Έτοιμη για την ιστορική αλλαγή στην πορεία λειτουργίας της Αττικής Oδού στις 5 Οκτωβρίου δηλώνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η αρχή θα γίνει εντός της εβδομάδας με την υπογραφή της σύμβασης της Αττικής Οδού με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ που προσέφερε το υψηλότερο τίμημα, με επικρατέστερη ημερομηνία την 12η Σεπτεμβρίου.
Η σύμβαση δίνει περιθώριο πέντε μηνών για να ολοκληρωθεί το οικονομικό κλείσιμο της συμφωνίας και να καταβληθεί το τίμημα των 3,27 δισ. ευρώ το οποίο θα ενεργοποιήσει την έναρξη της παραχώρησης δηλαδή έως τις 12 Φεβρουαρίου του 2025.
Κατά πληροφορίες, το διάστημα αυτό κρίνεται απαραίτητο για να κλείσουν όλα τα προαπαιτούμενα της σύμβασης από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη και μπορεί να παραταθεί εφόσον συμφωνήσουν οι δυο πλευρές. Κάτι αντίστοιχο άλλωστε συνέβη και με την υπογραφή της σύμβασης για την Εγνατία Οδό, για την οποία το πεντάμηνο έληξε τέλη Αυγούστου αλλά το οικονομικό κλείσιμο έχει μετατεθεί.
Μετά από 25 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας, το δημόσιο θα παραλάβει το χρυσοφόρο οδικό άξονα για να αναθέσει στην συνέχεια το ενδιάμεσο στάδιο λειτουργίας με επικρατέστερο σχήμα την υφιστάμενη κοινοπραξία του έργου που ελέγχουν οι τεχνικές εταιρείες Άκτωρ παραχωρήσεις και Άβαξ. Στο υπουργείο υπολογίζουν ότι η Αττική Οδός θα έχει ένα κενό στην λειτουργία που θα είναι λίγο πάνω από 4 μήνες (εφόσον ισχύει η πεντάμηνη περίοδος προετοιμασίας) το οποίο θα καλυφθεί με την ενδιάμεση σύμβαση.
Ο απογαλακτισμός επομένως της Αττικής Οδού από τους δημιουργούς της που είναι οι δύο μεγάλοι τεχνικοί όμιλοι που συμμετείχαν στην κατασκευή του πρωτοποριακού έργου παραχώρησης θα γίνει λίγους μήνες αργότερα καθώς η Αττική Οδός εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη να παραδοθεί στο νέο παραχωρησιούχο που είναι η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025.
Η σκυτάλη
Ο τρόπος που θα δοθεί η «σκυτάλη» στον ενδιάμεσο παραχωρησιούχο θα κλειδώσει εντός των επόμενων ημερών με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι ενδέχεται να τροποποιηθεί ο ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ, στον οποίο έχει εξεταστεί να περιέλθει η Αττική Οδός για λογαριασμό του δημοσίου. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο λόγος είναι γιατί η Αττική Οδός είναι ένα περίπλοκο έργο που αποτελείται από πολλές συμβάσεις που θα ήταν αδύνατον να εκχωρηθούν σε εύλογο διάστημα σε έναν άλλο φορέα.
Ως παράδειγμα φέρνουν τους 400.000 συνδρομητές της Αττικής Οδού που θεωρούνται ανυπέρβλητο εμπόδιο για να περάσουν τόσο γρήγορα και για τόσο μικρό διάστημα στο ΤΑΙΠΕΔ.
Η νέα σελίδα που γυρνά η Αττική Οδός αποτυπώνεται και στην αναθεώρηση της τιμολογιακής πολιτικής της, η οποία έρχεται πολύ πιο γρήγορα στο προσκήνιο με μείωση του διοδίου στα 2,50 ευρώ από 2,80 ευρώ που είναι σήμερα από τις 6 Οκτωβρίου. Μέσα στο καλοκαίρι η σύμβαση εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο ενώ σύντομα θα προχωρήσει και η κύρωση από την Βουλή για να παραδοθεί ο άξονας στο νέο παραχωρησιούχο.
Αλλαγές στην σύμβαση της Εγνατίας
Όμως η Αττική Οδός δεν είναι η μόνη εκκρεμότητα για την κυβέρνηση στον τομέα των μεγάλων συμβάσεων παραχώρησης που έτρεξε το ΤΑΙΠΕΔ και μπαίνουν σε στάδιο υλοποίησης μετά από 13 ολόκληρα χρόνια από τότε που ξεκίνησε ο σχεδιασμός.
Η ιδέα να ιδιωτικοποιηθεί ο μεγάλος αυτοκινητόδρομος είχε γνωστοποιηθεί από το 2011 καθώς τότε είχε συμπεριληφθεί στα μνημόνια ως υποχρέωση της χώρας έναντι των δανειστών. Από τότε χρειάστηκε να κυλίσει πολύ νερό στο αυλάκι για να φτάσουμε στην ωρίμανση της παραχώρησης που ανατέθηκε κατόπιν διαγωνισμού που προκήρυξε το ΤΑΙΠΕΔ πριν τέσσερα χρόνια στο σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis Projects με τίμημα 1,5 δισ. ευρώ.
Το επόμενο βήμα αναμένεται να γίνει με τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού για την οποία στόχος του κυβερνητικού επιτελείου είναι να κυρωθεί με νόμο από τη Βουλή εντός του Φθινοπώρου καθώς η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο έχει πραγματοποιηθεί από τον περασμένο Μάρτιο. Υπάρχουν όμως ακόμη αρκετά ανοικτά ζητήματα για την έναρξη παραχώρησης που κρατούν θολό το χρονοδιάγραμμα.
Για το λόγο αυτό στο νόμο που θα κυρωθεί από την Βουλή σύμφωνα με στελέχη του ΤΑΙΠΕΔ, θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές και διευκρινιστικές διατάξεις για θέματα που συνδέονται με την παράδοση του αυτοκινητόδρομου. Όπως δήλωσε τις προηγούμενες μέρες ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ κ. Δημήτρης Πολίτης, το τίμημα θα ανέλθει σε 1,3 δισ. ευρώ, από 1,5 δισ. ευρώ που ήταν η προσφορά της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-Egis Projects αν και επιφυλάχτηκε για το ακριβές τίμημα, λέγοντας ότι θα καθοριστεί όταν η σύμβαση θα είναι κοντά στο οικονομικό κλείσιμο.
Η μείωση του τιμήματος φαίνεται ότι συνδέεται με το οικονομικό περιβάλλον που μεσολάβησε από την ανάθεση της σύμβασης και έπειτα αλλά και με τα έργα που απαιτούνται για την ποιότητα του αυτοκινητόδρομου καθώς από το διάστημα της ανάθεσης έχουν μεσολαβήσει τέσσερα χρόνια.
Στελέχη της Εγνατίας Οδού με τα οποία συνομίλησε το newmοney εκτιμούν ότι η έναρξη παραχώρησης του έργου δεν θα γίνει νωρίτερα από το πρώτο εξάμηνο του 2025 χρονικό διάστημα, το οποίο είχε θέση ως πιθανότερο και ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ κ. Γιώργος Περιστέρης στην τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων τον περασμένο Ιούνιο.
Οι εκκρεμότητες με την πιστοποίηση των σηράγγων και των γεφυρών εξακολουθούν να υφίστανται παρά τα βήματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα από την Διοικητική Αρχή Σηράγγων. Λύση αναζητείται επίσης και για τις περίπου 70.000 κάρτες δωρεάν διελεύσεων για τις τοπικές μετακινήσεις.
Η εταιρεία έχει καταφέρει να ολοκληρώσει μέχρι σήμερα το 99% του σχεδιασμού για την εγκατάσταση μετωπικών και πλευρικών διοδίων. Συνολικά σε όλο το μήκος του γιγαντιαίου αυτοκινητόδρομου έχουν εγκατασταθεί 38 μετωπικοί και 18 μετωπικοί σταθμοί. Ωστόσο η εκκρεμότητα για τους τρεις επιπλέον πλευρικούς σταθμούς διοδίων σε Μάλγαρα, Χαλάστρα και Πολύκαστρο παραμένει καθώς είναι ειλημμένη η πολιτική απόφαση να μην εγκατασταθούν λόγω αντιδράσεων. Ζήτημα το οποίο εκτιμάται ότι θα εγείρει αποζημιώσεις από την πλευρά του νέου παραχωρησιούχου όπως άλλωστε συνέβη και σε άλλους οδικούς άξονες της χώρας για παρεμφερείς λόγους.
Η συντήρηση
Από τις αρχές του χρόνου η Εγνατία Οδός έχει συνάψει και νέα συμβόλαια συντήρησης με την κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ-Intrakat. Το ένα είναι για τον δυτικό τομέα αξίας 70 εκατ. ευρώ και το άλλο για τον ανατολικό ύψους περίπου 60 εκατ. ευρώ.
«Eχουμε ευθύνη να διατηρήσουμε τον δρόμο σε υψηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας, μέχρι την ημέρα που θα τον παραλάβει ο παραχωρησιούχος», αναφέρει ο κ. Κώστας Κουτσούκος, διευθύνων σύμβουλος της Εγνατίας ΑΕ. Όπως τονίζει ο δρόμος έπειτα από μία πολυετής περίοδο λειτουργίας 15ετούς διάρκειας έχει ανάγκη από συντηρήσεις.
Η Εγνατία Οδός κάνει αντίστοιχες εργασίες αλλά θα χρειαστεί πιο βαριά συντήρηση για να αντιμετωπιστούν οι φθορές αλλά και οι αυξημένες ανάγκες, κάτι που συνεπάγεται μια συμφωνία του ιδιώτη με το δημόσιο για να συνεχιστούν τα έργα που δεν θα έχουν ολοκληρωθεί.
Ισχυρά έσοδα
Την ίδια στιγμή, ισχυρό «μαξιλάρι» για το έργο παραμένει η κυκλοφορία της Εγνατίας Οδού, η οποία πέρσι ανέβηκε κατά 5% ενώ από το 2020 μέχρι σήμερα έχει παρατηρηθεί αύξηση 100% στην κίνηση των οχημάτων. Η Εγνατία Οδός εμφανίζει ενισχυμένα έσοδα που σε ετήσια βάση ανέρχονται σε 110 εκατ. ευρώ παρά το μειωμένο διόδιο σε σχέση με τους άλλους αυτοκινητόδρομους ενώ εντυπωσιακή είναι η ανάπτυξη των πομποδεκτών. Μέσα σε τρία χρόνια η εταιρεία έχει αυξήσει σε 300.000 τους συνδρομητές της, νούμερο που σύμφωνα με στελέχη της θεωρείται αριθμός ρεκόρ και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
