search

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Προϋπολογισμός 2023: Ανάπτυξη 1,8%, πληθωρισμός 5% – Στα ύψη η αβεβαιότητα

Ο προϋπολογισμός θα προβλέπει ανάπτυξη το 2023 γύρω στο 2% με αιχμή τις επενδύσεις,

Προϋπολογισμός 2023: Ανάπτυξη 1,8%, πληθωρισμός 5% - Στα ύψη η αβεβαιότητα

Ανάπτυξη 5,6% για το 2022, προβλέπει η νέα αναθεωρημένη εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών, όπως περιλαμβάνεται στον κρατικό προϋπολογισμό που κατατέθηκε στη Βουλή, έναντι 5,3% που είχε προβλεφθεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2023, 4,5% που είχε προβλεφθεί στον προϋπολογισμό του 2022 και 3,1% που είχε εκτιμηθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2022.

Για το 2023 η εκτίμηση είναι για αύξηση στο ΑΕΠ 1,8% έναντι 2,1% που ανέφερε το Προσχέδιο. Κατά συνέπεια, το ΑΕΠ σε απόλυτα μεγέθη για το 2023 αναμένεται να διαμορφωθεί σύμφωνα με το Σχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού στο ίδιο σχεδόν επίπεδο με εκείνο του Προσχεδίου, δηλαδή στα 194,850 δισ. ευρώ σε σταθερές τιμές 2015 έναντι 194,506 δισ. του προσχεδίου).

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό των εργασιών που έκανε η Διάσκεψη των Προέδρων, η συζήτηση και η επεξεργασία του σχεδίου του προϋπολογισμού του κράτους για το 2023 στην αρμόδια Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων θα διεξαχθεί από τις 23 έως τις 25 Νοεμβρίου.

Στην Ολομέλεια η συζήτηση θα ξεκινήσει στις 13 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί με τη ψήφισή του στις 17 Δεκεμβρίου.

Όπως τονίζει το υπουργείο Οικονομικών, ο προϋπολογισμός καταρτίστηκε υπό συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας, αναφορικά με τις γεωπολιτικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πληθωρισμός στα ύψη

Ο  εναρμονισμένος πληθωρισμός εκτιμάται να αυξηθεί κατά 9,7%, εν μέσω διεθνών πληθωριστικών πιέσεων. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω και να διαμορφωθεί σε 12,7%, έναντι 13,9% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και 14,2% στον προϋπολογισμό του 2022.

Για το 2023, υπό τις εξαιρετικά αβέβαιες συνθήκες διαμόρφωσης προβλέψεων, ο εναρμονισμένος πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί κατά 5%, έναντι 6,1% της ευρωζώνης και 7,0% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να διαμορφωθεί σε 1,8%, έναντι μόλις 0,3% που εκτιμάται για τον μέσο όρο της ευρωζώνης και των κρατών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τις Φθινοπωρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το σενάριο που περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό προβλέπει μικρή περαιτέρω επιβράδυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων, οι οποίες διαμορφώνονται σε 1% και 15,5% αντιστοίχως, έναντι 1,3% και 16% του Προσχεδίου.

Πιθανή ύφεση στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποτελούν τους κυριότερους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας θα επηρεάσει αρνητικά τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών (τουρισμός), που προβλέπεται να διαμορφωθούν από το 9,7% το 2022 σε 1% το 2023, ανέφερε νωρίτερα το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

Από την άλλη πλευρά, η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να συντηρήσει την επενδυτική δυναμική με τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου να αυξάνεται κατά 15,5% το 2023 έναντι 10% το 2022. Η πρόβλεψη αυτή έχει σημαντικό βαθμό αβεβαιότητας συναρτώμενο τόσο με τις προσδοκίες επιχειρήσεων και νοικοκυριών όσο και με το αυξανόμενο κόστος δανεισμού.

Δημοσιονομικοί στόχοι

Οι δημοσιονομικοί στόχοι που είχαν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, αναφορικά με το πρωτογενές αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης, ήτοι ελλείμματος 2% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεονάσματος 1,1% του ΑΕΠ για το 2023, αναθεωρούνται σε έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για το 2023.

Με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η δημοσιονομική ισορροπία για την εν λόγω περίοδο και διοχετεύονται οι απαραίτητοι πόροι, έχοντας χτίσει με διορατικότητα ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά το νέο έτος. Το γεγονός αυτό, αναφέρεται, καταδεικνύει την εθνική ευθύνη απέναντι στις θυσίες των πολιτών τα τελευταία δώδεκα έτη, αλλά και στη νέα γενιά, να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, βασιζόμενοι σε ίδιες δυνάμεις, ακόμη και σε περιόδους αντίξοων διεθνών συγκυριών, όπως αυτή που διανύουμε.

Τέλος οι προβλέψεις για το ύψος του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης, της Κεντρικής και της Γενικής Κυβέρνησης, δεν διαφοροποιούνται από αυτές του Προσχεδίου, διατηρώντας την αυξητική τους πορεία κατά 2 περίπου δις ευρώ κατ’ έτος για τα έτη 2022 και 2023.

Ως ποσοστό του ΑΕΠ, ωστόσο, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να διαγράψει εντυπωσιακή μείωση, με το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης να μειώνεται κατά 25 εκατοστιαίες μονάδες το τρέχον έτος και 9,6 το επόμενο.

Αυτό οφείλεται στην μεγάλη εκτιμώμενη μεγέθυνση του ονομαστικού ΑΕΠ για το 2022 κατά 16%, απόρροια κυρίως του πληθωρισμού αλλά και της υψηλής πραγματικής μεγέθυνσης.

ΥΠΟΙΚ: Υψηλή αβεβαιότητα

Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών,  ο Προϋπολογισμός του 2023 καταρτίστηκε υπό συνθήκες υψηλής αβεβαιότητας, αναφορικά με τις γεωπολιτικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Καλείται να συγκεράσει προκλήσεις που αφορούν την ενεργειακή κρίση, την πληθωριστική πίεση στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την υγειονομική κρίση που έχει οδηγήσει σε αυξημένες δαπάνες στο σύστημα υγείας, αλλά και τις επιπλέον, έναντι του 2019 και παρελθόντων ετών, δαπάνες για την αναγκαία αμυντική θωράκιση της χώρας. Την ίδια στιγμή καλείται να διατηρήσει τη δημοσιονομική ισορροπία και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης, σε χρονιά διεθνούς επιβράδυνσης ή και ύφεσης, αλλά και να υποστηρίξει ένα ευρύ φάσμα μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ζωής και της ευημερίας όλων των πολιτών.

Είναι σαφές ότι οι κίνδυνοι που περιβάλλουν τις μακροοικονομικές προβλέψεις, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο για το 2023, είναι αυξημένοι και συνδέονται κατά κύριο λόγο με τις γεωπολιτικές προκλήσεις, την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία, τις συνθήκες εφοδιασμού της Ευρώπης με φυσικό αέριο, τις τιμές της ενέργειας και των καυσίμων και την ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.

Ωστόσο, η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει σημαντική ανθεκτικότητα, υποστηριζόμενη από τα δημοσιονομικά μέτρα της πολιτείας. Ως αποτέλεσμα, για το 2022 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 5,6%, σχεδόν διπλάσιος του ευρωπαϊκού μέσου όρου, έναντι 5,3% που είχε προβλεφθεί στο Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2023, 4,5% που είχε προβλεφθεί στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2022 και 3,1% που είχε εκτιμηθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2022, τη στιγμή που ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή εκτιμάται να αυξηθεί κατά 9,7%, εν μέσω διεθνών πληθωριστικών πιέσεων. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω και να διαμορφωθεί σε 12,7%, έναντι 13,9% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και 14,2% στον Προϋπολογισμό του 2022.

Το θετικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα υποστηρίχθηκε εντός του 2022 από δημοσιονομικά μέτρα ύψους 4,8 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, μέτρα ύψους 4,4 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά και μεταρρυθμίσεις προς όφελος των πολιτών, όπως ενδεικτικά είναι η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 9,7% συνολικά μέσα στο 2022, η μόνιμη και σημαντική μείωση του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), η επέκταση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η κατάργηση του φόρου γονικών παροχών-δωρεών, η μείωση του τέλους κινητής τηλεφωνίας, η διπλή οικονομική ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, η αύξηση του στεγαστικού φοιτητικού επιδόματος, η επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα και τα σημαντικά κίνητρα για επέκταση της πλήρους απασχόλησης.

Για το 2023, υπό τις εξαιρετικά αβέβαιες συνθήκες διαμόρφωσης προβλέψεων, ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή αναμένεται να αυξηθεί κατά 5%, έναντι 6,1% της Ευρωζώνης και 7,0% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να διαμορφωθεί σε 1,8%, έναντι μόλις 0,3% που εκτιμάται για τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τις Φθινοπωρινές Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο Προϋπολογισμός του 2023 συνοδεύεται για δεύτερο έτος από τον προϋπολογισμό Επιδόσεων, επεκτείνοντας το πλαίσιο αξιολόγησης των προγραμμάτων των φορέων μέσω επιπλέον δεικτών μέτρησης (Key Performance Indicators) και δράσεων εξοικονόμησης δαπανών, αλλά και επέκτασης της αξιολόγησης του περιβαλλοντολογικού αποτυπώματος πολιτικών των φορέων. Επιπλέον, η λειτουργική ταξινόμηση που εισήχθη πέρυσι σε πρώτο βαθμό, επεκτείνεται στον δεύτερο βαθμό, ώστε να υπάρχει αναλυτική πληροφόρηση της κατανομής των δαπανών ανά τομέα λειτουργίας του κράτους.

Ο πρώτος προϋπολογισμός εκτός επιτήρησης εδώ και 12 χρόνια

Ο Προϋπολογισμός του 2023 είναι ο πρώτος Κρατικός Προϋπολογισμός τα τελευταία δώδεκα έτη, που καταρτίζεται εκτός του πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας. Συνεπώς πλέον, όλα τα δημοσιονομικά μεγέθη απεικονίζονται μόνο με την κοινή μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA) και παραλείπονται πλέον εκτιμήσεις κατά πρόγραμμα.

Το γεγονός αυτό, ωστόσο, καταδεικνύει την εθνική ευθύνη απέναντι στις θυσίες των πολιτών τα τελευταία δώδεκα έτη, αλλά και στη νέα γενιά, να διατηρηθεί η δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, βασιζόμενοι σε ίδιες δυνάμεις, ακόμη και σε περιόδους αντίξοων διεθνών συγκυριών, όπως αυτή που διανύουμε. Οι δημοσιονομικοί στόχοι που είχαν τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, αναφορικά με το πρωτογενές αποτέλεσμα γενικής κυβέρνησης, ήτοι ελλείμματος 2% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεονάσματος 1,1% του ΑΕΠ για το 2023, αναθεωρούνται σε έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ για το 2022 και πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ για το 2023. Με αυτόν τον τρόπο διατηρείται η δημοσιονομική ισορροπία για την εν λόγω περίοδο και διοχετεύονται οι απαραίτητοι πόροι, έχοντας χτίσει με διορατικότητα ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά το νέο έτος.

Στο ανωτέρω αποτέλεσμα, για το 2023 έχει συμπεριληφθεί το σύνολο των δημοσιονομικών μέτρων, ύψους 3,1 δισ. ευρώ από εθνικούς πόρους και 1,1 δισ. ευρώ από συγχρηματοδοτούμενους πόρους, που εξαγγέλθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και επιπλέον 1 δισ. ευρώ για αυξημένες δαπάνες αντιμετώπισης του αυξημένου πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.

Επιπλέον, για το έτος 2023 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 8,3 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και 7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, εκ των οποίων 3,6 δισ. ευρώ από το σκέλος των επιχορηγήσεων, στο οποίο έως σήμερα έχουν ενταχθεί 440 έργα και εμβληματικές επενδύσεις ύψους 13,7 δισ. ευρώ.

Όπως αναφέρθηκε, η αβεβαιότητα γύρω από τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις, αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα που δυσχεραίνει τη διενέργεια ασφαλών προβλέψεων παγκοσμίως. Σε αυτό το πλαίσιο, το βασικό όπλο οικονομικής άμυνας της χώρας είναι η συνετή δημοσιονομική διαχείριση, κατευθύνοντας τους πόρους που είναι διαθέσιμοι, στον μετριασμό των συνεπειών της ενεργειακής κρίσης και του αυξημένου πληθωρισμού στην ελληνική κοινωνία και τον παραγωγικό ιστό της χώρας. Παράλληλα, η τήρηση των ρεαλιστικών δημοσιονομικών στόχων είναι το διαβατήριο για την πρόσβαση στις αγορές, τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και την επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας, έτσι ώστε να διατηρηθεί η θετική οικονομική προοπτική της χώρας για τα επόμενα έτη.

Χρ.Σταϊκούρας : Ιστορικός ο νέος προϋπολογισμός

«Ιστορικό» χαρακτήρισε, σε αποκλειστική δήλωσή του στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τον προϋπολογισμό του 2023 που κατατίθεται σήμερα το μεσημέρι στη Βουλή, καθώς όπως επισημαίνει «είναι ο πρώτος τα τελευταία 12 έτη που καταρτίζεται εκτός πλαισίου μνημονιακής επιτήρησης ή ενισχυμένης εποπτείας, επισφραγίζοντας- με αυτόν τον τρόπο- την επιστροφή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα». Παράλληλα, ο νέος προϋπολογισμός θα σηματοδοτεί την επιστροφή της οικονομίας σε πρωτογενή πλεονάσματα.

Σύμφωνα με τον υπουργό, είναι «ένας προϋπολογισμός ο οποίος αναδεικνύει τις αντοχές και την αυξημένη ανθεκτικότητα που έχει επιδείξει η ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια διαδοχικών κρίσεων, καταγράφει τη σταθερή, ισχυρή και βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία της, καθώς και τη σημαντική- άνω των 5 μονάδων, σε σχέση με το 2019- υποχώρηση της ανεργίας, ενώ αποτυπώνει τις μεγάλες δυνατότητες και τις θετικές προοπτικές της χώρας».

Διαβάστε ακόμη: