ΥΓΕΙΑ

Πώς τα μικροπλαστικά διεισδύουν στο φαγητό που τρώτε

Τα μήλα ήταν το πιο μολυσμένο φρούτο και τα καρότα είχαν τα υψηλότερα επίπεδα μικροπλαστικών μεταξύ των λαχανικών του δείγματος σχετικής έρευνας.

Η πλαστική ρύπανση είναι μια από τις καθοριστικές κληρονομιές του σύγχρονου τρόπου ζωής μας, αλλά τώρα είναι τόσο διαδεδομένη που βρίσκει τον δρόμο της στα φρούτα και τα λαχανικά καθώς μεγαλώνουν.

Τα μικροπλαστικά έχουν διεισδύσει σε κάθε σημείο του πλανήτη.

Βρέθηκαν θαμμένα στον θαλάσσιο πάγο της Ανταρκτικής, στα σπλάχνα θαλάσσιων ζώων που κατοικούν στις βαθύτερες ωκεάνιες τάφρους και σε πόσιμο νερό σε όλο τον κόσμο.

Πλαστική ρύπανση έχει βρεθεί σε παραλίες απομακρυσμένων, ακατοίκητων νησιών και εμφανίζεται σε δείγματα θαλασσινού νερού σε όλο τον πλανήτη. Μια μελέτη υπολόγισε ότι υπάρχουν περίπου 24,4 τρισεκατομμύρια θραύσματα μικροπλαστικών στις ανώτερες περιοχές των ωκεανών του κόσμου.

Αλλά δεν είναι μόνο πανταχού παρόντα στο νερό – διαδίδονται ευρέως και στα εδάφη στην ξηρά και μπορούν ακόμη και να καταλήξουν στα τρόφιμα που τρώμε.

Άθελά μας, μπορεί να καταναλώνουμε μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού σχεδόν με κάθε μπουκιά που παίρνουμε.

Το 2022, ανάλυση από την Environmental Working Group, μια περιβαλλοντική μη κερδοσκοπική οργάνωση, διαπίστωσε ότι η ιλύς λυμάτων έχει μολύνει σχεδόν 20 εκατομμύρια στρέμματα (80.937 τετραγωνικά χιλιόμετρα) καλλιεργήσιμης γης των ΗΠΑ με ουσίες ανά και πολυφθοροαλκυλίου (PFAS), που συχνά αποκαλούνται «για πάντα χημικά», τα οποία βρίσκονται συνήθως σε πλαστικά προϊόντα και δεν διασπώνται υπό κανονικές περιβαλλοντικές συνθήκες.

Η λυματολάσπη είναι το υποπροϊόν που μένει πίσω μετά τον καθαρισμό των αστικών λυμάτων. Καθώς είναι δαπανηρή η απόρριψη και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, η ιλύς χρησιμοποιείται συνήθως ως οργανικό λίπασμα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις οδηγίες της ΕΕ που προωθούν την κυκλική οικονομία των αποβλήτων.

Εκτιμάται ότι 8-10 εκατομμύρια τόνοι λυματολάσπης παράγονται στην Ευρώπη κάθε χρόνο, και περίπου το 40% αυτής διασπείρεται σε γεωργικές εκτάσεις.

Λόγω αυτής της πρακτικής, η ευρωπαϊκή γεωργική γη θα μπορούσε να είναι η μεγαλύτερη παγκόσμια δεξαμενή μικροπλαστικών, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ.

Αυτό σημαίνει ότι μεταξύ 31.000 και 42.000 τόνοι μικροπλαστικών, ή 86 τρισεκατομμύρια έως 710 τρισεκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια, μολύνουν την ευρωπαϊκή γεωργική γη κάθε χρόνο.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι έως και 650 εκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια, διαστάσεων μεταξύ 1mm και 5mm (0,04in-0,2in), εισέρχονταν σε μία μονάδα επεξεργασίας λυμάτων στη νότια Ουαλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, κάθε μέρα. Όλα αυτά τα σωματίδια κατέληξαν στη λυματολάσπη, αποτελώντας περίπου το 1% του συνολικού βάρους, αντί να απελευθερωθούν με το καθαρό νερό.

Μια έκθεση της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία στη συνέχεια αποκαλύφθηκε από την περιβαλλοντική ομάδα Greenpeace, διαπίστωσε ότι τα απόβλητα λυμάτων που προορίζονταν για την αγγλική γεωργική γη ήταν μολυσμένα με ρύπους, όπως διοξίνες και πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες σε «επίπεδα που μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία».

Ένα πείραμα του 2020 από τη γεωπόνο του πανεπιστημίου του Κάνσας Mary Beth Kirkham διαπίστωσε ότι το πλαστικό χρησιμεύει ως φορέας για την πρόσληψη τοξικών χημικών ουσιών από τα φυτά, όπως το κάδμιο.

«Στα φυτά όπου το κάδμιο βρισκόταν στο έδαφος με πλαστικό, τα φύλλα του σιταριού είχαν πολύ, πολύ περισσότερο κάδμιο από ό,τι στα φυτά που αναπτύχθηκαν χωρίς πλαστικό στο έδαφος», είπε ο Kirkham τότε.

Τα πλαστικά σωματίδια μπορούν επίσης να μολύνουν άμεσα τις καλλιέργειες τροφίμων.

Μια μελέτη του 2020 βρήκε μικροπλαστικά και νανοπλαστικά σε φρούτα και λαχανικά που πωλούνται από σούπερ μάρκετ και σε προϊόντα που πωλούνται από τοπικούς πωλητές στην Κατάνια στη Σικελία της Ιταλίας. Τα μήλα ήταν το πιο μολυσμένο φρούτο και τα καρότα είχαν τα υψηλότερα επίπεδα μικροπλαστικών μεταξύ των λαχανικών του δείγματος.

Σύμφωνα με έρευνα του Willie Peijnenburg, καθηγητή περιβαλλοντικής τοξικολογίας και βιοποικιλότητας στο Πανεπιστήμιο του Leiden στην Ολλανδία, οι καλλιέργειες απορροφούν νανοπλαστικά σωματίδια – μικροσκοπικά θραύσματα μεγέθους μεταξύ 1-100 nm ή περίπου 1.000 έως 100 φορές μικρότερα από ένα ανθρώπινο κύτταρο αίματος – από το περιβάλλον, νερό και χώμα μέσα από μικροσκοπικές ρωγμές στις ρίζες τους.

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι τα περισσότερα από τα πλαστικά συσσωρεύτηκαν στις ρίζες των φυτών, με μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα να ταξιδεύει μέχρι τους βλαστούς.

Διαβάστε ακόμη: