Οι θετικές εξελίξεις όσον αφορά την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδας το δεύτερο εξάμηνο είχαν ως αποτέλεσμα την αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων αλλά και την ενίσχυση των τοποθετήσεων από διεθνείς επενδυτές σε ελληνικά κρατικά ομόλογα, σύμφωνα με την πρώτη ανάγνωση της Ενδιάμεσης Έκθεσης της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2023.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ως τον Σεπτέμβριο του 2023 οι τοποθετήσεις σε ελληνικά ομόλογα από διεθνή επενδυτικά κεφάλαια που επενδύουν σε ομόλογα ανήλθαν σε 7,4 δισ. ευρώ από 5,3 δισ. την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Η προτίμηση των ξένων επενδυτών σε ελληνικούς ομολογιακούς τίτλους υπεραντιστάθμισε τις πιέσεις που άσκησαν στην ελληνική αλλά και στη διεθνή αγορά ομολόγων η σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων να αποκλιμακωθούν προς το τέλος του 2023 και να βρεθούν σε χαμηλότερα επίπεδα απ΄ότι ήταν στις αρχές του χρόνου. Ως εκ τούτου μειώθηκαν σημαντικά οι διαφορές των αποδόσεων τους έναντι άλλων κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης. Η διαφορά απόδοσης, δηλαδή το spread, του ελληνικού 10ετούς ομολόγου έναντι του αντίστοιχου γερμανικού μειώθηκε στην περίοδο Ιανουαρίου- Δεκεμβρίου 2023 κατά 84 μονάδες βάσης και διαμορφώθηκε στις 119 μονάδες. Επιπλέον βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από το spread του ιταλικού 1οετούς, που ανήλθε την αντίστοιχη περίοδο στις 171 μονάδες βάσης. 
Αύξηση σημείωσαν και οι όγκοι των συναλλαγών στη δευτερογενή αγορά ομολόγων. Συγκεκριμένα η μέση ημερήσια αξία των συναλλαγών στην Ηλεκτρονική Δευτερογενή Αγορά Τίτλων ( ΗΔΑΤ) διαμορφώθηκε σε 107 εκατ. ευρώ περίπου έναντι 82 εκατ. ευρώ το 2022. Στο Σύστημα Άυλων Τίτλων , όπου διακανονίζονται οι εγχώριες και διεθνείς συναλλαγές, η μέση ημερήσια αξία των αγοραπωλησιών ανήλθε σε 592 εκατ. ευρώ το 2023, έναντι 472 εκατ.ευρώ το 2022.
Ακριβότερες εκδόσεις χρέους
Το ελληνικό δημόσιο έχει αυξήσει την άντληση κεφαλαίων μεσοπρόθεσμης διάρκειας σε σχέση με το 2022. Το διάστημα από την αρχή του έτους μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου εκδόθηκαν ομόλογα σταθερού επιτοκίου συνολικού ύψους 11,5 δισ. ευρώ με μεσοσταθμικό επιτόκιο 4,20%. Την αντίστοιχη περυσινή περίοδο εκδόθηκαν ομόλογα σταθερού επιτοκίου συνολικού ύψους 6,1 δισ.ευρώ με μεσοσταθμικό επιτόκιο 2,46% και ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου ( 123 μονάδες βάσης πάνω από το Euribor) αξίας 2,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την έκθεση της ΤτΕ η αύξηση του μεσοσταθμικού επιτοκίου (απόδοσης) συνάδει με την αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων διεθνώς.
Εταιρικά ομόλογα
Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν εκδώσει ομόλογα μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου ύψους 5 δισ. ευρώ, με υφιστάμενο υπόλοιπο περίπου 4,1 δισ. ευρώ.
Οι επιχειρήσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με την σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής που είχε ως αποτέλεσμα το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων τους. Το δεύτερο εξάμηνο ήταν πιο σκληρό, καθώς οι επενδυτές αναθεώρησαν τις προσδοκίες τους για το ύψος των βασικών επιτοκίων και την διάρκεια διατήρησης τους σε υψηλά επίπεδα από τις κεντρικές τράπεζες με αποτέλεσμα να ανέβουν τα επιτόκια χρηματοδότησης στις αγορές εταιρικών ομολόγων.
Σε ετήσια βάση οι αποδόσεις των ελληνικών εταιρικών ομολόγων δεν παρουσίασαν σημαντικές μεταβολές, καθώς τα οφέλη από την αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης αντιστάθμισαν την άνοδο των επιτοκίων χρηματοδότησης. Ωστόσο οι αυξημένες σε σχέση με τις αρχές του 2022 αποδόσεις στην δευτερογενή αγορά έχουν αποθαρρύνει την έκδοση νέων εταιρικών ομολόγων. Επιπλέον οι ανάγκες αναχρηματοδότησης ομολόγων με λήξη το 2022 και 2023 ήταν χαμηλές.
Τραπεζικά ομόλογα
Οι αποδόσεις των τραπεζικών ομολόγων στην δευτερογενή αγορά ακολούθησαν πτωτική πορεία μετά την άνοδο που κατέγραψαν τον Μάρτιο, όταν κατέρρευσαν τρεις περιφερειακές κεντρικές αμερικανικές τράπεζες. Πλέον οι αποδόσεις των ελληνικών τραπεζικών ομολόγων υψηλής προεξοφλητικής προτεραιότητας βρίσκονται σε παρόμοια επίπεδα με τις αποδόσεις των ευρωπαϊκών τραπεζικών ομολόγων με αντίστοιχη πιστοληπτική αξιολόγηση (high yield), ενω σύγκλιση παρουσιάζουν τα ελληνικά τραπεζικά ομόλογα Tier2 προς τα αντίστοιχα άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών.
Μετά την ανακοίνωση των θετικών προοπτικών από τον οίκο S&P τον Απρίλιο για την κρατική πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδος, ο μέσος όρος των αποδόσεων των τραπεζικών ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας, σταθμισμένος ως προς την αξία των υποκείμενων ομολόγων, έχει μειωθεί κατά 255 μονάδες βάσης. Η πρόσφατη αναβάθμιση της κρατικής πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδος στην Επενδυτική Κατηγορία και η αναμενόμενη βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης των τραπεζών, η οποία θα οδηγήσει
σε μείωση της απόστασής τους από την Επενδυτική Κατηγορία, αναμένεται να μετριάσουν τις επιπτώσεις που ασκούν οι αυξήσεις των επιτοκίων στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών
από τις αγορές ομολόγων
