Αυξημένο και σημαντικό, αλλά όχι σαρωτικό ήταν το ενδιαφέρον για το διαγωνισμό αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες που προκήρυξε η ΡΑΑΕΥ.
Συγκεκριμένα, 95 προσφορές, συνολικής ισχύος 3,3 Γιγαβάτ, ήταν το τελικό αποτέλεσμα συμμετοχής στον πρώτο διαγωνισμό για τη λειτουργική και επενδυτική ενίσχυση standalone μπαταριών.
Η συνολική δημοπρατούμενη ισχύς ανέρχεται σε 400 Μεγαβάτ. Κατά συνέπεια, η ζητούμενη ισχύς υπερκαλύφθηκε κατά 8,25 φορές από τις συμμετοχές στη δημοπρασία, εξασφαλίζοντας επομένως πολύ ισχυρό ανταγωνισμό.
Πολύ σημαντικό και το επίπεδο ανταγωνισμού που είχε καθορισθεί στο 100%, κάτι που σημαίνει πως η δημοπρατούμενη ισχύς θα εκχωρούνταν στο σύνολό της, αν οι συμμετοχές ξεπερνούσαν τα 800 Μεγαβάτ.
Οι προσφορές δεν έχουν ανακοινωθεί αφού δεν έχει ξεκινήσει αξιολόγηση άρα δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τις εταιρείες που πήραν μέρος.
Ασφαλείς πληροφορίες όμως αναφέρουν ότι προσφορές υπέβαλλαν η ΔΕΗ, ο Όμιλος Κοπελούζου, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Motor Oil, η Intrakat, η ElvalHalcor- Όμιλος Viohalco, ο όμιλος Καράτζη, η Εnel Green Power και δεκάδες ξένες εταιρίες.
Η αξιολόγηση των προσφορών θα γίνει από τη ΡΑΑΕΥ, με σκοπό η λίστα των επιλέξιμων έργων να ανακοινωθεί έως τις 10-14 Αυγούστου, έπειτα από την εξέταση τυχόν ενστάσεων επί του προκαταρκτικού καταλόγου που θα εκδώσει η Αρχή.
Οι υποψήφιοι είχαν τη δυνατότητα να υποβάλουν τις προσφορές, προσκομίζοντας στη ΡΑΑΕΥ την εγγυητική επιστολή συμμετοχής, ύψους 35.000 ανά MW.
Από τις 95 προσφορές, οι βασικοί που προσκόμισαν την εγγυητική ήταν μόλις 5.
Ωστόσο, εκτιμάται ότι το ίδιο θα γίνει και με τις υπόλοιπες συμμετοχές μέχρι την προβλεπόμενη προθεσμία, με δεδομένο ότι η κατάρτιση της προσφοράς «μεταφράζεται» σε χρήμα και χρόνο, που λογικά ο επενδυτής δεν θα θυσίαζε αν τελικά στόχευε να ακυρώσει αμέσως μετά τη διεκδίκηση ενίσχυσης.
Αρκετοί επενδυτές επέλεξαν τελικά να μην συμμετάσχουν στην πρώτη δημοπρασία, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει «ιστορικό» στη χώρα μας για ταρίφες σε standalone μπαταρίες.
Σε αυτή την περίπτωση, θα αποφάσισαν να περιμένουν πρώτα να «κλειδώσουν» οι ταρίφες των επιλέξιμων έργων του πρώτου «κύματος», ώστε να προετοιμαστούν για τον επόμενο διαγωνισμό του Σεπτεμβρίου.
Το σενάριο αυτό θα εξηγούσε και τις πολλαπλάσιες εγγραφές στην πλατφόρμα, από επενδυτές που ήθελαν να πάρουν μία γεύση και από αυτό το στάδιο της διαδικασίας.
Η μεγάλη διαφορά από το αρχικό ενδιαφέρον για τη δημοπρασία, μέχρι την υποβολή προσφοράς, μπορεί να ερμηνευθεί καταρχάς από τις επιφυλάξεις που δημιουργεί σε επενδυτές το ενδεχόμενο κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής Έντεχνης και Έγκαιρης Εκτέλεσης, σε περίπτωση καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της μονάδας.
Καθυστέρηση που μπορεί να μην είναι με υπαιτιότητα του επενδυτή, καθώς είναι πιθανό να προκληθεί από ολιγωρίες στην περιβαλλοντική αδειοδότηση ή στη δέσμευση ηλεκτρικού «χώρου».
Οι επιλογές μικρών και μεγάλων έργων
Παρά την επιτυχία του εγχειρήματος, το εύρος της συμμετοχής είναι μικρότερο των εκτιμήσεων παραγόντων του κλάδου που μιλούσαν για 300 αιτήσεις.
Η εκτίμηση αυτή είχε προκύψει από τον αριθμό των εταιρειών που είχαν ζητήσει διευκρινίσεις για τον διαγωνισμό, ενώ δεν έχει χαώδη διαφορά με τον αριθμό των χρηστών που, σύμφωνα με πληροφορίες, συνδέθηκαν στην πλατφόρμα υποβολής των προσφορών για τον διαγωνισμό.
Πάντως την ημέρα υποβολής, οι συνδεδεμένοι χρήστες έφτασαν τους 190 στο σύστημα. Ωστόσο, πολλοί από αυτούς υπαναχώρησαν, μην καταθέτοντας προσφορά.
Πολλοί επενδυτές επέλεξαν να μην «κατέβουν» με ένα μεγάλο έργο, έως 100 Μεγαβάτ, παρά τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που δημιουργεί η οικονομία κλίμακας. Αντίθετα, προτίμησαν να επιμερίσουν αυτό το όριο ισχύος σε 2 ή και τρεις μικρότερες μονάδες, ώστε να ακολουθήσουν διαφορετικές στρατηγικές στην υποβολή προσφορών για κάθε μία.
Μία στρατηγική που αυξάνει τις πιθανότητες να «περάσουν» κάποιον υποψήφιο σταθμό τους, ακόμη κι αν έχει σχετικά περιορισμένη ισχύ.
Οι 95 προσφορές για έργα 3,3 Γιγαβάτ «μεταφράζονται» σε μέση ισχύ περί τα 35 Μεγαβάτ ανά συμμετοχή. στο διαγωνισμό δίνουν το «παρών» και αρκετά έργα ακόμη μικρότερης ισχύος, στα 25 Μεγαβάτ.
Όπως επισημαίνουν στελέχη του κλάδου, το νούμερο αυτό ήταν αναμενόμενο, με δεδομένο ότι υπήρχε όριο συμμετοχής ανά συμμετέχοντα, στο 25% της δημοπρατούμενης ισχύος, ήτοι στα 100 Μεγαβάτ.
Τι έδειξε ο διαγωνισμός
Καθηγητής του ΑΠΘ που γνωρίζει εκ των ένδον τα του διαγωνισμού, ομιλεί για «επιτυχία της δημοπρασίας», επισημαίνοντας πως «το εύρος της συμμετοχής αποτελεί ένα άκρως θετικό αποτέλεσμα. Ο διαγωνισμός κατάφερε να προσελκύσει σημαντικό αριθμό ενδιαφερομένων, διαθέτοντας παράλληλα αρκετές ασφαλιστικές δικλείδες ώστε να ενισχυθούν οι προοπτικές υλοποίησης των έργων που θα προκριθούν» λέει.
Παράδειγμα αποτελεί η εγγυητική επιστολή Έντεχνης και Έγκαιρης Εκτέλεσης, ύψους 250.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ, που θα καταβάλουν οι παραγωγοί με επιλέξιμα έργα.
Ένα οικονομικό «φίλτρο» το οποίο σημαίνει ότι δυνατότητα συμμετοχής στη δημοπρασία πρακτικά είχαν εταιρείες και fund με σημαντικές γραμμές ρευστότητας.
Αιτήσεις αποθήκευσης ενέργειας και στις απολιγνιτοποιημένες περιοχές
Για να διευκολυνθεί ο διαγωνισμός, είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υπάρχουν πλέον γεωγραφικοί περιορισμοί στο διαγωνισμό για την αποθήκευση, οπότε αιτήματα υποβάλλονται και για τις απολιγνιτοποιημένες περιοχές.
Την κατάργηση των αρχικών περιορισμών ως προς την γεωγραφική διασπορά των σταθμών αποθήκευσης με μπαταρίες – standalone κατά το διαγωνισμό που μόλις έληξε, επιβεβαιώνει η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων.
«Δεν θα ισχύσουν οι περιορισμοί ως προς την γεωγραφική διασπορά των σταθμών αποθήκευσης κατά την Α’ Ανταγωνιστική Διαδικασία» διαβεβαιώνει και η ΡΑΑΕΥ σε απάντησή της προς τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Η Αρχή αναφέρει ότι «Για τη συγκεκριμένη α’ ανταγωνιστική διαδικασία δεν εφαρμόζονται περιορισμοί ως προς τη γεωγραφική διασπορά των Σ.Α.Η.Ε.».
Υπενθυμίζεται ότι η Υπουργική Απόφαση προέβλεπε ότι ο Διαχειριστής του Ε.Σ.Μ.Η.Ε. δύναται να εισηγηθεί στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. την επιβολή περιορισμών στη συνολική ισχύ Ενισχυόμενων Σ.Α.Η.Ε. οι οποίοι θα εγκατασταθούν σε επιμέρους περιοχές του Ε.Σ.Μ.Η.Ε., με στόχο την επαρκή γεωγραφική διασπορά των έργων ή/και τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των αναγκών αποσυμφόρησης των δικτύων».
Η αναφορά δεν υπάρχει στην προκήρυξη του διαγωνισμού.
Επιπρόσθετα, σε άλλη απάντηση, η Ρυθμιστική Αρχή επιβεβαιώνει την δυνατότητα των επενδυτών να υποβάλουν αιτήματα στην Α’ ανταγωνιστική Διαδικασία που γεωγραφικά ανήκουν στις περιοχές που περιγράφονται στην Γ’ Ανταγωνιστική Διαδικασία (απολιγνιτοποιημένες περιοχές) εφόσον κατά τα λοιπά είναι σύμφωνα με τις απαιτήσεις της παρούσας προκήρυξης.
«Βροχή» αποθήκευσης ως το 2030
Εν τω μεταξύ δεκαπλασιασμό των εγκαταστάσεων αποθήκευσης ενέργειας με μπαταρίες το διάστημα μέχρι το 2030 βλέπει η Rystad Energy, σύμφωνα με νεότερη ανάλυση της εταιρείας.
Ειδικότερα, η Rystad εκτιμάει ότι οι ετήσιες εγκαταστάσεις μονάδων BESS θα αναπτυχθούν με ένα μέσο ρυθμό CAGR 33% το διάστημα 2022-2030 και μάλιστα σε όλα τα τμήματα της αγοράς, ήτοι οικιακό τομέα, εμπορικό τομέα και βιομηχανικό τομέα.
Από 43 GWh πέρυσι, η εταιρεία εκτιμάει περί τις 421 GWh την νέα ισχύ που θα μπει στο δίκτυο μέχρι το 2030. Σε όρους MW, το εν λόγω «κύμα» μπαταριών αποθήκευσης μεταφράζεται σε 110 GW με μέση διάρκεια κοντά στις τέσσερις ώρες.
Επιπρόσθετα, όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Energy Storage News, η ανάπτυξη του κλάδου αναμένεται να είναι πιο ενισχυμένη φέτος, 72% από χρόνο σε χρόνο, με 73 GWh έναντι 43 GWh πέρυσι.
Αυτό προκύπτει από την μείωση του κόστους για μονάδες BESS, την κρατική χρηματοδότηση και τα προγράμματα κινήτρων σε ΗΠΑ και Ευρώπη, καθώς και από την σοβαρή επέκταση μονάδων αποθήκευσης στη Κίνα.