Αναπροσαρμογές στους λογαριασμούς ρεύματος φέρνει από το καλοκαίρι η ενσωμάτωση στα τέλη χρήσης δικτύου του κόστους δύο μεγάλων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης: της Κρήτης με την Αττική και της Κρήτης με την Κύπρο συνολικού ύψους άνω των 3 δισ.
Η σχετική απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) για το αναθεωρημένο έσοδο του ΑΔΜΗΕ αναμένεται έως τις 15 Ιουνίου, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιβολή νέων χρεώσεων από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Αν και τα ποσά που θα ενσωματωθούν στους λογαριασμούς δεν θεωρούνται υψηλά, επειδή θα ανακτηθούν μέσα σε έξι μήνες αντί για ένα έτος εκτιμάται ότι θα είναι «τσιμπημένα» κατά την περίοδο εφαρμογής.
Για τη διασύνδεση Κρήτης– Κύπρου, που παραμένει σε στασιμότητα με αυξημένα γεωπολιτικά ρίσκα, η ΡΑΑΕΥ θα εγκρίνει κονδύλι περίπου 7,6 εκατ. ευρώ για το 2025. Το ποσό αυτό θα προστεθεί στο έσοδο που θα ανακτηθεί από τον ΑΔΜΗΕ και από τη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής, η οποία βρίσκεται στο τελικό στάδιο δοκιμαστικής λειτουργίας και αναμένεται σύντομα να τεθεί σε κανονική λειτουργία.
Αντιθέτως, η διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου παραμένει σε αδιέξοδο, με ασαφές χρονοδιάγραμμα έναρξης παρά τις επίσημες – αλλά αόριστες – κυβερνητικές δηλώσεις ότι το έργο θα προχωρήσει. Ωστόσο, σύμφωνα με τη μεθοδολογία εσόδου που έχει εγκρίνει η ΡΑΑΕΥ από τον Σεπτέμβριο του 2024 (μετά την διακρατική συμφωνία με την Κύπρο), ο ΑΔΜΗΕ έχει δικαίωμα να αρχίσει την ανάκτηση εσόδων ήδη από την κατασκευαστική περίοδο, ζήτημα για το οποίο εναντιώθηκε από την πρώτη στιγμή η κυπριακή πλευρά που ζήτησε οι πληρωμές να αρχίσουν με την εμπορική λειτουργία του έργου.
Το παράδοξο είναι ότι οι καταναλωτές καλούνται να καλύψουν μέρος του κόστους ενός έργου, η τύχη του οποίου παραμένει αβέβαιη.
Το καλώδιο Κρήτης-Αττικής υλοποιείται με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ύψους μέχρι το ποσό των 535,5 εκατ. ευρώ ενώ για τον Great Sea Interconnector έχει προβλεφθεί χρηματοδότηση ύψους 647 εκ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι, βάσει της συμφωνίας διασυνοριακού επιμερισμού κόστους (CBCA), το 37% της διασύνδεσης θα καλυφθεί από τους Έλληνες καταναλωτές, ενώ το υπόλοιπο 63% από την Κύπρο.
Το έσοδο αυτό κρίνεται κρίσιμο για την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου, παρότι η κυπριακή πλευρά έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να καταβάλει πληρωμές στον ΑΔΜΗΕ αν δεν προηγηθούν οι απαραίτητες πιστοποιήσεις του διαχειριστή.
Σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ενέκρινε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ), το επιτρεπόμενο έσοδο για την περίοδο 2025–2029 έχει οριστεί σε 25 εκατ. ευρώ ετησίως, με συνολικό ανώτατο όριο τα 125 εκατ. ευρώ για την πενταετία. Τα ποσά αυτά δεν θα επιβαρύνουν άμεσα τους καταναλωτές, καθώς προβλέπεται να καλυφθούν από τα έσοδα των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων (ETS).
Ωστόσο, για την εκταμίευσή τους απαιτείται έγκριση από την κυβέρνηση, η οποία και διαχειρίζεται τους σχετικούς πόρους κάτι που ανεβάζει τον βαθμό δυσκολίας για να εγκριθεί το επίμαχο κονδύλι όσο το έργο παραμένει στον αέρα.
