Ένα ασυνήθιστο μουσείο, ένα ιδιαίτερο αρχιτεκτόνημα: το νέο Μουσείο Μουνκ στο κέντρο του Όσλο εγκαινιάστηκε την Παρασκευή 22 Οκτωβρίου. Το όνομά του είναι σαφές: είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένο στον Νορβηγό ζωγράφο Έντουαρντ Μουνκ. Ο σπουδαίος εξπρεσιονιστής (1863-1944) έγινε παγκοσμίως γνωστός με τον πίνακα «Η Κραυγή». Ο ίδιος κληροδότησε στην πόλη του Όσλο περίπου 27.000 έργα τέχνης, τα οποία βρίσκονται στο νέο μουσείο. Συνολικά η συλλογή του Μουσείου Μουνκ περιλαμβάνει 42.000 αντικείμενα.

Εκτός από πίνακες ζωγραφικής, μπορεί κανείς να θαυμάσει από κοντά άγνωστα έργα σε χαρτί, ακουαρέλες, προσχέδια, χαρακτικά, γλυπτά αλλά και φωτογραφίες του Μουνκ. Η καλλιτεχνική του παραγωγή ήταν εντυπωσιακή και πολυεπίπεδη.

Κάποτε μάλιστα ο Νορβηγός εικαστικός είχε πει: «Δεν ζωγραφίζω αυτό που βλέπω. Ζωγραφίζω αυτό που είχα δει». Το σύνθημά του υιοθέτησαν μετέπειτα εξπρεσιονιστές και συμβολιστές στην κεντρική Ευρώπη στις αρχές του σκοτεινού 20ού αιώνα. Τα έργα του Μουνκ εκφράζουν την απύθμενη μοναξιά, την απελπισία και τη μελαγχολία της εποχής τους, με έναν καλλιτεχνικό τρόπο που δεν είχε προηγούμενο.

Αρχιτεκτονική ανανέωση…

Το παλιό Μουσείο Μουνκ στο Όσλο είχε φτάσει στα όριά του. Ήταν πολύ μικρό για να χωρέσει το εύρος της συλλογής Μουνκ. Το μεγαλύτερο μέρος της βρισκόταν στις αποθήκες του μουσείου. Αυτό τώρα  αλλάζει. Εκτός από τους έντεκα βασικούς εκθεσιακούς χώρους, το νέο μουσείο διαθέτει αίθουσες για διαλέξεις, χώρους για συναυλίες και παραστάσεις, σινεμά, εργαστήρια για παιδιά, ερευνητική βιβλιοθήκη καφέ, εστιατόρια και καταστήματα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το νέο Μουσείο Μουνκ όμως και από καθαρά αρχιτεκτονική άποψη. Στην πρόσοψή του αντικατοπτρίζεται το σύγχρονο Όσλο αλλά και τα φιόρδ. Στην γύρω περιοχή, κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό, τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν χτιστεί πολλά νέα κτίρια που στεγάζουν κατοικίες και γραφεία. Το νέο Μουσείο Μουνκ κόστισε περίπου 300 εκατομ. ευρώ. Οι αρχιτέκτονες έδωσαν στο κτίριο το όνομα «Λάμβδα», επειδή η φόρμα του παραπέμπει στο ενδέκατο γράμμα του ελληνικού αλφαβήτο.

… Και κριτική

Πάντως το νέο αρχιτεκτόνημα που σχεδίασαν το ισπανικό αρχιτεκτονικό γραφείο Εstudio Herreros μαζί με τον Γερμανό αρχιτέκτονα Γενς Ρίχτερ δεν άρεσε σε όλους. Προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, ενώ στην πρώτη ξενάγηση αρχιτεκτόνων και άλλων ειδικών που έγινε στις 20 Οκτωβρίου, πολλά σχόλια δεν ήταν καθόλου κολακευτικά, σύμφωνα με την εφημερίδα Dagbladet Oslo. «Έχω επισκεφθεί πολλά μουσεία στην κεντρική Ευρώπη και τις σκανδιναβικές χώρες. Δεν έχω δει κάτι τόσο φθηνό όσο το νέο μουσείο» δήλωσε ο καθηγητής Αρχιτεκτονικής Τσαρλς Αλεξάντερ Μπούκερ.

Ωστόσο ο διευθυντής του νέου μουσείου Στάιν Όλαφ Χέρικσεν διαφωνεί. Όπως δήλωσε στη συνέντευξη τύπου: «Ξεχάστε ό,τι ξέρετε για τα μουσεία. Το νέο μουσείο είναι κάτι διαφορετικό». Σε κάθε περίπτωση το ίδιο το μουσείο καλεί τους επισκέπτες να ανακαλύψουν μόνοι τους το πολυσχιδές έργο του  Μουνκ μέσα από τους ολοκαίνουργιους χώρους. «Καθένας πρέπει να βρει τον δικό του δρόμο για να προσεγγίσει τον Μουνκ». Αυτό το μήνυμα είναι άλλωστε γραμμένο σε έναν τοίχο του νέου μουσείου.