Εντοπίστηκε η «κραυγή» ενός άστρου που δέχεται επίθεση θανάτου από τεράστια μαύρη τρύπα

Χρησιμοποιώντας νέα δεδομένα από τα διαστημικά τηλεσκόπια Chandra, Swift και XMM-Newton της ESA μια ομάδα ερευνητών έκανε σημαντική πρόοδο στην κατανόηση του πώς και πότε μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα συλλαμβάνει διαστημικά σώματα και γενικότερα κοσμική ύλη και την… καταβροχθίζει.

Η εικόνα που έδωσε στη δημοσιότητα η NASA δείχνει ένα άστρο που έχει δεχθεί επίθεση από μια τεράστια μαύρη τρύπα στο σύστημα που έχει λάβει την κωδική ονομασία AT2018fyk. Η υπερμεγέθης μαύρη τρύπα στο AT2018fyk έχει περίπου 50 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη μάζα από αυτή του Ήλιου και βρίσκεται στο κέντρο ενός γαλαξία περίπου 860 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη.

Οι αστρονόμοι έχουν διαπιστώσει ότι το άστρο του συστήματος βρίσκεται σε μια εξαιρετικά ελλειπτική τροχιά γύρω από τη μαύρη τρύπα έτσι ώστε το σημείο της πιο απομακρυσμένης προσέγγισής του από τη μαύρη τρύπα να είναι πολύ μεγαλύτερο από το πλησιέστερο.

Κατά την πλησιέστερη προσέγγισή του οι τρομερές βαρυτικές δυνάμεις της μαύρης τρύπας αποσπούν ύλη από το άστρο δημιουργώντας δύο παλιρροϊκές ουρές «αστρικών συντριμμιών».

Η εικόνα δείχνει ένα στιγμιότυπο όταν οι παλιρροϊκές ουρές βρίσκονται ακόμα σε κοντινή απόσταση από το άστρο. Η ύλη καταλήγει στη μαύρη τρύπα και χάνει ενέργεια, οδηγώντας σε μεγάλη αύξηση της φωτεινότητας των ακτίνων Χ.

Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε φορά που το αστέρι επιστρέφει στο σημείο της πλησιέστερης προσέγγισής του, που είναι περίπου κάθε 3,5 χρόνια.

Η εικόνα απεικονίζει το αστέρι κατά τη δεύτερη τροχιά του και τον δίσκο ακτίνων Χ που εκπέμπει αέριο γύρω από τη μαύρη τρύπα που παράγεται ως υποπροϊόν της πρώτης παλιρροϊκής συνάντησης.

To παλιρροϊκό φαινόμενο

Οι ερευνητές σημείωσαν το AT2018fyk το 2018, όταν η οπτική επίγεια έρευνα ASAS-SN εντόπισε ότι το σύστημα είχε γίνει πολύ πιο φωτεινό. Αφού το παρατήρησαν με τα διαστημικά τηλεσκόπια οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αύξηση της φωτεινότητας προήλθε από ένα «γεγονός παλιρροϊκής διαταραχής» ή TDE, το οποίο σηματοδοτεί ότι ένα άστρο αφού βρέθηκε κοντά σε μια μαύρη τρύπα διαλύθηκε και η ύλη του έχει καταλήξει σε μεγάλο ποσοστό στη μαύρη τρύπα.

Όπως είναι ευνόητο τα ευρήματα της έρευνας φωτίζουν τους μηχανισμούς και τα φαινόμενα των πιο μυστηριωδών κοσμικών σωμάτων, των μαύρων τρυπών.