Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει για το εάν υπάρχει ή όχι στη χώρα μας διαθέσιμος «ηλεκτρικός χώρος».

Ηλεκτρικός χώρος εν κατακλείδει είναι η τελική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και η ύπαρξη υποδομών για την κάλυψη αυτής της ζήτησης.

Τα τελευταία 5 χρόνια τα φωτοβολταϊκά σε όρους νέας εγκατεστημένης ισχύος έχουν γνωρίσει ένα άνευ προηγουμένου «μπουμ».

Υπάρχει απλοποίηση των διαδικασιών, υπεραδειοδότηση και βεβαίως μείωση του κόστους της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδα χαμηλότερα από της συμβατικής και μάλιστα πολλαπλώς, ένεκα και της πρόσφατης κρίσης του φυσικού αερίου.

Η ζήτηση ηλεκτρικού «χώρου» και η αύξηση των επενδύσεων ΑΠΕ είναι συνεπώς ασφυκτική.

Το ΥΠΕΝ εκπόνησε σχέδιο επέκτασης του ηλεκτρικού χώρου και πήρε επίσημη κυβερνητική έγκριση για αυτό. Στόχος του υπουργείου είναι να σχεδιάσει τους διαγωνισμούς αυτούς με ορίζοντα 3ετίας, ώστε οι επενδυτές να έχουν επαρκή δυνατότητα ανάπτυξης.

Υπάρχει πλέον μία δέσμη μέτρων που έχει προκρίνει το υπουργείο ώστε να διευρυνθεί ο ηλεκτρικός «χώρος» και, με αυτό τον τρόπο, να δοθεί η δυνατότητα να λάβουν όρους σύνδεσης νέα έργα ΑΠΕ.

Κατ’ αρχάς θα νομοθετηθούν οι παρεμβάσεις που αποφάσισε το υπουργείο και να μην διακοπεί η, έστω και με αργούς ρυθμούς, χορήγηση όρων σύνδεσης από τους δύο Διαχειριστές.

Τέρνα: Αποζημιώσεις έως 100-150 εκατ. δολάρια

Αρχικές άδειες για ηλιακά σε όλους δίνει το ΥΠΕΝ

Το θέμα είναι πως θα υπάρξει υπερδέσμευση ηλεκτρικού «χώρου», με την υπερκάλυψη των στόχων που τίθενται από το ΕΣΕΚ για το 2030.

Το ξεκαθάρισμα θα γίνει αργότερα.

Παράλληλα υπάρχει η προσδοκία σε μερικούς μήνες να απελευθερωθεί δυναμικότητα, ώστε τα εν λειτουργία έργα και οι μονάδες με όρους σύνδεσης να συμβαδίζουν με τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδίου για τη διείσδυση των ΑΠΕ έως το τέλος της 10ετίας.

Με νόμο το ΥΠΕΝ θα επιτρέψει να ενισχυθεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα.

Όπως είχε αναφέρει η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, από τα υπό ανάπτυξη έργα των 15 GW περίπου τα μισά προορίζονται για τη διεκδίκηση λειτουργικής ενίσχυσης από τους ιδιοκτήτες τους, επομένως υπάρχει επαρκής «δεξαμενή» σταθμών για τις δημοπρασίες.

Ο στόχος αυτός αποτελεί βασική προτεραιότητα για το υπουργείο, καθώς η ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών λειτουργεί προς όφελος του καταναλωτή, οδηγώντας σε μείωση των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού και, κατά συνέπεια, σε αποκλιμάκωση των λιανικών τιμών.

Το νομοθετικό πακέτο θα έρθει στη Βουλή σε σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ μέσα στο Φεβρουάριο.

Υπενθυμίζουμε πως τα υπό εξέλιξη έργα που έχουν λάβει όρους σύνδεσης, τα οποία υπολογίζονται σε 15 Γιγαβάτ περίπου.

ΔΕΗ: Ξεκινά με την RWE την κατασκευή φωτοβολταϊκών έργων 280 MW στο Αμύνταιο

Τι γίνεται με τις νέες μονάδες

Ο ηλεκτρικός «χώρος» που θα απελευθερωθεί θα κινείται σε επίπεδα έως 4 Γιγαβάτ, σύμφωνα με υπολογισμούς μέσα από τη ΡΑΑΕΥ.

Όσον αφορά τη διάθεση αυτού του ηλεκτρικού χώρου, προτεραιότητα αποτελούν τα έργα στο ΕΣΜΗΕ, ώστε με βάση τη σειρά προτεραιότητας, ο ΑΔΜΗΕ να παραχωρήσει συμβόλαια τύπου PPAs.

Μία συγκεκριμένη χωρητικότητα θα αξιοποιηθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ, για όρους σύνδεσης σε νέα «μικρά» έργα στο δίκτυο διανομής.

Για το αν θα υλοποιηθεί αυτό το σενάριο, και σε ποιο βαθμό, κλειδί θα αποτελέσουν και πάλι τα συμπεράσματα της Ομάδας Διοίκησης Έργου.

Η Ομάδα Διοίκησης εμπλέκεται όμως και στη βέλτιστη διαχείριση του «χώρου» που θα απελευθερωθεί, ώστε να δοθεί πρόσβαση σε όσο το δυνατόν περισσότερα υποψήφια πρότζεκτ.

Για αυτό τον σκοπό, και πάλι θα επιστρατευθεί η λύση των ενισχυμένων (στατικών και δυναμικών) περιορισμών έγχυσης, που θα τεθεί ως προϋπόθεση για τη χορήγηση όρων σύνδεσης. Και πάλι μία προκαταρκτική εκτίμηση «μιλά» για στατικούς περιορισμούς 60-65% στα φωτοβολταϊκά, δηλαδή για αυξημένους κόφτες στα επίπεδα των 40-45% (από 28% που είναι τώρα).

Το καλοκαίρι θα αποσαφηνιστεί αν κάποιες κατηγορίες νέων έργων, για να λάβουν Όρους Σύνδεσης, θα πρέπει υποχρεωτικά να συνδυαστούν με μπαταρίες.

Πάντως, η πρώτη εικόνα δείχνει πως αυτό δεν είναι απαραίτητο, καθώς μία μονάδα που θα λάβει όρους σύνδεσης και θέλει να διεκδικήσει ταρίφα, θα υποχρεωθεί μέσω της συμμετοχής σε διαγωνισμό να προσθέσει μονάδα αποθήκευσης.

Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, αν και η επιλογή της μπαταρίας θα εξαρτηθεί από το business plan κάθε έργου συγκεκριμένα, εκτιμάται πως κατά κανόνα δύσκολα ένας «απλός» σταθμός θα είναι οικονομικά βιώσιμος, με τους αυξημένους περιορισμούς εισόδου στο σύστημα στους οποίους θα υπόκειται.

Μπαταρίες: Δεκάδες προσφορές στο δεύτερο διαγωνισμό αλλά σαφώς μικρότερη η συμμετοχή

Μέχρι το τέλος του 2024 όμως το μεγάλο «ξεκαθάρισμα

Η διενέργεια του πρώτου πιλοτικού διαγωνισμού για ΑΠΕ με μπαταρίες θα προκηρυχθεί το Φεβρουάριο και θα διεξαχθεί το Μάρτιο.

Υπενθυμίζεται ότι από τον Ιούλιο του 2022, στους όρους σύνδεσης νέων φωτοβολταϊκών επιβάλλεται στατικός περιορισμός έγχυσης 72%, (ή αλλιώς «κόφτης» 28% στην παραγωγή τους).

Ξεκάθαρο τοπίο θα έχουμε το καλοκαίρι, όταν θα ολοκληρώσει τα πορίσματά της η Ομάδα Διοίκησης Έργου που έχει συστήσει το ΥΠΕΝ για την αυξημένη διείσδυση των ΑΠΕ και τον περιορισμένο διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο.

Τότε, θα οριστικοποιηθούν τα μέτρα για έργα με ΟΠΣ και επομένως να «ενεργοποιηθούν» με την έκδοση αντίστοιχων Υπουργικών Αποφάσεων.

Το σχέδιο για τη διεύρυνση του ηλεκτρικού «χώρου», αν και θα νομοθετηθεί άμεσα, θα τεθεί σε εφαρμογή σε 6 μήνες μέσω Υπουργικών Αποφάσεων που θα ενσωματώνουν τα αποτελέσματα των μελετών της Ομάδας Διοίκησης Έργου.

Όπως είναι φυσικό, τότε όχι μόνο θα εκκινήσουν οι διαδικασίες για την απελευθέρωση του ηλεκτρικού «χώρου» (με τον σχεδιασμό και τη δρομολόγηση του 3ετούς σχήματος των διαγωνισμών), αλλά και θα υπάρχει ακριβής εικόνα για το πόση δυναμικότητα θα γίνει με αυτό τον τρόπο διαθέσιμη για νέα έργα.

Οι Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ-ΔΕΔΔΗΕ αλλά και η ΡΑΑΕΥ) θα έχουν οριστική εικόνα για το ποιο είναι το μέγιστο μέγεθος του χαρτοφυλάκιου υποψήφιων σταθμών στο οποίο μπορούν να χορηγήσουν όρους σύνδεσης.

«Κλειδί» για τους «πράσινους στόχους» του 2030 οι μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας

Στροφή σε ανάπτυξη μπαταριών

Προβλέπεται συνεπώς η εφαρμογή ενισχυμένων περιορισμών εισόδου στο σύστημα, όπως και η προσθήκη μπαταριών πίσω από τον μετρητή. Οι δύο αυτές παρεμβάσεις θα εφαρμοστούν σε εθελοντική βάση, παρέχοντας στους επενδυτές ως κίνητρο εγγυημένο έσοδο, το οποίο θα μπορούν να διεκδικήσουν συμμετέχοντας σε διαγωνισμούς για την κατακύρωση «ταρίφας».

Θα αλλάξει το σχήμα των διαγωνισμών, με δημοπρασίες για έργα στα οποία θα επιβάλλεται περιορισμός στην παραγωγή τους και θα συνδυάζονται με μπαταρίες.

Οι υποψήφιοι θα αναλαμβάνουν δέσμευση για το χρόνο υλοποίησης των επενδύσεων και θα είναι υποχρεωμένοι να κατασκευάσουν τα έργα σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλιώς θα χάνουν άδεια και χρήματα που έχουν ξοδέψει.

Έτσι θα ξεκαθαριστούν τα λεγόμενα «λιμνάζοντα» έργα, που έχουν μεν άδειες αλλά δεν προχωρούν.

Διαβάστε ακόμη: