Στο τέλος του επόμενου μήνα, η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα δώσει στη δημοσιότητα τις λεπτομέρειες του μεγάλου Σχεδίου για την αιολική ενέργεια.
Η ΕΕ τρέχει να προλάβει το τρένο των ΑΠΕ και να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια μέσα σε ένα κλίμα ακριβών τιμών και εφοδιαστικής δυσκολίας από τρίτες χώρες.
«Ακούσαμε από την πρόεδρο φον ντερ Λάιεν ότι πρέπει να κινηθούμε περισσότερο προς ένα μοντέλο “made in Europe” σε ό,τι αφορά την παραγωγή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας — και αυτό είναι πλέον πλήρως ριζωμένο στην άποψη του κλάδου» λένε στην Κομισιόν.
Στόχος της Κομισιόν είναι σε μερικά χρόνια να μην στηρίζεται η ΕΕ σε εισαγωγές από ξένους παραγωγούς, όπως η Κίνα.
Η ΕΕ συζητά προτάσεις που έχουν σχεδιαστεί για την ενίσχυση της παραγωγής καθαρής ενέργειας, όπως ο νόμος Net Zero Industry Act, ο οποίος καλεί τους ευρωπαίους παραγωγούς να παράγουν εγχώρια τουλάχιστον το 40% των αναγκών του σε τεχνολογία καθαρής ενέργειας έως το 2030.
«Αρχίζουμε να βλέπουμε αυξημένο ανταγωνισμό από μη ευρωπαίους κατασκευαστές», σχολιάζει ο Phil Cole, διευθυντής βιομηχανικών υποθέσεων στην λόμπι WindEurope.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το πακέτο θα δοθεί στη δημοσιότητα στις 24 Οκτωβρίου.
Η Κομισιόν πιθανότατα θα επιλέξει στρατηγικές που ήδη εξετάζουν οι νομοθέτες, με κάποιες προσαρμογές, αντί να παρουσιάσει ένα εντελώς νέο θεσμικό πλαίσιο.
Το Σχέδιο θα προβλέπει την επιτάχυνση της αδειοδότησης για αιολικά έργα, τη διασφάλιση σταθερών προμηθειών και τη βελτίωση των υφιστάμενων κανόνων σχετικά με τους διαγωνισμούς.
Τι υποσχέθηκε η πρόεδρος της κομισιόν
Η κα Φον Ντερ Λάιεν υποσχέθηκε περισσότερη υποστήριξη για την αιολική βιομηχανία.
Μιλώντας για την Κατάσταση της Ένωσης στο Στρασβούργο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε την αιολική βιομηχανία ως success story, επεσήμανε ωστόσο ότι αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει ένα «μοναδικό μείγμα προκλήσεων».
Το νέο Σχέδιο «ΕΕ-ΑΠΕ» έρχεται με βασικές υποσχέσεις για ξεκλείδωμα της αιολικής ενέργειας του μπλοκ και μια σειρά δεσμεύσεων: βελτίωση των συστημάτων δημοπρασιών σε ολόκληρη την ΕΕ, εστίαση στις δεξιότητες, πρόσβαση στη χρηματοδότηση και σταθερές αλυσίδες εφοδιασμού.
Από τη δεκαετία του 1980, η αιολική ενέργεια έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντική στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη. Από τα πρώτα αιολικά πάρκα που κατασκευάστηκαν στα τέλη του 20ου αιώνα, η αιολική ενέργεια παρείχε το 17% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη το 2022.
«Η αιολική ενέργεια είναι ίσως η πιο σημαντική τεχνολογία για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα της Ευρώπης , σε πολλές χώρες η φθηνότερη και δυνητικά μεγαλύτερη εγχώρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας που μπορεί να αντικαταστήσει τα πτητικά εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα», δήλωσε στο Euronews Green ο Paweł Czyżak, ανώτερος αναλυτής δεδομένων ενέργειας και κλίματος στο think tank Ember.
Πως θα αναπτυχθούν οι ΑΠΕ στην Ελλάδα- Βασική προτεραιότητα τα θαλάσσια αιολικά πάρκα
Η βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης στις ΑΠΕ είναι τα θαλάσσια (offshore- υπεράκτια) αιολικά πάρκα.
Οι πρώτες οριοθετημένες περιοχές που πρόκειται να φιλοξενήσουν τα πρώτα offshore είναι: Βόρειο, Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο.
Έχει προκύψει όμως μία σημαντική εκκρεμότητα που πρέπει να επιλυθεί και αυτή είναι ο συντονισμός με το ΓΕΕΘΑ, που έχει μεν δώσει κατ’ αρχήν συγκατάθεση αλλά θα πρέπει να διανυθεί πολύς δρόμος ακόμη και στενή συνεργασία ΥΠΕΝ και ΥΠΕΘΑΜ ώστε να υπάρξει τελική συμπόρευση.
Οι λόγοι αυτοί άπτονται της Εθνικής Ασφάλειας και είναι ευνόητοι.
Στο Βόρειο Αιγαίο υπάρχει η οριοθετημένη ζώνη της Αλεξανδρούπολης, στο Κεντρικό Αιγαίο υπάρχουν τρεις ζώνες, οι 2 κοντά στην ηπειρωτική Ελλάδα και η 3η στην ευρύτερη περιοχή των Δωδεκανήσων ενώ η τελευταία ζώνη βρίσκεται στην Κρήτη, μεταξύ Σητείας και Ξηροκάμπου.
Συνολικά και οι πέντε περιοχές σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αρμόδιας αρχής ΕΔΕΥΕΠ, αθροίζουν έργα συνολικής ισχύος 2,1 GW τα οποία και θα αναπτυχθούν στη “Φάση 1” της ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών.
Σε δεύτερη φάση, θα εξεταστούν άλλες περιοχές όπως η περιοχή μεταξύ Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου (η οποία πάντως είναι εκτεταμένο Πεδίο Βολής για Πολεμική Αεροπορία και Πολεμικό ναυτικό) και η ‘γραμμή’ Ικαρίας-Πάτμου-Λέρου.
Απόφαση για τις Κυκλάδες δεν έχει ληφθεί λόγω πυκνής ναυσιπλοίας και θαλάσσιου τουρισμού.
Οι μπίζνες που έρχονται
Το τελευταίο εξάμηνο ανακοινώθηκαν σημαντικές συνεργασίες εγχώριων παικτών με διεθνείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Η αρχή έγινε με τη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και της Ocean Winds με αντικείμενο την κοινή δραστηριοποίηση στην εγχώρια αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων.
Η Ocean Winds είναι κοινοπραξία της γαλλικής Engie και της πορτογαλικής EDPR και διαθέτει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο που αποτελείται από έργα της τάξεως των 1,5 GW υπό κατασκευή και 4 GW υπό ανάπτυξη, με στόχο τα 5 έως 7 GW σε λειτουργία ή υπό κατασκευή καθώς και 5 έως 10 GW σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης μέχρι το 2025.
Μια ακόμη σημαντική συνεργασία που έχει ανακοινωθεί αφορά στη Mytilineos και τη δανική Copenhgagen Infrastructrure Partners (CIP) για την ανάπτυξη από κοινού υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας.
Στο σχήμα η CIP θα έχει μερίδιο 60% και η Mytilineos 40% ενώ οι δύο εταιρείες σκοπεύουν να εντοπίσουν τις κατάλληλες περιοχές όπου θα συν-αναπτύξουν και θα συγχρηματοδοτήσουν υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Επίσης υπάρχει ‘κολεγιά’ της Helleniq Energy και της γερμανικής RWE, με αντικείμενο την ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία αιολικών πάρκων στα ανοιχτά των ελληνικών ακτών.
Την ίδια στιγμή και η ΔΕΗ, σύμφωνα με πληροφορίες έχει ψηλά στις προτεραιότητές της την αγορά των υπεράκτιων αιολικών πάρκων και βρίσκεται κοντά στην ανακοίνωση συνεργασίας με εταίρο ή εταίρους με τους οποίους θα κινηθεί από κοινού στην νέα αγορά.
Η πρώτη κρούση έγινε από την Νορβηγική εταιρεία Equinor, την μετεξέλιξη του γνωστού πετρελαϊκού κολοσσού Statoil.
Δύο ακόμη εταιρείες, η πορτογαλική Principle Power και η γερμανική Innogy θυγατρική της EON, συγκαταλέγονται στους πιθανούς επενδυτές για την ελληνική αγορά.
Δυσκολίες για τους πρώτους στην Ε.Ε.
Παρά τη μαζική ανάπτυξη της ανανεώσιμης ενέργειας στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, οι αιολικές εταιρείες βρίσκονται υπό πίεση λόγω των αυξανόμενων τιμών των πρώτων υλών και του υψηλότερου κόστους χρηματοδότησης.
Οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές ανεμογεννητριών στην Ευρώπη δυσκολεύονται, συμπεριλαμβανομένων των Vestas Wind Systems A/S και Siemens Energy AG.
Σύμφωνα με την WindEurope, ενώ τα περίπου 250 εργοστάσια του αιολικού τομέα στην Ευρώπη μπορούν να βασίζονται σε κονδύλια της ΕΕ για την καινοτομία, αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση για την επέκταση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η αργή διαδικασία αδειοδότησης είναι επίσης ένας μεγάλος πονοκέφαλος, με τα υπεράκτια αιολικά έργα να περιμένουν συχνά έως και πέντε χρόνια για το πράσινο φως.
«Πολλοί από τους λόγους για τους οποίους η διαδικασία αδειοδότησης διαρκεί τόσο πολύ είναι απλώς επειδή δεν υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι στις περιφερειακές αρχές αδειοδότησης ή στις τοπικές αρχές αδειοδότησης για να επεξεργαστούν τη γραφειοκρατία», υπογραμμίζει ο Cole.
«Και πολλά από αυτά τα συστήματα βασίζονται σε χαρτιά. Πρέπει λοιπόν να σκεφτούμε πώς μπορούμε να επιταχύνουμε αυτές τις διαδικασίες».
Η Ελλάδα πηγαίνει πολύ καλα στις ΑΠΕ- 5η στην ΕΕ φέτος!
Στο top 5 της Ευρώπης μπήκε η Ελλάδα στην ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ το πρώτο εξάμηνο του 2023 σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του 2023 τα οποία περιλαμβάνονται σε έκθεση του EMBER η οποία δημοσιεύτηκε εχθές.
Συνολικά 17 χώρες κατέγραψαν μερίδια ρεκόρ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ με την Ελλάδα και την Ρουμανία να ξεπερνούν το 50% για πρώτη φορά και τις Δανία και Πορτογαλία να σπάνε το «φράγμα» του 75%.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ τα τελευταία χρόνια επέτρεψε τόσο η ΕΕ όσο και επιμέρους οι χώρες-μέλη να καταγράψουν σημαντικά ρεκόρ κατά το εξεταζόμενο διάστημα.
Το μερίδιο των αιολικών και των φωτοβολταϊκών στην ηλεκτροπαραγωγή ξεπέρασε το 30% σε επίπεδο ΕΕ για πρώτη φορά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, ενώ ξεπέρασε συνολικά το μερίδιο παραγωγής από ορυκτά καύσιμα τον Μάιο.
Ως προς την νέα εγκατεστημένη ισχύ ΑΠΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 σε σχέση με ένα χρόνο πριν, το EMBER σημειώνει ότι τα ευρήματα αποτυπώνουν τις προσπάθειες επιτάχυνσης στη διείσδυση των ΑΠΕ με αξιοσημείωτες επιδόσεις στον τομέα των φωτοβολταϊκών.
Μετά το ρεκόρ των 33 GW το 2022, ο ρυθμός συνεχίστηκε και το 2023. Κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους, η Γερμανία είχε την καλύτερη επίδοση με 6.5 GW (+10%) νέα φωτοβολταϊκά, ενώ η Πολωνία 2 GW (+17%) και το Βέλγιο 1.2 GW (+19%).
Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Ιταλίας που έκλεισε το πρώτο εξάμηνο με 2.5 GW όταν ολόκληρη την περσινή χρονιά είχε εγκαταστήσει 3 GW. Τέλος, η Γαλλία μετράει 600 MW περισσότερα ενώ η Ισπανία προσδοκά να κλείσει το έτος με 7 GW από 4.5 GW το 2022.
Σε ότι αφορά τις τιμές, όπως αποτυπώνεται στο παρακάτω διάγραμμα από την μελέτη του EMBER, οι τιμές έχουν υποχωρήσει σημαντικά από τα σημεία αιχμής που είχαν βρεθεί, ωστόσο παραμένουν αυξημένες συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2018-2020.
Σύμφωνα με στοιχεία του WindEurope, η Δανία κατέλαβε την πρώτη θέση πέρυσι, με την υψηλότερη συμβολή της αιολικής ενέργειας στην κατανάλωση ενέργειας (55%). Η Ιρλανδία ήρθε δεύτερη (34%), το Ηνωμένο Βασίλειο τρίτο (28%) και η Γερμανία τέταρτη (26%) ενώ ακολούθησε η χώρα μας..
Όσον αφορά τις μελλοντικές επενδύσεις, η Γερμανία εξακολουθεί να προηγείται, αν και κάποιες άλλες κοντεύουν να την φτάσουν: η Σουηδία και η Φινλανδία ξεπερνούν τις επιδόσεις της Γερμανίας στον χερσαίο άνεμο και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μακράν η ισχυρότερη αγορά για υπεράκτια αιολική ενέργεια.
«Ένας λόγος που αυτές οι χώρες τα πάνε καλά είναι ότι έχουν σταθερούς νόμους και σαφείς στόχους για την αιολική ενέργεια. Το κύριο μάθημα που θα αντλούσα από χώρες όπως η Δανία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ότι πρέπει να υπάρχει σαφής και σταθερή στρατηγική και φιλόδοξοι στόχοι», πρόσθεσε ο Czyżak.
Η Ιταλία δυσκολεύεται επίσης καθώς η διαδικασία αδειοδότησης δίνει στις αρχές το δικαίωμα άσκησης βέτο. Αυτό συχνά οδηγεί σε ακυρώσεις έργων και σε ένα αβέβαιο περιβάλλον για τους προγραμματιστές, σύμφωνα με τον Christoph Zipf, εκπρόσωπο της WindEurope.
Παράλληλα με την πολιτική, μια ισχυρή βιομηχανική παρουσία μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της αιολικής ανάπτυξης, λέει ο Po Wen Cheng, επικεφαλής αιολικής ενέργειας στο Πανεπιστήμιο της Στουτγάρδης.
«Χώρες όπως η Γερμανία, η Δανία και η Ισπανία έχουν μια ισχυρή μεταποιητική βιομηχανία, με πολλές εταιρείες που ειδικεύονται στην παραγωγή ανεμογεννητριών και άλλες συναφείς τεχνολογίες. Η Ολλανδία και το Βέλγιο , από την άλλη πλευρά, έχουν μια ισχυρή βιομηχανία υπεράκτιων και θαλάσσιων επιχειρήσεων, η οποία οδήγησε στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για υπεράκτια αιολική ενέργεια», εξηγεί.
Η ΕΕ θα πέτυχει τους στόχους του 2030;
Σύμφωνα με την WindEurope, η ΕΕ θα δυσκολευτεί πολύ να πετύχει τον στόχο της για το 2030.
Για να τον πετύχει, οι χώρες πρέπει να αναπτύσσουν πάνω από 30 GW κάθε χρόνο μέχρι το 2030. Το 2022, μόλις 16 GW.
Για να ξεκλειδώσουν πραγματικά το δυναμικό της αιολικής ενέργειας, οι χώρες σε ολόκληρη την ΕΕ, ακόμη και εκείνες που τα πάνε καλά, πρέπει να αντιμετωπίσουν μακροχρόνιες διαδικασίες αδειοδότησης.
Αυτό θα γίνει πιο σημαντικό καθώς οι στρόβιλοι φτάνουν στο τέλος της ζωής τους και πρέπει να ανταλλάσσονται με νέες – γνωστές ως repowering.
Το Eurοnews Green αναφέρει ότι η καινοτομία στην τεχνολογία πλωτής αιολικής ενέργειας – ανεμογεννήτριες που δεν είναι στερεωμένες στον βυθό – έχει επίσης ανοίξει την πόρτα για περισσότερη αιολική ενέργεια σε χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Εν τω μεταξύ, χώρες όπως η Βουλγαρία , η Ρουμανία, η Τσεχία και η Λετονία δεν έχουν μπει καθόλου «στον χάρτη ανάπτυξης» λένε.
«Το μπλοκ πρέπει να προσθέτει τουλάχιστον 50% περισσότερη δυναμικότητα ετησίως από την προβλεπόμενη – 31 GW σε αντίθεση με 19-20 GW. Αυτό είναι δυνατό μόνο εάν χώρες που δεν έχουν αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές τους, όπως η Εσθονία , η Λετονία, η Λιθουανία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία, εντείνουν το παιχνίδι τους και αναπτύξουν μεγάλες ποσότητες υπεράκτιων ανέμων», λέει ο Czyżak.
