Με ρυθμό διπλάσιο έναντι της αύξησης του 2% στον κατώτατο μισθό από 1ης Ιανουαρίου 2022 «τρέχουν» οι ανατιμήσεις στα βασικά προϊόντα, όταν, την ίδια ώρα, τα μηνύματα για ένα νέο, δριμύτερο, κύμα ακρίβειας που θα πλήξει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς από το νέο έτος, συνεχώς πληθαίνουν.
Τα βεβαρημένα λειτουργικά κόστη λόγω των συνεχιζόμενων αυξήσεων σε πρώτες ύλες, ενέργεια και μεταφορές δεν αφήνουν περιθώρια ευελιξίας για απορρόφηση των όποιων ανατιμήσεων υποστηρίζουν επιχειρηματίες από τους κλάδους της μεταποίησης, της πρωτογενούς παραγωγής και του εμπορίου. Μάλιστα, το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανεβάσουν τις τιμές και επιχειρήσεις που έως σήμερα δεν είχαν πράξει εντείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις.
Με βάση τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς προβλέπεται ότι αμέσως μετά τις γιορτές οι τιμές σε αρκετά βασικά είδη διατροφής αναμένεται να αυξηθούν κατά μέσο όρο στο 20%, ενώ στην κατηγορία των ειδών νοικοκυριού σε ορισμένα προϊόντα οι ανατιμήσεις θα αγγίξουν και το 30%.
Είναι χαρακτηριστικό πως το 55% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι οι ανατιμήσεις εισροών θα οδηγήσουν σε σημαντική αύξηση των κοστολογίων και σε αύξηση των τιμοκαταλόγων τους, όπως αναφέρεται στην πρόσφατη έρευνα του ΣΕΒ «Σφυγμός του Επιχειρείν 2021».
Σε ποια προϊόντα θα συνεχιστεί το ράλι ανατιμήσεων
Ειδικότερα αυξήσεις αναμένονται στις ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων: αλεύρι, τυροκομικά, αλλαντικά, βούτυρο, γαλακτοκομικά, καφές, σοκολάτες, ζυμαρικά, ελαιόλαδο, είδη ζαχαροπλαστικής, αρτοσκευάσματα, αυγά, κατεψυγμένα είδη (ζύμες και λαχανικά), χαρτικά, απορρυπαντικά και σακούλες σκουπιδιών.
Κι όλα αυτά τη στιγμή που το 30% του εισοδήματος κάθε νοικοκυριού πηγαίνει σε λογαριασμούς ΔΕΚΟ (έρευνα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος και του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών), με τις ανατιμήσεις στην ενέργεια να ροκανίζουν το μεγαλύτερο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος.
Αύξηση 3,43% μέσα σε 4 εβδομάδες
Ήδη η αύξηση στο ενεργειακό κόστος σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στις πρώτες ύλες έχουν οδηγήσει σε ράλι ανατιμήσεων τα λεγόμενα «ταχυκίνητα αγαθά» κάτι που διαπιστώνεται στα ταμεία των σούπερ μάρκετ.
Συγκεκριμένα, ένα καλάθι 20 επώνυμων προϊόντων στις 30 Νοεμβρίου κόστιζε 46,81 ευρώ με βάση τις μέσες τιμές που παρουσιάζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-Καταναλωτής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή. Ο λογαριασμός για το ίδιο καλάθι στις 27 Δεκεμβρίου ήταν 48,61 ευρώ, με την αύξηση να φθάνει στο 3,43%, παρότι σε κάποια προϊόντα λόγω των προσφορών οι τιμές μειώθηκαν.
Επανήλθαν οι προσφορές
Σε αυτό το περιβάλλον, το «δέλεαρ» των προσφορών έχει επανέλθει δυναμικά στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μετά από μια περίοδο υποχώρησης.
Με βάση τα στοιχεία της Nielsen IQ οι προωθητικές ενέργειες και οι προσφορές από το 44,1% τον Ιούλιο υποχώρησαν στο 35,2% τον Οκτώβριο, εξέλιξη που αποδίδεται από τους αναλυτές στην προσπάθεια «των λιανεμπόρων να ανταπεξέλθουν και να προετοιμάσουν το έδαφος για τα επερχόμενα αυξημένα κόστη, εκλογικεύοντας την προωθητική δραστηριότητα».
Ωστόσο, το σκηνικό ήδη έχει αλλάξει, καθώς οι διοικήσεις των αλυσίδων στην οργανωμένη λιανική σε συνεργασία με τη βιομηχανία, το τελευταίο διάστημα έχουν αυξήσει τις προσφορές κυρίως για να μην χάσουν πελάτες, αλλά και για να αποφευχθεί η μείωση της κατανάλωσης.
Βέβαια, οι καταναλωτές δεν αρκούνται πια μόνο στις προσφορές. «Οι καταναλωτές θέλουν μείωση στις απόλυτες τιμές των προϊόντων, όχι απλές προσφορές», σημείωσε ο διευθύνων σύμβουλος της MRB κ. Δημήτρης Μαύρος κατά την διάρκεια πρόσφατου συνεδρίου του ΙΕΛΚΑ υπογραμμίζοντας πως «κερδισμένος στον κλάδο της οργανωμένης λιανικής θα είναι όποιος μειώσει λίγο ή δεν αυξήσει πολύ τις τιμές».