Το Bloomberg συγκέντρωσε τις απόψεις κορυφαίων τραπεζιτών, αναλυτών και επενδυτικών οίκων σε μια μεγάλη δημοσκόπηση προκειμένου να εντοπίσει τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία.

Ο στασιμοπληθωρισμός βέβαια φιγουράρει πρώτος στην λίστα με τα “δεινά”. Τραγική ειρωνεία, καθώς οι ίδιοι άνθρωποι μέχρι και πριν λίγους μήνες εμφανίζονταν καθησυχαστικοί πως από στασιμοπληθωρισμό τουλάχιστον δε θα διατρέχαμε κίνδυνο…

Σύμφωνα με τους ειδικούς λοιπόν, ύφεση, ενεργειακή και διατροφική κρίση απειλούν επίσης την μετα-πανδημική ανάκαμψη, η Fed βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί φλερτάροντας με το επόμενο policy error που θα μας κοστίσει, ενώ σε μόνιμο φόντο “παίζουν” πόλεμος και κλιματική κρίση…

Laurence Boone – Υπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις στη Γαλλία

Η έκθεση (εδώ) του Bloomberg ξεκινά επισημαίνοντας πως ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος και ιδιαίτερα η Ευρώπη είναι η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση.

Πρώτον, μια τεράστια άνοδος των τιμών ενέργειας την καθιστά απρόσιτη για πολλούς ανθρώπους, όχι μόνο για τους φτωχούς αλλά και για την κατώτερη μεσαία τάξη. Μια δεύτερη συνέπεια θα είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος ασιτίας στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, και ελλείψεις ενέργειας όχι μόνο αυτόν τον χειμώνα αλλά τον επόμενο χειμώνα.

Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο κοινωνικής αναταραχής στην Ευρώπη. Στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, έχουμε δει την Αραβική Άνοιξη πριν από περίπου 10 χρόνια και γνωρίζουμε πώς αυτό οδήγησε σε πολλές πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις.

Raphael Bostic – Πρόεδρος της Federal Reserve Bank of Atlanta

Ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος είναι ότι οι Αμερικανοί καταναλωτές αρχίζουν να αναμένουν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται και αρχίζουν να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες με βάση αυτή την υπόθεση.

Αν και δεν έχουμε δει τις προσδοκίες να είναι αβάσιμες, αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται όσο περισσότερο τα επίπεδα πληθωρισμού παραμένουν υψηλά. Η Fed κάνει ό,τι μπορεί για να μην παγιωθούν οι υψηλότερες τιμές.

Maurice Obstfeld – Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου

Η παγκόσμια κοινότητα αντιμετωπίζει ευρεία και επιταχυνόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση, που περιλαμβάνει αλληλένδετες απειλές που κυμαίνονται από την κλιματική αλλαγή και την απώλεια βιοποικιλότητας, έως την αποψίλωση των δασών και τη διάχυση μικροπλαστικών στους ωκεανούς και το πόσιμο νερό.

Η επιδείνωση των παθογόνων απειλών είναι μόνο ένα σύμπτωμα της σύγκρουσης της ανθρωπότητας με τα πλανητικά όρια. Εν τω μεταξύ, τα εγχώρια πολιτικά μας συστήματα και οι μηχανισμοί παγκόσμιας διακυβέρνησης φαίνονται ολοένα και πιο ανίκανοι να αντιμετωπίσουν τους υπαρξιακούς κινδύνους που αντιμετωπίζουμε.

Πουθενά δεν απεικονίζονται καλύτερα τα εμπόδια στη δράση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο αυστηρότερος έλεγχος της κυβέρνησης από μια εσωστρεφή και οπισθοδρομική πολιτική μειονότητα υπονομεύει κάθε ελπίδα ότι η εσωτερική πολιτική ή η παγκόσμια ηγεσία θα ανταποκριθούν στις προκλήσεις της νεωτερικότητας.

Tidjane Thiam – Εκτελεστικός πρόεδρος της Freedom Acquisition I και πρώην διευθύνων σύμβουλος της Credit Suisse Group

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σε αυτό το σημείο του κύκλου είναι ο κίνδυνος λαθών (νομισματικής) πολιτικής.

Θα είναι ένα λεπτό έργο να βρεθεί το σωστό μείγμα πολιτικής που θα μειώσει τον πληθωρισμό χωρίς να προκαλέσει μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση και θα κάνει τις αλυσίδες εφοδιασμού παγκοσμίως πιο ανθεκτικές χωρίς να θυσιάσουμε τα κύρια οφέλη που αποκομίσαμε από την παγκοσμιοποίηση και το ελεύθερο εμπόριο.

Frederic Neumann – Επικεφαλής οικονομολόγος Ασίας στην HSBC Holdings

Ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος είναι ο «στασιμοπληθωρισμός», με τις τιμές να αυξάνονται επίμονα και με ταχείς ρυθμούς, ωστόσο ο κόσμος πέφτει σε βαθιά ύφεση.

Σε αυτό το σενάριο, τα χέρια των κεντρικών τραπεζών θα ήταν δεμένα, ανίκανα να μετριάσουν την πτώση της ανάπτυξης και, κατά συνέπεια, να επιδεινώσουν το οικονομικό άγχος με τα υψηλά επιτόκια.

Δεν είμαστε κοντά σε αυτό το σενάριο, αλλά ένα τέτοιο αποτέλεσμα έχει γίνει τουλάχιστον κατανοητό, και ως εκ τούτου φαίνεται ότι η εστίαση των επενδυτών σε τέτοιου είδους κινδύνους έχει αρχίσει να χάνεται.

William Maloney – Επικεφαλής οικονομολόγος για την περιοχή της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής στην Παγκόσμια Τράπεζα

Έχουμε την τάση να βλέπουμε τα πράγματα βραχυπρόθεσμα, αλλά όταν εξετάζουμε σχετικά χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στο μέλλον, έχουμε μεγαλύτερο πρόβλημα.

Ανησυχώ πολύ περισσότερο για το 1,5 χρόνο που χάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ολόκληρη η περιοχή απλώς δεν είναι προετοιμασμένη για το είδος των τεχνολογιών που έρχονται.

Το ένα τρίτο των μαθητών στην περιοχή πληροί τα ελάχιστα πρότυπα στην επιστήμη και την τεχνολογία, οπότε από πού θα προέλθουν αυτοί οι επιχειρηματίες υψηλής τεχνολογίας;

Έχουμε περίπου το 30% των επιχειρήσεων που δηλώνουν ότι δεν μπορούν να βρουν το εργατικό δυναμικό που χρειάζονται, και αυτό συγκρίνεται με το 20% στον κόσμο.

Ernesto Revilla – Επικεφαλής οικονομολόγος για τη Λατινική Αμερική στη Citigroup

Βραχυπρόθεσμα, ανησυχώ για τη Fed. Στους επόμενους 12 έως 18 μήνες, από εκεί θα προέλθει μεγάλο μέρος των κινδύνων για την Λατινική Αμερική.

Ανησυχώ ότι μπορεί να έχουμε χαμηλότερη ανάπτυξη και υψηλότερο πληθωρισμό. Μεσοπρόθεσμα, ανησυχώ για το αν η περιοχή μπορεί να βρει μια νέα ιστορία ανάπτυξης.

Οδεύουμε σε έναν κόσμο με ένα πιο δύσκολο σενάριο, η Κίνα να αναπτύσσεται λιγότερο και συνολικά λιγότερο η παγκοσμιοποίηση. Τι θα οδηγήσει λοιπόν στην ανάπτυξη στη Λατινική Αμερική;

Anna Gifty Opoku-Agyeman – Συνιδρυτής του Sadie Collective, ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού που ασχολείται με την υποεκπροσώπηση των μαύρων γυναικών στην πολιτική

Για μένα, αυτό που παραμένει ένας από τους μεγαλύτερους οικονομικούς κινδύνους είναι η έλλειψη προσοχής γύρω από τους έγχρωμους στη λήψη αποφάσεων οικονομικής πολιτικής.

Η αποτυχία αναγνώρισης του τρόπου με τον οποίο αυτές οι ευάλωτες ομάδες θα αντιμετωπίσουν τις διαφαινόμενες και ήδη υπάρχουσες οικονομικές πραγματικότητες (αύξηση του πληθωρισμού και μια εκκρεμή ύφεση) θα είναι τελικά δαπανηρή για όλους, ενώ θα επιδεινώσει περαιτέρω τις υπάρχουσες ανισότητες που θα υπονομεύσουν περαιτέρω οποιαδήποτε πρόοδο κάνουμε.

Το είδαμε αυτό το 2009, όταν οι προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης άφησαν έξω τις μαύρες γυναίκες, των οποίων το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε. Ελπίζω να μην ξανακάνουμε το ίδιο λάθος.

Paul Krugman – βραβευμένος με Νόμπελ και καθηγητής οικονομικών στο Graduate Center του City University της Νέας Υόρκης

Μακροπρόθεσμα, υπάρχουν πάντα φρικτά πράγματα όπως η κλιματική αλλαγή και ο πόλεμος και όλα αυτά.

Αλλά βραχυπρόθεσμα, νομίζω ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι η Fed θα το παρακάνει και θα πατήσει πολύ δυνατά τα φρένα.

Agustín Carstens – Γενικός διευθυντής της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών

Το κύριο ζήτημα είναι η αβεβαιότητα και το γεωπολιτικό σενάριο. Ένα πολύ μεγαλύτερο πετρελαϊκό σοκ θα έκανε την οικονομική ανάκαμψη πιο δύσκολη, μεταβαίνοντας σε μια κατάσταση όπου ο πληθωρισμός θα ελεγχόταν αλλά με μεγαλύτερο κόστος.

Μεσοπρόθεσμα, η πρόκληση είναι να αρχίσουμε να συζητάμε τι θα έκανε τις οικονομίες να αναπτυχθούν ξανά. Έχουμε κολλήσει σε μια κατάσταση όπου υπήρχε μεγάλη εξάρτηση από ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών και νομισματικών πολιτικών, οι οποίες είναι καλές για όσο διάστημα μπορείτε να τις διατηρήσετε, αλλά δεν προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Πρέπει να ενισχύσουμε τη συζήτηση για τα διαρθρωτικά ζητήματα.

Trevon Logan – Καθηγητής Οικονομικών στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο

Ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος είναι ο πληθωρισμός. Πρώτον, για όλους, η αύξηση των τιμών τρώει τη δύναμη των δαπανών μας.

Αυτό βλάπτει τους καταναλωτές και μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη καθώς αναγκάζονται να μειώσουν την κατανάλωση. Ο δεύτερος κίνδυνος είναι ότι η τυπική νομισματική απάντηση στον πληθωρισμό, η αύξηση του επιτοκίου των Fed Funds / η αυστηρότερη νομισματική πολιτική, μπορεί να μειώσει τη ζήτηση και επίσης να αυξήσει την ανεργία.

Ο τρίτος κίνδυνος σχετίζεται με τους δύο πρώτους—η οικονομία είναι αρκετά διαφορετική από ό,τι ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ή στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Αυτό για το οποίο είμαστε λίγο λιγότερο σίγουροι τώρα είναι το πόσο αυστηρή νομισματική πολιτική θα λειτουργήσει σε αυτήν την οικονομία—θα μειώσει τη ζήτηση με τρόπο που θα εξουδετερώσει τον πληθωρισμό;

Νομίζω ότι η απάντηση είναι ναι, αλλά το άγνωστο είναι πώς θα μοιάζει αυτή η πολιτική.

Ποιο θα πρέπει να είναι το επιτόκιο των Fed Funds, δεδομένης της αύξησης της συγκέντρωσης στην αγορά και των αυξανόμενων ενδείξεων στην αγορά εργασίας;
Αυτός είναι ένας κίνδυνος πολιτικής — ότι μπορεί να είμαστε πολύ ήπιοι ή πολύ επιθετικοί και τα μεγάλα λάθη προς κάθε κατεύθυνση έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην υλική ευημερία των εργαζομένων οικογενειών.

Mugur Isarescu – Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ρουμανίας και ο μακροβιότερος επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας στον κόσμο

Ο στασιμοπληθωρισμός είναι ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος. Τη δεκαετία του ’70 ήμουν νέος οικονομικός ερευνητής και θυμάμαι πολύ καλά εκείνη την περίοδο του στασιμοπληθωρισμού.

Τότε κράτησε 10 χρόνια. Το σοκ, νομίζω, ήταν λίγο μεγαλύτερο τότε. Από την τιμή του πετρελαίου του 1 δολ. το βαρέλι, εκτινάχθηκαν στα 10 δολ. προς το τέλος του 1972.
Από την άποψη των οικονομικών, δημοσιονομικών και νομισματικών θεωριών, δεν μπορείτε να ξεπεράσετε εύκολα ένα σοκ που πυροδοτεί πληθωρισμό και ύφεση.

Όλοι προσπαθούμε να βρούμε λύσεις. Η γρήγορη αύξηση των επιτοκίων στο 16% με 20% δεν είναι ένα από αυτά, αλλά ούτε και η πτώση των επιτοκίων όταν ο πληθωρισμός αυξάνεται, όπως κάνουν ορισμένοι από τους γείτονές μας στο νότο.

Πιθανώς αυτή η βαθμονόμηση μιας σωστής δημοσιονομικής πολιτικής με διαρθρωτικά μέτρα θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε μια κατάσταση όπου ο βασικός ρυθμός και ο πληθωρισμός θα συγκλίνουν.

Αλλά η αποφυγή μιας ύφεσης θα είναι πολύ δύσκολο να γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο.

Karen WardChief – Αναλύτρια αγορών για την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στην JPMorgan Asset Management

Ο μεγαλύτερος αρνητικός κίνδυνος είναι ότι η επιβράδυνση της δραστηριότητας δεν επιβραδύνει τον πληθωρισμό.

Όσο η αποδυνάμωση της ζήτησης οδηγεί στη χαλάρωση των τιμών καταναλωτή και του πληθωρισμού των μισθών, τότε οι κεντρικές τράπεζες δεν θα χρειαστεί να πατήσουν τόσο δυνατά τα φρένα και θα μπορούν να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν μια ήπια προσγείωση.

Εάν, ωστόσο, ο πληθωρισμός είναι σταθερός, η ύφεση θα πρέπει να είναι πιο σημαντική και πιο διαρκής για να διώξει τον πληθωρισμό από το σύστημα.

Ο κίνδυνος σε αυτό το σενάριο είναι ότι αυτό δημιουργεί μια σύγκρουση μεταξύ των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών.

Ο μεγαλύτερος ανοδικός κίνδυνος είναι ο συνδυασμός των στενών αγορών εργασίας και η πρόκληση της ενέργειας απελευθερώνει μια μαζική αύξηση των επενδύσεων, η οποία οδηγεί σε αναζωογόνηση της παραγωγικότητας.

Ngozi Okonjo-Iweala – Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου

Ο μεγαλύτερος οικονομικός κίνδυνος είναι η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία.

Dana Peterson – Επικεφαλής οικονομολόγος στο Conference Board

Η μεγαλύτερη απειλή για την οικονομία των ΗΠΑ είναι η ύφεση, που προκλήθηκε από τη σύσφιξη της Fed ως αντίδραση στον αυξημένο πληθωρισμό.

Το Conference Board αναμένει τώρα μια σύντομη αλλά ρηχή ύφεση στις ΗΠΑ στα τέλη του τρέχοντος έτους. Αυτό θα στιγματιστεί από περιόδους στασιμότητας – χαμηλής ανάπτυξης αλλά υψηλού πληθωρισμού.

Οι προοπτικές αντικατοπτρίζουν μια πιο επιθετική Fed, συμπεριλαμβανομένων μεγαλύτερων και επιταχυνόμενων αυξήσεων των επιτοκίων σε περιοριστική περιοχή -δηλαδή πάνω από το 3%- φέτος.