Σε μια περίοδο που η εύρεση προσιτής κατοικίας έχει μετατραπεί σε καθημερινό άγχος για χιλιάδες νοικοκυριά, η κυβέρνηση επιχειρεί να ανατρέψει τα δεδομένα προσφέροντας ένα ισχυρό φορολογικό κίνητρο στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Με τις νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών, ανοίγει ο δρόμος για την επιστροφή των κλειστών ή βραχυχρόνια εκμισθούμενων κατοικιών στη μακροχρόνια ενοικίαση.
H αγορά πιστεύει ότι η απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τρία χρόνια λειτουργεί ως καταλύτης, μετά και τις βελτιώσεις που έγιναν από το οικονομικό επιτελείο και ψηφίστηκαν από τη Βουλή.
Οι προϋποθέσεις για την τριετή φοροαπαλλαγή:
1. Η απαλλαγή ισχύει για ιδιοκτήτες που θα νοικιάσουν κατοικίες που ήταν κενές για τουλάχιστον τρία χρόνια, καθώς και κατοικίες που τα προηγούμενα χρόνια ήταν προς εκμετάλλευση στη βραχυχρόνια μίσθωση, επιφανείας το πολύ έως 120 τ.μ. Αν ο ενοικιαστής έχει περισσότερα από δύο τέκνα, για κάθε επιπλέον τέκνο το όριο αυτό θα αυξάνεται κατά 20 τ.μ.
2. Η απαλλαγή ισχύει εφόσον οι ενοικιαστές συνάψουν τριετή μισθωτική σύμβαση κύριας κατοικίας. Αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει από την κατοικία, η απαλλαγή θα συνεχιστεί μέχρι τη συμπλήρωση τριετίας εφόσον εντός τριμήνου ο ιδιοκτήτης συνάψει μία και μόνον νέα τριετή σύμβαση κύριας κατοικίας. Αν λυθεί και η μίσθωση αυτή, χάνεται και η περαιτέρω φοροαπαλλαγή.
3. Η απαλλαγή θα ισχύει όμως κατ’ εξαίρεσιν και για μισθώσεις τουλάχιστον εξάμηνης διάρκειας, για κατοικίες που θα εκμισθωθούν «σε ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό που απασχολείται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς και σε ένστολο προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας». Στην περίπτωση αυτή ο ιδιοκτήτης δεν θα χάνει τη συνέχιση της φοροαπαλλαγής αν εντός εξαμήνου συνάπτει νέες μισθωτικές συμβάσεις κύριας κατοικίας, τουλάχιστον εξάμηνης ή και τριετούς διάρκειας.
Αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει από την κατοικία, η απαλλαγή θα συνεχιστεί εφόσον εντός τριμήνου ο ιδιοκτήτης συνάψει νέα τριετή σύμβαση.
Σημειώνεται ότι η απαλλαγή ισχύει για κατοικίες των οποίων η σύμβαση ενοικίασης ως κύριας κατοικίας θα συναφθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, υπό την προϋπόθεση ότι ήταν κλειστές για την προηγούμενη τριετία. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, το ακίνητο θα πρέπει:
• Να έχει δηλωθεί στο έντυπο Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως κενό ακίνητο.
• Να μην έχει δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο, ούτε ως κύρια, ούτε ως δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο, ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο στα έντυπα Ε1 και Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά τα τρία τελευταία οικονομικά έτη πίσω από το έτος κατάρτισης της (πρώτης) μίσθωσης.
• Να μην έχει υποβληθεί στην ΑΑΔΕ δήλωση πληροφοριακών στοιχείων άλλης μίσθωσης του ακινήτου κατά το έτος της μίσθωσης και μέχρι την έναρξή της.
Οι προϋποθέσεις για όποιον είχε το ακίνητο σε βραχυχρόνια μίσθωση και θα το μισθώσει με μακροχρόνια σύμβαση είναι οι εξής:
• Να έχει διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση κατά το προηγούμενο της σύναψης της (πρώτης) μίσθωσης φορολογικό έτος.
• Να έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις.
• Να έχει υποβάλει δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά το έτος της μίσθωσης και μέχρι την έναρξή της.
Σημειώνεται ότι η φοροαπαλλαγή παύει να ισχύει και χάνεται για τον εκμισθωτή αν εντός των τριών ετών της διάρκειας της μίσθωσης η κατοικία μείνει κενή και δεν νοικιασθεί εντός τριών μηνών, και χάνεται οριστικά αν μείνει εκ νέου κενή από τον δεύτερο ενοικιαστή για το υπόλοιπο διάστημα.
Επίσης, αν η κατοικία εντός των τριών ετών της διάρκειάς της διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή παύει να ισχύει αναδρομικά από το πρώτο έτος της μίσθωσης, οπότε θα τεθεί και θέμα αναδρομικής καταβολής φόρου εισοδήματος για όλα τα προηγουμένως εισπραχθέντα μισθώματα που είχαν απαλλαγεί από τον φόρο εισοδήματος.
Ενας βασικός λόγος που χιλιάδες ακίνητα είναι σήμερα κλειστά έγκειται στην υψηλή φορολογία στην ακίνητη περιουσία (π.χ. ΕΝΦΙΑ, φόρος εισοδήματος από ενοίκια).
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η φορολόγηση ξεπερνά το εισόδημα που θα μπορούσε να προκύψει από την εκμετάλλευση του ακινήτου.
Επίσης, η κακή κατάσταση των ακινήτων είναι ένας σημαντικός λόγος. Συγκεκριμένα, πολλά από τα κλειστά ακίνητα είναι παλιά και χρειάζονται ανακαίνιση, ωστόσο οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τα χρήματα ή δεν «βλέπουν» την απόσβεση της επένδυσης. Για παράδειγμα, συχνά λείπουν βασικές υποδομές (θέρμανση, μόνωση, ασανσέρ).
