Η Ευρώπη εξακολουθεί να αποτελεί τη βασική δεξαμενή ταξιδιωτών για την Ελλάδα, μια σταθερή σχέση που αντέχει στον χρόνο και διαμορφώνει τον παλμό του ελληνικού τουρισμού. Την ίδια στιγμή, οι ευρωπαϊκοί προορισμοί διατηρούν σταθερά τη θέση τους στην κορυφή των επιλογών των Ελλήνων.
Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η εικόνα αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο πρόγραμμα πτήσεων του «Ελευθέριος Βενιζέλος», όπου οι αεροπορικές εταιρείες που κυριαρχούν σε συχνότητα και επιβατική κίνηση σκιαγραφούν τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της ελληνικής αερομεταφοράς.
Τα μερίδια των αεροπορικών εταιρειών στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, όπως προκύπτουν από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «Κ», παρέχουν με σαφήνεια τον τρόπο με τον οποίο δομείται η ελληνική αεροπορική αγορά. Στην πρώτη θέση, χωρίς καμία έκπληξη, βρίσκεται η Aegean Airlines. Με μερίδιο 44,4%, η εταιρεία που έχει εδραιώσει την κύρια βάση της στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» διατηρεί με άνεση τον ρόλο του εθνικού αερομεταφορέα, όχι μόνο ως την κύρια δύναμη στις συνδέσεις εντός Ευρώπης, αλλά και ως κομβικός κρίκος για τη διεθνή κινητικότητα της Ελλάδας.
Ακολουθεί η Sky Express, η οποία με ένα 20% έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε υπολογίσιμο παίκτη. Η παρουσία της αντανακλά μια στρατηγική επέκτασης που στηρίζεται τόσο στον εκσυγχρονισμό του στόλου όσο και στη διεύρυνση των δρομολογίων της, κυρίως εντός Ελλάδας αλλά και σε επιλεγμένες ευρωπαϊκές αγορές.
Σημαντική είναι και η παρουσία των ξένων χαμηλού κόστους εταιρειών, που διαμορφώνουν ένα διαφορετικό ταξιδιωτικό οικοσύστημα. Η Ryanair, με μερίδιο 4,5%, παραμένει συνδεδεμένη με την εξωστρέφεια της ελληνικής αγοράς, προσελκύοντας ταξιδιώτες που αναζητούν χαμηλότερους ναύλους και απευθείας συνδέσεις. Η easyJet, με 2,7%, έχει το δικό της αποτύπωμα, λειτουργώντας ως γέφυρα ανάμεσα στην Αθήνα και σε μερικούς από τους πιο δημοφιλείς ευρωπαϊκούς προορισμούς.
Στο ανώτερο τμήμα της αγοράς, οι παραδοσιακές ευρωπαϊκές αεροπορικές συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν τον διεθνή χαρακτήρα του αθηναϊκού αεροδρομίου. Η Lufthansa με 1,9%, η Swiss με 1,4%, και η British Airways επίσης με 1,4%, εντάσσουν την Αθήνα στο δίκτυο των μεγάλων ευρωπαϊκών hubs. Παράλληλα, η Turkish Airlines, με 1,1%, ενισχύει τον ρόλο της Κωνσταντινούπολης ως υπερ-κόμβου της περιοχής, ενώ η ITA Airways, με 1% διαθέτει τη δική της, έστω περιορισμένη, αλλά σταθερή παρουσία.
Η εικόνα που αναδύεται είναι αυτή μιας αγοράς πολυεπίπεδης, όπου ο εθνικός αερομεταφορέας κυριαρχεί, αλλά γύρω του αναπτύσσεται ένα μωσαϊκό παικτών, από περιφερειακές εταιρείες έως υπερεθνικές συμμαχίες και επιθετικές low-cost αεροπορικές.
Και αυτή η πολυφωνία γίνεται εμφανής και στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport, όπου το μείγμα παρουσιάζει ισορροπία. Εκεί, οι αεροπορικές χαμηλού κόστους καταλαμβάνουν 39% του συνόλου, οι full-service εταιρείες το 31%, ενώ οι tour operators, παραδοσιακός μοχλός του μαζικού τουρισμού, φτάνουν το 30%. Η Ryanair, που διαδραματίζει συχνά κυρίαρχο ρόλο σε τέτοιου τύπου αεροδρόμια διεθνώς, δεν ξεπερνάει εδώ το 17%, με την Aegean να ακολουθεί στο 16%, την easyJet στο 9%, την TUI στο 8% και την Jet2.com στο 6%.
Αντίστοιχα, η προέλευση των ταξιδιωτών στα περιφερειακά αεροδρόμια επιβεβαιώνει τον βαθύ ευρωπαϊκό προσανατολισμό του ελληνικού τουρισμού: το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σταθερά στην πρώτη θέση, ακολουθούμενο από τη Γερμανία, ενώ την κορυφαία τριάδα συμπληρώνουν οι σκανδιναβικές χώρες. Αν και από τα συγκεκριμένα αεροδρόμια δεν εκτελούνται απευθείας πτήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Αμερικανοί ταξιδιώτες εξακολουθούν να εμφανίζονται με εντυπωσιακά υψηλά ποσοστά στις διεθνείς αφίξεις.
Οι προτιμήσεις τους παραμένουν σταθερές και χαρακτηριστικές: Μύκονος, Σαντορίνη και, τα τελευταία χρόνια, τα Χανιά. Ετσι, η εικόνα των ελληνικών αερομεταφορών, από την Αθήνα έως και την περιφέρεια, αποτυπώνει μια χώρα που ανήκει ολοένα και πιο οργανικά στο ταξιδιωτικό οικοσύστημα της Ευρώπης, διατηρώντας παράλληλα σημαντική παρουσία στο παγκόσμιο σκηνικό.
