Η “οικονομία διαμοιρασμού” (Sharing Εconomy) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται ευρέως τα τελευταία χρόνια για να περιγράψει την εμπορική δραστηριότητα μέσω διαδικτυακών πλατφόρμων όπου τρίτα μέρη (συνήθως από καταναλωτές σε καταναλωτές) συναλλάσσονται μεταξύ τους, παρέχοντας πρόσβαση σε διαθέσιμους πόρους ή σε πόρους που δεν χρησιμοποιούν επαρκώς (π.χ. χρόνο, δεξιότητες, άδεια δωμάτια, μη χρησιμοποιούμενα αυτοκίνητα, κτλ. ) με οικονομικά κυρίως κίνητρα.

Οικονομία διαμοιρασμού: Γράφει ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates 

Βασική αρχή της οικονομίας διαμοιρασμού είναι ότι χρησιμοποιείται από τρίτους (είτε ιδιώτες ή επιχειρήσεις) σε τρίτους, βασιζόμενη στην από κοινού χρήση, ενοικίαση ή ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών (συνήθως έναντι χρηματικού αντιτίμου), χωρίς να εκχωρείται η ιδιοκτησία των αγαθών αυτών στους χρήστες.

Μερικά γνωστά παραδείγματα της οικονομίας διαμοιρασμού περιλαμβάνουν τις ενοικιάσεις διαμερισμάτων μέσω Airbnb, τη φιλοξενία ταξιδιωτών μέσω Couchsurfing, τη χρήση αυτοκινήτων τρίτων για σύντομο χρονικό διάστημα (π.χ. Zipcar, Relay Rides), τη χρήση ιδιωτικών ΙΧ για τη μεταφορά τρίτων (βλέπε Uber), τον δανεισμό πολυτελών ρούχων και αξεσουάρ για χρήση σε τρίτους (π.χ. Poshmark), την παροχή υπηρεσιών από καταναλωτές σε καταναλωτές (π.χ. φύλαξη κατοικίδιων, βλέπε Dog Vacay), η ακόμα και την ανταλλαγή υπηρεσιών και προσωπικής εργασίας ανάμεσα στους καταναλωτές, χωρίς χρηματική πληρωμή ή χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων (π.χ. Task Rabbit).

Η πανδημία του κορονοϊού ήρθε για να αλλάξει σχεδόν το σύνολο των καθημερινών μας συνηθειών, να αποτελέσει τον βασικό ρυθμιστή της επόμενης μέρας και παράλληλα να αναδείξει ή/και να αλλάξει δεδομένα που μέχρι σήμερα θεωρούσαμε ορόσημα σε πολλούς κλάδους της οικονομίας.

Ένας κλάδος που αναδείχθηκε και παράλληλα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι «τροφοδότησε» η πανδημία του κορονοϊου, είναι η οικονομία διαμοιρασμού ή αλλιώς οι βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Η οικονομία διαμοιρασμού τα τελευταία χρόνια – πριν την πανδημία του κορονοϊού, ενίσχυσε την ελληνική οικονομία μέσω των εισπραχθέντων φόρων με περισσότερα από 444 εκατ €, 68 εκατ.€ το 2017, 176 εκατ.€ το 2018 και περίπου 200 εκατ. € το 2019. Ο τζίρος που έφερε η οικονομία διαμοιρασμού στην Ελληνική οικονομία από τον Ιούνιο του 2018 έως τον Μάιο του 2019, άγγιξε τα 1,15 δις.€.

Ενώ, από την έναρξη του πρώτου lockdown το σύνολο των κρατήσεων ακυρώθηκαν, με αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες ιδίως στα αστικά κέντρα να σκέφτονται να επιστρέψουν στις συμβατικές μακροχρόνιες μισθώσεις.

Το καλοκαίρι του 2020, ο κλάδος της οικονομίας διαμοιρασμού ανέκαμψε σε πολλές παραθαλάσσιες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας αποδεικνύοντας ανθεκτικότητα, διότι αποτέλεσε «λύση» τόσο για τους εγχώριους όσο και για τους αλλοδαπούς τουρίστες, ενώ υψηλά ποσοστά κρατήσεων καταγράφηκαν σε πολυτελή κατοικίες τους καλοκαιρινούς μήνες στο σύνολο των διεθνώς δημοφιλή νησιωτικών προορισμών που διαθέτει η χώρα μας.

Τα αυτοτελή διαμερίσματα/κατοικίες προσφέρουν απομόνωση και αποτέλεσαν ασφαλή επιλογή για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού. Πέρυσι, εν μέσω πανδημίας και απαγόρευσης της μετακίνησης από Νομό σε Νομό, καταγράφηκαν πληρότητες που άγγιξαν το «κόκκινο» τις ημέρες του Πάσχα στα παραθαλάσσια προάστια της Αττικής και των μεγάλων αστικών κέντρων.

Ταυτόχρονα το καλοκαίρι του 2021, παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη κινητικότητα και προ-κρατήσεις μέσω της ευέλικτης πολιτικής ακύρωσης από τις αρχές Μαρτίου για αυτοτελείς βίλες με ιδιωτική πισίνα στους δημοφιλείς διεθνείς τουριστικούς προορισμούς της χώρα μας, με το κόστος διαμονής για 5-6 διανυκτερεύσεις σε πολλές περιπτώσεις να αγγίζει αρκετές χιλιάδες ευρώ, αγγίζοντας τα επίπεδα προ πανδημικής κρίσης.

Ενώ, υψηλά ποσοστά πληρότητας άνω του 80% καταγράφηκαν και την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου.

Έντονη κινητικότητα και υψηλά ποσοστά πληρότητας που άγγιξαν ακόμη και το 100% καταγράφηκαν το καλοκαίρι του 2021 και σε προορισμούς στη ηπειρωτική χώρα, κυρίως λόγω covid-19 οι ταξιδιώτες απέφευγαν τυχόν συνωστισμό σε πλοία. Τάση, που αποτέλεσε τη πρώτη επιλογή τόσο εγχώριών, όσο και αλλοδαπών τουριστών, αλλά παράλληλα ανέδειξε νέους τουριστικούς προορισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι υψηλά ποσοστά πληρότητας για το σύνολο των καλοκαιρινών μηνών, καταγράφηκαν σύμφωνα με ρεπορτάζ και σε ξενοδοχειακές μονάδες που διέθεταν αυτοτελή βίλες ή/και bungalows.

Τη χειμερινή σεζόν, με έναρξη το τετραήμερο της 28ης Οκτωβρίου, τα ποσοστά πληρότητας στους δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς άγγιξαν ακόμη και το 100%.

Εικόνα που συνεχίστηκε και τα Σαββατοκύριακα του Νοεμβρίου, ενώ τις ημέρες των εορτών Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά, λόγω των υψηλών ποσοστών προ-κρατήσεων ήδη από τα μέσα Νοεμβρίου στους δημοφιλείς προορισμούς, καταγράφηκαν υψηλές πληρότητες ακόμη και σε μη δημοφιλείς προορισμούς. Ενώ, έντονη κινητικότητα και υψηλά ποσοστά κρατήσεων καταγράφηκαν και το τριήμερο των Θεοφανείων.

Σύμφωνα με τα άνωθεν, κατανοούμε ότι τόσο λόγω πανδημίας και των υγειονομικών δεδομένων , όσο και του γεγονότος ότι οι περισσότεροι πλέον ταξιδιώτες αποφεύγουν τόσο τον συνωστισμό, όσο και τους κοινόχρηστους χώρους, επιλέγουν για τη διαμονή τους κυρίως αυτοτελή κατοικίες ή/και διαμερίσματα που είναι νομίμως εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης και φέρουν αριθμό μητρώου.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι η δυναμική των ακινήτων που είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης εκτός των αστικών κέντρων δεν είναι μεγάλη και δεν μπορεί να συγκριθεί με τις ξενοδοχειακές κλίνες σε χειμερινούς και καλοκαιρινούς προορισμούς.

Παράλληλα, λόγω της πανδημίας, τον αόρατο αυτό εχθρό που έχει έρθει αντιμέτωπη όλη η παγκόσμια κοινότητα, τα δεδομένα αλλάζουν και δημιουργούν νέες τάσεις και νέα μοντέλα στο σύνολο της καθημερινότητας μας.

Η Ισπανία στοχεύει πλέον στην μετατόπιση του κέντρου βάρους που μέχρι σήμερα βρισκόταν στον μαζικό τουρισμό, σε ένα νέο μοντέλο υψηλού επιπέδου τουρισμού που δημιουργεί υψηλότερες δαπάνες ανά τουρίστα.

Τα Ιταλικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η χώρα μελετά ένα νέο μοντέλο τουρισμού εγκαταλείποντας τον μαζικό τουρισμό, ‘’αποτελεί ευκαιρία η δεδομένη στιγμή να κινηθούμε στον «ευφυή» τουρισμό’’ αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Η ιδέα για ένα νέο μοντέλο τουρισμού στην Ιταλία, αποτέλεσε μέρος της ομιλίας του πρωθυπουργού Ντράγκι την ημέρα που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Το μοντέλο του τουρισμού αλλάζει, και δεν αλλάζει μόνο στη χώρα μας αλλά σχεδόν στο σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών του Νότου όπως στην Ισπανία, Ιταλία και Γαλλία όπου «εκμεταλλεύονται» τους πόρους του ταμείου ανάκαμψης.

Αλλάζει και δημιουργεί νέες ευκαιρίες στην εκάστοτε χώρα που θα αντιληφθεί εγκαίρως το νέο μοντέλο, θα κινηθεί γρήγορα και θα ανταποκριθεί άμεσα στις προκλήσεις της νέας «εποχής» που έρχεται και ήδη διανύουμε.

Ο κλάδος που ασχολείται με την οικονομία διαμοιρασμού, ενδεχόμενα να αποτελεί ένα «κομμάτι» του νέου μοντέλου που ήδη διαμορφώνεται.