Η Κομισιόν ενέκρινε πρόταση για την προσαρμογή και την περαιτέρω ενίσχυση του υφιστάμενου πλαισίου της ΕΕ για τη διαχείριση τραπεζικών κρίσεων και την ασφάλιση καταθέσεων (CMDI), με έμφαση στις μεσαίες και μικρότερες τράπεζες.
Ο τραπεζικός τομέας της ΕΕ, ο οποίος περιλαμβάνει ένα ισχυρό πλαίσιο διαχείρισης κρίσεων, έχει καταστεί πολύ πιο ανθεκτικός τα τελευταία χρόνια. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην ΕΕ έχουν επαρκή κεφαλαιοποίηση, υψηλή ρευστότητα και στενή εποπτεία.
Ωστόσο, η πείρα έχει δείξει ότι για τη διαχείριση πολλών προβληματικών τραπεζών μεσαίου και μικρότερου μεγέθους έχουν χρησιμοποιηθεί λύσεις εκτός του πλαισίου εξυγίανσης. Αυτό περιλάμβανε μερικές φορές τη χρησιμοποίηση χρημάτων των φορολογουμένων αντί των απαιτούμενων εσωτερικών πόρων της τράπεζας ή ιδιωτικών, χρηματοδοτούμενων από τον κλάδο δίχτυών ασφαλείας (συστήματα εγγύησης καταθέσεων και ταμεία εξυγίανσης).
Η πρόταση θα επιτρέψει στις αρχές να οργανώσουν την ομαλή έξοδο από την αγορά για μια προβληματική τράπεζα οποιουδήποτε μεγέθους και επιχειρηματικού μοντέλου, με ευρύ φάσμα εργαλείων. Ειδικότερα, θα διευκολύνει τη χρήση διχτυών ασφαλείας χρηματοδοτούμενων από τον κλάδο για την προστασία των καταθετών σε τραπεζικές κρίσεις, όπως με τη μεταφορά τους από μια προβληματική τράπεζα σε μια υγιή. Αυτή η χρήση διχτυών ασφαλείας πρέπει να αποτελεί μόνο συμπλήρωμα της εσωτερικής ικανότητας απορρόφησης ζημιών των τραπεζών, η οποία παραμένει η πρώτη γραμμή άμυνας.
Συνολικά, αυτό θα διαφυλάξει περαιτέρω τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, θα προστατεύσει τους φορολογούμενους και τους καταθέτες και θα στηρίξει την πραγματική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της.
Η πρόταση επιδιώκει τους ακόλουθους στόχους:
Διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και προστασία των χρημάτων των φορολογουμένων
Η πρόταση διευκολύνει τη χρήση συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων σε καταστάσεις κρίσης για την προστασία των καταθετών (φυσικών προσώπων, επιχειρήσεων, δημόσιων φορέων κ.λπ.) από την ανάληψη ζημιών, όταν αυτό είναι αναγκαίο για να αποφευχθεί η μετάδοση σε άλλες τράπεζες και οι αρνητικές επιπτώσεις στην κοινότητα και την οικονομία. Βασιζόμενη σε δίχτυα ασφαλείας χρηματοδοτούμενα από τον κλάδο (όπως συστήματα εγγύησης καταθέσεων και ταμεία εξυγίανσης), η πρόταση προστατεύει επίσης καλύτερα τους φορολογούμενους που δεν χρειάζεται να παρέμβουν για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον σκοπό αυτό μόνον αφού οι τράπεζες έχουν εξαντλήσει την εσωτερική τους ικανότητα απορρόφησης ζημιών, και μόνο για τράπεζες που ήδη προορίζονταν εξ αρχής για εξυγίανση.
Θωράκιση της πραγματικής οικονομίας από τον αντίκτυπο της χρεοκοπίας τραπεζών
Οι προτεινόμενοι κανόνες θα επιτρέψουν στις αρχές να αξιοποιήσουν πλήρως τα πολυάριθμα πλεονεκτήματα της εξυγίανσης ως βασικής συνιστώσας της εργαλειοθήκης για τη διαχείριση κρίσεων. Σε αντίθεση με την εκκαθάριση, η εξυγίανση μπορεί να είναι λιγότερο ενοχλητική για τους πελάτες, καθώς διατηρούν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους, για παράδειγμα με τη μεταφορά τους σε άλλη τράπεζα. Επιπλέον, διατηρούνται οι κρίσιμες λειτουργίες της τράπεζας. Αυτό ωφελεί την οικονομία και την κοινωνία, γενικότερα.
Βελτίωση της προστασίας των καταθετών
Το επίπεδο κάλυψης των 100 000 EUR ανά καταθέτη και τράπεζα, όπως ορίζεται στην οδηγία για τα συστήματα εγγύησης των καταθέσεων, παραμένει για όλους τους επιλέξιμους καταθέτες της ΕΕ. Ωστόσο, η σημερινή πρόταση εναρμονίζει περαιτέρω τα πρότυπα προστασίας των καταθετών σε ολόκληρη την ΕΕ. Το νέο πλαίσιο επεκτείνει την προστασία των καταθετών σε δημόσιους φορείς (π.χ. νοσοκομεία, σχολεία, δήμους), καθώς και στα χρήματα πελατών που κατατίθενται σε ορισμένα είδη κεφαλαίων πελατών (δηλαδή από εταιρείες επενδύσεων, ιδρύματα πληρωμών, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος). Η πρόταση περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα για την εναρμόνιση της προστασίας των προσωρινά υψηλών υπολοίπων σε τραπεζικούς λογαριασμούς άνω των 100 000 EUR που συνδέονται με συγκεκριμένα γεγονότα στη διάρκεια της ζωής (όπως κληρονομιές ή ασφαλιστικές αποζημιώσεις).
Επόμενα βήματα
Η νομοθετική δέσμη θα συζητηθεί τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.
Ιστορικό
Στη δήλωσή της τής 16ης Ιουνίου 2022, η Ευρωομάδα σημείωσε ότι η Τραπεζική Ένωση παραμένει ημιτελής και συμφώνησε, ως άμεσο βήμα, ότι οι εργασίες για την Τραπεζική Ένωση θα πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ασφάλισης των καταθέσεων, με στόχο την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου κατά τη διάρκεια του τρέχοντος θεσμικού κύκλου. Άλλα σημαντικά έργα, όπως η καθιέρωση του τρίτου και ελλείποντος πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης — του Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων (ΕΣΑΚ-EDIS) — και η περαιτέρω πρόοδος όσον αφορά την ολοκλήρωση της αγοράς, θα επαναξιολογηθούν στη συνέχεια, μετά τη μεταρρύθμιση του πλαισίου CMDI.
Στην τελευταία του έκθεση σχετικά με την Τραπεζική Ένωση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε επίσης την ανάγκη επανεξέτασης του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων και ασφάλισης καταθέσεων, προκειμένου να βελτιωθεί η λειτουργία και η προβλεψιμότητά του για τη διαχείριση των πτωχεύσεων τραπεζών.
