Ο καθηγητής Eswar Prasad, προειδοποιεί ότι το Bitcoin δεν θα διαρκέσει πολύ, εν μέρει και επειδή «ανάβει φωτιά κάτω από τις κεντρικές τράπεζες να αρχίσουν να σκέφτονται την έκδοση ψηφιακών εκδοχών των δικών τους νομισμάτων».
Και η αλήθεια είναι ότι αυτό συμβαίνει ήδη, με τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, τις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Ρωσία, την ΕΕ, να εξετάζουν να ετοιμάζουν ή να λανσάρουν ψηφιακές εκδόσεις για το δολάριο, το γουάν, το ρούβλι, το ευρώ.
Μπορεί να σημαίνει κάτι αυτό για τα κρυπτονομίσματα;
Το αληθινό ερώτημα είναι το για πόσο θα μείνουν με… σταυρωμένα τα χέρια οι Κεντρικές Τράπεζες να κοιτούν τα cryptos, όσο αυτά θα απαξιώνουν τα δικά τους νομίσματα.
Ο μεγαλοεπενδυτής και δισεκατομμυριούχος Mark Cuban έχει πει ότι «οι χώρες θα πάρουν μέτρα για να προστατεύσουν τα δικά τους νομίσματα και την ικανότητά τους να φορολογούν. Έτσι λοιπόν, όσο περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτό είναι κάτι παραπάνω από μια αποθήκευση αξίας, τόσο μεγαλύτερο είναι το ρίσκο κυβερνητικής παρέμβασης που αντιμετωπίζουν».
Αντιδράσεις
Και όντως, ήδη οι κεντρικές τράπεζες του κόσμου είτε είναι σε στάση αναμονής προειδοποιώντας, είτε ετοιμάζουν «αντίμετρα» (όπως η απάγορευσή του mining ή συναλλαγών κρυπτονομισμάτων από την Κίνα και την Ινδία και η έκδοση ψηφιακού ευρώ που ετοιμάζει η ΕΚΤ).
Στην Ελλάδα, η Τράπεζα της Ελλάδος προειδοποιεί ότι «τα bitcoin μπορούν να κλαπούν από χάκερς. Aν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν έχετε καμία νομική προστασία. Eίναι υπερβολικά ασταθές».
Θα είναι όμως για πάντα έτσι; Μερικές φορές, όλα μοιάζουν ρόδινα και αρκεί μια μικρή σπίθα για να φέρει μια αλυσίδα εκρήξεων, την καταστροφή. Αρχικά, η Janet Yellen -άνθρωπος που οι αγορές παίρνουν πολύ στα σοβαρά, όχι επειδή είναι ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ, αλλά όπως έχει αποδείξει η πορεία της ως επικεφαλής στη Fed και νωρίτερα- έχει πολλάκις προειδοποιήσει για το πόσο «αναποτελεσματική» είναι η τεχνολογία blockchain, στην οποία βασίζεται το bitcoin σε ό,τι αφορά τη χρήση νομισμάτων.
Και για μια ακόμα φορά, σε πρόσφατο συνέδριο του New York Times DealBook, το συνέδεσε με την αθέμιτη χρηματοδότηση, εξηγώντας ότι η αρχιτεκτονική peer-to-peer του δικτύου παρακάμπτει τις τράπεζες, τις νομισματικές και άλλες αρχές, καθιστώντας το δημοφιλές στους εκβιαστές (όχι τυχαία όλα τα ransomware απαιτούν πληρωμή σε bitcoin), τους χάκερ, τους εμπόρους παιδικής πορνογραφίας και τους κάθε λογής παρανόμους που συναλλάσσονται (και) στο dark web. Πόσο «out of the blue» θα ήταν μια ρυθμιστική παρέμβαση επ’ αυτού από τις αμερικανικές Αρχές;
Θυμίζουμε ότι τον Φεβρουάριο, μια… κουβέντα της ΥΠΟΙΚ των ΗΠΑ, η οποία αποκάλεσε το bitcoin «υπερβολικά ανεπαρκή τρόπο διεξαγωγής συναλλαγών», προειδοποιώντας για τη χρήση του σε έκνομες δραστηριότητες, προκάλεσε sell off στα κρυπτονομίσματα, με το bitcoin να χάνει 16% σε λίγες ώρες.
Τι είπε η Yellen
Η Yellen, σε μια εποχή που η προστασία του περιβάλλοντος έρχεται στο επίκεντρο του παγκόσμιου επενδυτικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος (ethical investing), που οι ακτιβιστές επενδυτές καταφέρνουν ακόμα και κολοσσούς όπως η Shell να αναθεωρήσουν τη στρατηγική τους, αναφερόταν στην ποσότητα ηλεκτρικού ρεύματος που σπαταλάται από τους miners, οι οποίοι χρησιμοποιούν υπολογιστική ισχύ για να παράξουν νέα κρυπτονομίσματα, με δεδομένο ότι αυτά δεν εκδίδονται από κάποια κεντρική αρχή. Έρευνα του Πανεπιστημίου του Cambridge έδειξε ότι το «δίκτυο του bitcoin καταναλώνει περισσότερο ηλεκτρισμό από ολόκληρη τη χώρα του Πακιστάν των 212 εκατ. κατοίκων»!
Φυσικά, η Yellen δεν θα μπορούσε παρά να προειδοποιήσει για τους κινδύνους που κρύβουν οι επενδύσεις σε bitcoin για τους retail investors. «Είναι ένα υψηλά κερδοσκοπικό asset και νομίζω πως γνωρίζετε ότι ο κόσμος θα έπρεπε να είναι ενήμερος πως μπορεί να έχει ακραία μεταβλητότητα και όντως ανησυχώ για πιθανές απώλειες, από τις οποίες μπορεί να υποφέρουν οι επενδυτές», ήταν τα λόγια της Yellen σε συνέδριο των New York Times.
Εδώ, υπάρχει ένα λανθάνον ντεζαβαντάζ του bitcoin που μπορεί να αποδειχθεί «μοιραίο» για την αξία του. Ο Roubini έχει πει ότι η αξία του θα ήταν μηδέν, εάν επιβαλλόταν φόρος άνθρακα γι’ αυτό. Σε μια εποχή που το επενδυτικό trend κάνει μια βίαιη και ταχύτατη μεταστροφή προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, που γυρνά την πλάτη σε όσες επιχειρηματικές και άλλες δραστηριότητες δεν μηδενίζουν, ή τουλάχιστον μειώνουν δραστικά το αποτύπωμά τους στον πλανήτη, το bitcoin μοιάζει αναχρονιστικό. Ενώ άλλες βιομηχανίες, όπως αυτές των ορυκτών καυσίμων, ακόμα και η ναυτιλία (της οποίας το ανθρακικό αποτύπωμα είναι μικρό σε σχέση με το παραγόμενο έργο) κάνουν στροφή προς «πράσινες» επενδύσεις, που η αυτοκινητοβιομηχανία σπρώχνει προς την ηλεκτροκίνηση με στόχο τον μηδενισμό των εκπομπών αερίων ρύπων, τα κρυπτονομίσματα κάνουν ακριβώς το αντίθετο.
Ασφάλεια
Έρευνα του Πανεπιστημίου του Cambridge διαπίστωσε ότι οι ετήσιες εκπομπές που συνδέονται με την ηλεκτρική ενέργεια που απαιτείται για τα «rigs» που δημιουργούν κρυπτονομίσματα (υπολογιστές υψηλής ισχύος που παράγουν ψηφιακά tokens με την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων) ισούνται με εκείνες που εκπέμπει ολόκληρη η Αργεντινή. Πώς μπορεί λοιπόν το bitcoin που αφήνει τεράστιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, να γίνει το μέσο συναλλαγών σε έναν μελλοντικό, πιο πράσινο κόσμο; Εδώ, υπάρχει ένα παράδοξο. Ή, καλύτερα, ένα ακόμα παράδοξο, που μάλλον περισσότερα ερωτήματα δημιουργεί για το μέλλον του bitcoin…
Ο έτερος σκόπελος που τρομάζει την κοινότητα των επενδυτών είναι η ασφάλεια που παρέχουν τα κρυπτονομίσματα, όχι σε ό,τι αφορά την επενδυτική τους αξία, αλλά την… ουσία τους. Παρότι η τεχνολογία του blockchain είναι δομημένη με τέτοιον τρόπο που κάνει πρακτικά αδύνατη την παραβίασή της από κακόβουλους χρήστες, στην περίπτωση των cryptos οι ληστές είναι πάντοτε ένα βήμα μπροστά. Αυτό άλλωστε, το καταδεικνύει η εκρηκτική αύξηση του ποσού που κλάπηκε σε κρυπτονομίσματα το 2021 (12 δισ. δολάρια), έναντι του 2020 (οπότε και ήταν 1,5 δισ. το σχετικό ποσό).