Η οριστική επίλυση του προβλήματος με την παγκόσμια έλλειψη μικροτσίπ (ημιαγωγών),το οποίο έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε μεγάλες και μικρές βιομηχανίες, είναι ο βασικός στόχος της πρωτοβουλίας European Chips Act που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία παρουσιάστηκε πριν λίγες ημέρες.

Γράφει ο Γεράσιμος Ζώτος

Ήδη, από τα τέλη του 2020, μεσούσης της πανδημίας, είχαν αρχίσει να φαίνονται τα προβλήματα, τα οποία, όπως είχαν προβλέψει οι αναλυτές της αγοράς, θα κορυφώνονταν τόσο το 2021, όσο και στη φετινή χρονιά.

Δεν είναι μάλιστα λίγες οι περιπτώσεις που πολλές βιομηχανίες, κυρίως του τομέα κατασκευής αυτοκινήτων, οδηγήθηκαν σε κλείσιμο μονάδων τους, λόγω της έλλειψης μικροτσίπ. Εκτός, όμως, από τις αυτοκινητοβιομηχανίες, υπάρχει μια άλλη σειρά κλάδων της παγκόσμιας βιομηχανίας που έχουν αναγκαστεί να περιορίσουν δραστικά την παραγωγή τους.

Εκτός από τους παραδοσιακούς πελάτες του τομέα υψηλής τεχνολογίας, όπως οι κατασκευαστές tablets, φορητών υπολογιστών και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών, ακόμη και τις εταιρίες που κατασκευάζουν τις γνωστές κονσόλες παιχνιδιών, η έλλειψη μικροτσίπ έχει επηρεάσει και παραδοσιακούς τομείς της βιομηχανίας, όπως οικιακών ηλεκτρικών – ηλεκτρονικών συσκευών, παραγωγής αλουμινίου κ.λ.π.

Τα μικροτσίπ ή μικροεπεξεργαστές μπορεί να είναι ένα πολύ μικρό προϊόν, αλλά και το πιο απαιτητικό που κατασκευάζεται σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτός ο συνδυασμός κόστους και δυσκολίας έχει δημιουργήσει ένα status quo, παγκόσμιας εξάρτησης από δύο ασιατικά εργοστάσια παραγωγής, την Taiwan Semiconductor Manufacturing Co.(TSMC) και την Samsung Electronics Co.

Αυτό ακριβώς είναι και το πνεύμα της πρότασης της Κομισιόν. Η σταδιακή απεξάρτηση από την Ασία.

"Βραχυκύκλωμα" στην παγκόσμια αγορά μικροτσίπ

Το European Chips Act

Παρουσιάζοντας την πρωτοβουλία «European Chips Act» ο επίτροπος για θέματα Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν τόνισε ότι στόχος είναι να διπλασιαστεί το μερίδιο της Ε.Ε. στην παραγωγή μικροτσίπ στην παγκόσμια αγορά, που σήμερα ανέρχεται μόλις στο 10%, και παράλληλα να μειώσει την εξάρτησή της από χώρες της Ασίας, κυρίως από την Ταϊβάν και την Κορέα.

Όπως σημείωσε ο Γάλλος επίτροπος, η παραγωγή ημιαγωγών στην Ευρώπη πρέπει να φτάσει το 20% της παγκόσμιας αγοράς ως το 2030, σε μια αγορά που θα διπλασιαστεί έτσι κι αλλιώς, άρα αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται τετραπλάσια αύξηση της παραγωγής μικροτσίπ στο ευρωπαϊκό έδαφος.

«Χωρίς μικροτσίπ », τόνισε, «δεν υπάρχει καμία ψηφιακή μετάβαση, καμία πράσινη μετάβαση, καμία τεχνολογική ηγεσία. Η εξασφάλιση της προμήθειας στα πιο προηγμένα τσιπ έχει γίνει οικονομική και γεωπολιτική προτεραιότητα» ανέφερε ο Τιερί Μπρετόν, σημειώνοντας ότι η Ε.Ε. κινητοποιεί σημαντική δημόσια χρηματοδότηση, η οποία ήδη προσελκύει σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις.

«Κάνουμε τα πάντα για να εξασφαλίσουμε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού και να αποφύγουμε μελλοντικούς κραδασμούς στην οικονομία μας, όπως βλέπουμε με την τρέχουσα έλλειψη εφοδιασμού σε τσιπ. Επενδύοντας σε κορυφαίες αγορές του μέλλοντος και εξισορροπώντας τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, θα επιτρέψουμε στην ευρωπαϊκή βιομηχανία να παραμείνει ανταγωνιστική, να δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας και να καλύψει την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση», επεσήμανε.

Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι πρόσφατες παγκόσμιες ελλείψεις μικροτσίπ ανάγκασαν το κλείσιμο των εργοστασίων σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από αυτοκίνητα έως συσκευές υγειονομικής περίθαλψης.

Στον τομέα του αυτοκινήτου, για παράδειγμα, η παραγωγή σε ορισμένα κράτη – μέλη μειώθηκε κατά ένα τρίτο το 2021. Αυτό κατέστησε πιο εμφανή την ακραία παγκόσμια εξάρτηση της αλυσίδας αξίας των ημιαγωγών από έναν πολύ περιορισμένο αριθμό παραγόντων σε ένα περίπλοκο γεωπολιτικό πλαίσιο. Αλλά κατέδειξε επίσης τη σημασία των ημιαγωγών για ολόκληρη την ευρωπαϊκή βιομηχανία και κοινωνία.

Πως η Κίνα κερδίζει (και) από τις ελλείψεις μικροτσίπ

Επενδύσεις για να μειωθεί η εξάρτηση από την Ασία

Η Επιτροπή προτείνει να διατεθούν 11 δισ. ευρώ, περίπου τα μισά από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και τα άλλα μισά από τα κράτη – μέλη, για την ενίσχυση της υπάρχουσας έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας και για τη διασφάλιση της ανάπτυξης προηγμένων ημιαγωγών.

Η Επιτροπή προτείνει, επίσης, να γίνουν δημόσιες επενδύσεις ύψους 30 δισ. ευρώ για την αύξηση της παραγωγής μικροτσίπ στην Ευρώπη – ένα ποσό που αναμένεται να μοχλεύσει μεγαλύτερο ποσό ιδιωτικών επενδύσεων. Για να υπάρχει δημόσια στήριξη στις επενδύσεις σε εγκαταστάσεις παραγωγής τσιπ, η Επιτροπή θα μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να εγκρίνει κρατικές ενισχύσεις, υπό προϋποθέσεις.

Επίσης, άνω των 2 δισ. ευρώ προορίζονται για να στηρίξουν νεοφυείς επιχειρήσεις, μέσω ενός νέου Ταμείου για τα τσιπ στην Ε.Ε. Η Επιτροπή τονίζει ότι η πρωτοβουλία «Chips for Europe» θα συγκεντρώσει πόρους από την Ε.Ε., τα κράτη – μέλη και τρίτες χώρες που συνδέονται με τα υφιστάμενα προγράμματα της Ένωσης, καθώς και τον ιδιωτικό τομέα, μέσω της ενισχυμένης «Κοινής Επιχείρησης Chips» (Chips Joint Undertaking).

«Ο ευρωπαϊκός νόμος για τα μικροτσίπ θα διασφαλίσει ότι η Ε.Ε. διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία, τις δεξιότητες και τις τεχνολογικές ικανότητες για να γίνει ηγέτης στον τομέα αυτόν πέρα από την έρευνα και την τεχνολογία στον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη συσκευασία προηγμένων τσιπ, για να εξασφαλίσει την προμήθεια ημιαγωγών και να μειώσει τις εξαρτήσεις της», επισημαίνει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της.

Χωρίς  δεν μπορούμε να μιλάμε για «πράσινη» και ψηφιακή μετάβαση

Η αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδια για την ψηφιακή εποχή, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, τόνισε ότι τα μικροτσίπ είναι απαραίτητα για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.

«Δεν πρέπει να βασιζόμαστε σε μία χώρα ή μία εταιρία για να διασφαλίσουμε την ασφάλεια του εφοδιασμού. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα μαζί, στην έρευνα, την καινοτομία, τον σχεδιασμό, τις εγκαταστάσεις παραγωγής – για να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα είναι ισχυρότερη ως βασικός παράγοντας στην παγκόσμια αλυσίδα αξίας.

Θα ωφελήσει επίσης τους διεθνείς εταίρους μας. Θα συνεργαστούμε μαζί τους για να αποφύγουμε μελλοντικά προβλήματα εφοδιασμού», ανέφερε η Μαργκρέτε Βεστάγκερ.

Σημειώνεται ότι η πρόταση της Επιτροπής για έναν ευρωπαϊκό νόμο για τα τσιπ θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί από τα κράτη – μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προκειμένου να ισχύσει ο κανονισμός άμεσα σε ολόκληρη την Ε.Ε.