Επιταχύνεται η εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), στο πλαίσιο του NextGenerationEU.

Όπως προκύπτει από την τρίτη ετήσια έκθεση της Επιτροπής για το RRF που εγκρίθηκε σήμερα, η Επιτροπή υποστηρίζει τα κράτη μέλη στην πλήρη και έγκαιρη υλοποίηση των σχεδίων τους μέσω πιο βελτιωμένων διαδικασιών και έχει βελτιώσει περαιτέρω τόσο τη διαφάνεια όσο και τους μηχανισμούς για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ.

Το RRF, με 650 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια, αποτελεί κρίσιμο μοχλό φιλόδοξων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη, σε πρωτοβουλίες που προάγουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και ενισχύουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

Επενδύσεις 82 δισ. σε επιχειρήσεις

Από την ίδρυσή του, το RRF έχει οδηγήσει σε επενδύσεις άνω των 82 δισεκατομμυρίων ευρώ που υποστηρίζουν άμεσα τις επιχειρήσεις . Πραγματοποιούνται περισσότερες από 900 μεταρρυθμίσεις για τη μείωση της γραφειοκρατίας και την επιτάχυνση των επιχειρηματικών διαδικασιών για την απόκτηση αδειών, βοηθώντας τη βιομηχανία της ΕΕ να γίνει πιο ανταγωνιστική. Με την υποστήριξη RRF, εξοικονομήθηκαν 34 εκατομμύρια μεγαβάτ ώρες κατανάλωσης ενέργειας, πάνω από 11,8 εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν στην εκπαίδευση και κατάρτιση και 9,8 εκατομμύρια άνθρωποι επωφελήθηκαν από μέτρα προστασίας από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.

Πάνω από 300 δισ. ευρώ αναμένεται να εκταμιευθούν μέχρι το τέλος του 2024

Η εφαρμογή και οι εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του RRF έχουν επιταχυνθεί μετά από ορισμένες καθυστερήσεις το 2023 που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον υψηλό πληθωρισμό, τους περιορισμούς εφοδιασμού και την ανάγκη υιοθέτησης κεφαλαίων REPowerEU. Μέχρι σήμερα, το Συμβούλιο έχει εγκρίνει 26 τέτοια κεφάλαια, τα οποία παρέχουν πρόσθετους πόρους για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που διαφοροποιούν τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ, επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση και υποστηρίζουν τα ευάλωτα νοικοκυριά.

Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή έλαβε 69 αιτήσεις πληρωμής από 25 κράτη μέλη και εκταμίευσε πάνω από 267 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή περισσότερο από το 40% της διαθέσιμης χρηματοδότησης RRF. Μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται να εκταμιευθούν περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια RRF. Η έκθεση αναφέρει λεπτομερώς πολλά παραδείγματα για το πώς η πρόοδος με τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις στους έξι πυλώνες της πολιτικής RRF έχει απτό και θετικό αντίκτυπο τόσο στους πολίτες όσο και στις επιχειρήσεις.

Η Ένωση συνέχισε επίσης να συγκεντρώνει με επιτυχία κεφάλαια στις κεφαλαιαγορές για τη χρηματοδότηση του Μηχανισμού, με περισσότερα από 60,2 δισεκατομμύρια ευρώ να έχουν εκδοθεί σε Πράσινα Ομόλογα NextGenerationEU μέχρι σήμερα.

Απλοποιήθηκαν οι διαδικασίες

Λόγω του χρονικά περιορισμένου χαρακτήρα του RRF , όλες οι προσπάθειες πρέπει να παραμείνουν εστιασμένες στην πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των σχεδίων έως το 2026. Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζουν με ταχείς ρυθμούς τα RRP τους, με αρωγό στην προσπάθεια αυτά την Επιτροπή.

Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν έλαβε περαιτέρω μέτρα το 2024 για να υποστηρίξει τα κράτη μέλη στην εφαρμογή του RRF. Τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, η Επιτροπή εισήγαγε απλούστερες διαδικασίες σε επικαιροποιημένη καθοδήγηση προς τα κράτη μέλη. Οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για τα κράτη μέλη έχουν επίσης εξορθολογιστεί. Επιπλέον, έχει δοθεί περαιτέρω σαφήνεια σχετικά με τους τρόπους συνδυασμού του RRF με άλλα κονδύλια της ΕΕ για την ενίσχυση των συνεργειών.

Ενισχυμένη διαφάνεια

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η Επιτροπή αγωνίζεται για υψηλή σαφήνεια και διαφάνεια στην εφαρμογή του RRF, ακόμη και πέρα ​​από τις νομικές απαιτήσεις.

Για παράδειγμα, η έκθεση που εγκρίθηκε σήμερα περιλαμβάνει μια εις βάθος ανάλυση των δεδομένων των κρατών μελών σχετικά με τους 100 μεγαλύτερους τελικούς αποδέκτες χρηματοδότησης στο πλαίσιο του RRF.

Mέχρι το τέλος του έτους, το RRF θα έχει εκταμιεύσει περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ από την έναρξη του Μηχανισμού

Τριάμισι χρόνια μεταρρυθμίσεων

Στα τριάμισι χρόνια από την έναρξη ισχύος του κανονισμού RRF, τα κράτη μέλη χρησιμοποίησαν τη Διευκόλυνση για να προωθήσουν τα μεταρρυθμιστικά και επενδυτικά τους προγράμματα, σύμφωνα με τις κοινές προτεραιότητες της ΕΕ, και να αντιμετωπίσουν τόσο μακροχρόνιες όσο και νέες προκλήσεις.

Στο τέλος Αυγούστου 2024, 265,4 δισεκατομμύρια ευρώ εκταμιεύτηκαν στα κράτη μέλη και περίπου το 85% των ορόσημων και στόχων με ενδεικτική ημερομηνία  ολοκλήρωσης έως το πρώτο τρίμηνο του 2024 είτε αξιολογήθηκαν ως ικανοποιητικά από την Επιτροπή είτε αναφέρθηκαν ως ολοκληρωμένα από τα κράτη μέλη.

Αυτό αντιπροσωπεύει μια σημαντική κάλυψη σε σύγκριση με το 2023, όπου, όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη ετήσια έκθεση RRF, η Επιτροπή είχε εκταμιεύσει περίπου το 58% του τρέχοντος συνολικού ποσού (153,4 δισεκατομμύρια ευρώ) έως την 1η Σεπτεμβρίου 2023.

Εάν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, μέχρι το τέλος του έτους, το RRF θα έχει εκταμιεύσει περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ από την έναρξη του Μηχανισμού.

Μέχρι τις 31 Αυγούστου 2024, πάνω από το 40% των διαθέσιμων κεφαλαίων του RRF είχε εκταμιευθεί στα κράτη μέλη, με την εκταμίευση των επιχορηγήσεων να φτάνει το 48% και τα δάνεια να ξεπερνούν ελαφρώς το 30%.

Πατάει γκάζι η χρηματοδότηση

Μετά από βραδύτερο ρυθμό εκταμίευσης το πρώτο εξάμηνο του 2023, καθώς οι προσπάθειες προσανατολίζονταν προς τις αναθεωρήσεις των RRP, οι εκταμιεύσεις επιταχύνθηκαν από το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Μεταξύ της 1ης Σεπτεμβρίου 2023 και της 31ης Αυγούστου 2024, εκταμιεύθηκαν 112,0 δισεκατομμύρια ευρώ στα κράτη μέλη.

Αυτό περιλαμβάνει 10,4 δισ. ευρώ σε προχρηματοδότηση REPowerEU καθώς και 60,4 δισ. ευρώ σε μη επιστρεπτέα στήριξη και 41,2 δισ. ευρώ σε δάνεια που  εκταμιεύθηκαν μετά την ικανοποιητική εκπλήρωση 908 ορόσημων και στόχων που αξιολογήθηκαν σε 27 αιτήματα πληρωμών. Συγκριτικά, 40,6 δισ. ευρώ εκταμιεύθηκαν μεταξύ 1ης Σεπτεμβρίου 2022 και 31ης Αυγούστου 2023, με 26,9 δισ. ευρώ σε μη επιστρεπτέα στήριξη και 13,7 δισ. ευρώ σε δάνεια.

Τα κράτη μέλη έλαβαν 10,4 δισεκατομμύρια ευρώ σε προχρηματοδότηση REPowerEU το 2023-2024.

Οι αναφορές στην Ελλάδα

Η Ελλάδα πιστοποίησε 150.000 πολίτες για την επιτυχή ολοκλήρωση προγραμμάτων κατάρτισης σε δεξιότητες ψηφιακής, πράσινης και χρηματοοικονομικής παιδείας. Τα προγράμματα στοχεύουν στην ενίσχυση των ευκαιριών στην αγορά εργασίας των νέων και των μακροχρόνια ανέργων, των τεχνολογικά μειονεκτούντων εργαζομένων, των εργαζομένων με περιορισμένους πόρους κατάρτισης και των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα όπως οι δάσκαλοι.

Η Ελλάδα δημιούργησε 48 μονάδες ψυχικής υγείας, για την υποστήριξη της καθολικής δωρεάν πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Στους ασθενείς αυτών των μονάδων περιλαμβάνονται παιδιά, έφηβοι και νεαροί ενήλικες με προβλήματα ψυχικής υγείας, ασθενείς με άνοια, Αλτσχάιμερ και αυτισμό, καθώς και άτομα που κάνουν χρήση ουσιών και εξαρτημένα άτομα. Επιπλέον, η μεταρρύθμιση στοχεύει να απομακρύνει την περίθαλψη ψυχικής υγείας από τα ιδρύματα και να δημιουργήσει υπηρεσίες βασισμένες στην κοινότητα που συνεργάζονται για να ανταποκριθούν στις τρέχουσες ανάγκες ψυχικής υγείας και να προετοιμαστούν για μελλοντικές προκλήσεις μετά την πανδημία

Τέλος όσον αφορά τα κεφάλαια REPowerEU επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και στην ανάπτυξη και παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε σχεδόν τα μισά κράτη μέλη (πάνω από το 70% του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των κεφαλαίων του REPowerEU σε Βέλγιο, Κροατία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Λιθουανία, Μάλτα, Ολλανδία, Ρουμανία, Ισπανία, Σουηδία).

Διαβάστε ακόμη: