«Κόκκινη κάρτα» σε αεριτζήδες των ΑΠΕ και σε ενδιάμεσους νταλαβεριτζήδες βάζει το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ που επιτέλους κατατίθεται προς ψήφιση σε περίπου ένα μήνα μετά από πολλές διεργασίες.
Το ΥΠΕΝ θα απαιτεί πλέον εγγυητική επιστολή τραπέζης ύψους 15.000 ευρώ τουλάχιστον ανά MW και «καθαρούς τίτλους» ιδιοκτησίας οικοπέδου για να δώσει το πράσινο φώς σε επενδυτικά σχέδια ΑΠΕ, αφού η κατάσταση στον τομέα αυτό «έχει εξελιχθεί σε Φαρ Ουέστ, όποιος προλάβει… ρίχνει πρώτος!» όπως λένε εμπλεκόμενοι στις επενδύσεις.
Μάλιστα η εγγυητική θα αφορά όχι μόνο τις νέες άδειες αλλά και την συνέχιση ισχύος σε άδεια που έχει ήδη δοθεί αλλιώς αυτή θα ανακαλείται. Ο έντονος προβληματισμός στο Υπουργείο Ενέργειας για το ανεξέλεγκτο κύμα αιτήσεων για ΑΠΕ, αφορά κυρίως σε αιολικά και φωτοβολταϊκά και πλέον στη μεγάλη δυσκολία διαχείρισης αυτού του τεράστιου ρεύματος.
«Θα δίνουμε πλέον κίνητρα στους επενδυτές, να επιλέξουν τις αγορές μέσω των πράσινων διμερών συμβολαίων, συνεπώς όσοι επενδυτές συνάπτουν διμερή συμβόλαια, θα αποκτούν προτεραιότητα στην αδειοδότηση των έργων τους έναντι εκείνων που θα επιδιώκουν να κατοχυρώσουν θέσεις, μέσω των διαγωνισμών της ΡΑΕ. Μέχρι το 2024 θα προκηρυχθούν 3770 Μεγαβάτ στις ΑΠΕ, για τα οποία θα …σφαχτούν όλοι οι παίκτες της αγοράς, προκειμένου να κλειδώσουν έργα με αμετάβλητες τιμές εκ των προτέρων» μας λέει στέλεχος του ΥΠΕΝ που εμπλέκεται στην κατάρτιση του σχεδίου νόμου και συνεχίζει: «ο επενδυτής που θα συνάπτει διμερές συμβόλαιο θα πρέπει να δίνει εγγυήσεις για να χρηματοδοτηθεί και έτσι θα μείνουν εκτός οι αεριτζήδες. Παράλληλα θα μειωθεί το διάστημα της συνολικής αδειοδοτικής διαδικασίας στα 2 χρόνια, δηλαδή στο μέσο όρο της ΕΕ».
Οι αιτήσεις για ΑΠΕ σήμερα έχουν ξεπεράσει τα 56.000 Μεγαβάτ μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021, αριθμός ασύλληπτος για μια χώρα όπως η Ελλάδα. Πληροφορίες λένε πως έχει ξεσπάσει και υπόγεια κόντρα μεταξύ ΥΠΕΝ και ΡΑΕ αφού από το Υπουργείο εκτοξεύονται «ρουκέτες» κατά της Ρυθμιστικής Αρχής για το θέμα.
Σε έμπειρους διευθυντές της οδού Μεσογείων (όπου και η έδρα του ΥΠΕΝ) επικρατεί η αίσθηση πως: «πολύ πρόσφατα ζητήθηκαν ευθύνες για το θέμα και εξηγήσεις για το πώς ξέφυγε η κατάσταση, αφού είναι φανερό πως οι 8 ή και οι 9 τους 10 αιτούντες δεν επιθυμούν πραγματικά να επενδύσουν, αλλά να εμπορευθούν τις προσωρινές άδειες ΑΠΕ τις οποίες θα αποκτήσουν».
Τα έμπειρα στελέχη προχωρούν ακόμη περισσότερο και τονίζουν χαρακτηριστικά πως «υπάρχει όμως διάχυτη η εντύπωση ότι για να αποκτηθούν τώρα ή στο άμεσο μέλλον αυτές οι προσωρινές έστω άδειες, κύλησε πολύ νερό (ή και πολύ …λάδι, όπως λένε χαρακτηριστικά) από τους ενδιαφερόμενους προς τους καθ’ ύλην αρμόδιους, πληροφορία που έχει φτάσει και στα …ψηλά πατώματα και έχει εξοργίσει πολλούς κυβερνητικούς».
ΓΙΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟΣ ΠΑΡΟΞΥΣΜΟΣ;
«Γιατί όμως όλοι θέλουν να πάρουν άδειες αιολικών και κυρίως φωτοβολταϊκών στη χώρα μας; ποια εξήγηση υπάρχει;» ρώτησα κορυφαίο επενδυτικό σύμβουλο στο χώρο της ενέργειας.
«Η εξήγηση είναι απλή και αρκούντως …ελληνική» μου απάντησε και συνέχισε: «η γερμανική RWE που συνεταιρίστηκε με τη ΔΕΗ ψάχνει επειγόντως χωράφια και άδειες για να εγκαταστήσει γύρω στα 1000 Μεγαβάτ και μάλιστα σε ολόκληρη τη χώρα. Ο κάθε επιτήδειος παίρνει μία προκαταρκτική άδεια σε συγκεκριμένο χώρο μέχρι 5000 στρέμματα παρακαλώ, βγάζει μια απλή βεβαίωση Παραγωγού και κατόπιν μοσχοπουλάει το πακέτο στους Γερμανούς με κέρδη πενταπλάσια όσων έχει ξοδέψει. Το κλειδί είναι το οικόπεδο, από κεί και πέρα όλα γίνονται. Φυσικά μετά τις αιτήσεις θα ακολουθήσει πολεμική αναμέτρηση για το τελικό ξεκαθάρισμα αλλά ο νταλαβεριτζής θα έχει πάρει τα λεφτά και …μην τον είδατε» και συμπληρώνει: «άσε που ο κάθε επιτήδειος θα ζητάει το δωράκι του από τους συνυποψήφιους για να φύγει από τη μέση και να μην προσφύγει στα δικαστήρια».
Γιαυτό λοιπόν στον τελευταίο γύρο αιτήσεων για φωτοβολταϊκά το Φεβρουάριο κατατέθηκαν περίπου 300 αιτήσεις για έργα που ξεπερνούν τα 6300 Μεγαβάτ, σχεδόν η μισή διασυνδεδεμένη ισχύς του χερσαίου συστήματος της ΔΕΗ. Εννοείται πως από αυτά θα εγκριθεί τελικά ένα 3-4% όπως μας διδάσκει η εμπειρία αλλά η δουλειά για τους πολλούς θα έχει γίνει. Λιγότερες σαφώς οι αιτήσεις για μικρά υδροηλεκτρικά, μονάδες ΣΗΘΥΑ ή εγκαταστάσεις βιοαερίου-βιομάζας.
Χαρακτηριστικό ότι οι αιτήσεις του Φεβρουαρίου είναι περίπου όσες υποβλήθηκαν αθροιστικά και τους πέντε κύκλους πριν από τον Δεκέμβριο του 2020, δηλαδή από Σεπτέμβριο του 2018 έως και Δεκέμβριο του 2019 γεγονός που δείχνει ξεκάθαρα τον «πυρετό» που επικρατεί στον κλάδο.
Η ΛΥΣΗ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ
«Το πιο βασικό σήμερα είναι πως δεν υπάρχει ως τώρα υποχρέωση κλειδώματος ενός αξιόλογου οικοπέδου που θα είναι καθαρό ιδιοκτησιακά και ευεπίφορο χωροταξικά, περιβαλλοντικά και οικοδομικά» μας λέει μηχανικός που ασχολείται με χωροθετήσεις ΑΠΕ με αποτέλεσμα όταν πάμε να εξετάσουμε ένα μεγάλο οικόπεδο να διαπιστώνουμε πως υπάρχουν 4 ή και 5 υποψήφιοι που το έχουν δηλώσει και φυσικά δεν μπορούμε να βρούμε άκρη. Αυτό η ΡΑΕ δεν το εξετάζει ώστε να μπορεί να βάλει κάποιο κόφτη. Ασε που πολλά προσφερόμενα οικόπεδα είναι σε δασικές περιοχές ή περιοχές Natura και οι ιδιοκτήτες ή οι μεσάζοντες το αποκρύπτουν μήπως και πάρουν τις σχετικές βεβαιώσεις και τα μεταπωλήσουν ώστε να τρέχει ο επόμενος!»
Ο αντίλογος πάντως από διευθύνοντα σύμβουλο μεγάλης εταιρίας συμβούλων που ασχολείται με επενδύσεις, είναι πως : «η κατάσταση στις ΑΠΕ είναι Φαρ Ουέστ, όποιος προλάβει πυροβολεί πρώτος! Τι φωνάζει το Κράτος αφού ακόμη δεν έχει ολοκληρώσει τους δασικούς χάρτες που τους παλεύει 20 χρόνια και μάλιστα ήταν και Μνημονιακή υποχρέωση που χρυσοπληρώθηκε και δεν τελείωσε ακόμη. Πώς να βρούμε άκρη εμείς ως σύμβουλοι εάν ένα οικόπεδο που προορίζεται για αιολικά ή φωτοβολταϊκά είναι δασικό ή όχι;» και προσθέτει : «και γιατί παρακαλώ το ΥΠΕΝ καθυστερεί τόσο πολύ τη νομοθετική ρύθμιση που θα βάλει τάξη στο θέμα; Από το Νοέμβριο ετοιμάζεται η ρύθμιση και κοντεύει καλοκαίρι».
Αλλά ακόμη και οι άνθρωποι της ΔΕΗ που ασχολούνται με Ανανεώσιμες έχουν μεγάλα παράπονα για την ουσιαστική απουσία Ενιαίου Χωροταξικού Σχεδίου ΑΠΕ, σε πανελλαδικό αλλά και σε νομαρχιακό επίπεδο.
Από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας απαντούν πως «από την προηγούμενη κυβέρνηση παραλάβαμε ένα μπάχαλο το 2019. Το Ολοκληρωμένο Χωροταξικό ΑΠΕ το τρέχουμε και θα το ολοκληρώσουμε το 2022 αλλά αυτός δεν είναι λόγος για το πλήθος παρανομιών που βλέπουμε, άλλωστε υπάρχει το Προσωρινό Χωροταξικό ΑΠΕ αλλά και ο Προσωρινός Πληροφοριακός Γεωγραφικός Χάρτης ΑΠΕ της ΡΑΕ που μπορεί να μην είναι τέλειος αλλά προσωρινά μπορεί να λειτουργήσει. Παράλληλα τρέχουμε μαζί με τη ΡΑΕ τη Μελέτη Περιοχών Επενδύσεων ΑΠΕ (ΜΠΕΠ-ΑΠΕ) που θα είναι έτοιμη το καλοκαίρι. Εκεί θα μπορεί κάποιος με σχετική ακρίβεια να βρεί περιοχές χωροθέτησης ΑΠΕ με ακριβείς αποστάσεις μεταξύ τους για να μην μπερδεύονται τα οικόπεδα, περιοχές αποκλεισμού ΑΠΕ αλλά και περιοχές μεικτής χρήσης».
Τέλος στη χώρα μας «δουλεύουν» περίπου 10.500 Μεγαβάτ ΑΠΕ και χρειάζεται άλλα 19.500 Μεγαβάτ ως το 2030 για να επιτύχει την υποχρέωση- στόχο από την ΕΕ που είναι το λεγόμενο «30-30» δηλαδή 30.000 Μεγαβάτ το 2030. Για αυτά τα 19.500 Μεγαβάτ οι αιτήσεις ως τώρα ξεπερνούν τις 56.000 Μεγαβάτ χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί!
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας: Κύρια πηγή ενέργειας για την Ελλάδα το 2021
