Το «Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι» του Johannes Vermeer είναι ένας από τους πιο διάσημους πίνακες στον κόσμο, και τώρα επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν ανακαλύψει τον λόγο, μετρώντας πώς αντιδρά ο εγκέφαλος όταν τον αντικρίζει.

Το μουσείο Mauritshuis στη Χάγη, όπου φιλοξενείται το αριστούργημα του 17ου αιώνα, ανέθεσε σε νευροεπιστήμονες να μετρήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα κατά την παρατήρηση του πορτραίτου και άλλων γνωστών έργων τέχνης.

Ανακάλυψαν ότι ο θεατής αιχμαλωτίζεται από ένα ιδιαίτερο νευρολογικό φαινόμενο, το οποίο αποκαλούν «Συνεχής Βρόχος Προσοχής», και το οποίο φαίνεται να είναι μοναδικό για την «Κοπέλα με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι». Το μάτι του θεατή κατευθύνεται αυτόματα πρώτα στο μάτι της κοπέλας, έπειτα στο στόμα, μετά στο μαργαριτάρι και ξανά πίσω στο μάτι, δημιουργώντας έναν αδιάκοπο κύκλο.

«Αυτό σε κάνει να κοιτάς τον πίνακα περισσότερο από άλλους», εξηγεί ο Martin de Munnik από την εταιρεία έρευνας Neurensics, που διεξήγαγε τη μελέτη. «Πρέπει να της δώσεις προσοχή, θες δεν θες, και να τη θαυμάσεις».

Μετρώντας τα εγκεφαλικά κύματα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι το precuneus, η περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη συνείδηση και την προσωπική ταυτότητα, ήταν αυτή που ενεργοποιήθηκε περισσότερο. «Ήταν προβλέψιμο ότι η Κοπέλα ήταν ξεχωριστή, αλλά το “γιατί” μας ξάφνιασε», ανέφερε ο de Munnik.

Η έρευνα ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε EEG και MRI για να μετρήσει την νευρολογική απόκριση σε έργα τέχνης. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν επίσης ότι η συναισθηματική αντίδραση των θεατών ήταν δέκα φορές πιο έντονη όταν έβλεπαν τον αυθεντικό πίνακα, σε σύγκριση με μια αναπαραγωγή.

Η διευθύντρια του Mauritshuis, Martine Gosselink, τόνισε τη σημασία της άμεσης επαφής με την τέχνη. «Είναι πολύ σημαντικό να αλληλεπιδράς με την τέχνη, είτε πρόκειται για φωτογραφία, χορό, είτε για παλαιά αριστουργήματα», δήλωσε.

Ο de Munnik σημείωσε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να γίνουν αντίστοιχες μελέτες και σε άλλους διάσημους πίνακες, όπως η Μόνα Λίζα του Da Vinci. Η Gosselink μάλιστα αστειεύτηκε, λέγοντας: «Ίσως η Μόνα Λίζα να είναι πλέον η Κοπέλα του Νότου».

Διαβάστε ακόμη: