Καλημέρα σας κυρίες και κύριοι. Χιόνια, επιτέλους, όχι όμως μόνο στο…καμπαναριό, αλλά και στους δρόμους και εκεί είναι τα δύσκολα, ειδικά στην ορεινή Ελλάδα. Δικαιώνονται όσοι έλεγαν ότι ο Χειμώνας είναι μπροστά μας. Για να δούμε, ο κρατικός μηχανισμός σε τι φάση βρίσκεται, είναι ετοιμοπόλεμος ή θα έχουμε ανεπιθύμητες επαναλήψεις.
Η Ελλάδα τρέχει για το βιομεθάνιο – Συνεχείς συσκέψεις για τη διαμόρφωση του, ανύπαρκτου μέχρι σήμερα, θεσμικού πλαισίου
*** Ένα μεγάλο νομοθετικό κενό, που σχετίζεται με τις ρυθμίσεις που αφορούν στην παραγωγή και χρήση του βιομεθανίου, τρέχει να καλύψει τους τελευταίους μήνες η Ελλάδα, καθώς οι προ του θέρους δεσμεύσεις το ΥΠΕΝ πως θα υπάρχει νόμος για το βιομεθάνιο ως τον Ιανουάριο, δεν έχουν υλοποιηθεί. Το θετικό είναι ότι από τον περασμένο Νοέμβριο έχουν λάβει χώρα αρκετές συνεδριάσεις παραγόντων και των δύο εμπλεκομένων υπουργείων, της κ.Σδούκου από το ΥΠΕΝ και της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, με την παρουσία και επιχειρηματιών του χώρου και τεχνοκρατικών στελεχών, προκειμένου όσο το δυνατόν συντομότερα να υπάρξει αποτέλεσμα και να λάβει τέλος η ανασφάλεια και συγχρόνως η ιδιότυπη ομηρία των επιχειρηματιών του κλάδου. Ενός κλάδου, που δυστυχώς παρέμεινε στη σκιά άλλων ενεργειακών επενδύσεων μέχρι σήμερα, παρά τα σαφή πλεονεκτήματα που παρουσιάζει. Από τις πληροφορίες της στήλης, συνάγεται το συμπέρασμα ότι μέσα στο επόμενο δίμηνο θα έχει ξεκαθαρίσει η κατάσταση και θα υπάρξει το σχετικό νομοσχέδιο, που θα δώσει ώθηση στον κλάδο και ταυτόχρονα θα συγκεντρώσει και το επενδυτικό ενδιαφέρον, για ένα κλάδο στον οποίο ολοένα και περισσότερο στρέφονται και οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, ειδικά μετά τα τεράστια ενεργειακά προβλήματα που αντιμετώπισε συνολικά η Ευρώπη, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
*** Το βιομεθάνιο είναι μια ώριμη και ανταγωνιστική τεχνολογία που μπορεί να βοηθήσει στην ενεργειακή μετάβαση. Στην Ελλάδα τα δύο καθοριστικά θέματα είναι, αφενός το νομικό πλαίσιο και αφετέρου η πρώτη ύλη. Το βιομεθάνιο είναι ανταγωνιστικό σαν τεχνολογία και δεν έχει πρόβλημα τιμής σήμερα. Αντιθέτως, η Ελλάδα έχει πρόβλημα στη συγκέντρωση της πρώτης ύλης και για αυτό έχει εμπλακεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να συμβάλλει και να προσφέρει λύσεις. Τα οφέλη του βιομεθανίου, το οποίο μπορεί να παράγεται από αναβαθμισμένες μονάδες βιοαερίου, είναι πολλαπλά. Έχει πολύ χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα σε σχέση όχι μόνο με τα συμβατικά καύσιμα, αλλά και με τα υπόλοιπα βιοκαύσιμα, ενώ πληροί τις προϋποθέσεις της κυκλικής οικονομίας, αφού για την παραγωγή του χρησιμοποιούνται απόβλητα και κατάλοιπα του πρωτογενούς τομέα (απόβλητα κτηνοτροφικών μονάδων όπως το τυρόγαλα, υπολείμματα ελαιοτριβείων, φλούδες και πούλπες από φρούτα, ενσιρώματα από ενεργειακά φυτά, απόβλητα εκκοκιστηρίων, στέμφυλα οινοποιείων, μαγιά μπίρας κτλ). Ένα επιπλέον όφελος είναι ότι, αναλόγως της μορφής του, αν δηλαδή είναι υγροποιημένο ή συμπιεσμένο, Bio-LNG ή Bio-CNG, μπορεί είτε να μεταφερθεί σε μακρινές αποστάσεις από το σημείο παραγωγής του είτε – καθότι έχει σχεδόν ίδιες φυσικοχημικές ιδιότητες με το φυσικό αέριο – να εγχυθεί απευθείας σε ήδη υφιστάμενους αγωγούς φυσικού αερίου, πχ, του ΔΕΣΦΑ ή της ΕΔΑ ΘΕΣΣ. Στη χώρα μας λειτουργούν 75 μονάδες, με συνολική ισχύ 115 μεγαβάτ. Αλλά σήμερα παράγεται μόνο βιοαέριο και δεν γίνεται συμπαραγωγή, άρα, το χρησιμοποιούμε με το χειρότερο τρόπο, όπως πολύ σωστά επισημαίνουν επιχειρηματίες του κλάδου. Χρειάζεται, όμως, τουλάχιστον άλλες τόσες μονάδες, για να καλύψει τους κοινοτικούς στόχους που έχουν τεθεί μέχρι το 2030.
Οικογενειακές επιχειρήσεις: Αναγκαστικό επαγγελματικό καταφύγιο γενεών ή καθοριστικός μοχλός ανάπτυξης;
*** Το πρόβλημα της χρησιμότητας, αλλά και της διαδοχής, ειδικά στις κλειστές οικογενειακές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, σαφώς δεν είναι σημερινό. Διαχρονικά έχουμε γίνει όλοι μάρτυρες είτε περιπτώσεων διαδοχής από την επόμενη γενιά που μεγαλούργησαν είτε περιπτώσεων επιχειρήσεων, που κυριολεκτικά καταστράφηκαν. Σε κάθε περίπτωση, βέβαια, η χρησιμότητα των οικογενειακών επιχειρήσεων, παραμένει τεράστια ακόμα και σήμερα, καθώς καλύπτουν δραστηριότητες καίριας σημασίας, προσφέροντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας, έχοντας έτσι το δικό τους μερίδιο στην παραγωγή πλούτου και στην διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας. Πρόσφατη έρευνα που διενήργησε το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) με την υποστήριξη της Υδρογείου Ασφαλιστικής, κατέδειξε ότι σε ποσοστό 77% οι ερωτώμενοι αναγνωρίζουν τη συμβολή των οικογενειακών επιχειρήσεων στη διατήρηση των θέσεων εργασίας και θεωρούν ότι αυτές αποτελούν ασφαλή επιλογή απασχόλησης για τα μέλη της οικογένειας. Πλην, όμως, κατέδειξε επίσης ότι η μεταβίβαση στην επόμενη γενιά, αποτελεί το βασικό ζήτημα που απασχολεί σήμερα τις οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα.
*** Στην ποσοτική έρευνα συμμετείχαν 1.000 άτομα, To ερευνητικό έργο υλοποιήθηκε μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου 2023, με πανελλαδική ποσοτική έρευνα από την MRB Hellas, σε σταθμισμένο δείγμα 1000 ατόμων μεταξύ 20 και 65 ετών (με τις γυναίκες του δείγματος να είναι ελαφρώς περισσότερες, 50,7% έναντι 49,3% των αντρών) και παράλληλη διεξαγωγή προσωπικών συνεντεύξεων και ομαδικά εστιασμένων συνεντεύξεων (focus groups). Από το σύνολο των ερωτώμενων το 45%, περίπου, εργάζεται ή έχει εργαστεί στο παρελθόν σε οικογενειακή επιχείρηση και μάλιστα κυρίως με αποκλειστική απασχόληση. Προσέξτε τώρα ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία.
- Ενώ, σε ποσοστό 77%, οι ερωτώμενοι αναγνωρίζουν τη συμβολή των οικογενειακών επιχειρήσεων στη διατήρηση των θέσεων εργασίας, ωστόσο, το 64% θεωρεί ότι η ύπαρξη και η διατήρηση οικογενειακής επιχείρησης, μπορεί να λειτουργήσει ανασχετικά, σε εναλλακτικά επαγγελματικά σχέδια των παιδιών της οικογένειας. Οι γυναίκες μάλιστα υποστηρίζουν αυτήν την άποψη σε μεγαλύτερο βαθμό.
- Σχεδόν οι μισοί ερωτώμενοι (49%) θεωρούν ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις υπήρξαν ανθεκτικές στις πρόσφατες κρίσεις. Πολύ μεγαλύτερο, όμως, είναι το ποσοστό εκείνων που συμφωνούν ότι οι επιχειρήσεις αυτές δυσκολεύονται να επιβιώσουν, σε συνθήκες μεγάλου ανταγωνισμού (77%).
Παράλληλα, με την ποσοτική έρευνα διενεργήθηκαν προσωπικές συνεντεύξεις και focus groups με ιδιοκτήτες και εργαζόμενους οικογενειακών επιχειρήσεων που έχουν την έδρα τους στην Αττική και εκπροσώπους φορέων και επαγγελματικών οργανώσεων, στις οποίες συμμετέχουν και οικογενειακές επιχειρήσεις. Επειδή και αυτή η κατηγορία παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, υπόσχομαι να επανέλθω σύντομα, επισημαίνοντας τα κυριότερα σημεία της.
Ένδυση/Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα – Βαμβάκι: Σε συνεχή καθοδική πορεία οι εξαγωγές
*** Ο ευρύτερος τομέας κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, βαμβακιού και ένδυσης, ο οποίος κάποτε αποτελούσε τη λοκομοτίβα της ελληνικής βιομηχανίας και μεταποίησης, εδώ και χρόνια έχει υποστεί τεράστιες απώλειες, καθώς οι συνθήκες στις διεθνείς αγορές άλλαξαν ραγδαία, βρίσκοντας απροετοίμαστες τις περισσότερες, αν όχι όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου και όλων των υποκλάδων του, μέχρι τα μάλλινα και τα πλεκτά προϊόντα. Απώλειες που δυστυχώς συνεχίζονται, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα επίσημα στοιχεία. Κατά το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2023 τα περισσότερα μεγέθη στην αλυσίδα ένδυσης – κλωστοϋφαντουργίας στην Ελλάδα κατέγραψαν απώλειες, με βασικότερο λόγο τη μειωμένη ζήτηση από το εξωτερικό, λόγω της χαμηλής κατανάλωσης στις κυριότερες ευρωπαϊκές αγορές, απότοκο της οικονομικής ύφεσης, της ακρίβειας και του καλπάζοντος επί διετία σχεδόν πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, ο δείκτης παραγωγής σημείωσε μείωση 10,7% στην ένδυση και 0,5% στην κλωστοϋφαντουργία, ενώ εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης από το εξωτερικό οι εξαγωγές κατέγραψαν πτώση 18%.
Όσον αφορά την αξία, οι εξαγωγές της αλυσίδας ένδυσης – κλωστοϋφαντουργίας το πρώτο δεκάμηνο του 2023 ανήλθαν σε 1,56 δισ. ευρώ από 1,9 δις. ευρώ το 2022. Οι εξαγωγές ενδυμάτων σημείωσαν σημαντική μείωση κατά 22% και ανήλθαν σε 747 εκ. ευρώ ενώ και στην κλωστοϋφαντουργία οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 9,5% και ανήλθαν σε 442 εκατ. ευρώ. Τέλος οι εξαγωγές του πρωτογενούς τομέα, του βαμβακιού, σημείωσαν πτώση 18,7% και ανήλθαν σε 368 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά τις εισαγωγές, καταγράφηκε επίσης μείωση κατά 8,5%. Η μείωση στις εισαγωγές κλωστοϋφαντουργικών ανήλθε σε 5,8%, ενώ οι εισαγωγές ενδυμάτων μειώθηκαν κατά 8,7% και σε αξία διαμορφώθηκαν σε 2,1 δισ. ευρώ. Σχετικά με την εγχώρια αγορά οι λιανικές πωλήσεις ενδυμάτων κατέγραψαν άνοδο 12% στο δεκάμηνο και ανήλθαν σε αξία σε 2,65 δισ. ευρώ από 2,35 δις το 2022.
Ενδιαφέρουν
*** Ακόμα ένα βήμα πιο ψηλά ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο και πάλι με ενισχυμένο τζίρο, γεγονός που εδραιώνει την πεποίθηση ότι ο Γενάρης θα είναι και πάλι αποδοτικός. Πρωταγωνίστριες οι τράπεζες και πάλι, με πρώτη την Εθνική, ακολουθούμενες από άλλα ισχυρά χαρτιά, αλλά και μικρότερης κεφαλαιοποίησης μετοχές, που έχουν τη δική τους δυναμική
*** Μεγάλη η υπερκάλυψη στο ομόλογο της Πειραιώς, με τους επενδυτές να προσφέρουν κεφάλαια άνω του 1,8 δισ. ευρώ και την τράπεζα να αντλεί τελικά το αρχικό ποσό των 500 εκατ. ευρώ. Είναι σημαντικό ότι το κουπόνι της έκδοσης μειώθηκε λόγω της υπερκάλυψης, και διαμορφώθηκε στο 7,375%, από 7,75% που το τοποθετούσαν οι αγορές.
*** Ήρθαν πριν τις γιορτές οι Ιταλοί νέοι μέτοχοι της Alpha Bank, με υψηλόβαθμα στελέχη τους στην αποστολή, για μία πρώτη επαφή και ενημέρωση από τη διοίκηση της τράπεζας. Προς το τέλος του μήνα κατά τις πληροφορίες θα υπάρξουν ουσιαστικότερες συζητήσεις για όλα τα σχέδια της τράπεζας
*** Ασυγκράτητη η μετοχή της ΔΕΗ. Μόλις προσπέρασε το ψυχολογικό όριο των 12 ευρώ, δείχνει ότι έχει βάλει πλώρη για ψηλότερα, στηριζόμενη και από συνεχόμενες εντολές αγορών
*** Ένα βήμα από τα 12 ευρώ και η Aegean, που δείχνει ιδιαίτερη δυναμική, αλλά και σταθερότητα αγοραστικού ενδιαφέροντος από ξένα χαρτοφυλάκια
*** *** Αν δεν το καταλάβατε, μπαίνουν ιδιώτες και στο δίκτυο των σιδηροδρόμων. Αυτό είναι ουσιαστικά το σχέδιο Σταϊκούρα που παρουσίασε χθες στο υπουργικό συμβούλιο. Εταιρεία συμβούλων, που θα προσληφθεί με διεθνή διαγωνισμό, θα «τρέχει» τον «Νέο ΟΣΕ», ενώ με διακρατική συμφωνία έρχονται σύμβουλοι του αντίστοιχου υπουργείου από τη Γαλλία για τα θέματα ασφάλειας
*** Καλά και η Hellenic Train, τι ακριβώς θα κάνει μετά τη σύσταση του νέου φορέα; Γιατί δεν γίνεται καμία απολύτως αναφορά στην υποχρέωση που ανέλαβε για επενδύσεις της τάξης των 600 και πλέον εκατ. ευρώ; Χαίρει κάποιας ειδικής ασυλίας ή το ερχόμενο από πολύ παλιά ελληνο-ιταλικό λόμπι, “καθαρίζει” ακόμα και σήμερα, με τους νέους “βραχίονές” του;
*** Η Attica Bank βρίσκεται σταθερά δίπλα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας, στηρίζοντας τα επενδυτικά τους σχέδια μέσω των κατάλληλων εργαλείων χρηματοδότησης. Αξιοποιώντας τις δύο νέες δράσεις του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» ΕΣΠΑ 2021 – 2027, η Τράπεζα προσφέρει την ευελιξία και την γνώση που χρειάζονται οι επιχειρήσεις ώστε να μεγιστοποιήσουν την πιθανότητα ένταξης τους σε αυτές. Σε αυτό το πλαίσιο, η Attica Bank έχει δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών και προϊόντων μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων χρηματοδοτήσεων με προνομιακούς όρους για υπό ίδρυση ή νέες πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού, ειδικά προσαρμοσμένων στους όρους των συγκεκριμένων δράσεων ΕΣΠΑ.
***Η πρωτοποριακή αεροπορική εταιρεία μεγάλων αποστάσεων με προσιτές τιμές,η Norse Atlantic Airways, ανακοίνωσε την έναρξη των πωλήσεων εισιτηρίων για το νέο δρομολόγιό της που θα συνδέει την Αθήνα με τη Νέα Υόρκη/JFK, από το καλοκαίρι του 2024! Πρόκειται για μια πραγματικά εξαιρετική εξέλιξη για το αεροδρόμιο, που ετοιμάζεται να περάσει και τις πύλες του Χρηματιστηρίου οσονούπω. Οι ΗΠΑ έχουν παραδοσιακά υπάρξει η πιο δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά για την Αθήνα και, ειδικά το 2023, ο αριθμός των επιβατών μεταξύ της Αθήνας και των προορισμών στις ΗΠΑ, εκτοξεύτηκε, καταγράφοντας διψήφια αύξηση σε σχέση με την προ-πανδημική εποχή, με τη Νέα Υόρκη να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας.
*** Το Public Group ξεπέρασε τα 500 εκατ. ευρώ σε πωλήσεις το 2023, αυξάνοντας τη λειτουργική του κερδοφορία. Ισχυρή αποδοχή για τα 13 Mega καταστήματα “Public + home” και επιτυχημένη απορρόφηση Media Markt. No1 προορισμός κλαδικά με 100 εκατ. επισκέψεις on line και στα καταστήματα. Οι ψηφιακές Omnichannel πωλήσεις ξεπέρασαν το 30% του συνολικού τζίρου. Μάλιστα, πολύ ωραία ως εδώ. Κέρδη, θα βγάλει ποτέ η επιχείρηση, κ. Ρόμπυ Μπουρλά; Και αφού όλα πάνε καλά, τότε γιατί χρειάστηκε νέα κεφαλαιακή «ένεση» 25,3 εκατ. ευρώ ππος την Public από την Olympia Group, αυτή τη φορά μέσω αύξησης κεφαλαίου, που καλύπτεται εις είδος, με εισφορά, δηλαδή, σε Public, δύο εταιρειών και μιας συμμετοχής; Θυμίζω, επίσης, ότι η Public προχώρησε σε αύξηση κεφαλαίου 40 εκατ. ευρώ την περασμένη Άνοιξη, για να αντιμετωπίσει, μεταξύ άλλων, την αρνητική καθαρή θέση σε επίπεδο ομίλου, ενώ προηγήθηκε συμψηφισμός σωρευμένων ζημιών 100,3 εκατ. ευρώ, με ισόποση μείωση του ποσού υπέρ το άρτιο. Απορώ με την υπομονή του Πάνου Γερμανού, που δεν συμπαθεί καθόλου τις ζημίες…
*** Ακριβώς σε αντίθετη, κερδοφόρα, κατεύθυνση κινείται η Sunlight Group, μέλος του επενδυτικού Ομίλου Olympia. Στην οποία ο Νίκος Μαντζούφας, αναλαμβάνει καθήκοντα Chief Funding and Institutional Affairs Officer για το έργο της κατασκευής του gigafactory παραγωγής στοιχείων λιθίου του ομίλου Sunlight. Επίσης, θα έχει την ευθύνη ένταξης και παρακολούθησης των έργων της Sunlight Group, που χρηματοδοτούνται μέσω αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και επενδυτικών νόμων σε Ευρώπη και Αμερική. Η Sunlight Group με την προσθήκη του κου Μαντζούφα, επιταχύνει το έργο της κατασκευής του gigafactory στοιχείων λιθίου του ομίλου Sunlight και την υλοποίηση του οράματος να καθιερωθεί ως κορυφαίος πάροχος Λύσεων Αποθήκευσης Ενέργειας στον κόσμο, με ιδιαίτερη έμφαση στην Ευρώπη, την Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία-Ωκεανία.
*** Μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζει ο κλάδος οινοποίησης στη χώρα μας και πολλές ιστορικές βιομηχανίες βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσχερή θέση. Για να φτάσει στο τραπεζι μας ένα καλό κρασί, χρειάζεται μεγάλος αγώνας, νέες επενδύσεις, ευνοϊκές καιρικές συνθήκες, επιθετικό μανατζμεντ, διεύρυνση δικτύου και δεκάδες κοστοβόρες προωθητικές ενέργειες. Και ο δανεισμός είναι εξαιρετικά δύσκολος πλέον, λόγω απογείωσης των επιτοκίων. Μόνη λύση οι ιδιωτικές επενδύσεις, με την έννοια της χρηματοδότησης από ισχυρούς οικονομικά ιδιώτες, αλλά και από εξειδικευμένα funds. Ήδη, κάποιες διεργασίες έχουν ξεκινήσει – περισσότερα προσεχώς…
Αυτά και για σήμερα, κυρίες μου και κύριοι. Τα χιόνια, ο παγετός και το βαρύ κρύο ήρθαν, αυτό δε θέλαμε όταν μέχρι πριν λίγες μέρες πηγαίναμε άνετα για βουτιές στη θάλασσα, με 20 και βάλε βαθμούς; Ας επανέλθουμε, λοιπόν, στις φυσιολογικές συνθήκες του χειμώνα και ας χαρούμε τις άσπρες μέρες του. Την καλημέρα μου!
