Σημαντική ψήφος εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία αποτελεί η απόφαση του διεθνούς οίκου αξιολόγησης Fitch να αναβαθμίσει τις προοπτικές της χώρας σε θετικές, από σταθερές που ήταν μέχρι πρότινος. Η κίνηση αυτή, σε μια περίοδο όπου η Ευρώπη αντιμετωπίζει υψηλή αβεβαιότητα λόγω πληθωριστικών πιέσεων και εμπορικών εντάσεων, επιβεβαιώνει –σύμφωνα με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών– την «αταλάντευτη πορεία ανάκαμψης» της Ελλάδας.
Η άτυπη ενημέρωση του Υπουργείου κάνει λόγο για σταθερή πρόοδο που αναγνωρίζεται διεθνώς, σημειώνοντας ότι όλοι οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης καταγράφουν θετικές εξελίξεις, ενώ αναθεωρούν προς τα πάνω τις εκτιμήσεις τους. Η Fitch, όπως υπογραμμίζεται, αποδίδει την αναβάθμιση στη δημοσιονομική πειθαρχία, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τη βελτιωμένη φορολογική διοίκηση και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών.
Ισχυρό δημοσιονομικό αποτύπωμα και πτώση του χρέους
Στην έκθεση του οίκου ξεχωρίζουν συγκεκριμένοι δημοσιονομικοί δείκτες, που ενισχύουν την εικόνα αξιοπιστίας της ελληνικής οικονομίας:
- Πλεόνασμα 1,3% στο σύνολο του προϋπολογισμού και πρωτογενές πλεόνασμα 4,8% για το 2024, ξεπερνώντας τις αρχικές εκτιμήσεις του οίκου Fitch. Ο οίκος εκτιμά ότι η δημοσιονομική ισορροπία θα διατηρηθεί και το 2025 και 2026, με πλεόνασμα κοντά στο 1%.
- Κατακόρυφη πτώση του δημόσιου χρέους, με την Ελλάδα να καταγράφει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους μεταπανδημικά ανάμεσα στις χώρες που παρακολουθεί η Fitch. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το χρέος προς ΑΕΠ μπορεί να υποχωρήσει στο 120% έως το 2030.
- Υψηλά ταμειακά διαθέσιμα, που ανέρχονται σε 36 δισ. ευρώ (16% του ΑΕΠ) και επαρκούν για την κάλυψη όλων των λήξεων ομολόγων για την επόμενη τριετία, προσφέροντας ισχυρό δίχτυ ασφαλείας.
Ανάπτυξη πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης
Ένα ακόμη κομβικό σημείο της έκθεσης είναι η εκτίμηση για την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας, η οποία τοποθετείται κατά πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.
- Για το 2024, η ανάπτυξη τοποθετείται στο 2,3%, ενώ για το 2025 και το 2026 προβλέπεται να παραμείνει πάνω από το 2%. Συγκριτικά, η πρόβλεψη του ίδιου του οίκου για τον μέσο όρο της Ευρωζώνης είναι μόλις 0,4%.
- Επισημαίνεται η πραγματική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της απασχόλησης και την συνεχιζόμενη άνοδο των επενδύσεων, που δημιουργούν ένα σταθερό υπόβαθρο βιώσιμης ανάπτυξης.
- Ο οίκος χαρακτηρίζει το ελληνικό δημοσιονομικό πλαίσιο «συνετό και αξιόπιστο», σημειώνοντας ότι η επίσημη πρόβλεψη της ελληνικής κυβέρνησης (μέσω του Μεσοπρόθεσμου του Μαΐου 2025) ευθυγραμμίζεται πλήρως με το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Σχόλιο ΥΠΟΙΚ: Επιμονή στην ίδια κατεύθυνση, παρά τις διεθνείς προκλήσεις
Το Υπουργείο Οικονομικών υποδέχθηκε την έκθεση ως επικύρωση της οικονομικής στρατηγικής της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι η Ελλάδα οδεύει σταθερά προς την πλήρη αποκατάσταση της διεθνούς πιστοληπτικής της εικόνας.
Στην ανακοίνωσή του επισημαίνει πως, παρά την επιφυλακτικότητα του οίκου απέναντι στις ευρωπαϊκές προοπτικές λόγω ενδεχόμενων εμπορικών “σοκ” (όπως η επιβολή δασμών), η προοπτική της Ελλάδας παραμένει ισχυρή. Όπως τονίζεται:
«Η Fitch προβλέπει ότι η Ελλάδα βαδίζει σε σταθερή τροχιά οικονομικής ωρίμανσης και διεθνούς αξιοπιστίας. Το Υπουργείο θα συνεχίσει ακριβώς στην ίδια πορεία με σχέδιο και σταθερότητα, για μια ισχυρή οικονομία που θα αντανακλάται στη ζωή των Ελλήνων πολιτών».
Με αυτό τον τρόπο, το οικονομικό επιτελείο επιδιώκει να συνδέσει την αξιολόγηση με την καθημερινότητα, προβάλλοντας το αφήγημα της βιώσιμης ανάπτυξης που μεταφράζεται σε καλύτερα εισοδήματα, μεγαλύτερη απασχόληση και σταδιακή μείωση των φορολογικών βαρών.
Η αναβάθμιση ως εργαλείο προσέλκυσης επενδύσεων
Η αλλαγή προοπτικών από «σταθερές» σε «θετικές» είναι σημαντική όχι μόνο σε τεχνικό επίπεδο, αλλά και σε όρους αγοράς. Σηματοδοτεί την πιθανότητα νέας πλήρους αναβάθμισης της ελληνικής πιστοληπτικής ικανότητας μέσα στους επόμενους μήνες, με άμεσο όφελος:
- τη μείωση του κόστους δανεισμού του Δημοσίου,
- την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των διεθνών επενδυτών,
- και την προσέλκυση νέων κεφαλαίων στην αγορά ομολόγων και στον τραπεζικό κλάδο.
Σε πολιτικό επίπεδο, η θετική αξιολόγηση ενισχύει το κυβερνητικό αφήγημα ότι η Ελλάδα έχει αφήσει οριστικά πίσω την εποχή της κρίσης και πλέον κινείται ως ισότιμο μέλος του ευρωπαϊκού πυρήνα, σε μια χρονιά που ο διεθνής ανταγωνισμός γίνεται ολοένα και πιο έντονος.