Πανικός στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την μεγάλη ενεργειακή κρίση λόγω τιμών αερίου (άρα και ρεύματος) που ενδεχομένως να γίνει δραματική από το χειμώνα.
Στην Κομισιόν προσπαθούν να βρουν τη λύση «της μεγάλης αντεπίθεσης» όπως την ονομάζουν και έχουν αναθέσει τη σχετική δουλειά στη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας (DG Energy) που εργάζεται στην κατεύθυνση επιβολής πλαφόν στις ευρωπαϊκές χονδρεμπορικές τιμές αερίου, ώστε με αυτό τον τρόπο να αποκλιμακωθούν οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις ευρωπαϊκές αγορές ρεύματος.
«Στην Κομισιόν επεξεργαζόμαστε τη λύση της επιβολής ενός είδους ‘οροφής’ στις εισαγωγές αερίου. Όταν οι εισαγωγές πιάνουν αυτή την οροφή, θα σταματούν αυτόματα. Με την εφαρμογή του πλαφόν σε όλη τη ΕΕ θα αποκτήσουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαμόρφωση των τιμών και δεν θα τις αφήνουμε να ξεφεύγουν ασυλλόγιστα και επικίνδυνα όπως γίνεται τώρα» μας λέει Έλληνας, υψηλόβαθμο στέλεχος των Βρυξελλών.
Η εναλλακτική λύση που προτείνεται είναι το μοντέλο της Ισπανίας με την επιδότηση των εισαγωγών αερίου.
Συνεπώς με αυτή τη λύση οι εισαγωγείς θα αποζημιώνονται από τους κρατικούς προϋπολογισμούς για τη διαφορά μεταξύ του πλαφόν και της τιμής στην οποία προμηθεύθηκαν το αέριο, ώστε η διάθεση του αερίου να γίνεται στην ΕΕ σε επίπεδα τιμών που δεν θα ξεπερνούν το ανώτατο όριο.
Από αυτή τη λύση βγαίνουν ωφελημένοι οι τελικοί καταναλωτές αλλά επιβαρύνονται οι Προϋπολογισμοί των κρατών-μελών.
«Ευτυχώς δεν έχουμε πλέον στη Γερμανία τον …κάθε Σόιμπλε να μας κουνάει το δάχτυλο και να μας απειλεί οπότε θα πάμε αναγκαστικά σε διαρκή χαλάρωση των δημοσιονομικών μεγεθών για να σωθεί η ΕΕ» λέει ο ίδιος Έλληνας των Βρυξελλών που προσθέτει: «στις εναλλακτικές που εξετάζονται περιλαμβάνεται και η ελληνική πρόταση, για ριζική μεταρρύθμιση του Target Model, με τη διαίρεση της DAM σε δύο σκέλη, όπου στο πρώτο θα συμμετέχουν οι μονάδες ΑΠΕ, τα υδροηλεκτρικά και τα πυρηνικά, και στο δεύτερο οι μονάδες φυσικού αερίου και άνθρακα».
Επίσης οι τεχνοκράτες στις Βρυξέλλες βρίσκονται σε «ανοικτή γραμμή» με παραγωγούς LNG και εισαγωγείς υγροποιημένου αερίου και ενημερώνονται, ώστε να διασφαλισθεί ότι το πλαφόν θα τεθεί σε τέτοια επίπεδα που δεν θα προκληθούν αναταράξεις στις εισροές καυσίμου.
Επίπεδα που, από την άλλη πλευρά, θα μειώσουν τις τιμές LNG στα ευρωπαϊκά hub (όπως στο TTF), συμπαρασύροντας προς τα κάτω και τις τιμές του αερίου αγωγού, οι οποίες συνδέονται με το TTF.
Παράλληλα με τον πλαφόν στο αέριο, η DG Energy μελετά και άλλες εναλλακτικές λύσεις για την αποσύνδεση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας από αυτές του αερίου, οι οποίες επικεντρώνονται σε μεταρρυθμίσεις του Target Model.
Οι χρόνοι για τη λύση σωτηρίας για την ενεργειακή κρίση στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Ενδεικτικό του πανικού και του «κόκκινου συναγερμού» που έχει σημάνει είναι ότι, εκτός της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας που έχουν αναγγείλει οι Τσέχοι για το Σεπτέμβριο, αναμένεται η ανακοίνωση έκτακτης συνόδου κορυφής στις 6-7 Οκτωβρίου στην Πράγα με θέμα την ενεργειακή αντεπίθεση της ΕΕ.
Για τις 11-12 Οκτωβρίου είναι προγραμματισμένη η άτυπη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας πάλι στην Πράγα, ενώ στις 20 και 21 Οκτωβρίου είναι η προγραμματισμένη τακτική σύνοδος κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
«Ο αρχικός προγραμματισμός μας προβλέπει πως η επεξεργασία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον τελευταίο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου, ώστε μετά να τεθεί επί τάπητος σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. και βεβαίως σε επίπεδο αρχηγών-κρατών» μας λέει ο Έλληνας των Βρυξελλών.
Υπάρχουν ωστόσο έντονες πιέσεις ώστε η λύση που θα προκριθεί να γίνει νωρίτερα από το τέλος Σεπτεμβρίου, καθώς πρόθεση της Κομισιόν είναι να επισπεύσει τη διαδικασία. Σε μία τέτοια περίπτωση, είναι πιθανό το σχήμα του πλαφόν να συζητηθεί για πρώτη φορά στην νέα έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας, που θα γίνει μέσα στο Σεπτέμβριο, όπως έχει αναγγελθεί, με πρωτοβουλία της τσεχικής προεδρίας.
«Η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας ενημερώνει σε τακτική βάση την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την εξέλιξη της επεξεργασίας της παρέμβασης και αυτό είναι χαρακτηριστικό της σοβαρότητας της κατάστασης» λένε όλες οι πηγές των Βρυξελλών.
Στόχος της Κομισιόν είναι να προκριθεί εκείνη η λύση που θα πετύχει τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα ως προς την αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας, αλλά και θα έχει τη μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσει παρατράγουδα.
Βασικό μέλημα η ασφάλεια τροφοδοσίας της ΕΕ με καύσιμο και πρωταρχικό η αποκλιμάκωση των τιμών.
Στην Ελλάδα υπάρχει τέλος, κατάσταση αναμονής: ο καθηγητής του ΕΜΠ και πρώην Πρόεδρος της ΡΑΕ κ.Π. Κάπρος, δήλωσε πως «θα χρειαστεί αρκετός χρόνος ώστε να δρομολογηθούν και να εφαρμοσθούν μεταρρυθμίσεις στο Target Model. Αντίθετα, η επιβολή πλαφόν στο αέριο μπορεί να εφαρμοσθεί άμεσα και να έχει εξίσου άμεσα αποτελέσματα – υποσχόμενη να μειώσει αισθητά τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος, από τα εξωφρενικά επίπεδα στα οποία διαμορφώνονται σήμερα».
Τέλος, η ελληνική αγορά καταρρίπτει ένα ακόμη ρεκόρ, διαμορφούμενη στα 697,25 ευρώ/MWh.
Την ίδια στιγμή, στην Ιταλία η τιμή φτάνει τα 740 ευρώ, στη Βουλγαρία τα 697 ευρώ, στη Γαλλία τα 733 ευρώ και στη Γερμανία τα 658 ευρώ. Στη Γαλλία το προθεσμιακό συμβόλαιο Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου ξεπέρασε πλέον τα 2.000 ευρώ.
