Οι προμήθειες πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο καθώς η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν συνεχίζεται, σύμφωνα με την RBC Capital Markets LLC, η οποία προειδοποίησε ότι η ενέργεια βρίσκεται πλέον «σαφώς στο στόχαστρο».

«Το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές στόχευσαν τις ενεργειακές υποδομές κατά τη δεύτερη ημέρα των συγκρούσεων αποτελεί σαφή αιτία ανησυχίας», ανέφεραν οι αναλυτές.

Μεταξύ των πιθανών σεναρίων, το Ισραήλ μπορεί να επιλέξει να χτυπήσει το κέντρο της νήσου Χαργκ για να περιορίσει τις ροές αργού πετρελαίου, ενώ το Ιράν και οι σύμμαχοί του μπορεί να χτυπήσουν εγκαταστάσεις στο Ιράκ, προσέθεσαν οι αναλυτές.

«Ο Λευκός Οίκος πιθανότατα προσπάθησε να αποτρέψει τον πρωθυπουργό Νετανιάχου από μια επίθεση στο νησί Χαργκ, δεδομένου ότι θα μπορούσε να διακόψει το 90% των εξαγωγών πετρελαίου του Ιράν», ανέφεραν. «Ωστόσο, όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτή η σύγκρουση, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες το Ισραήλ να επιδιώξει να περιορίσει τα κεφάλαια που θα χρειαστεί το Ιράν για να ανασυγκροτήσει το πυρηνικό του πρόγραμμα».

Η αγορά πετρελαίου έχει καταγράψει σημαντική μεταβλητότητα μετά από την προσπάθεια του Ισραήλ να παραλύσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και να χτυπήσει τη στρατιωτική και επιστημονική ηγεσία της με επιθέσεις που ξεκίνησαν την περασμένη εβδομάδα.

Το Brent σημείωσε άνοδο έως και 5,5% κατά την έναρξη των συναλλαγών τη Δευτέρα 16 Ιουνίου, πριν περιορίσει τα κέρδη του και διαμορφωθεί γύρω στα 75 δολάρια το βαρέλι, ενώ το West Texas Intermediate βρισκόταν κοντά στα 74 δολάρια. Το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση στο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, αναγκάζοντας τη διακοπή της λειτουργίας μιας πλατφόρμας παραγωγής, μετά τις επιθέσεις της περασμένης εβδομάδας σε πυρηνικές εγκαταστάσεις και τη στρατιωτική ηγεσία του Ιράν.

Στενά του Ορμούζ

Η κρίση έχει ωθήσει τους αναλυτές να εξετάσουν ένα ευρύ φάσμα πιθανών εκβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας διακοπής της ροής πετρελαίου μέσω των Στενών του Ορμούζ.

«Εάν η αλλαγή του καθεστώτος του Ιράν γίνει ο κεντρικός στόχος του Ισραήλ, δεν πιστεύουμε ότι η ιρανική ηγεσία θα δώσει προτεραιότητα στη διατήρηση της σταθερότητας των προμηθειών πετρελαίου», ανέφεραν οι αναλυτές της RBC. Ωστόσο, «πιστεύουμε ότι το κλείσιμο των Στενών έχει αναδειχθεί ως ένα είδος δικαιολογίας για τη μεταβλητότητα της αγοράς στις πρόσφατες συναλλαγές», προσέθεσαν.

Οι παραγωγοί της Μέσης Ανατολής μεταφέρουν περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ημερήσιας παραγωγής μέσω της στενής θαλάσσιας οδού και οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω εάν η Τεχεράνη επιχειρήσει να τη μπλοκάρει.

«Δεν αναμένουμε άλλη σημαντική άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου», εκτός αν γίνουν προσπάθειες να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ ή οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη στοχεύσουν τη ναυτιλία, δήλωσε ο Ρόμπερτ Ρένι, επικεφαλής της έρευνας για τις πρώτες ύλες και τον άνθρακα στην Westpac Banking Corp. 

Η έξαρση των εντάσεων έχει ταράξει και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, με τους επενδυτές να αναζητούν ασφαλή επενδυτικά καταφύγια όπως ο χρυσός. Το Ιράν ακύρωσε τις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα που είχαν προγραμματιστεί με τις ΗΠΑ στο Ομάν μετά τις επιθέσεις του Ισραήλ.

Bloomberg

Η ισραηλινή επίθεση στο South Pars προκάλεσε ισχυρή έκρηξη και πυρκαγιά σε εργοστάσιο επεξεργασίας φυσικού αερίου σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim. Το φυσικό αέριο του Ιράν προορίζεται κυρίως για εγχώρια χρήση και δεν εξάγεται σε μεγάλες ποσότητες, αν και παράγεται και εξάγεται στο εξωτερικό ένας τύπος πετρελαίου γνωστός ως συμπύκνωμα.

Ο μεγαλύτερος πελάτης πετρελαίου του Ιράν είναι η Κίνα και οι προσπάθειες να μπλοκαριστούν τα Στενά του Ορμούζ θα διαταράξουν πιθανώς τις εξαγωγές της Τεχεράνης, μειώνοντας τα πολύτιμα έσοδά της. Από οικονομική και πολιτική άποψη, το κλείσιμο της θαλάσσιας οδού δεν έχει νόημα, σύμφωνα με τον Μουγιού Σου, αναλυτή της Kpler.

Μέχρι στιγμής, οι ευρύτερες υποδομές εξαγωγής πετρελαίου του Ιράν παραμένουν άθικτες, αλλά οι εχθροπραξίες έχουν οδηγήσει σε ανάκτηση όλων των φετινών απωλειών του μαύρου χρυσού. Σημειωτέον πως, όπως αναφέρει το Bloomberg, οι ανησυχίες για τις επιπτώσεις των εμπορικών πολιτικών του Ντόναλντ Τραμπ και η ραγδαία αύξηση των ποσοστώσεων παραγωγής από τον ΟΠΕΚ+ είχαν επηρεάσει αρνητικά τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης.

Οι ευρέως παρακολουθούμενοι δείκτες της αγοράς υποδηλώνουν φόβους για άμεσους κινδύνους εφοδιασμού, καθώς και αυξανόμενες ανησυχίες για μια παρατεταμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Η διαφορά μεταξύ των δύο πλησιέστερων συμβολαίων Δεκεμβρίου για το πετρέλαιο αυτό — ένας βασικός δείκτης για τις μακροπρόθεσμες ισορροπίες — αυξήθηκε κατά 1,29 δολάρια το βαρέλι, φτάνοντας τα $3,48.

Οι αγορές δικαιωμάτων προαίρεσης επίσης υποδεικνύουν προειδοποιητικά σήματα, με τις τάσεις να παραμένουν ανοδικές, καθώς η μεταβλητότητα παραμένει υψηλή. Οι όγκοι ήταν επίσης πολύ υψηλότεροι από το συνηθισμένο.

Ο Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει ότι είναι πιθανό το Ισραήλ και το Ιράν να καταλήξουν σε συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης, αλλά ότι ίσως χρειαστεί να συνεχίσουν τις μάχες πριν καταλήξουν σε συμφωνία. «Μερικές φορές πρέπει να πολεμήσουν, αλλά θα δούμε τι θα συμβεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο την Κυριακή.

«Ο πιθανός αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ από το Ιράν παραμένει το πιο σημαντικό γεγονός που θα επηρεάσει την αγορά και θα πρέπει να παρακολουθηθεί, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει τις αγορές πετρελαίου σε πρωτόγνωρα επίπεδα», δήλωσε ο αναλυτής της Rystad Energy AS, Μουκές Σαχντέβ, σε σημείωμα. «Δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις ότι ένα τέτοιο σενάριο είναι πιθανό».

Από την πλευρά του, μιλώντας στη διάσκεψη Energy Asia στην Κουάλα Λουμπούρ τη Δευτέρα, ο Λορένζο Σιμονέλι, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Baker Hughes, δήλωσε στο «Squawk Box Asia» του CNBC ότι «η εμπειρία μου είναι να μην προσπαθώ ποτέ να προβλέψω τι θα είναι η τιμή του πετρελαίου, γιατί σίγουρα θα κάνω λάθος».

Ο ίδιος τόνισε ότι οι τελευταίες 96 ώρες «ήταν πολύ ρευστές» και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.

CNBC

«Καθώς προχωράμε, θα παρακολουθούμε φυσικά την κατάσταση όπως όλοι. Η κατάσταση εξελίσσεται πολύ γρήγορα και θα προσπαθήσουμε να προβλέψουμε τι θα ακολουθήσει», προσέθεσε, λέγοντας ότι η εταιρεία θα υιοθετήσει μια στάση αναμονής για τα έργα της.

Στην ίδια συνέντευξη, η Μεγκ Ο’Νιλ, διευθύνουσα σύμβουλος της Woodside Energy, δήλωσε ότι η εταιρεία παρακολουθεί τον αντίκτυπο της σύγκρουσης στις αγορές σε όλο τον κόσμο.

Τόνισε ότι οι τιμές έχουν ήδη υποστεί «πολύ σημαντικές» επιπτώσεις λόγω των γεγονότων των τελευταίων τεσσάρων ημερών. «Εάν επηρεαστούν οι προμήθειες μέσω των Στενών, αυτό θα έχει ακόμη πιο σημαντικές επιπτώσεις στις τιμές, καθώς οι πελάτες σε όλο τον κόσμο θα προσπαθήσουν να καλύψουν τις δικές τους ενεργειακές ανάγκες», προσέθεσε.

CNBC

Σύμφωνα με ανακοίνωση του Joint Maritime Information Center (JMIC), τα Στενά παρέμεναν ανοιχτά μέχρι την Κυριακή. Στην ανακοίνωση αναφερόταν πως «συνεχίζονται οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης για πιθανό αποκλεισμό των Στενών του Ορμούζ. Το JMIC δε διαθέτει επιβεβαιωμένες πληροφορίες που να υποδηλώνουν αποκλεισμό ή κλείσιμο, αλλά θα παρακολουθεί στενά την κατάσταση».

Η O’Nιλ δήλωσε ότι οι τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου είναι στενά συνδεδεμένες με τη γεωπολιτική, αναφέροντας ως παραδείγματα γεγονότα που χρονολογούνται από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970.

Ωστόσο, δεν προέβη σε συγκεκριμένες προβλέψεις για την τιμή του πετρελαίου, λέγοντας ότι «υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να προβλέψουμε. Η τιμή του πετρελαίου σε πέντε χρόνια δεν είναι κάτι στο οποίο θα προσπαθούσα να στοιχηματίσω».

Σημειωτέον πως τα Στενά του Ορμούζ είναι η μόνη θαλάσσια οδός από τον Περσικό Κόλπο προς τον ωκεανό και η Αμερικανική Υπηρεσία Ενέργειας τα έχει χαρακτηρίσει ως «το σημαντικότερο σημείο μεταφοράς πετρελαίου στον κόσμο».

Διαβάστε ακόμη: