«Ανάγκα και Θεοί πείθονται» έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και αυτό ισχύει για τους μέχρι χθες αρνητικούς Βορειοευρωπαίους στις επανειλημμένες προτάσεις ενεργειακής αναδιάρθρωσης του Ευρωπαϊκού Νότου, όπως αυτές του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Θυμίζουμε πως η αποδοχή και υιοθέτηση της ελληνικής πρότασης από τις Βρυξέλλες, θα οδηγήσει σε μείωση κατά 75% στο ρεύμα.
Το σχέδιο της ΕΕ για γενναία μείωση των ποσοτήτων ρωσικού αερίου που θέλει χρόνο για να εφαρμοστεί, η χρηματοδότηση της στήριξης των καταναλωτών μέσω ενός ευρώ-ομολόγου και η φορολόγηση των «ουρανοκατέβατων κερδών», δείχνουν πως, τόσο οι «ψηλομύτηδες» του Βερολίνου, όσο και οι καλοβολεμένοι γραφειοκράτες των Βρυξελλών, έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν πως στη Γηραιά Ήπειρο ήρθαν πλέον τα πάνω-κάτω.
Η -μάλλον απρόσμενη- δήλωση της CEO της μεγάλης γαλλικής Engie (συνένωση της Gas de France με την Indosuez) κας Κάθριν ΜακΓκρέγκορ, με την οποία στηρίζει το πακέτο Μητσοτάκη δείχνει σημαντικές προθέσεις στην Ευρώπη. Φυσικά οι γάλλοι «ψηφίζουν Μητσοτάκη» διότι έχουν τους δικούς τους λόγους: Η Engie, έχει συνάψει συμφωνίες προμήθειας φυσικού αερίου με μεγάλους παραγωγούς σε TTF, δηλαδή σε χρηματιστηριακές τιμές που ανεβοκατεβαίνουν.
Αν επιβληθεί πλαφόν στις τιμές του ολλανδικού κόμβου, τότε η Engie αποφεύγει τον κίνδυνο κατάπτωσης (default) στα συμβόλαιά τους γεγονός που σημαίνει ότι θα πλήρωνε στις πανάκριβες σημερινές τιμές την προμήθεια. Τώρα τα συμβόλαια των γάλλων, συνδεδεμένα με το δείκτη TTF, θα συνεχίσουν να ισχύουν, έστω και με λίγο δυσμενέστερους όρους. Ούτως ή άλλως όμως η στήριξη του Παρισιού είναι μεγάλη υπόθεση για τις ελληνικές προτάσεις.
Αλλά και η δήλωση του εκπροσώπου της Κομισιόν Eric Mamer ότι «τα προσωρινά όρια τιμών, είναι ανάμεσα στα μέτρα που εξετάζονται», δείχνουν ότι η ελληνική πρόταση ή κάποια παραλλαγή της, βρίσκεται στο τραπέζι.
Σύμφωνα με το «Πακέτο Μητσοτάκη», σημείο αναφοράς για το πλαφόν θα είναι η ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν τη κρίση, με τον πρωθυπουργό, να αναφέρεται χθες στα 30 ευρώ/ MWh του Φεβρουαρίου 2021. Τιμή όμως αερίου 30 ευρώ μεταφράζεται σε 90 ευρώ / MWh τιμή χονδρικής για το ρεύμα στην Ελλάδα.
Μητσοτάκης: Σχέδιο 6 σημείων στην ΕΕ για πλαφόν στο φυσικό αέριο
Η αποδοχή και υιοθέτηση της ελληνικής πρότασης από τις Βρυξέλλες, θα οδηγήσει σε μείωση κατά 75% στο ρεύμα, αφού σήμερα η χονδρεμπορική βρίσκεται στα 349,80 ευρώ/ MWh.
Η ΕΕ πηγαίνει στο δόγμα «λιγότερο αέριο από τη Ρωσία αλλά και λιγότερο αέριο γενικώς», ενώ οι λεπτομέρειες θα παρουσιαστούν κατά τη σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής στο Παρίσι.
Η εργαλειοποίηση των τιμών αερίου από τον Πούτιν και η μεγάλη διάρκεια της κρίσης έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζονται αρνητικά και οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης που μέχρι τώρα κοιμόνταν τον ύπνο το βαθύ, προστατευμένοι από μακροχρόνιες συμβάσεις. Τα συμβόλαια όμως αυτά τελειώνουν και έρχονται πολύ υψηλές τιμές.
«Νομίζω ότι μπορούμε τελικά να επιβάλλουμε πλαφόν τιμών στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο εμπορευμάτων, παρά το γεγονός ότι οι συνάδελφοί μου στις Βρυξέλλες είναι εξαιρετικά βραδυκίνητοι» μας λέει έλληνας που εργάζεται σε υψηλή θέση στην Κομισιόν προσθέτοντας ότι «κρίσιμες ημέρες απαιτούν κρίσιμα μέτρα».
Ο έμπειρος Ελληνας των Βρυξελλών όμως έχει μία ένσταση: «την τιμή αερίου δεν την καθορίζει μόνο η ζήτηση αλλά και η προσφορά, άρα έχει σύνδεση με το δείκτη TTF, ανεξαρτήτως παραγωγού. Θα έχει η ΕΕ τις ποσότητες που θέλει αν επιβάλει τη διατίμηση; Η Gazprom πουλάει σε τιμές συνδεδεμένες με τον ολλανδικό κόμβο. Η Νορβηγία, επηρεάζεται πολιτικά από την Ευρώπη και θα πουλήσει φυσικό αέριο με διατίμηση, όλα καλά ως εδώ. Τι στάση θα έχει όμως το Αζερμπαϊτζάν που θα αναγκαστεί να περιορίσει σημαντικά τα κέρδη του;»
Για το λόγο αυτό το βάρος πέφτει στο LNG. Κυρίως ΗΠΑ και Κατάρ έχουν ευκαιρία να πουλήσουν στην ευρωπαϊκή αγορά, μετά την απόφασή της ΕΕ να περιορίσει από φέτος κιόλας κατά 2/3 το φυσικό αέριο που αγοράζει. Αυξάνοντας κατακόρυφα τα φορτία του δικού τους LNG στην Ευρώπη θα βγουν κερδισμένοι, ακόμη και αν το διαθέσουν σε αρκετά χαμηλότερη τιμή.
«Θεωρώ δεδομένο ότι η κα Φον Ντερ Λάιεν, σε συνεννόηση με Βερολίνο και Παρίσι προτού ανακοινώσει προχθες το ‘Repower EU’ και τη πρόθεση της να απεξαρτηθεί σταδιακά από τα 155 bcm του ρωσικού φυσικού αερίου, έχει κάνει συμφωνίες με μεγάλους παραγωγούς από ΗΠΑ και Κατάρ αλλά και από αλλού» προσθέτει ο έλληνας των Βρυξελλών.
Αλλά και οι υπουργοί Ενέργειας της G7, της Ομάδας των επτά ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη, συναντώνται σήμερα, για να συζητήσουν τι περισσότερο μπορεί να κάνει η Δύση για να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Ενέργειας και Επιχειρηματικότητας Κουάσι Κουάρτενγκ.
Η Βρετανία έχει δηλώσει ότι θα καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου έως το τέλος του 2022 και εξετάζει την απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου, συντασσόμενη με άλλες χώρες συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια κίνηση για να τιμωρηθεί η Μόσχα για την εισβολή της στην Ουκρανία.
“Στην έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της G7 θα συζητήσουμε τις περαιτέρω ενέργειες”, δήλωσε ο Κουάρτενγκ μιλώντας στο κοινοβούλιο.
Στη G7 μετέχουν ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Βρετανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Η εργαλειοθήκη της Ε.Ε.
Η εξάρτησή μας από τα ορυκτά καύσιμα από τη Ρωσία μπορεί να εξαλειφθεί σταδιακά πολύ πριν από το 2030. Για να επιτευχθεί αυτό, η Επιτροπή πρότεινε την ανάπτυξη του σχεδίου ‘REPowerEU’, το οποίο θα αυξήσει την ανθεκτικότητα του ενεργειακού συστήματος σε επίπεδο ΕΕ με βάση δύο πυλώνες: τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού με φυσικό αέριο, με την αύξηση των εισαγωγών ΥΦΑ και των εισαγωγών μέσω αγωγών από προμηθευτές εκτός Ρωσίας, και με την αύξηση του όγκου παραγωγής και εισαγωγών βιομεθανίου και ανανεώσιμου υδρογόνου· και, την ταχύτερη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων στις κατοικίες, τα κτίρια και τη βιομηχανία μας, καθώς και στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, με την ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης, την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και του εξηλεκτρισμού, και την αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης στις υποδομές.
Αναφέρει η έκθεση-πρόταση της Κομισιόν χαρακτηριστικά: «Η πλήρης υλοποίηση των προτάσεων της Επιτροπής για την προσαρμογή στον στόχο του 55 % (‘Fit for 55’) θα μειώσει, έως το 2030, την ετήσια κατανάλωση ορυκτού αερίου κατά 30 %, δηλαδή 100 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm). Με τα μέτρα του σχεδίου REPowerEU, θα μπορούσαμε να μειώσουμε σταδιακά τη χρήση ορυκτού αερίου κατά τουλάχιστον 155 bcm. Αυτό ισοδυναμεί με τον όγκο που εισήχθη από τη Ρωσία το 2021.
Σχεδόν τα δύο τρίτα της μείωσης αυτής μπορούν να επιτευχθούν εντός ενός έτους και, με τον τρόπο αυτόν, θα λάβει τέλος η υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από έναν και μόνο προμηθευτή. Η Επιτροπή προτείνει να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για τον προσδιορισμό των καταλληλότερων έργων για την επίτευξη αυτών των στόχων, με βάση τις εκτεταμένες εργασίες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Η νέα πραγματικότητα όσον αφορά τη γεωπολιτική και την αγορά ενέργειας καθιστά αναγκαία τη δραστική επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια και την αύξηση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης από αναξιόπιστους προμηθευτές και ασταθή ορυκτά καύσιμα.
Μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η ανάγκη για ταχεία μετάβαση στην καθαρή ενέργεια είναι επιτακτικότερη και σαφέστερη από ποτέ. Η ΕΕ εισάγει το 90 % του φυσικού αερίου που καταναλώνει και το 45 % περίπου αυτών των εισαγωγών, σε διάφορα επίπεδα στα κράτη μέλη, προέρχεται από τη Ρωσία. Επίσης, το 25 % περίπου των εισαγωγών πετρελαίου και το 45 % των εισαγωγών γαιάνθρακα προέρχονται από τη Ρωσία.
Η εργαλειοθήκη για τις τιμές της ενέργειας της Επιτροπής του Οκτωβρίου του 2021 βοηθά τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν την αύξηση των τιμών της ενέργειας τους τελευταίους μήνες. 25 κράτη μέλη έχουν θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την εργαλειοθήκη, τα οποία είχαν ήδη ως αποτέλεσμα την ελάφρυνση των λογαριασμών ενέργειας για πάνω από 70 εκατομμύρια οικιακούς πελάτες και αρκετά εκατομμύρια μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις».
Ευρωπαϊκή Ένωση: Ο ακήρυχτος πόλεμος της ενέργειας και ο ρόλος της Ελλάδας
