δεν υπάρχει τίποτα που να προδικάζει αποδοχή της πρότασης για βραχυπρόθεσμο μηχανισμό φορολόγησης των ουρανοκατέβατων κερδών.
Στις εισαγωγικές τοποθετήσεις των υπουργών, το θέμα δεν τέθηκε από κανέναν, πλην των τριών υπουργών, Σκυλακάκη-Μαλίνοφ- Μπουρντούτζα.
«Αυτό δεν συνιστά έκπληξη, δεν αναμενόταν και κάτι το διαφορετικό, κρίνοντας από τη γενικότερη στάση των χωρών της Βόρειας Ευρώπης, από το γεγονός ότι το θέμα αφορούσε αποκλειστικά τη ΝΑ Ευρώπη, και από την εμπειρία του παρελθόντος, τότε που η Ελλάδα πίεζε στα συμβούλια υπουργών για πλαφόν στο φυσικό αέριο» μας λέει υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΕΝ.
Διψάει για φθηνό ρεύμα ο νότος, μόνο την Ουκρανία σκέφτονται οι Βρυξέλλες!
Τα θέματα που κυριάρχησαν στο συμβούλιο ήταν η κατάσταση των κατεστραμμένων ενεργειακών υποδομών της Ουκρανίας και πώς θα τη στηρίξει η ΕΕ, καθώς και ο κίνδυνος όλο και μεγαλύτερης εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Το πιο ενδιαφέρον σκέλος του χθεσινού συμβουλίου να είναι οι ευθείες αιχμές της Σίμσον κατά χωρών για την σταθερή αύξηση της εξάρτησης τους από το ρωσικό φυσικό αέριο.
«Το έχω ξαναπεί και θα το ξαναπώ: δεν υπάρχουν δικαιολογίες, η ΕΕ μπορεί να ζήσει χωρίς αυτό το ρωσικό αέριο. Εάν τα κράτη μέλη προτιμούν να συνεχίσουν να εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο, και το κάνουν ακόμη και πέρα από τα υφιστάμενα συμβόλαια ή εάν επιθυμούν να υπογράψουν νέες συμφωνίες για νέες δυναμικότητες, θέλω να είμαι σαφής: δεν είναι αναγκαιότητα. Είναι μια πολιτική επιλογή και μάλιστα επικίνδυνη», είπε κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά το Συμβούλιο των υπ. Ενέργειας η απερχόμενη Επίτροπος, έχοντας δίπλα της τον ούγγρο προεδρεύοντα, Αττίλα Στάινερ, και υπονοώντας την χώρα του, αλλά όχι μόνο αυτή.
Η πιθανή ενιαία τιμή ηλεκτρισμού στην Ε.Ε.
Αναφορικά με το ρεύμα, κάποιοι υπουργοί από τον Βορρά, όπως από την Ολλανδία και τη Σουηδία, εξέφρασαν σαφείς επιφυλάξεις για τη πρόταση Ελλάδας- Ρουμανίας και Βουλγαρίας, άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Ουγγαρία έδειξαν να συμμερίζονται τους προβληματισμούς των «τριών», όσο για την Επίτροπο Σίμσον στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε δεν είπε κουβέντα για τις τιμές.
Κρίνοντας πάντως από τις εισαγωγικές παρεμβάσεις των υπουργών, ίσως η πιο ενδιαφέρουσα ήταν αυτή της βελγίδας υπουργού Τίνι Βαν ντερ Στραάτεν.
«Σήμερα μπορεί να είστε εσείς, αύριο εμείς, ή κάποιος άλλος», είπε, απευθυνόμενη στους υπουργούς των τριών χωρών, συμφωνώντας ότι τα δίκτυα από μόνα τους δεν αρκούν, θυμίζοντας ότι η συζήτηση δεν είναι καινούργια, ότι πριν από δύο χρόνια μιλάγαμε ξανά για τις ακραίες τιμές στο φυσικό αέριο και ρίχνοντας στο τραπέζι μια ρηξικέλευθη ιδέα για τη λειτουργία της αγοράς.
«Αν έχουμε επαρκή ποσότητα ενεργειακής παραγωγής αυτό πρέπει να αντανακλάται και στις τιμές. Χρειάζεται επομένως σαφής πολιτική βούληση από όλους, όπως και από τη Κομισιόν, ώστε να κινηθούμε προς μια ενιαία τιμή ηλεκτρισμού σε όλη την ΕΕ. Η αγορά μπορεί να λειτουργεί σωστά, τα PPA μπορεί να είναι μια αρχή, αλλά το αποτέλεσμα δεν επαρκεί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στα θετικά επομένως που κρατά η κυβέρνηση είναι η αναφορά ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε την κατάσταση που προκύπτει από τις επίμονα υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως προτάσεις για την αντιμετώπιση του θέματος».
Στην «ευρωπαϊκή γλώσσα» των συμβουλίων υπουργών, αυτό σημαίνει ότι το θέμα παραμένει στο τραπέζι και η συζήτηση θα συνεχιστεί, όπως ανέφερε τόσο η Σίμσον, όσο και ο προεδρεύων ούγγρος υπουργός Ατιλα Στάινερ, σημειώνοντας ότι το θέμα θα τεθεί, και στην επόμενη συνεδρίαση της Ομάδας Υψηλού Επιπέδου για την Ενεργειακή Συνδεσιμότητα της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (CESEC), που θα γίνει στη Βουδαπέστη στις 29 Οκτωβρίου 2024.
Δίχως να αναφερθεί στο μηχανισμό, αναγνώρισε ότι η ενιαία αγορά δεν λειτουργεί πολύ καλά όταν σε κάποιες χώρες της ΕΕ οι τιμές είναι πολύ χαμηλές και σε άλλες βρίσκονται στα ύψη για ώρες ή για μέρες, με τιμές υψηλότερες και από 400 ευρώ η μεγαβατώρα.
«Το θέμα είναι τι εργαλεία μπορεί να έχουμε για να μειώσουμε την επιβάρυνση. Εδώ έχει ξεκινήσει μια δουλειά πάνω στο θέμα, και μένει να βρει η ΕΕ το κατάλληλο εργαλείο», ανέφερε.
Το κεφάλαιο Ουκράνια
Στο κεφάλαιο «Ουκρανία», η Σίμσον είπε ότι έχει καταστραφεί πάνω από το 50% των ενεργειακών της υποδομών, ότι έχει χαθεί παραγωγική δυναμικότητα 9 GW, ότι η ΕΕ θα συμβάλει στην επισκευή εγκαταστάσεων ισχύος 2,5 GW και ότι έχουν συγκεντρωθεί στο σχετικό ταμείο για την ενεργειακή στήριξη της χώρας, πόροι 750 εκατ. ευρώ.
Έχει ενδιαφέρον η αναφορά της ότι σε συνεργασία με τον ENTSO-E, η Κομισιόν διερευνά τις δυνατότητες αύξησης των εξαγωγικών ροών ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και η έκκληση προς τους υπουργούς να στηρίξουν τη προσπάθεια.
Σημείωσε πάντως ότι δεν ευθύνεται η απορρόφηση από το Κίεβο μεγάλων όγκων ενέργειας μέσω του «βαλκανικού διαδρόμου» (1 GW), για τα όσα συνέβησαν το καλοκαίρι στα ενεργειακά χρηματιστήρια της περιοχής.
Στη πραγματικότητα η Ουκρανία, μπορεί πράγματι να μην είναι ο βασικός λόγος για τα φαινόμενα των μεγάλων αποκλίσεων, ωστόσο είναι «το τελευταίο άχυρο που σπάει την πλάτη της καμήλας» όπως λέει ο Θ.Σκυλακάκης.
Aκόμη και φέτος το χειμώνα, που μπορεί το έλλειμμα της χώρας να φτάσει τα 6 GW, ο «βαλκανικός διάδρομος» θα μπορούσε να της δώσει 1,7 GW, ωστόσο αν αυτό συνοδευτεί από άλλα φαινόμενα, όπως μονάδες εκτός λειτουργίας και υψηλή ζήτηση, μπορεί συνδυαστικά να οδηγήσουν σε νέα κρίση.
Συμπληρώνει ότι «αυτό το φαινόμενο που το είδαμε να συμβαίνει σε εμάς, έχει ήδη εμφανιστεί σε μικρότερη κλίμακα και αλλού και όσο θα οξύνεται η κλιματική κρίση και θα μεγαλώνει η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, θα γίνεται όλο και πιο συχνό».
Στο συμβούλιο συζητήθηκαν επίσης και οι ανησυχίες της Ουκρανίας σχετικά με πιθανές επιθέσεις της Ρωσίας σε υποσταθμούς που συνδέονται με πυρηνικούς σταθμούς.
Όπως είπε η Επίτροπος, η Κομισιόν είναι έτοιμη να κινητοποιήσει επιπλέον 3 εκατομμύρια ευρώ για να υποστηρίξει τις αποστολές του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας στους υποσταθμούς.
Διαβάστε ακόμη:
- Άνθρακες ο θησαυρός για τον τραπεζίτη του «καρουζέλ» της Θεσσαλονίκης
- Ο απολαυστικός διάλογος Υπουργού με τον Γενικό Γραμματέα του για τον Μανουσάκη
- «Πακτωλό» αιολικής ενέργειας από την Αίγυπτο εξασφάλισε ο Όμιλος Κοπελούζου
- Αίγλη Ζαππείου: Η μεγάλη επιστροφή – Πότε θα γίνει το soft opening
