Νέα βουτιά αναμένεται να κάνει η οικονομία μετά και τις διαφαινόμενες αποφάσεις για «απαγορευτικά» κυκλοφορίας εντός του Σαββατοκύριακου και τη διαφαινόμενη απώλεια του προσδοκώμενου τζίρου έστω και μέτρα ισχύοντα μέτρα (παράδοσης εκτός, ραντεβού κτλ).

Ήδη η ανακοίνωση από την προηγούμενη εβδομάδα του πρώτου κύματος νέων περιοριστικών μέτρων έχει φέρει κατακόρυφη πτώση στο λιανεμπόριο και πάλι, μετά τις μικρές ανάσες που ήλθαν με το άνοιγμα. Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς η πτώση από το προηγούμενο Σάββατο οπότε και ανακοινώθηκε το πρώτο κύμα των περιοριστικών μέτρων σε σχέση με την εβδομάδα που λειτούργησε η αγορά ανήλθε στο 50% αλλά σε πολλές περιπτώσεις είναι και πολύ παραπάνω.

Αυτό βέβαια αποτυπώθηκε και στα δημόσια έσοδα που λόγω των περιορισμένων ημερών κανονικής λειτουργίας τον Ιανουάριο έχουν “πληγωθεί” σημαντικά, με βάση και τις πρώτες ενδείξεις από το ΓΛΚ.

Ήδη η κατάσταση κινείται σε οριακό βαθμό για πολλές επιχειρήσεις που αναμένουν την κυβερνητική στήριξη για να επιβιώσουν. Στο μεταξύ μπορεί και στην άλλη Ευρώπη να έχουν επιβληθεί περιορισμοί αυστηροί ωστόσο άμεσες και μη επιστρεπτέες ενισχύσεις ήταν περισσότερες εκεί, ενώ βέβαια και η κίνηση με βάση δημοσιευμένα στοιχεία ήταν πιο ζωηρή τις μέρες των εορτών οπότε και άνοιξε η αγορά.

Συνολικά για το 2020 το ΑΕΠ της ευρωζώνης συρρικνώθηκε 6,8% μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2020 ποσοστό που είναι χαμηλότερο από το εδώ καταγεγραμμένο. Συνολικά, μάλιστα, το Δεκέμβριο σε σχέση με το Νοέμβριο στην Ευρωζώνη, ο δείκτης των λιανικών πωλήσεων ανέβηκε κατά 2%, με τον τομέα της ένδυσης και υπόδησης να βλέπει αύξηση τζίρου 12,4%. Συγκεκριμένα, οι λιανικές πωλήσεις της Ευρωζώνης αυξήθηκαν κατά 2,0% σε μηνιαία βάση τον Δεκέμβριο, λόγω της ανάκαμψης των πωλήσεων καυσίμων και ειδών ένδυσης.

Οι λιανικές πωλήσεις απέχουν μόλις 0,9% χαμηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα. Ο τομέας του λιανικού εμπορίου ήταν επομένως πολύ πιο ανθεκτικός κατά τη διάρκεια του δ΄τριμήνου, έναντι του πρώτου lockdown που επιβλήθηκε τον Μάρτιο του 2020. Τον Δεκέμβριο, οι πωλήσεις ανέκαμψαν έντονα στη Γαλλία, όπου τα καταστήματα άνοιξαν εκ νέου, αλλά μειώθηκαν σημαντικά στη Γερμανία, η οποία επέβαλε νέο lockdown.

Στην άκρη του γκρεμού

Στην Ελλάδα πέρα από το λιανεμπόριο που είναι ένας μεγάλος εργοδότης και πλέον είναι στην εντατική, υπάρχει και ο τουρισμός και η εστίαση όπου κατά κόρον είναι ΜμΕ αλλά και οικογενειακές αντίστοιχες.
Όπως ανέφερε κατά την διαδικασία συζήτησης του νομοσχεδίου του υπ. Οικονομικών ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) Γιώργος Καββαθάς, ο οποίος ταυτόχρονα είναι και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) Γιώργος Καββαθάς μία στις δύο επιχειρήσεις του κλάδου εστίασης φοβάται ότι θα βάλει «λουκέτο» το επόμενο εξάμηνο, καθώς παραμένουν κλειστές για τρεις συνεχείς μήνες.

Σύμφωνα εξάλλου με τον ίδιο, το 95% των επιχειρήσεων του κλάδου κατέγραψε μείωση του τζίρου το 2020, η οποία μεσοσταθμικά ήταν 56,3%.

Επιπλέον, 75% των επιχειρήσεων του κλάδου έχουν αναστείλει συμβάσεις εργασίας, κάτι που σε απόλυτα νούμερα σημαίνει ότι περίπου 200.000 εργαζόμενοι βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας με τις θέσεις αυτές να είναι εξαιρετικά επισφαλείς.

Περισσότερες από 4 στις 10 επιχειρήσεις εστίασης, σύμφωνα με τον κ. Καββαθά, έχουν μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, 2 στις 10 έχουν ταμειακά διαθέσιμα για όχι περισσότερο από ένα μήνα, ενώ για το 16% των επιχειρήσεων εστίασης τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν για δύο μήνες. Γαυτό αυτό άλλωστε από φορείς της αλυσίδας αξίας που εμπλέκονται στον τουρισμό και την εστίαση έχει τεθεί επιτακτικά το ζήτημα ουσιαστικής στήριξης τώρα αλλά και παράτασης η νέας μείωσης φόρων σε όλο το πακέτο εστίασης τουρισμού (διαμονή, μεταφορές, φαγητό, ποτό – ΦΠΑ, ΕΦΚ, τέλη διαμονής) ώστε να στηριχθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα.

Η κατάσταση βεβαι κάθε άλλο παρά ρόδινη είναι και για τους υπόλοιπους κλάδους. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ, 8 στις 10 επιχειρήσεις κατέγραψαν μείωση του τζίρου τους το 2020.
Για αυτές τις επιχειρήσεις ο μέσος όρος μείωσης του τζίρου ήταν 48,8%. Μία στις δύο πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχει κάποιου είδους ληξιπρόθεσμη οφειλή (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, προμηθευτές, τράπεζες).

Αντίστοιχα, μία στις δύο επιχειρήσεις φοβάται ότι δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της το επόμενο διάστημα. Οι μισές επιχειρήσεις έχουν ρευστότητα (ταμειακά διαθέσιμα) για όχι παραπάνω από ένα μήνα. Μάλιστα, μία στις τέσσερις δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα.
Με βάση αυτά, σχεδόν έξι στις δέκα πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις εκφράζουν φόβους ότι θα κλείσουν το επόμενο διάστημα. Επιπλέον, τέσσερις στις δέκα φοβούνται ότι δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν το επόμενο εξάμηνο.

Νέα μέτρα

Στο φόντο αυτό χτες από βήματος βουλής ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος ΣτΑϊκούρας παρουσίασε ένα μπουκέτο 12 μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας. Ειδικά εκίνηση εντός Φεβρουαρίου σχεδιάζει να κάνει η κυβέρνηση στο νέο μέτρο κρατικής ενίσχυσης επιχειρήσεων με τη μορφή της επιδότησης παγίων δαπανών. Παράλληλα επιδιώκεται η συγκεκριμένη ενίσχυση να μην είναι επιστρεπτέα. Αυτά τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στην ολομέλεια της Βουλής για το νομοσχέδιο για την απογραφή και τα νέα μέτρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως, είπε ο κ. Σταίκούρας, στο ανώτατο όριο της ενίσχυσης – όπως αυτό θα καθοριστεί την επόμενη περίοδο – οι άλλες ενισχύσεις που έχουν λάβει οι επιχειρήσεις, αν και θα συνυπολογίζονται στο τελικό ποσό της ενίσχυσης, δεν σωρεύονται. Έτσι δίνεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις που είχαν «φτάσει» στα όρια που έχουν τεθεί από το Προσωρινό Πλαίσιο, να λάβουν ενίσχυση, στο πλαίσιο της πανδημίας, πέραν αυτών.
Δικαιούχοι της ενίσχυσης θα είναι, κυρίως- άρα όχι αποκλειστικά- επιχειρήσεις που: ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας παρουσιάζουν μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά καταγράφουν σημαντική ζημιά κατά το προηγούμενο έτος, λαμβάνοντας υπόψη και τη στήριξη που έχουν λάβει μέχρι τώρα απασχολούν εργαζόμενους.

Να σημειωθεί ότι τη Δευτέρα λήγει η προθεσμία για εκείνες τις επιχειρήσεις που εντάχθηκαν την τελευταία στιγμή στην «περίμετρο» προστασίας. Πρόκειται για επιχειρήσεις που δήλωσαν τα στοιχεία εσόδων τους, αλλά δεν υπέβαλαν αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος αλλά και νέες επιχειρήσεις, οι οποίες πραγματοποίησαν έναρξη εργασιών την περίοδο 1.11.2019-29.2.2020 ή 1.8.2020-31.10.2020 και ανήκουν στους πληττόμενους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Οι επιχειρήσεις αυτές δεν είχαν αρχικά δυνατότητα ένταξης στον 5ο κύκλο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής λόγω του χαμηλού τζίρου που εμφάνιζαν κατά την πρώτη περίοδο της επιχειρηματικής δραστηριοποίησής τους αλλά με απόφαση του υπουργού Οικονομικών εντάχθηκαν τελικά.
Στο μεταξύ μετά και τις σχετικές αποφάσεις σε επίπεδο Ε.Ε. είναι εφικτή η διαγραφή του 50% του χαμηλότοκου δανείου που έλαβαν εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και επαγγελματίες στους τρείς πρώτους γύρους της Επιστρεπτέας.