«Φωτιές άναψε» στα τραπεζικά επιτελεία μέσα στην εβδομάδα δημοσίευμα του Πρακτορείου Bloomberg ότι η Eurobank θα υποβάλει προσφορά για την 5η μεγαλύτερη τράπεζα στη Βουλγαρία δίνοντας μάλιστα μάχη με την ιταλική Unicredit, μέτοχο της Alpha Bank.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το οποίο επικαλείται βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης, η Eurobank Bulgaria και η Unicredit Bulbank ανταγωνίζονται σε προχωρημένες συνομιλίες για την εξαγορά της First Investment Bank, του πέμπτου μεγαλύτερου πιστωτικού ιδρύματος της Βουλγαρίας με βάση το ενεργητικό.
Αν και πηγές της Eurobank διέψευσαν τις εν λόγω πληροφορίες, ισχυριζόμενες ότι την δεδομένη χρονική στιγμή το διεθνές ενδιαφέρον της διοίκησης είναι στραμμένο στην Κύπρο και την δημόσια πρόταση για την Ελληνική Τράπεζα, αποτελεί κοινό μυστικό ότι οι ελληνικές τράπεζες έχοντας συγκεντρώσει πρωτοφανής ρευστότητα στα ταμεία τους, «χτενίζουν» την ευρύτερη περιοχή της ΝΑ. Ευρώπης και των Βαλκανίων αναζητώντας είτε τραπεζικούς στόχους για εξαγορά είτε μεγάλα επιχειρηματικά projects για να τα χρηματοδοτήσουν.
Σύμφωνα με τα βουλγαρικά μέσα, πάντως, οι προσφορές για τη συμφωνία μπορεί να οριστικοποιηθούν έως το τέλος Μαΐου του 2024 και θα μπορούσαν να φτάσουν έως και τα 500 εκατ. ευρώ.
Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν ότι πρόκειται για κίνηση απόλυτα σύμφωνη με τη στρατηγική της Eurobank να επεκτείνει τις δραστηριότητές της στις βασικές αγορές που ήδη δραστηριοποιείται (Ελλάδα, Βουλγαρία, Κύπρος), όπως επίσης και της UniCredit με δεδομένη την στρατηγική που υλοποιεί από κοινού με την Alpha Bank, αρχής γενομένης από την Ρουμανία.
Η 5η μεγαλύτερη τράπεζα της Βουλγαρίας
Η First Investment Bank ή Fibank η οποία ιδρύθηκε στις 8 Οκτωβρίου 1993 είναι σήμερα η πέμπτη μεγαλύτερη βουλγαρική τράπεζα με βάση το συνολικό ενεργητικό της.
Αποτελεί ένα καινοτόμο και πελατοκεντρικό πιστωτικό ίδρυμα που προσφέρει μια ευρεία γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών για ιδιώτες και εταιρικούς πελάτες.
Με εμπειρία στην εταιρική τραπεζική και ευρεία παρουσία στην αγορά της λιανικής τραπεζικής, η First Investment Bank συγκαταλέγεται στους κορυφαίους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Βουλγαρίας στις εργασίες με κάρτες και τις διεθνείς πληρωμές.
Η τράπεζα είναι η μητρική τράπεζα ενός χρηματοπιστωτικού ομίλου στα Βαλκάνια – διαθέτει υποκατάστημα στην Αλβανία με 10 γραφεία, ένα στην Κύπρο, καθώς και μια θυγατρική τράπεζα στη Βόρεια Μακεδονία.
Η First Investment Bank ελέγχει επίσης την CaSys International – έναν διεθνή φορέα εκμετάλλευσης καρτών με έδρα τα Σκόπια της Βόρειας Μακεδονίας.
Στη Βουλγαρία διαθέτει 21 υποκαταστήματα και 68 γραφεία σε όλη τη χώρα.
Στους πελάτες της περιλαμβάνονται 380.000 ιδιώτες και 21.000 νομικά πρόσωπα.
Ηγετική θέση της Eurobank
Η εξυγίανση των ισολογισμών από τα κόκκινα δάνεια, η επιστροφή σε ισχυρή κερδοφορία και ο απεγκλωβισμός τους από τον έλεγχο του Δημοσίου μέσω της αποεπένδυσης του ΤΧΣ, έχουν δώσει σταθερές βάσεις στις ελληνικές τράπεζες για την εκ νέου ανάπτυξη της παρουσίας τους εκτός Ελλάδος, με την Eurobank να κατέχει την ηγετική θέση.
Η Τράπεζα στοχεύει το 50% των κερδών της μέχρι το 2026 να προέρχεται από τις διεθνείς δραστηριότητες, με μοχλό επέκτασης την αγορά της Κύπρου .
Μεθοδικά η Eurobank ενισχύει τη διεθνή της παρουσία σε αγορές που θεωρεί στρατηγικής σημασίας, ολοκληρώνοντας αρχικά την εξαγορά της BNP Paribas Personal Finance Bulgaria τον Μάιο του 2023 και ανακοινώνοντας τον Αύγουστο την υπογραφή συμφωνιών για τη σημαντική αύξηση της συμμετοχής της στην Ελληνική Τράπεζα στην Κύπρο στο 55,3%.
Εντός του Μαΐου η Eurobank αναμένει τις σχετικές εγκρίσεις από ΕΚΤ, Κεντρική Τράπεζα Κύπρου και Έφορο Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου προκειμένου να προχωρήσει μετά σε υποβολή δημόσιας πρότασης για την απόκτηση του συνόλου των υπόλοιπων μετοχών.
Η δημόσια πρόταση θα υποβληθεί εντός διμήνου από τη λήψη των εποπτικών εγκρίσεων, με τη Eurobank να υπολογίζει σε ενίσχυση του ποσοστού της τουλάχιστον στο 65%.
Οι άλλοι μεγάλοι μέτοχοι της Ελληνικής είναι η Demetra Holdings Plc με ποσοστό 21% και το Σωματείο Εργαζομένων της Ελληνικής με 12%.
Σημειώνεται ότι η Eurobank ολοκλήρωσε τον Νοέμβριο του 2023 την πώληση της θυγατρικής της, Eurobank Direktna, στη Σερβία στην AIK Banka έναντι τιμήματος 198 εκατ. ευρώ.
Από κοντά και η Alpha Bank
Παράλληλα με τη Eurobank, η Alpha Bank ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του 2023, στο πλαίσιο ευρύτερης στρατηγικής συνεργασίας με την ιταλική UniCredit, την πρόθεση συγχώνευσης των θυγατρικών τους στη Ρουμανία έναντι τιμήματος περίπου 300 εκατ. ευρώ και τη διατήρηση ποσοστού 9,9% στο νέο σχήμα.
Ωστόσο όπως εξηγούν καλά ενημερωμένες πηγές, έξι μήνες μετά την ανακοίνωση της σημαντικής αυτής συμφωνίας, η συνεργασία της Alpha Bank με τον ιταλικό όμιλο εξελίσσεται ιδιαιτέρως θετικά και θα μπορούσε να επεκταθεί πέρα από τη σύμβαση διανομής που είχε αρχικά σχεδιαστεί.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ιταλικού Ομίλου Andrea Orcel δήλωσε πρόσφατα σε κοινή συνέντευξη τύπου με τον Βασίλη Ψάλτη ότι «μετά τη δημιουργία της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας στη Ρουμανία, Alpha Bank και UniCredit σχεδιάζουν να συνεργαστούν για μια άλλη εξαγορά στη χώρα, μόλις ολοκληρωθεί η ενοποίηση των δύο μονάδων τους.
«Και οι δύο είμαστε αφοσιωμένοι στη Ρουμανία, και στους δύο μας αρέσει η Ρουμανία, και οι δύο βλέπουμε μεγάλη αξία εκεί», είπε ο Orcel στη ίδια συνέντευξη. «Αν και εφόσον υπάρξει ευκαιρία, θα εξετάσουμε και εξαγορές σε συνεργασία».
Νωρίτερα το 2023 η Alpha Bank είχε ανακοινώσει την υπογραφή συμφωνίας για την εξαγορά των δραστηριοτήτων της Orange Money Romania, η οποία περιελάμβανε τη μεταφορά στην Alpha Βank του συνολικού χαρτοφυλακίου πελατών της Orange Money στη Ρουμανία, καθώς και των ψηφιακών προϊόντων του χαρτοφυλακίου πιστωτικών καρτών και των εργαζομένων της εταιρίας.
Από την πλευρά τους Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς σχεδιάζουν εμμέσως τα επεκτατικά τους βήματα, χωρίς να στοχεύουν επί του παρόντος σε εξαγορές εκτός Ελλάδος.
Η Εθνική Τράπεζα έχει ήδη παρουσία σε Βόρεια Μακεδονία και Κύπρο, η οποία συμβάλλει στην καθαρή της κερδοφορία περίπου 5%, ενώ ο CEO Παύλος Μυλωνάς έχει αναφέρει ότι προτιμητέα επιλογή για την περαιτέρω επέκταση της ΕΤΕ στο εξωτερικό είναι συμφωνίες ή εξαγορές εταιρειών fintech.
H Τράπεζα Πειραιώς διατηρεί αμελητέα παρουσία στην Ουκρανία με την JSC Piraeus Bank ICB, έχοντας αποχωρήσει εδώ και χρόνια από τις αγορές της Αλβανίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Σερβίας και της Αιγύπτου.
Η συνολική εικόνα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων
Το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό ανήλθε τον Δεκέμβριο του 2023 σε 34,9 δισ. ευρώ και το μερίδιο των διεθνών δραστηριοτήτων στο συνολικό ενεργητικό σε ενοποιημένη βάση αυξήθηκε στο 11%.
Η Νοτιοανατολική Ευρώπη αντιπροσωπεύει το 83,2% του συνολικού ενεργητικού των διεθνών δραστηριοτήτων, με κυριότερη παρουσία στην Κύπρο και τη Βουλγαρία.
Τα χρηματοοικονομικά κέντρα, δηλαδή το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, αντιπροσωπεύουν ποσοστό 16,7%, με τη μεγαλύτερη παρουσία να εμφανίζεται στο Λουξεμβούργο.
Το μερίδιο της ΝΑ. Ευρώπης στις καταθέσεις και στα δάνεια εξωτερικού είναι ακόμη μεγαλύτερο (88,9% και 83% αντίστοιχα), καθώς στην περιοχή αυτή συγκεντρώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός υπηρεσιακών μονάδων και προσωπικού.
Η κερδοφορία από τις τραπεζικές θυγατρικές και υποκαταστήματα στο εξωτερικό αυξήθηκε σημαντικά, σε 661 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 13% των κερδών προ φόρων των τραπεζικών ομίλων σε ενοποιημένη βάση.
Μεγάλη συμβολή είχαν οι θυγατρικές στην Κύπρο και στη Βουλγαρία και μικρότερη οι δραστηριότητες στην Αίγυπτο, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Γερμανία.
Ψάχνουν εξαγορές και στην Ελλάδα
Ωστόσο οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών δεν έχουν στραμμένο το ενδιαφέρον τους μόνο στις διεθνείς αγορές, αλλά αναζητούν συνεργασίες ή εξαγορές και εντός των ελληνικών συνόρων.
Με «όχημα» την υψηλή ρευστότητα που έχουν συσσωρεύσει στα ταμεία τους ως απόρροια και της αύξησης των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), οι τράπεζες έχουν πλέον τη δυνατότητα να διαθέσουν μέρος αυτής σε στρατηγικές συνεργασίες ή εξαγορές που θα τις επιτρέψουν αφενός, να αυξήσουν το πελατολόγιο και κατ’ επέκταση τα οργανικά τους έσοδα και αφετέρου, να εισέλθουν σε αγορές, στις οποίες είχαν μικρή ή και μηδενική παρουσία.
Για παράδειγμα η Εθνική Τράπεζα βλέπει ήδη τα αποτελέσματα της στρατηγικής να υπογράψει στρατηγική συνεργασία με την Epsilon Net.
Κι αυτό γιατί στο μετοχικό κεφάλαιο της τελευταίας εισήλθε –κατόπιν δημόσιας προσφοράς– το General Atlantic, ένα από τα μεγαλύτερα fund διεθνώς, ταράσσοντας τα νερά της εγχώριας αγοράς πληροφορικής.
Αυτή η συνεργασία, μάλιστα, δεν θα είναι η μοναδική, αφού, όπως έχουν τονίσει από καιρού εις καιρόν στελέχη της ΕΤΕ, θα ακολουθήσουν και άλλες, σε τομείς, όπως το wealth management και το real estate.
Η τράπεζα, άλλωστε, ήρθε το αμέσως προηγούμενο διάστημα σε συμφωνία με την Prodea για την αγορά ακινήτων, τα οποία στο παρελθόν μίσθωνε, ενώ τον περασμένο Αύγουστο ολοκλήρωσε την απόκτηση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας Greco Yota Property Investments S.M.S.A., η οποία ήταν ο ιδιοκτήτης του κτιρίου επί της οδού Πειραιώς 74, με το κόστος της συναλλαγής να ανέρχεται στα 30 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα ο σχεδιασμός της Εθνικής Τράπεζας περιλαμβάνει δύο πιθανούς στόχους και πιο συγκεκριμένα εταιρείες fintech και εταιρίες τεχνολογίας που θα έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, βελτιώνοντας την τεχνολογία και το πελατολόγιό της Τράπεζας.
Ειδικότερα, οι «στόχοι» που ενδιαφέρουν την Εθνική Τράπεζα, πρέπει είτε να της ανοίγουν νέες αγορές στο πεδίο της ψηφιακής τραπεζικής, είτε να προσθέτουν τεχνολογικές δυνατότητες με υπηρεσίες και προϊόντα στις εργασίες της τράπεζας (π.χ. Τεχνητή Νοημοσύνη) ή να φέρνουν νέους πελάτες στην τράπεζα, μέσα από την εξαγορά ή συνεργασία με πλατφόρμα.
Η Εθνική Τράπεζα έχει στρατηγικό στόχο τις επενδύσεις στην τεχνολογία και θέλει να επεκτείνει συνεργασίες και να διευρύνει το πελατολόγιό της.
Τον Ιούνιο η πρώτη neobank
Η Τράπεζα Πειραιώς από την πλευρά της είδε τα κεφάλαια υπό διαχείριση να εκτοξεύονται μετά και την εξαγορά της Iolcus Investments.
Πιο αναλυτικά, αυτά «άγγιξαν» τα 10 δισ. ευρώ στα τέλη του περασμένου Μαρτίου έναντι 9,3 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2023 και 6,9 δισ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2022.
Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα βολιδοσκοπεί την επίμαχη αγορά, αναζητώντας τυχόν νέες ευκαιρίες εξαγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό, φέρεται να έχει χτυπήσει και την πόρτα του Ι. Βεζανή της Triton Asset Management, με υπό διαχείριση κεφάλαια, ύψους 1,3 δισ. ευρώ.
Στόχος της διοίκησης, άλλωστε, είναι να ενισχύσει τις πηγές εσόδων, πέραν των επιτοκιακών, μέσω του asset management, του bancassurance, του real estate και των ψηφιακών υπηρεσιών, με τη δημιουργία και της Snappi, της νέας ψηφιακής τράπεζας.
Συγκεκριμένα, η Τράπεζα της Ελλάδος αναμένεται μέχρι το τέλος Ιουνίου να έχει δώσει την άδεια λειτουργίας στη Snappi, την πρώτη neobank από την Τράπεζα Πειραιώς και την ελληνική εταιρεία fintech, με έδρα τα Ιωάννινα, Natech.
Για την Τράπεζα Πειραιώς, το 2024 θα είναι «έτος Snappi», καθώς η πρώτη ανεξάρτητη ψηφιακή τράπεζα στην Ελλάδα θα μπει δυναμικά στην αγορά των digital πληρωμών και υπηρεσιών, στοχεύοντας μέχρι το 2026 σε περίπου 1 εκατομμύριο πελάτες και 150 συνεργασίες με εμπόρους στο «embedded finance», δηλαδή στη διάθεση χρηματοοικονομικών προϊόντων από μια μη χρηματοοικονομική πλατφόρμα.
Όπως είχε αναφέρει η Διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς στους αναλυτές κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων 2023, από την πρώτη μέρα λειτουργίας της, η Snappi θα παρέχει πλήρες φάσμα υπηρεσιών πληρωμών και μικροχρηματοδοτήσεις.
Όσο για τα έσοδα που αναμένει η Τράπεζα Πειραιώς από τη Snappi την τριετία 2024-2026 υπολογίζονται σε 55 εκατ. ευρώ.