ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Απειλούν οι χρηματιστηριακοί κερδοσκόποι για το πλαφόν στο φυσικό αέριο

Τη Δευτέρα αποφασίζουν οι υπουργοί ενέργειας το ακριβές ύψος του.

Σε πλαφόν περί τα 200 ευρώ στο φυσικό αέριο προσανατολίζονται οι 27 ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ, χωρίς ακόμη να είναι κάτι σίγουρο πάντως αφού ως γνωστόν «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».

Να θυμίσουμε πως η Κομισιόν είχε προτείνει κόφτη στο επίπεδο των 275 ευρώ ενώ το οργανωμένο «μέτωπο του πλαφόν» στην ΕΕ με την Ελλάδα στην κορυφή της διεκδίκησης, αναφέρθηκε σε ένα ανώτατο όριο τιμών μεταξύ 160 και 220 ευρώ / μεγαβατώρα, «ώστε να υπάρξει ισορροπία γύρω ή λίγο πάνω από τα 200 ευρώ» όπως μας είπαν πηγές του ΥΠΕΝ.

Την ερχόμενη Δευτέρα οι υπουργοί Ενέργειας θα προσπαθήσουν για πολλοστή φορά να λάβουν οριστική απόφαση η οποία ούτως ή άλλως έχει καθυστερήσει.

Εν τω μεταξύ όμως ο Διαχειριστής των Χρηματιστηρίων Ενέργειας (ICE), δηλαδή ο Οργανισμός που μέσα του επωάζει κάθε μορφής σκληρή κερδοσκοπία, έκανε παρέμβαση εναντίον του πλαφόν και μάλιστα με απειλές.

Πηγή του ICE, προειδοποίησε ότι «θα εξετάσει το ενδεχόμενο να μεταφέρει τον κόμβο συναλλαγών του φυσικού αερίου (TTF) εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν οι Βρυξέλλες συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο για την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου».

Όπως είναι γνωστό, η υπαγωγή των τιμών φυσικού αερίου των κρατών μελών της ΕΕ (περιλαμβανομένης και της Ελλάδας) στον κόμβο συναλλαγών TTF της Ολλανδίας, ήταν η βασική αιτία των ιλιγγιωδών αυξήσεων μόλις ξεκίνησε η μεγάλη κρίση της Ουκρανίας.

Οι απειλές αυτές χρησιμοποιήθηκαν και ως πρόφαση από το μέτωπο του αντι-πλαφόν μέσα στην ΕΕ ώστε να καθυστερήσουν ή και να ματαιωθούν οι αποφάσεις για την επιβολή του ανώτατου ορίου, αλλά φαίνεται πως η απόφαση τελικά θα ληφθεί έστω και κουτσουρεμένη.

Έκπληξη από το Βερολίνο που φέρεται να τόνισε πως είναι διατεθειμένο να πάει έως και τα 180 ευρώ το πλαφόν, σύμφωνα με το Bloomberg, ενώ μένει να φανεί αν η τελική τιμή θα πέσει ακόμη παρακάτω. Οι Γερμανοί δεν συζητούσαν καν μέχρι πρόσφατα για πλαφόν κάτω από τα 220 ευρώ.

Το πλαφόν ασπίδα για μελλοντικές κρίσεις

«Μην περιμένετε να πέσουν οι τιμές, απλώς το πλαφόν θα είναι ασπίδα για μελλοντικές κρίσεις, ακόμη και αποτρεπτικά» λέει κορυφαίος Έλληνας διπλωμάτης που πηγαινοέρχεται στις Βρυξέλλες.

Άρα η πιθανή συμφωνία των Υπουργών Ενέργειας τη Δευτέρα θα πρέπει να απαντήσει σε καυτά ερωτήματα:

  • Το πλαφόν θα εφαρμόζεται υποχρεωτικά σε όλα τα χρηματιστήρια; Η απάντηση είναι πως ναι, αλλά μένει να περιληφθεί επίσημα στην απόφαση.
  • Πως θα λειτουργεί ο μηχανισμός αναστολής του πλαφόν; Και ποια θα είναι η ακριβής διάρθρωσή του; Όταν μία χώρα ζητά την αναστολή του για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού, τότε το πλαφόν θα αίρεται και για τη γεωγραφική περιοχή όπου βρίσκεται η χώρα. Για παράδειγμα αν η Ισπανία ζητήσει την άρση του, αυτή θα ισχύσει για όλη την Ιβηρική. Εάν το ζητήσει η Ελλάδα, η άρση θα αφορά την Βαλκανική,
  • Το κυριότερο, σε ποια ακριβώς τιμή θα μπει το πλαφόν; Εν ολίγοις από ποια τιμή και πάνω θα ενεργοποιείται, πόσο υψηλότερο θα πρέπει να είναι από την τιμή αναφοράς του LNG και για πόσες ημέρες, ποια θα είναι η διάρκειά του. Οι τιμές στον ολλανδικό χρηματιστηριακό κόμβο TTF, που το τελευταίο διάστημα κινούνται σταθερά μεταξύ 135-140 ευρώ/ μεγαβατώρα, επίπεδα 200% υψηλότερα από πέρυσι, δεν πρόκειται να επηρεαστούν στο παραμικρό. Το πλαφόν δεν πρόκειται να «τρομάξει» τις αγορές, ούτε πρόκειται οι τιμές να επιστρέψουν εκεί που ήταν κάποτε.

Το θέμα είναι να μην ξεφύγουν ξανά οι τιμές σε αστρονομικά επίπεδα, όπως τον περασμένο Αύγουστο.

«Η ουσία της επιβολής πλαφόν είναι ένα limit up στην άκρατη κερδοσκοπία, όχι να υποχωρήσουν οι τιμές, γεγονός που μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ραγδαία μείωση της ζήτησης. Ζητούμενο είναι να αποφευχθεί μια νέα έκρηξη στο φυσικό αέριο, όπως αυτή που αρκετοί αναλυτές προβλέπουν ότι θα συμβεί γύρω στο Μάρτιο του 2023, έπειτα από ένα χειμώνα με αυξημένη ζήτηση, μετά το τέλος του οποίου, οι χώρες θα πρέπει να εφοδιαστούν ξανά και να γεμίσουν τις αποθήκες» παρατηρεί καθηγητής του ΕΜΠ.

Τι δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι χρειαστήκαμε τόσους μήνες για να καταλήξουμε σε μία αυτονόητη απόφαση, να περιορίσουμε το ύψος των τιμών του φυσικού αερίου έτσι ώστε να αποτρέπουμε την εργαλειοποίησή του από τη Ρωσία. Όμως αυτήν τη φορά, είμαι αισιόδοξος ότι στις 19 Δεκεμβρίου θα έχουμε μία απόφαση η οποία θα είναι εναρμονισμένη με τις ελληνικές επιδιώξεις», είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Κρίνοντας πάντως από τις δηλώσεις άλλων ευρωπαίων ηγετών, μπορεί η συμφωνία για τη τελική τιμή να είναι αρκετά ικανοποιητική για το μπλοκ των υπέρμαχων του μέτρου.

«Έχουμε πλησιάσει πολύ πιο κοντά στο επίπεδο του πλαφόν που έχει προταθεί από τη Λιθουανία και άλλες χώρες. Μπορούμε ακόμη να κάνουμε ένα ακόμη βήμα πριν από τις 19 Δεκεμβρίου», δήλωσε ο Λιθουανός πρόεδρος Gitanas Nauseda, φωτογραφίζοντας το παραπάνω εύρος τιμών.

H συμφωνία θέσπισης «μηχανισμού διόρθωσης» της αγοράς, είναι ασφαλώς μια σημαντική εξέλιξη, που ικανοποιεί τις χώρες που το ζητούσαν μετ’ επιτάσεως, ωστόσο στην παρούσα φάση δεν πρόκειται να έχει καμία επίπτωση στις τιμές. Η άποψη ότι η επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο θεωρείται μονόδρομος για τη μείωση των τιμών ενέργειας, είναι λανθασμένη και μακριά από τη πραγματικότητα.

Γκρίνιες και προβληματισμός απο τους προμηθευτές

Στο ερώτημα τι στάση θα τηρήσουν οι μεγάλοι προμηθευτές, Έλληνας τεχνοκράτης των Βρυξελλών παρατηρεί πως «οι προμηθευτές είναι κατηγορηματικά ότι αυτοί είναι εντελώς αρνητικοί στην επιβολή πλαφόν. Αλλά, εάν οριστεί σε τιμές πάνω από 190-200 ευρώ, αναγκαστικά θα το δεχθούν. Υπάρχει περίπτωση οι Νορβηγοί ή άλλοι προμηθευτές να εξάγουν σε άλλες αγορές σε περίπτωση επιβολής πλαφόν; Προσωπικά πιστεύω πως θα υπάρξει συμβιβασμός για όλους τους παραγωγούς αερίου στην ΕΕ και το πρόβλημα θα είναι σαφώς μικρότερο από ότι υπολογίζουμε»..

Οι εκβιαστικές απειλές του διαχειριστή χρηματιστηρίων ενέργειας

Μάλλον αιφνιδιαστικά πάντως ο Διαχειριστής των Χρηματιστηρίων Ενέργειας (ICE), δηλαδή ο Οργανισμός που μέσα του επωάζει κάθε μορφής σκληρή κερδοσκοπία, έκανε παρέμβαση εναντίον του πλαφόν και μάλιστα με απειλές.

Ο διαχειριστής των χρηματιστηρίων ICE, προειδοποίησε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να μεταφέρει τον κόμβο συναλλαγών του φυσικού αερίου(TTF) εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν οι Βρυξέλλες συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο για την επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές του φυσικού αερίου.

Όλα αυτά τη στιγμή που οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ συναντώνται εκ νέου τη Δευτέρα προκειμένου να εγκρίνουν το μηχανισμό.

«Εάν συμφωνηθεί, ο μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς θα επιβληθεί στους πελάτες και στην αγορά, χωρίς χρόνο για ανθεκτικές δοκιμές και ενδελεχή διαχείριση κινδύνου», ανέφερε ο διαχειριστής σε δήλωση στο Reuters.

«Είναι ευθύνη του ICE ως διαχειριστή της αγοράς να εξετάσει όλες τις επιλογές εάν συμφωνηθεί αυτός ο μηχανισμός, μέχρι και το κατά πόσον μια αποτελεσματική αγορά στην Ολλανδία εξακολουθεί να είναι βιώσιμη», δήλωσε το χρηματιστήριο.

Διαβάστε ακόμη: