Πάνω από 3.000 υποθέσεις αγοράς ακινήτων, κυρίως από Κινέζους επενδυτές που επιδιώκουν να αποκτήσουν Golden Visa, κινδυνεύουν να ακυρωθούν και μαζί τους χάνονται έσοδα ύψους 750 εκατ. ευρώ λόγω των γραφειοκρατικών και άλλων προβλημάτων που καθιστούν αναγκαία την παράταση της προθεσμίας που λήγει στο τέλος του έτους. Για τον λόγο αυτό, το στενό επιτελείο του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σχεδιάζει να δώσει μεγαλύτερο περιθώριο χρόνου στους επενδυτές, ώστε να ολοκληρώσουν τις μεταβιβάσεις και να συντάξουν τα συμβόλαια που είναι απαραίτητα για τη διεκδίκηση της Visa.
Πρόκειται για αγορές που ξεκίνησαν εντός της μεταβατικής περιόδου του καλοκαιριού, όταν ίσχυαν ακόμα οι παλαιότερες – χαμηλότερες – τιμές. Οι προκαταβολές καταβλήθηκαν, τα προσύμφωνα υπογράφηκαν, όμως οι χιλιάδες επενδυτές διαπιστώνουν πως δεν προλαβαίνουν να ολοκληρώσουν τη σύνταξη των οριστικών συμβολαίων μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως προβλέπει ο νομός. Για τον λόγο αυτό, οι επενδυτές και οι εταιρείες που αγοράζουν τα ακίνητα για λογαριασμό τους ζητούν μια εύλογη παράταση έως τις 30 Απριλίου 2025. Αυτή είναι η προθεσμία που ισχύει για όσους έχουν καταβάλει προκαταβολή και έχουν μεταφέρει την επένδυση σε άλλο ακίνητο για την απόκτηση Golden Visa. Η παράταση θα αποτρέψει την ακύρωση των υποθέσεων, ώστε να μην χρειαστεί να επιστραφούν τα ποσά των προκαταβολών ή να αναγκαστούν οι επενδυτές να στραφούν νομικά κατά του Δημοσίου, το οποίο θεωρούν υπεύθυνο για τις καθυστερήσεις.
Πηγή από τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια αναφέρει ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό και σοβαρό, και για τον λόγο αυτό θα δοθεί η παράταση.
Πρακτικά, η κατάσταση έχει ως εξής: στις 31 Δεκεμβρίου λήγει η προθεσμία για την ολοκλήρωση των μεταβιβάσεων που έγιναν μέσω του προγράμματος Golden Visa με την πληρωμή προκαταβολής έως τις 31 Αυγούστου. Ωστόσο, η παράταση κατά τέσσερις επιπλέον μήνες, δηλαδή έως τις 30 Απριλίου 2025, φαίνεται να είναι αναγκαία για δυο επιπλέον λόγους.
Ο πρώτος λόγος, που θέτουν οι ενδιαφερόμενοι, είναι η ισονομία των επενδυτών. Ο νόμος 5100/2024 επιτρέπει την παράταση σε όσους «καπάρωσαν» ένα ακίνητο έως την 31η Αυγούστου, αλλά έπειτα προχώρησαν σε αλλαγή επιλογής και κατευθύνθηκαν σε άλλο ακίνητο. Συνεπώς, για να υπάρξει δίκαιη αντιμετώπιση όλων των επενδυτών, οι οποίοι είναι ίσοι απέναντι στον νόμο, απαιτείται παράταση και για εκείνους που κατέβαλαν το 10% της προκαταβολής εντός των νόμιμων προθεσμιών αλλά, για λόγους πέρα από τις δυνατότητές τους, δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τη μεταβίβαση έως το τέλος του χρόνου.
Τα εμπόδια που δημιουργήθηκαν από τις χρονοβόρες ελληνικές διαδικασίες είναι πολλά. Αρχικά, αφαιρέθηκε από τις κατά τόπους εφορίες η αρμοδιότητα έκδοσης ΑΦΜ και μεταφέρθηκε σε νέα υπηρεσία, την ΚΕΦΟΔΕ. Εκεί υπήρξε καθυστέρηση λόγω των νέων δεδομένων και σειράς τεχνικών προβλημάτων, όπως ο αυξημένος φόρτος εργασίας, με χιλιάδες εκκρεμείς υποθέσεις για έκδοση ΑΦΜ. Έτσι, πολλές αγορές, κυρίως από Κινέζους, καθυστέρησαν ήδη από την αρχή.
Επιπλέον, όταν ο πωλητής έχει δάνεια από μία ή περισσότερες τράπεζες, οι απαιτούμενες διαβεβαιώσεις για το ύψος των οφειλών του είναι εξίσου χρονοβόρες. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων, μαζί με τον αυξημένο φόρτο εργασίας των οικονομικών υπηρεσιών στο τέλος του χρόνου και τον περιορισμένο αριθμό συμβολαιογράφων, καθιστά τη διαδικασία χρονοβόρα χωρίς ευθύνη των επενδυτών, πολλοί από τους οποίους έχουν ήδη καταβάλει το σύνολο του τιμήματος.
Έτσι, οι χιλιάδες επενδυτές που κινήθηκαν καθ’ όλα νόμιμα και εντός των προθεσμιών του νόμου 5100/2024, ζητούν τώρα από την κυβέρνηση την παράταση έως την 30η Απριλίου 2025, όπως ήδη προβλέπεται για άλλες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, τον Σεπτέμβριο υποβλήθηκαν 780 αιτήματα, έναντι 725 τον ίδιο μήνα το 2023. Κατά το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024, υποβλήθηκαν 6.108 αιτήματα έναντι 8.483 την ίδια περίοδο του 2023.
Οι αλλαγές στο πρόγραμμα και τα υψηλότερα όρια για αγορές έχουν στρέψει τους ξένους επενδυτές προς την Αττική, τα νησιά και την Πελοπόννησο. Σταθερά πρώτοι στην αγορά ακινήτων μέσω Golden Visa είναι οι Κινέζοι, ενώ όλο και περισσότεροι Βρετανοί επενδύουν σε ελληνικά ακίνητα, με κίνητρο την άδεια διαμονής και ελεύθερη μετακίνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με το υπουργείο, στους Κινέζους αγοραστές αναλογούν τον Σεπτέμβριο 6.820 άδειες, στους Τούρκους 1.067, στους Λιβανέζους 708, στους Ιρανούς 503, στο Ηνωμένο Βασίλειο 495, στην Αίγυπτο 388 και στις ΗΠΑ 363.