Σε μια ακόμα μείωση επιτοκίων αναμένεται να προχωρήσει σήμερα η ΕΚΤ, ως «απάντηση» στην επιβράδυνση του πληθωρισμού και την επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών στην Ευρωζώνη.
Στη συνεδρίαση του προηγούμενου μήνα, η κεντρική τράπεζα είχε προχωρήσει στη μείωση του βασικού επιτοκίου κατά 0,25% και είχε αφήσει ανοιχτό το παράθυρο για περαιτέρω προσαρμογές τους επόμενους μήνες. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Christine Lagarde, είχε τονίσει για άλλη μια φορά ότι οι αξιωματούχοι θα αξιολογούν κάθε μήνα τα νέα στοιχεία και θα κινούνται ανάλογα.
Ωστόσο, τα πρακτικά της περασμένης συνεδρίασης έδειξαν ότι αυξάνεται εν συνόλω η ανησυχία των κεντρικών τραπεζιτών για την οικονομική ανάκαμψη της Ευρωζώνης. Οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη μεγαλώνουν συνεχώς, εντείνοντας και τις προσδοκίες ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε νέα μέτρα χαλάρωσης.
Στο μεταξύ, πληθαίνουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο πληθωρισμός κινείται προς τον στόχο της ΕΚΤ για 2% μέχρι το τέλος του 2025, προσφέροντας έτσι περαιτέρω περιθώριο για χαλάρωση. Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ευρωζώνη υποχώρησε στο 1,8%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2021, ιδίως χάρη στην υποχώρηση των τιμών ενέργειας.
Βέβαια, ο δομικός πληθωρισμός, ο δείκτης δηλαδή που εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, παρέμεινε υψηλά, στο 2,7% από 2,8% τον Αύγουστο. Βασικός προβληματισμός εξακολουθεί να είναι ο πληθωρισμός υπηρεσιών, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 4% σε ετήσια βάση.
Ενα ακόμη προβληματικό σημείο είναι ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) που αποτύπωσε τον Σεπτέμβριο επιδείνωση των συνθηκών στον ιδιωτικό τομέα για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο. Ο τομέας της μεταποίησης στην Ευρωζώνη βρίσκεται σε ύφεση εδώ και 27 μήνες και η τόνωση που έφεραν οι Ολυμπιακοί στον κλάδο των υπηρεσιών, έσβησε γρήγορα.
Ο Δρ. Cyrus de la Rubia, επικεφαλής οικονομολόγος της Εμπορικής Τράπεζας του Αμβούργου, η οποία καταρτίζει τον δείκτη PMI, σχολίασε: «Η Ευρωζώνη οδεύει προς στασιμότητα. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ταχέια πτώση των νέων παραγγελιών και των παραγγελιών που εκκρεμούν, δεν χρειάζεται πολλή φαντασία για να προβλέψει κανείς περαιτέρω αποδυνάμωση της οικονομίας».
Τι λένε οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ
Τα πρόσφατα σχόλια των αξιωματούχων της ΕΚΤ έχουν δημιουργήσει στις αγορές την προσδοκία για μια νέα μείωση επιτοκίων τον Οκτώβριο. Η Lagarde άφησε να εννοηθεί ότι η ΕΚΤ ενδέχεται να δράσει προτού ο πληθωρισμός φτάσει ακριβώς στον στόχο του 2%, επισημαίνοντας ότι υψώνονται όλο και περισσότερα εμπόδια στην ανάκαμψη.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, ήταν πιο ξεκάθαρος, λέγοντας ότι τα επιτόκια δανεισμού ενδέχεται να μειωθούν νωρίτερα από το αρχικά προσδοκώμενο. Ειδικότερα, ανέφερε ότι τα εξαιρετικά περιοριστικά επιτόκια μπορεί να χαλαρώσουν γρήγορα, δεδομένου ότι οι δείκτες (οικονομικής) εμπιστοσύνης είναι μεταξύ ζωής και θανάτου και λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ο πληθωρισμός πέφτει ταχύτερα απ’ ό,τι περίμενε η ΕΚΤ.
Αντίστοιχα και ο κεντρικός τραπεζίτης της Γαλλίας, François Villeroy de Galhau, δήλωσε ότι μπορεί να έρχεται σύντομα μία μείωση επιτοκίων. «Μία μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ είναι πολύ πιθανή και δεν θα είναι η τελευταία», είπε συγκεκριμένα.
Απεναντίας, πιο «σφιχτή» ήταν η στάση του Αυστριακού κεντρικού τραπεζίτη, Robert Holzmann, ο οποίος προειδοποίησε πως η μάχη εναντίον του πληθωρισμού δεν έχει ακόμα τελειώσει.
Τι βλέπουν οι αναλυτές από εδώ και πέρα
Αναλυτές από μεγάλες επενδυτικές τράπεζες τάσσονται πλέον υπέρ ταχύτερων και μεγαλύτερων μειώσεων στα επιτόκια από την ΕΚΤ.
Ενδεικτικά, οι οικονομολόγοι της Bank of America, Ralf Preusser και Ruben Segura-Cayuela, άφησαν να εννοηθεί ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να μειώσει τα επιτόκια περισσότερο από τη μέση εκτίμηση και από τα στοιχήματα των αγορών. Προβλέπουν ότι η απόφαση ίσως να μην είναι ομόφωνη, θα υπάρχει, όμως, ισχυρή πλειονότητα υπέρ της χαλάρωσης.
Η Danske Bank επίσης ανέφερε ότι «οι δείκτες ανάπτυξης που είναι ασθενέστεροι από το προσδοκώμενο, καθώς και η πτώση του πληθωρισμού, ενισχύουν το σενάριο για μία ακόμα μείωση από την ΕΚΤ».
Ο οικονομολόγος της Goldman Sachs, Sven Jari Stehn, προέβλεψε μείωση και τον Οκτώβριο, επικαλούμενος τα στοιχεία που δείχνουν ταχύτερη επιβράδυνση των πιέσεων στους μισθούς και τον πληθωρισμό από το αρχικά προσδοκώμενο. Προβλέπει περαιτέρω προσαρμογές τον Δεκέμβριο και στις επόμενες συνεδριάσεις, με την ΕΚΤ να φτάνει στον στόχο του 2% τον Ιούνιο του 2025.
Στη UBS, οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η ΕΚΤ θα χαμηλώσει τα επιτόκια στις συνεδριάσεις Οκτωβρίου, Δεκεμβρίου, Ιανουαρίου και Μαρτίου. Αντίστοιχα, η Citigroup βλέπει ότι οι μειώσεις θα συνεχιστούν μέχρι και τις αρχές του 2025, με το επιτόκιο καταθέσεων να πέφτει στο 1,5% μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025.
