Ποσό 1 τρισ. δολαρίων στέρησαν μόνο μέσα στο 2022 από πολίτες οι απάτες, με τις πρακτικές των δραστών να σημειώνουν σημαντικές αλλαγές. Χαρακτηριστική είναι η ενίσχυση των τεχνικών εξαπάτησης που αποσκοπούν στην απόσπαση ευαίσθητων στοιχείων λογαριασμού και προσωπικών πληροφοριών με στόχο την οικονομική εξαπάτηση. Οι εγκληματίες έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους, χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τακτικές, όπως παραπλανητικές ιστοσελίδες, μακροσκελείς αλυσίδες πληρωμών και επιθέσεις «κοινωνικής μηχανικής» για να παγιδεύσουν τα θύματά τους, διαπιστώνει σχετική έκθεση της Revolut.
Απάτη χωρίς εξουσιοδότηση vs Απάτη με εξουσιοδότηση
Η έκθεση διαχωρίζει τη μη εξουσιοδοτημένη απάτη, η οποία χαρακτηρίζεται από εγκληματίες που παραβιάζουν έναν λογαριασμό χωρίς την άδεια του θύματος, και την εξουσιοδοτημένη απάτη (κατά τρόπο «εξαπάτηση»), δηλαδή παραπλανητικές πρακτικές που πείθουν το θύμα να επιτρέψει την πραγματοποίηση μιας πληρωμής.
Σύμφωνα με την έκθεση, η «κοινωνική μηχανική» εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα και για τους δύο τύπους απάτης, αλλά έχει ισχυρότερο αντίκτυπο όταν χρησιμοποιείται για τη διενέργεια εξουσιοδοτημένης απάτης.
Η Ελλάδα ήταν μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με τις λιγότερες περιπτώσεις απάτης το 2023, καταλαμβάνοντας την 31η θέση σε θύματα απάτης ανά χίλιους πελάτες. Οι απάτες μέσω αγορών και οι επενδυτικές απάτες είναι οι πιο συνηθισμένοι τύποι απάτης στη χώρα.
Περιπτώσεις μη εξουσιοδοτημένης απάτης
-
Απάτη μέσω κάρτας: Αποτελεί το 98% του συνόλου των περιστατικών απάτης, με συνήθεις τακτικές τις επιθέσεις Phishing (ηλεκτρονικό «ψάρεμα»). Για την αντιμετώπιση αυτών των πρακτικών, οι εικονικές κάρτες μίας χρήσης της Revolut προσφέρουν ενισχυμένη προστασία, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μία φορά, με αποτέλεσμα τα ποσοστά απάτης να είναι σημαντικά χαμηλότερα σε σύγκριση με τις παραδοσιακές κάρτες.
-
Φυσική κλοπή: Παρά το γεγονός ότι επηρεάζει μόνο το 1% των θυμάτων, η φυσική κλοπή αποτέλεσε το 39% του συνόλου των απωλειών από μη εξουσιοδοτημένη απάτη που υπέστησαν οι πελάτες της Revolut το 2023. Σήμερα, οι απατεώνες λειτουργούν σε οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα και είναι σε θέση να παρατηρούν πώς χρησιμοποιούν οι άνθρωποι τα τηλέφωνά τους ώστε να αποσπούν κωδικούς πρόσβασης μέσω εξελιγμένων τεχνικών. Για να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος, είναι σημαντικό να είστε πάντα προσεκτικοί με τους γύρω σας όταν πληκτρολογείτε έναν κωδικό πρόσβασης και να μην αποθηκεύετε τα στοιχεία πρόσβασης στο κινητό.
Περιπτώσεις εξουσιοδοτημένης απάτης
-
Απάτες με θέσεις εργασίας: Παρουσίασαν αύξηση, η οποία ξεπέρασε το 1200% συγκριτικά με το 2023, στοχεύοντας σε νεαρά άτομα που αναζητούν ευκαιρίες απασχόλησης.
-
Επενδυτικές απάτες: Αυξήθηκαν κατά 142% σε σχέση με την περασμένη χρονιά. Η πλειονότητα αυτών προσφέρει Bitcoin ή άλλες επενδυτικές ευκαιρίες σε κρυπτονομίσματα. Η ανωνυμία που προσφέρουν τα κρυπτονομίσματα έχει προσελκύσει απατεώνες που προσφέρουν «υψηλότερες και εγγυημένες» αποδόσεις σε επενδύσεις κρυπτονομισμάτων.
-
Απάτες μέσω αγορών: Παραμένουν ο πιο δημοφιλής τύπος απάτης σε όλες τις χώρες, αποτελώντας το 63% όλων των αναφερόμενων περιστατικών εξαπάτησης το 2023, αλλά το ποσοστό των συνολικών απωλειών δεν ξεπερνά το 15%.
Πώς να αποφύγετε τις απάτες μέσω αγορών
-
Πραγματοποιήστε τις αγορές σας από γνωστούς και αξιόπιστους εμπόρους και ελέγξτε τις κριτικές στο διαδίκτυο. Οι αληθινοί και αξιόπιστοι πωλητές θα έχουν γενικά καλές κριτικές και όχι κακές ή και καθόλου κριτικές.
-
Να κάνετε ερωτήσεις και να είστε προσεκτικοί εάν ο πωλητής αποφεύγει να μοιραστεί πληροφορίες ή σας πιέζει να προβείτε άμεσα στην πληρωμή. Ζητήστε να εξετάσετε αντικείμενα μεγάλης αξίας από κοντά ή μέσω βίντεο και προμηθευτείτε τα σχετικά έγγραφα προκειμένου να επαληθεύσετε ότι το αντικείμενο προς πώληση ανήκει πράγματι στον πωλητή.
-
Επιλέξτε έναν ασφαλή τρόπο πληρωμής (όπως οι εικονικές κάρτες μιας χρήσης της Revolut). Να χρησιμοποιείτε πάντα χρεωστική ή πιστωτική κάρτα. Οι απατεώνες μπορεί να σας ζητήσουν να πληρώσετε με τραπεζικό έμβασμα/μεταφορά αντί για πληρωμή με κάρτα. Τα εμβάσματα και οι μεταφορές είναι δύσκολο να εντοπιστούν και σε περίπτωση απάτης, έχουμε περιορισμένες δυνατότητες για να ανακτήσουμε τα χρήματά σας.
-
Μην αγνοείτε ποτέ τις προειδοποιήσεις της Revolut εντός της εφαρμογής, ειδικά αν ο πωλητής σας πιέζει να πραγματοποιήσετε την πληρωμή γρήγορα.
-
Επαληθεύστε τη γνησιότητα του ιστότοπου – πληκτρολογήστε τη διεύθυνση της ιστοσελίδας στο πρόγραμμα περιήγησης ή αναζητήστε τη στο διαδίκτυο. Μόλις αποκτήσετε πρόσβαση στον ιστότοπο, ελέγξτε αν είναι αξιόπιστος. Αν τα χρώματα, το λογότυπο ή η διάταξη δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι σημάδια ότι ο ιστότοπος είναι ψεύτικος.
-
Και τέλος, να θυμάστε πάντα ότι αν κάτι φαίνεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, μάλλον πρόκειται για απάτη.
Για να αντιμετωπίσει αυτές τις απειλές, η Revolut συνέχισε να ενεργεί προληπτικά το 2023. Εφάρμοσε ενισχυμένες λειτουργίες ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της επαλήθευσης ταυτότητας με βιομετρικά στοιχεία και των προειδοποιήσεων στη διαδικασία πληρωμών με δυνατότητα πρόληψης. Μέσω της ενότητας «Μαθαίνω» εντός της εφαρμογής, έδωσε επίσης προτεραιότητα στις πρωτοβουλίες εκπαίδευσης σε θέματα απάτης, ώστε να εφοδιάσει τους πελάτες με τις απαραίτητες γνώσεις και τα εργαλεία για την προστασία τους από κακόβουλους παράγοντες.
Την περασμένη χρονιά, το προηγμένο σύστημα ανίχνευσης απάτης της Revolut, το οποίο βασίζεται σε πρωτοποριακή μηχανική μάθηση (machine learning) και τεχνητή νοημοσύνη (AI), απέτρεψε δυνητικές απάτες άνω των 550 εκατομμυρίων ευρώ.
