Να χαρτογραφήσει την ετοιμότητα και την αντίδραση της Ευρώπης απέναντι στο δόγμα America First του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επιχειρεί το Politico λίγες ώρες μετά τις απειλές του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου για την ανατροπή της παγκόσμιας τάξη και της οικοδόμησης μιας νέας αμερικανικής αυτοκρατορίας, από τον Παναμά έως τη Γροιλανδία.
«Μέχρι στιγμής, οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες της Ευρώπης αρνούνται να φανούν οργισμένοι. Η αντίδραση στην πύρινη ομιλία ορκωμοσίας του Τραμπ για από τους διαδρόμους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες ήταν υποτονική. Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν τον ανέφερε καν ονομαστικά στην ομιλία της στο Νταβός την Τρίτη» σημειώνει αρχικά το Politico.
«Ήταν μηδαμινό το τρίξιμο των δοντιών όταν ο Τραμπ αποσύρθηκε από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, και υπήρξε μόνο υπόκωφη γκρίνια όταν περιφρόνησε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και ξεκίνησε τη διαδικασία αποχώρησης» συνεχίζει την ανάλυσή του το περιοδικό, σημειώνοντας τη σιωπή του Τραμπ για τρία «καυτά» ζητήματα: τη στήριξη στην Ουκρανία, τους νέους δασμούς και το μέλλον του ΝΑΤΟ ως ομπρέλα ασφαλείας της Ευρώπης.
Η σκόπιμη σιωπή και τα πρώτα μηνύματα
Κατά την ανάλυση, η ήρεμη αντίδραση της Ευρώπης απέναντι στις πρώτες ώρες της δεύτερης θητείας του Τραμπ «ήταν και σκόπιμη και τακτική. Η Ευρώπη δεν θέλει να ξεκινήσει καβγά με τον απρόβλεπτο νέο Αμερικανό ηγέτη και κατανοεί ότι η δημόσια ηθικολογία μόνο γυρίζει μπούμερανγκ».
«Χρειάζεται ψυχραιμία», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός την Τρίτη. «Είναι απολύτως σαφές ότι ο πρόεδρος Τραμπ και η κυβέρνησή του θα κρατήσουν τον κόσμο σε αγωνία τα επόμενα χρόνια, στην ενεργειακή και κλιματική πολιτική, στην εμπορική πολιτική, στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας και σε πολλούς άλλους τομείς».
Όμως, η αλαζονεία της Ευρώπης δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως υποχωρητικότητα, πρόσθεσε ο Γερμανός Καγκελάριος: «Μπορούμε και θα τα αντιμετωπίσουμε όλα αυτά χωρίς περιττό ενθουσιασμό και αγανάκτηση».
Η προετοιμασία στο παρασκήνιο
Σύμφωνα με το Politicο, μολονότι η Ευρώπη δεν θέλει να έρθει σε αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, έχει επίσης κάνει πολύ περισσότερη δουλειά για να προετοιμαστεί για συγκρούσεις αυτή τη φορά απ’ ό,τι πριν από 8 χρόνια, όταν ο Τραμπ έκατσε για πρώτη φορά στο Οβάλ Γραφείο.
Όσον αφορά το εμπόριο, Βρυξέλλες και Λονδίνο ετοιμάζουν «σενάρια πολέμου» εδώ και μήνες έχοντας ετοιμάσει «οπλοστάσιο» για έναν εμπορικό πόλεμο, αν χρειαστεί. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ελπίζουν ότι ο Τραμπ μπορεί να πεισθεί να μην πλήξει τις ευρωπαϊκές εξαγωγές με δασμούς, αλλά την ίδια ώρα έχουν ετοιμάσει ένα πλήρες «μενού» αντιδράσεων, συμπεριλαμβανομένων των ανταποδοτικών δασμών.
Με το εκτελεστικό διάταγμα για την πολιτική «Πρώτα η Αμερική» ο Τραμπ έδωσε εντολή στην ομάδα του να διερευνήσει την ιδέα των καθολικών δασμών. Λίγες ώρες μετά την ορκωμοσία του, ο Τραμπ πρότεινε στην ΕΕ μια οδό αποφυγής ενός εμπορικού πολέμου, λέγοντας: «Το μόνο πράγμα που μπορούν να κάνουν γρήγορα είναι να αγοράσουν το πετρέλαιο και το φυσικό μας αέριο».
Την Τρίτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε στο Politico ότι λαμβάνει σοβαρά υπόψη της την προσφορά και ότι θα υπάρξουν απευθείας επαφές με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου. «Πρέπει να έρθουμε σε επαφή μαζί τους και να δούμε πώς θα προχωρήσουμε», δήλωσε η εκπρόσωπος για θέματα ενέργειας Άννα-Κάισ Ιτκόνεν. «Η προτεραιότητα είναι να έχουμε μια συζήτηση, να εμπλακούμε νωρίς, να συζητήσουμε τα κοινά συμφέροντα και στη συνέχεια να είμαστε έτοιμοι να διαπραγματευτούμε».
Τα δύο σενάρια για την Ουκρανία
Όσον αφορά τη στήριξη της Ουκρανίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού της Βρετανίας Στάρμερ, επεξεργάζονται σχέδια για να δείξουν ότι είναι έτοιμοι να αναλάβουν το βάρος και να διαπραγματευτούν μελλοντικές ρυθμίσεις με τον Τραμπ. Αυτό γίνεται για δύο λόγους: και για να είναι έτοιμη η Ευρώπη σε περίπτωση που χρειαστεί, και για να δείξουν στον Τραμπ ότι είναι αξιόπιστοι συνεργάτες και δεν είναι απλώς τσάμπα μάγκες.
«Ο Τραμπ είναι ένας πολιτικός βασισμένος στα συμφέροντα και όχι ένας πολιτικός βασισμένος στις αξίες», δήλωσε ανώτερος δυτικός αξιωματούχος. «Επομένως, πρέπει να απευθυνθείς στα συμφέροντά του. Δεν θα είναι προς το συμφέρον του να φανεί ότι ο Πούτιν κέρδισε ή ότι έχει μια κακή συμφωνία».
Εκτός από το να πληγεί η υπερηφάνεια του Τραμπ -που είναι πάντα ένα ισχυρό κίνητρο- το να επιτευχθεί μια προφανώς κακή συμφωνία για την Ουκρανία θα κινδύνευε να ενθαρρύνει την Κίνα, ένα άλλο πράγμα που ο Αμερικανός πρόεδρος θα μισούσε, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.