Μικρής διαρκείας και περιορισμένων επιπτώσεων ήταν τελικά ο συναγερμός ο οποίος σήμανε στις αγορές στις αρχές της βδομάδας , μετά την κίνηση της Fitch για υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας. Μετά το αρχικό σοκ οι αγορές αντέδρασαν με περισσή ψυχραιμία και η υποχώρηση της πρώτης συνεδρίασης μετά την ανακοίνωση του διεθνούς οίκους , αναπληρώθηκε σε μεγάλο μέρος από την ανάκτηση των απωλειών κατά τις επόμενες συνεδριάσεις .

Εκείνο που αποδείχθηκε όμως για μια ακόμη φορά είναι ότι οι αγορές έδειξαν την ευαισθησίας τους , απέδειξαν πόσο αλληλοεξαρτώμενες είναι και επιβεβαίωσαν πως παρά τις γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις τα αμερικανικά χρηματιστήρια , καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία των δεικτών σε ανατολή και δύση, είναι χαρακτηριστική η νευρικότητα των ασιατικών αγορών , μόλις ανακοινώθηκε η έκθεση της Fitch.

Πέραν όλων αυτών το ελληνικό χρηματιστήριο στρέφεται και πάλι στις εγχώριες εξελίξεις . Άλλωστε όπως έχει αποδείξει με την ως τα σήμερα συμπεριφορά του , δεν ετεροκαθορίζει τη στάση του , αλλά μετρά ιδιαιτέρως όσα συμβαίνουν στην ελληνική πολιτική και οικονομική πραγματικότητα. Οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, των δεικτών και τα αποτελέσματα των εταιριών αποτελούν τον βασικό γνώμονα. Από την άλλη πλευρά η γενικότερη πολιτική κατάσταση και όσα συμβαίνουν στον πολιτικό χάρτη της χώρας είναι μια δεύτερη και κρίσιμη παράμετρος . Και στο σημείο αυτό δεν πρέπει να παραβλέπεται το στοιχείο ορισμένων κυβερνητικών αβελτηρίων και λαθών , που προς το παρόν δεν φαίνεται να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη αλλά προϊόντος του χρόνου ίσως προκαλέσουν – σοβαρά ή μη – προβλήματα.

Το χρονοδιάγραμμα

Προς το παρόν τα φώτα στρέφονται στην επόμενη ημέρα που συνδέεται με την κρίσιμη για τη χώρα επενδυτική βαθμίδα. Όλες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα και κατά τους επόμενους μήνες οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες και καταλυτικές: Μέχρι το τέλος του έτους η   Ελλάδα έχει 5 αξιολογήσεις μπροστά της , η αρχή έγινε από τους Ιάπωνες της R&I, αλλά, όπως όλα δείχνουν, κρίσιμη θα είναι από τον οίκο Standard & Poor’s.

Χθες αναμενόταν η αξιολόγηση από τη γερμανική Scope Ratings, η οποία ωστόσο δεν αναγνωρίζεται ακόμα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Παρ’ όλα αυτά, έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία που απαιτείται προκειμένου να ενταχθεί στο κλαμπ των οίκων αξιολόγησης που αναγνωρίζονται από την ΕΚΤ.

Επόμενη κρίσιμη ημερομηνία είναι η 8η Σεπτεμβρίου, καθώς θα ανακοινωθεί η αξιολόγηση από την DBRS, η οποία είναι αναγνωρισμένη από την ΕΚΤ και έχει κατατάξει την Ελλάδα στη βαθμίδα ΒΒ high, με θετική προοπτική. Μάλιστα σε έκθεσή της με ημερομηνία 30 Ιουνίου προχώρησε στην προς τα πάνω αναθεώρηση των προβλέψεών της για την ελληνική οικονομία.

Στα μέσα Σεπτεμβρίου θα ανακοινωθεί η αξιολόγηση της Moody’s, η οποία ωστόσο κατατάσσει την Ελλάδα τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική. Παράγοντες με γνώση της αγοράς στρέφουν το ενδιαφέρον τους κυρίως στο τελευταίο τρίμηνο του έτους, χωρίς να αποκλείονται εκπλήξεις νωρίτερα. Τότε, και συγκεκριμένα στις 20 Οκτωβρίου, θα έρθει η δεύτερη αξιολόγηση από τον οίκο Standard & Poor’s, ημερομηνία την οποία οι ξένοι κυρίως αναλυτές θεωρούν την πλέον πιθανή για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από την Ελλάδα. Η τελευταία αξιολόγηση για φέτος είναι αυτή της 1ης Δεκεμβρίου από τον οίκο Fitch.

Ούτε πανάκεια, ούτε καταστροφή

Ως τότε υπάρχει για την αγορά άλλο ένα σημαντικό γεγονός: Την επόμενη εβδομάδα πρόκειται να γίνει γνωστή η αναδιάρθωση των δεικτών του MSCI.

Oι τελευταίες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η Πειραιώς θα είναι η νέα μετοχή που θα εισαχθεί στον δείκτη. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αναμένονται νέες εισροές μέχρι τέλος του μήνα, όπου και αναμένεται να γίνει το  rebalancing στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του MSCI.

Σε όλα αυτά να προσθέσουμε ένα στοιχείο που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη , ώστε να υπάρχει μια πλήρης εικόνα για την συνολική πορεία της οικονομίας , της αγοράς και πρωτίστως της χώρας: Όσο ειδικό βάρος και να διαθέτουν οι διεθνείς οίκοι , όσο και να επηρεάζουν πολιτικές και τη συμπεριφορά των επενδυτών , οι τελικές αποφάσεις δεν λαμβάνονται από αυτούς .

Η Ελλάδα είναι δυτικού τύπου δημοκρατία, η κάθε κυβέρνηση έχει την ευθύνη των τελικών αποφάσεων, τις οποίες και λαμβάνει με γνώμονα τα κατ΄αυτήν – σωστά ή λάθος κρίνονται πάντα – συμφέροντα των πολιτών. Με αυτή τη διάσταση καμία εκτίμηση ξένου οίκου δεν είναι ούτε πανάκεια , ούτε καταστροφή.

Αντίθετα μεγαλύτερο βάρος στις αποφάσεις των επενδυτών θα παίξουν μια σειρά αποφάσεις που κρίνονται ειδικού βάρους: Για παράδειγμα η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τράπεζες και η ανακοίνωση κάποιων εμβληματικών επενδύσεων που ετοιμάζονται στο παρασκήνιο και θα έχουν ωριμάσει ως το τέλος του χρόνου.

IOBE : Υψηλό 16 μηνών

Σαφή βελτίωση των μεγεθών και υψηλό 16 μηνών , «βλέπει» στην τελευταία του ανάλυση το ΙΟΒΕ. Όπως αναφέρεται ο δείκτης οικονομικού κλίματος ενισχύεται εκ νέου και διαμορφώνεται στις 111,1 μονάδες από 110,1 μονάδες τον Ιούνιο, σε υψηλό 16 πλέον μηνών.

Στο επιχειρηματικό επίπεδο, η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της ενίσχυσης των προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο και τις Υπηρεσίες, καθώς στη Βιομηχανία σημειώνεται μικρή κάμψη, ενώ στις Κατασκευές οι προσδοκίες παραμένουν αμετάβλητες. Η βελτίωση του κλίματος τροφοδοτείται εκ νέου ισχυρά από την περαιτέρω ενίσχυση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης που σημειώνει νέο υψηλότερο επίπεδο διετίας.

Η θερινή περίοδος και η πορεία του τουρισμού ευνοεί αισιόδοξες αποτιμήσεις σε διάφορους κλάδους που αμέσως ή εμμέσως επηρεάζονται από αυτόν αν και οι πληθωριστικές πιέσεις δεν έχουν καμφθεί και εξακολουθούν να προβληματίζουν.

Βεβαίως, εκτιμά το ΙΟΒΕ, παραμένουν σημαντικές εγχώριες προκλήσεις σε πολλά μέτωπα της οικονομίας. Ταυτόχρονα, εισαγόμενες κρίσεις και διαταραχές στο ευρωπαϊκό κυρίως περιβάλλον δεν θα πρέπει να αποκλείονται και είναι κρίσιμο η χώρα να τις αντιμετωπίσει από την ισχυρότερη δυνατή θέση. Συνεπώς οι προτεραιότητες που τίθενται από τη νέα κυβέρνηση θα παίξουν κρίσιμο ρόλο για την κατεύθυνση της οικονομίας κατά την τετραετία.

Πως ξεπεράστηκε στο σοκ της Fitch

Αν και οι ως τώρα επιπτώσεις από την υποβάθμιση της αμερικανικής οικονομίας από τον Fitch , δεν κρίνονται άξιες ανησυχίες οι αρνητικές αντιδράσεις ήταν σφοδρές : Πέραν της δεδομένης και αναμενόμενης επικριτικής αντίδρασης του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, εξέχοντες οικονομολόγοι, όπως ο Larry Summers και ο Mohamed El-Erian άσκησαν κριτική στην απόφαση του οίκου, δεδομένου των ενδείξεων ανθεκτικότητας στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Summers είπε ότι ενώ υπάρχουν λόγοι ανησυχίας για τη μακροπρόθεσμη τροχιά του ελλείμματος των ΗΠΑ, η ικανότητα της χώρας να εξυπηρετήσει τα χρέη της δεν αμφισβητήθηκε. Ο El-Erian, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz SE, είπε ότι η υποβάθμιση ήταν «μια περίεργη κίνηση» που είναι απίθανο να επηρεάσει τις αγορές.

«Η ιδέα ότι αυτό δημιουργεί τον κίνδυνο χρεοκοπίας των τίτλων του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ είναι παράλογη και δεν νομίζω ότι η Fitch έχει νέες και χρήσιμες γνώσεις για την κατάσταση», είπε ο Summers σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι κάποιος σοβαρός αναλυτής πιστοληπτικής ικανότητας θα δώσει βαρύτητα», είπε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ

Υπενθυμίζεται ότι την Τρίτη ο Fitch μείωσε την αξιολόγηση των ΗΠΑ κατά μία βαθμίδα σε AA+ από AAA, λέγοντας ότι οι φορολογικές περικοπές και οι νέες πρωτοβουλίες δαπανών μαζί με μια σειρά οικονομικών κραδασμών έχουν αυξήσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η κίνηση αυτή ακολουθεί την απόφαση της S&P Global Ratings να υποβαθμίσει τις ΗΠΑ από την κορυφαία της κατηγορία το 2011 και αφήνει τον Moody’s Investors Service ως τον μόνο από τους κύριους οίκους αξιολόγησης που διατηρεί τη χώρα στο υψηλότερο επίπεδο.

Διαβάστε ακόμη: