Η Γαλλία βρίσκεται σε οικονομικό χάλι. Το δημόσιο χρέος είναι 110% του ΑΕΠ ενώ η σημερινή κυβέρνηση παρουσίαζε δημοσιονομικό έλλειμμα 5,5% πέρυσι. Τόσο η ακροδεξιά όσο και η άκρα αριστερά έχουν δεσμευτεί για μεγάλες αυξήσεις δαπανών και μειώσεις φόρων, ενέργειες που θα διόγκωναν το χρέος και το έλλειμμα, ενώ παραβιάζουν τους κανόνες της Ε.Ε.
Ο Bruno Le Maire, υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, είχε προειδοποιήσει ότι τυχόν νίκη είτε της άκρας αριστεράς είτε της άκρας δεξιάς θα μπορούσε να οδηγήσει σε κρίση χρέους και η Γαλλία να τεθεί υπό την εποπτεία του ΔΝΤ ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο Le Maire έχει επισημάνει ως παράδειγμα τη μίνι κρίση στην οποία υπέπεσε η κυβέρνησης της Βρετανίας επί Truss, για να υπογραμμίσει πόσο γρήγορα μπορούν να στραφούν οι αγορές ενάντια σε μια οικονομικά απερίσκεπτη κυβέρνηση.
Όμως στην πραγματικότητα, μια γαλλική δημοσιονομική κρίση θα μπορούσε να είναι χειρότερη από αυτήν της Βρετανίας επί Liz Truss.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπήρχε ένας μηχανισμός για την απαλλαγή της πρωθυπουργού από τα καθήκοντά της γρήγορα, για την αποκατάσταση της ορθολογικής διακυβέρνησης.
Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ πιο δύσκολο στη Γαλλία, όπου η ακροδεξιά και η άκρα αριστερά έχουν εδραιωμένες ηγεσίες, και δεν έχουν προσεκτικούς, βασισμένους στην πραγματικότητα, πολιτικούς.
Η δεύτερη μεγάλη επιπλοκή έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Γαλλία είναι μία από τις 20 χώρες που χρησιμοποιούν το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα.
Τι θα συνέβαινε εάν το ασφάλιστρο κινδύνου στα γαλλικά ομόλογα εκτινασσόταν στα ύψη; Η Ε.Ε. διαθέτει πλέον μηχανισμούς για να παρέμβει στις αγορές ομολόγων.
Θα ήταν, όμως, διατεθειμένες οι Βρυξέλλες ή το Βερολίνο να συμφωνήσουν σε μια τέτοια κίνηση, εάν η κρίση είχε προκληθεί από μη χρηματοδοτούμενες γαλλικές δαπάνες;
Η γερμανική κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή αγωνίζεται να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια δολάρια. Γιατί να υποστηρίξει μια διάσωση για μια σπάταλη Γαλλία;
Η γαλλική ακροδεξιά και η άκρα αριστερά είναι επίσης βαθιά ευρωσκεπτικίστριες – και εκφράζουν εχθρότητα για τη Γερμανία. Η πλατφόρμα του RN (γαλλική ακροδεξιά) κάνει λόγο για «βαθιά και ασυμβίβαστη απόκλιση» μεταξύ των κοσμοθεωριών της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Η Γαλλία χάνει την επιρροή της στην αφρικανική ήπειρο – κι έτσι χάνει τη δύναμή της
Το πρόβλημα της Γαλλίας ξεκινά από το ότι είναι ιμπρελιαστική δύναμη. Και ως ιμπεριαλιστική δύναμη, είναι καταδικασμένη να παρακμάσει, όταν εξασθενήσει η επιρροή της στις αποικίες της. Εκτός φυσικά κι αν ξεκινήσει κανά πόλεμο κι αυτή…!
Η Γαλλία έχει υποχωρήσει από την Αφρική και από εκεί αρχίζουν όλα. Η πρώην αποικιακή δύναμη χάνει καθημερινά την επιρροή της στην αφρικανική ήπειρο.
Πολλές αφρικανικές χώρες αποφάσισαν να μην εμπιστεύονται πλέον τη Γαλλία και την πολιτική της ενώ νέα σχήματα δημιουργούνται στην Αφρική, ιδιαίτερα στον τομέα της πολιτικής ασφαλείας, όπου το Παρίσι δεν θα έχει πλέον θέση, επισημαίνει σε ανάλυσή του ο Patrick Poppel ειδικός του Κέντρου Γεωστρατηγικών Σπουδών.
Γενικά, πολλά αφρικανικά κράτη έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στη Δύση, αλλά αυτές οι εξελίξεις πλήττουν ιδιαίτερα τη γαλλική εξωτερική πολιτική, υποστηρίζει. Η πρώην αποικιακή δύναμη χάνει την επιρροή της και δεν έχει καμία ευκαιρία να αποκτήσει εκ νέου ερείσματα σε αυτήν την ήπειρο.
Ενώ η Κίνα αυξάνει την οικονομική της επιρροή στην Αφρική και η Ρωσία ενεργεί ως εταίρος πολιτικής ασφάλειας, η Γαλλία δεν έχει σχέδιο για μελλοντικές εξελίξεις στην Αφρική.
«Είναι γνωστό ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται σε παρακμή. Η αποβιομηχάνιση της Γερμανίας είναι μόνο ένα παράδειγμα αυτού. Όμως η Γαλλία έχει προβλήματα τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική πολιτική. Τα μεγάλα λάθη στη μεταναστευτική πολιτική έχουν ήδη οδηγήσει σε ανταλλαγή πληθυσμών σε πολλές μεγάλες γαλλικές πόλεις» επισημαίνει ο Poppel. «Αυτό δίχασε την κοινωνία για δεκαετίες.
Η πατριωτική Δεξιά βρίσκεται σε άνοδο και το πολιτικό τοπίο αλλάζει. Οι διαμαρτυρίες των Κίτρινων Γιλέκων έδειξαν επίσης ξεκάθαρα πόσο διχασμένη είναι η κοινωνία στη Γαλλία. Και αυτό το κράτος προσπαθεί τώρα να παίξει σημαντικό ρόλο στην ουκρανική σύγκρουση.
Η γαλλική κυβέρνηση θα έπρεπε στην πραγματικότητα να ενδιαφέρεται περισσότερο για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση στη χώρα της και όχι για την Ανατολική Ευρώπη», τονίζει ο ειδικός.
«Μέσω εκστρατειών στα μέσα ενημέρωσης, η γαλλική κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τους Γάλλους να ενδιαφέρονται περισσότερο για την εξωτερική πολιτική και όχι για τις συνθήκες στη χώρα τους. Η οικονομική παρακμή της Γερμανίας θα έχει αντίκτυπο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Θα επηρεαστεί και η Γαλλία. Τα καλά χρόνια για τη γαλλική βιομηχανία τελείωσαν, όπως και το καλό βιοτικό επίπεδο των Γάλλων. Η χώρα οδεύει προς την οικονομική και κοινωνική παρακμή. Αυτό δεν μπορεί πλέον να σταματήσει», σημειώνει.
«Πώς ήταν όμως δυνατόν το πρώην Μεγάλο Έθνος να βρεθεί σε μια τόσο καταστροφική κατάσταση»;
Η απάντηση είναι πολύ απλή. Οι παγκόσμιες ελίτ είναι αυτές που έχουν επιρροή στις κυβερνήσεις των επιμέρους κρατών. Ο Γάλλος πρόεδρος ήταν ένα πολύ καλό παράδειγμα του πώς ένας πολιτικός εργάζεται ενάντια στα συμφέροντα του λαού του. Αυτό ήταν ήδη ορατό κατά τη διάρκεια της προσφυγικής κρίσης.
Αλλά τώρα η Γαλλία χάνει την επιρροή της στην Αφρική και προσπαθεί επίσης να εμπλακεί βαθιά στην Ουκρανία. Τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να είναι προς το συμφέρον του γαλλικού λαού. Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι πολύ σημαντικό για άλλες χώρες που ακολουθούν τον ίδιο πολιτικό δρόμο», συνεχίζει. «Αυτή η πολιτική καταστρέφει τα εθνικά συμφέροντα και στοχεύει πάντα στην κλιμάκωση.
Οι πολιτικοί άλλων ευρωπαϊκών χωρών πρέπει να το αναλύσουν προσεκτικά και να μην κάνουν τα ίδια λάθη. Ωστόσο, παραμένει σαφές ότι η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε κακό δρόμο. Είναι πολύ πιθανό να μην είναι δυνατή η διόρθωση αυτής της πολιτικής.
Αυτό θα έχει τρομερό αντίκτυπο στο μέλλον της Ευρώπης. Ως εκ τούτου, το μέλλον της Ε.Ε. παραμένει αβέβαιο, καθώς η Γερμανία και η Γαλλία είναι οι δύο πιο σημαντικοί παράγοντες αυτής της Ένωσης» υπογραμμίζει ο Poppel.
Είναι πιθανό τα προβλήματα στην Ευρώπη να γίνουν ακόμη μεγαλύτερα. Αυτό θα μπορούσε επίσης να είναι το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τότε όμως θα δημιουργηθούν νέες συμμαχίες, στις οποίες η Γερμανία και η Γαλλία δεν θα διαδραματίζουν πλέον σημαντικό ρόλο. Ο κόσμος υφίσταται μεγάλες αλλαγές και αυτό είναι σαφές εδώ στην Ευρώπη. Παλιές δυνάμεις υποχωρούν και νέες δυνάμεις ενισχύονται. Οι εξελίξεις στη Γαλλία συνδέονται στενά με την τύχη της Ευρώπης. Μπορούμε ήδη από τη γαλλική πολιτική σκηνή να δούμε πού οδεύει η Ευρώπη. Η προοπτική είναι μια καταστροφή. Οι λεπτομέρειες μπορεί ακόμα να επηρεάζονται και να διορθώνονται, αλλά ένα πράγμα είναι σαφές – η Γαλλία δεν θα είναι παγκόσμια δύναμη στο μέλλον, όπως ήταν στην ιστορία. Πρέπει πάντα να βλέπουμε τι συμβαίνει στη Γαλλία στο πλαίσιο της παρακμής της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή, καταλήγει.
Bloomberg: Η Γαλλία αρχίζει να θυμίζει… Ελλάδα
Σύμφωνα με το Bloomberg, η αποκατάσταση των οικονομικών ανισορροπιών της Γαλλίας φαίνεται απίθανη.
Η πολιτική αναταραχή μετά την απόφαση του Προέδρου Emmanuel Macron να προκηρύξει πρόωρες εκλογές έχει αναδείξει το δυσεπίλυτο πρόβλημα χρέους της χώρας.
Τα spreads των γαλλικών ομολόγων δεν θα επανέλθουν ως διά μαγείας στα προηγούμενα στενά επίπεδα σε σύγκριση με τις γερμανικές αποδόσεις, ακόμη και όταν η πολιτική εικόνα γίνει πιο ξεκάθαρη από τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου στις 7 Ιουλίου.
Αλλαγή στην προοπτική αξιολόγησης ή υποβάθμιση από τη Moody’s Investors Service, η οποία κατατάσσει το γαλλικό δημόσιο χρέος στην βαθμίδα Aa2 με σταθερή προοπτική, πιθανότατα έχει ήδη προεξοφληθεί.
Αλλά περαιτέρω ενέργειες είτε από τη Fitch Ratings είτε από την S&P Global Ratings, που έχουν τη χώρα μια βαθμίδα χαμηλότερα στο AA-, θα ήταν ανησυχητικές.
Να σημειωθεί πως μέχρι στιγμής το Γαλλικό Υπουργείο Οικονομικών έχει ολοκληρώσει περισσότερο από το ήμισυ των ακαθάριστων απαιτήσεων χρηματοδότησης 310 δισ. ευρώ φέτος, με τις πωλήσεις να πραγματοποιούνται ομαλά.
Οι αποδόσεις σε όλη την καμπύλη κυμαίνονται στο εύρος 3% έως 3,5%, μόνο ελαφρώς πάνω από τα μέσα επίπεδα φέτος. Το 2012, το γαλλικό premium απόδοσης στη Γερμανία έφτασε τις 128 μονάδες βάσης.
Αυτή η τρέχουσα ταλάντευση, η οποία έχει δει το spread να ξεπερνά τις 80 μονάδες βάσης, θυμίζει περισσότερο την κίνηση της αγοράς κατά την ανάληψη της εξουσίας από τον Macron για πρώτη φορά το 2017.
Η λεγόμενη συμβίωση μεταξύ αντιτιθέμενων κομμάτων που κατέχουν τα αξιώματα του προέδρου και του πρωθυπουργού έχει συμβεί τρεις φορές στο παρελθόν στην 66χρονη ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας.
Να επισημανθεί πως η Goldman Sachs προειδοποίησε πως η ακροδεξιά στην εξουσία θα οδηγήσει σε σημαντική δημοσιονομική επέκταση, φέρνοντας τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας στο 120% έως το 2027.
Και εδώ θυμίζει κάτι από Ελλάδα…
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόμμα της Marine Le Pen, Εθνική Συσπείρωση, έχει μετριάσει την ευρωσκεπτικιστική στάση του τα τελευταία χρόνια, πιέζοντας αντ’ αυτού για μεταρρυθμίσεις εκ των έσω.
Ωστόσο, η ανησυχία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το αυξανόμενο έλλειμμα του γαλλικού προϋπολογισμού, το οποίο ανήλθε στο 5,5% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος πέρυσι, δεν θα κατευναστεί, λόγω της τεταμένης εσωτερικής πολιτικής σκηνής.
Σύμφωνα με το Bloomberg, κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους του ευρώ, χρειάστηκε ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi να υποσχεθεί ότι θα κάνει «ό,τι χρειάζεται» τον Ιούλιο του 2012 για να σταθεροποιήσει το πλοίο.
Η σημερινή κυρία Lagarde δεν χρειάζεται να ανησυχήσει τους ομιλητές της ακόμα, αλλά θα ήταν συνετό να γίνουν εσωτερικές διαβουλεύσεις για το ποια εργαλεία από το διευρυμένο της οπλοστάσιο της ΕΚΤ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εάν οι τρέχουσες κινήσεις της αγοράς απειλούν να γίνουν δυσλειτουργικές.
Η Ευρώπη είναι εκτεθειμένη στις… εκτεθειμένες γαλλικές τράπεζες
Οι γαλλικές τράπεζες, που συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων δανειστών παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν συστημικούς κινδύνους καθώς η πολιτική αστάθεια ρίχνει φως στα οικονομικά της χώρας.
Οι γαλλικές εγχώριες τράπεζες είναι οι τέταρτοι μεγαλύτεροι διεθνείς δανειστές, μετά την Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με σχεδόν 2 τρισ. δολάρια ξένων απαιτήσεων στους ισολογισμούς τους, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, σύμφωνα με το Bloomberg.
Οι τράπεζες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιαπωνίας, των ΗΠΑ και της Γερμανίας έχουν δανείσει τα περισσότερα στη Γαλλία, με το Ηνωμένο Βασίλειο να δανείζει 400 δισ. δολάρια και τις υπόλοιπες περίπου 200 δισ. δολάρια η καθεμία.
Από την άλλη πλευρά, ο μεγαλύτερος οφειλέτης των γαλλικών τραπεζών είναι οι ΗΠΑ, με δάνεια άνω των 500 δισ. δολαρίων, ακολουθούμενες από την Ιταλία, την Ιαπωνία και τη Γερμανία. Οι αριθμοί δεν είναι ασήμαντοι και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οικονομικές διακυμάνσεις πέραν της Γαλλίας, εάν τα δάνεια δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να αποπληρωθούν.
Περίπου το ήμισυ των διεθνών δανείων των γαλλικών τραπεζών είναι σε τοπικό νόμισμα, δηλαδή σε ευρώ, ενώ το άλλο μισό πιθανότατα κατά κύριο λόγο σε δολάρια.
Σύμφωνα με το Bloomberg ένα μέρος που θα πρέπει να προσέξετε για οικονομικές πιέσεις θα είναι οι ανταλλαγές βάσης σε ευρώ. Μια ανταλλαγή βάσης είναι η έκπτωση επί του βραχυπρόθεσμου επιτοκίου που λαμβάνει ένας δανειστής ευρώ όταν δανείζεται δολάρια.
Αυτά έχουν διευρυνθεί κάπως, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη ζήτηση για χρηματοδότηση σε δολάρια.
Η αλήθεια είναι πως o Μακρόν έπαιξε στα ζάρια το μέλλον της Γαλλίας.
Η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία φαίνεται έχει μετατραπεί σε κλασικό αίσθημα αποστροφής του επενδυτικού ρίσκου. Και στη Γαλλία ανησυχούν για τον κίνδυνο δικής τους εξόδου – το Frexit που υπόσχεται η Λεπέν και πήρε μια παράταση για την ώρα.
