Αυστηρή προειδοποίηση ότι δεν θα δοθεί καμία παράταση στα έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης συνολικού ύψους περίπου 2,5 δις. απηύθυνε χθες ο Πρωθυπουργός στις τέσσερις μεγάλες τεχνικές εταιρείες, τονίζοντας ότι η καταληκτική προθεσμία είναι ο Αύγουστος του 2026. Αν τα έργα δεν ολοκληρωθούν ως τότε, οι πόροι του RRF που δεν θα έχουν απορροφηθεί θα χαθούν, με το κόστος να μεταφέρεται απευθείας στον κρατικό προϋπολογισμό.

Η χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου έγινε υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη και με τη συμμετοχή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρίστου Δήμα, καθώς και των επικεφαλής των τεσσάρων μεγαλύτερων κατασκευαστικών ομίλων.

Από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην συνάντηση προσήλθαν οι κ.κ Εμμανουήλ Μουστάκας και Χρήστος  Παναγιωτόπουλος, από την AKTOR ο κ. Αλέξανδρος Εξάρχου, από την ΑVAX ο κ. Κωνσταντίνος Μιτζάλης και από την Metlen ο κ. Ντίνο  Μπενρουμπή.

Στο επίκεντρο βρέθηκε η πρόοδος των έργων υποδομής που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και τα σοβαρά εμπόδια που απειλούν την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων: γραφειοκρατία, απαλλοτριώσεις, καθυστερήσεις πληρωμών, δικαστικές προσφυγές αλλά και καθυστερήσεις λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών. Πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι ζητήθηκαν «σκονάκια» από τις εταιρείες για τα έργα και τα εμπόδια που μπαίνουν και απειλούν το χρονοδιάγραμμα προκειμένου να επιλυθούν προβλήματα και δυσκολίες.

Έργα που έχουν εκτροχιαστεί

Ήδη αρκετά έργα εμφανίζουν καθυστερήσεις σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα μεγάλα έργα αποκατάστασης στη Θεσσαλία, που αφορούν οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο μετά τις καταστροφικές πλημμύρες, καθώς και κρίσιμα αρδευτικά και υδρευτικά έργα.

Για τις συγκεκριμένες κατηγορίες «χτυπά καμπανάκι» από τις Βρυξέλλες, καθώς υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην προλάβουν την καταληκτική ημερομηνία.

Για να αποφευχθεί η απώλεια κονδυλίων, σε ορισμένες περιπτώσεις εφαρμόζεται το μοντέλο των «εσωτερικών ανταλλαγών» στα έργα ώστε υποδομές που καθυστερούν σημαντικά να περνούν σε δεύτερη μοίρα και η ιεράρχηση να γίνεται υπέρ των ώριμων έργων που θα  μπορέσουν να ολοκληρωθούν έγκαιρα.

Μετοχικές ανατροπές

Ιδιαίτερο βάρος δίνεται και στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), το μεγαλύτερο οδικό έργο που τρέχει αυτήν την περίοδο στη χώρα. Στο κεντρικό τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, προϋπολογισμού περίπου 2 δισ. ευρώ, έχει εγκριθεί χρηματοδότηση ύψους  200 εκατ. ευρώ από το RRF. Ωστόσο, πέρα από τις απαλλοτριώσεις, τις αρχαιολογικές έρευνες και τις αντιδράσεις τοπικών δήμων για τη χάραξη, έχουν προκύψει και σοβαρές μετοχικές ανατροπές.

Μετά την εξαγορά της Άκτωρ Παραχωρήσεις από την Aktor, οι ισορροπίες στο επενδυτικό σχήμα αλλάζουν. Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, που έχει αναδειχθεί προτιμητέος επενδυτής, εμφανίζεται πλέον με ποσοστά πολύ κοντά στην τελευταία, γεγονός που δημιουργεί την ανάγκη διευθέτησης για το ποιος θα έχει τον έλεγχο και πώς θα μοιραστεί η «πίτα» της παραχώρησης.

Αποζημίωση για το ΒΟΑΚ

Την ίδια στιγμή, οι καθυστερήσεις στα έργα δεν απειλούν μόνο την απώλεια ευρωπαϊκών κονδυλίων, αλλά επιβαρύνουν άμεσα και το Δημόσιο.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του τμήματος Χερσόνησος – Νεάπολη του ΒΟΑΚ, που υλοποιείται μέσω ΣΔΙΤ με προϋπολογισμό 350 εκατ. ευρώ. Με πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, το Δημόσιο αναγκάζεται επιμηκύνει το χρονοδιάγραμμα του έργου κατά 498 ημέρες (16,3 μήνες) έως τον Αύγουστο του 2028 (από Απρίλιο του 2027) και να καταβάλει αποζημίωση για τις καθυστερήσεις στην παράδοση των εργοταξίων και να διαχειριστεί τις απαιτήσεις των εργοληπτικών επιχειρήσεων ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Αktor ύψους 124,5 εκατ. ευρώ.

Η καθυστέρηση οφείλεται αποκλειστικά στην αργοπορημένη παράδοση των χώρων κατασκευής – που παραδόθηκαν τμηματικά τον Απρίλιο και Μάιο του 2025, αντί για τον Απρίλιο του 2024 όπως προβλεπόταν. Το υπουργείο επισημαίνει ότι δεν υπήρξε υπαιτιότητα του αναδόχου και ότι δεν υπήρχε δυνατότητα να εκτελεστούν εργασίες νωρίτερα. Η αποζημίωση θα οριστικοποιηθεί με την προσκόμιση δικαιολογητικών, ενώ η περίοδος λειτουργίας και συντήρησης παραμένει αμετάβλητη στα 26 έτη.

Διαβάστε ακόμη: