Το πρόγραμμα «200 χρόνια Νεοελληνική Τέχνη» έχει ως θέμα την ιστορία των νεοελληνικών εικαστικών τεχνών. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 11-12 ετών (ΣΤ’ τάξη του Δημοτικού). Στο πλαίσιό του παρουσιάζονται τέσσερις θεματικές ενότητες για την ιστορία της Νεοελληνικής τέχνης, από την Επτανησιακή σχολή και τη Σχολή του Μονάχου ως και τις δεκαετίες ’60-’70.
Πρόκειται για μια δωρεάν ψηφιακή ξενάγηση σε ένα εικονικό μουσείο, στο οποίο έχουν τοποθετηθεί τα έργα καλλιτεχνών που έζησαν και δημιούργησαν τα πρώτα 200 χρόνια της Νεότερης Ελλάδας.
Οι μαθητές/μαθήτριες θα γνωρίσουν μέσα από την ξενάγηση την ιστορία της τέχνης της αντίστοιχης περιόδου, τα έργα των σημαντικών καλλιτεχνών της, τις επιρροές τους και τα θέματα που τους/τις ενέπνευσαν.
Η ψηφιακή ξενάγηση θα γίνει σε τέσσερις διαφορετικές «επισκέψεις». Σε κάθε «επίσκεψη», η οποία διαρκεί δύο διδακτικές ώρες, το πρώτο μέρος θα είναι μια προφορική παρουσίαση από την «ξεναγό», την ιστορικό τέχνης Άννα Παντελάκου, με παράλληλη παρουσίαση έργων σε έναν ψηφιακό μουσειακό χώρο. Το δεύτερο μέρος, θα είναι μια διαδραστική καλλιτεχνική άσκηση με την τάξη και την ιστορικό πάνω στο θέμα που παρουσιάστηκε.
Στόχος των ψηφιακών επισκέψεων είναι η μετάδοση και η διάδοση της Ιστορίας της Νεοελληνικής Τέχνης έτσι όπως αυτή εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια των πρώτων 200 χρόνων του νεοελληνικού κράτους και η δημιουργία μιας βαθύτερης παιδείας στο ιστορικό παρελθόν της Ελλάδας, ιδωμένο μέσα από την τεράστια συμβολή των Ελλήνων καλλιτεχνών.
Το πρόγραμμα των ψηφιακών επισκέψεων τελεί υπό την αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» καθώς και του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Είναι μια παραγωγή της εταιρείας Greek Global Culture Cooperation (GGCC) και της ιστορικού τέχνης κας Παντελάκου Άννας. Σημειώνεται ότι η συμμετοχή των μαθητών/μαθητριών γίνεται εντελώς δωρεάν με σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσέγγιση του συγκεκριμένου θέματος, με μόνη προϋπόθεση την ύπαρξη των κατάλληλων υποδομών για την σύνδεση του σχολείου με την ψηφιακή ξενάγηση (σύνδεση internet, προβολέας, οθόνη κτλ.).
Ο τρόπος που έχουν σχεδιαστεί οι ψηφιακές επισκέψεις, καθώς και το θέμα τους συνάδουν απόλυτα με το Πρόγραμμα Σπουδών της ΣΤ’ Δημοτικού στο μάθημα της Ιστορίας, ενώ παράλληλα συμβάλλει στον εμπλουτισμό των ιστορικών, αλλά και των καλλιτεχνικών γνώσεων. Έμπρακτα συνδέει την διδακτική ύλη της Ιστορίας με την πορεία της Ιστορίας των εικαστικών τεχνών τόσο στην Ελλάδα όσο και με αναφορές στις σχέσεις Ελλάδας-Ευρώπης. Εμπλουτίζονται οι γνώσεις των μαθητών/τριών για την πορεία του νεοελληνικού κράτους, ιστορικά και πολιτισμικά, διανθίζονται οι γνώσεις τους στις εικαστικές πρακτικές, δραστηριοποιούνται σε νέες μορφές διαδραστικών, ομαδικών ασκήσεων, σε νέες μορφές μάθησης μέσω και της τεχνολογίας, ενώ παράλληλα έρχονται σε μια πρώτη επαφή με έναν επιστημονικό κλάδο, αυτόν της Ιστορίας της τέχνης. Τέλος, η γνωριμία με τις εικαστικές τέχνες μέσα από αυτό το πρόγραμμα ενισχύει την καλλιτεχνική καλλιέργεια, τη δημιουργική έμπνευση και την συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών/τριών.
Ένας από τους βασικότερους λόγους της επιλογής των ψηφιακών και όχι ζωντανών επισκέψεων είναι η προσπάθεια να ανταποκριθούμε στα δεδομένα της εποχής της πανδημίας. Παράλληλα, μέσω των ψηφιακών επισκέψεων δίνεται η δυνατότητα και στους μαθητές/μαθήτριες των περιφερειακών πόλεων και μικρότερων περιοχών να έρθουν σε επαφή με μια σύγχρονη εκδοχή μουσειακών επισκέψεων, ακόμη και εικονικών μουσείων που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν την δυνατότητα να επισκεφθούν. Επίσης, θα προάγεται η συνομιλία/συνεργασία πολλών σχολείων που θα παρακολουθούν το πρόγραμμα ταυτόχρονα, ανοίγοντας έναν δίαυλο συνεργασίας και δημοκρατικού διαλόγου με όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας.
Οι ξεναγήσεις είναι προσαρμοσμένες πλήρως στην ηλικιακή ομάδα, στην οποία απευθύνονται, καθώς ο λόγος, ο οποίος χρησιμοποιείται, είναι απλός, κατανοητός, με χρήση απλών εννοιών και γνωστών στην συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Αφορά δε το σύνολο του μαθητικού πληθυσμού της ΣΤ’ Δημοτικού σε Δημοτικά σχολεία όλης της Ελλάδας, αλλά και Ελληνικά Δημοτικά του εξωτερικού.
Κατά τη διάρκεια των ξεναγήσεων υποστηρίζονται διαφορετικά στυλ μάθησης και προσέγγισης της γνώσης, όπως η χρήση οπτικού υλικού, η αφηγηματική μέθοδος, η περιγραφή εικόνων και η άμεση εφαρμογή του θεωρητικού γνωστικού μέρους στην πρακτική άσκηση του δεύτερου μέρους κάθε ενότητας σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο με την ερευνητική μαθησιακή προσέγγιση. Επιπλέον, το πρόγραμμα αυτό παρέχει και άλλες δυνατότητες πρόσβασης στη γνώση, καθώς όλο το υλικό των ενοτήτων που θα παρουσιαστεί θα είναι διαθέσιμο και ηλεκτρονικά, ώστε να υπάρχει ασύγχρονη πρόσβαση. Παράλληλα, θα παρέχεται ηλεκτρονικά και επιπλέον οπτικοακουστικό υλικό για τα έργα των εικαστικών της περιόδου, κουίζ και παιχνίδια εφαρμογής γνώσεων και περαιτέρω επιμόρφωσης, καθώς και βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις/σύντομες ομιλίες από σύγχρονους εικαστικούς, επιμελητές, ιστορικούς τέχνης και άλλους ανθρώπους των τεχνών, οι οποίες θα απευθύνονται στους/στις μαθητές/μαθήτριες αυτής της ηλικιακής ομάδας.
Η επαφή και η γνωριμία με τις εικαστικές τέχνες και την ιστορία προάγει υψηλά ιδεώδη απαραίτητα για μια δημοκρατική κοινωνία. Προβάλλοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των εικαστικών, τις ετερόκλητες σκέψεις και επιρροές, τον καλλιτεχνικό ψυχισμό, προάγεται ο σεβασμός στη διαφορετικότητα και την πολυφωνία, η δημοκρατική συνύπαρξη και το ομαδικό πνεύμα. Το πρόγραμμα προβάλλει επίσης πώς διαχειρίστηκαν οι εικαστικοί δια της καλλιτεχνικής τους πρακτικής τις παρατηρήσεις και τα συναισθήματά τους για τις συγκρούσεις που λάμβαναν χώρα στην κοινωνία, προασπίζοντας έτσι την ειρηνική οδό για την επίλυση των συγκρούσεων. Τέλος, προάγεται η δημοκρατική συνύπαρξη και μέσα από τη μαθησιακή διαδικασία του προγράμματος στη συνεργασία με άλλα σχολεία, αλλά και εντός της ίδιας της τάξης.
Σημαντική προσπάθεια έχει γίνει έτσι ώστε οι ψηφιακές επισκέψεις να είναι προσβάσιμες σε όσο το δυνατόν περισσότερους/περισσότερες μαθητές/μαθήτριες που ανήκουν στην κατηγορία των ΑμεΑ.
Άτομα με προβλήματα όρασης μέσω της αφηγηματικής και περιγραφικής ξενάγησης, άτομα με κινητικά προβλήματα μέσω της ψηφιακής εντός της τάξης επίσκεψης μπορούν πλέον να συμμετέχουν σε μια εικονική μουσειακή ξενάγηση. Τέλος, το πρόγραμμα των ψηφιακών επισκέψεων σαφώς πληροί όλους τους ισχύοντες κανόνες ασφαλείας και υγιεινής, καθότι θα παρουσιάζεται εξ’ ολοκλήρου σε ψηφιακή μορφή.
