Νέα δεδομένα προκαλεί στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα η νέα περικοπή των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κατά 25 μονάδες βάσης και κυρίως η προοπτική για ακόμη μία ή δύο μειώσεις τους μέχρι το τέλος της χρονιάς.

Πλέον το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, που είναι το επιτόκιο αναφοράς, διαμορφώνεται στο 2,25% και ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω μείωση τον Ιούνιο στο 2%, δηλαδή στο μισό σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2023, όταν και βρέθηκε στο 4% που αποτέλεσε ιστορικό υψηλό.

Την περασμένη Πέμπτη η Κριστίν Λαγκάρντ,  έδωσε το σήμα για την 7η μείωση των επιτοκίων του ευρώ με την απόφαση να είναι ομόφωνη από όλους τους τραπεζίτες της ευρωζώνης, με την πρόεδρο της  Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας  να δηλώνει πως: «οι δασμοί Τραμπ συνιστούν ένα αρνητικό σοκ στη ζήτηση».

Υπογράμμισε ότι αν και η  οικονομία της ευρωζώνης φαίνεται να έχει αποκτήσει κάποια ανθεκτικότητα απέναντι στους παγκόσμιους κλυδωνισμούς, ωστόσο οι προοπτικές για την ανάπτυξη έχουν επιδεινωθεί λόγω των αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων  και τόνισε ότι «καθίσταται πιο  αβέβαιος ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος στον πληθωρισμό».

Η συνεχιζόμενη πρώτη του επιτοκίου αναφοράς δημιουργεί νέα δεδομένα τόσο για τις ίδιες τις τράπεζες όσο φυσικά και για τους δανειολήπτες και τους καταθέτες.

Τράπεζες

Αρχικά και σε ότι αφορά τις τράπεζες, τα χαμηλότερα επιτόκια τους εξασφαλίζουν φθηνότερη ρευστότητα, γεγονός που τους επιτρέπει  να αυξήσουν τους ρυθμούς της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Παράλληλα ισχυροποιούν την κεφαλαιακή τους επάρκειας, ως αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη των εργασιών τους στον τομέα των χορηγήσεων.

Στον αντίποδα οι οι μειώσεις στο κόστος του χρήματος θα έχουν άμεση επίδραση στο επιτοκιακό εισόδημα των τραπεζών.

Με βάση τα όσα έχουν παρουσιάσει οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων στους αναλυτές, κάθε μείωση των δεικτών της ΕΚΤ και κατ΄ επέκταση των επιτοκίων Euribor κατά 25 μονάδες βάσης, περιορίζει τα έντοκα έσοδά τους κατά 100 – 120 εκατ. ευρώ αθροιστικά σε ετήσια βάση.

Με αυτά τα δεδομένα, εκτιμάται ότι τα καθαρά έσοδα από τόκους θα καταγράψουν εφέτος μία κάμψη της τάξης του 5% – 10%. Ο λόγος είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενου δανειακού χαρτοφυλακίου αποτελείται από προγράμματα κυμαινόμενου επιτοκίου, το οποίο στην πλειονότητα των περιπτώσεων αναπροσαρμόζεται αυτόματα, ανάλογα με τις μεταβολές στους δείκτες Euribor.

EKT: Μειώθηκε για έκτη φορά το βασικό επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης

Δανειολήπτες

Την ίδια στιγμή με την μείωση του επιτοκίου αναφοράς της ΕΚΤ στο 2,25% το κόστος χρηματοδότησης να γίνεται φθηνότερο για τους δανειολήπτες, ενώ οι καταθέτες αναζητούν εναλλακτικές λύσεις αποταμίευσης που θα τους αποφέρουν υψηλότερες αποδόσεις.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος τον Φεβρουάριο,  τα μέσα σταθμισμένα επιτόκια του συνόλου των υφιστάμενων καταθέσεων και δανείων μειώθηκαν στο 0,46% και στο 5,25%, αντίστοιχα. Με αποτέλεσμα η «ψαλίδα» ανάμεσα σε καταθέσεις και δάνεια να διαμορφώνεται στο  4,79%.

Την ίδια ώρα το επιτόκιο euribor 1 μήνα βρίσκεται στο 2,199% το euribor 3μήνου  στο 2,236%,  το euribor 6μήνου στο 2,194% και το euribor 12 μηνων στο 2,132%

Βέβαια κάθε μείωση των επιτοκίων αναθερμαίνει τη ζήτηση για δάνεια και ειδικά τα στεγαστικά τα οποία εξακολουθούν να κινούνται με χαμηλές ταχύτητες παρά το  γεγονός ότι το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον που λόγω των στρεβλώσεων στην αγορά ακινήτων δεν μετουσιώνεται σε εκταμιεύσεις για τις τράπεζες.

Να σημειωθεί ότι τον Φεβρουάριο το κυμαινόμενο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων είχε υποχωρήσει στο 3,56%  (από 3,9% τον Ιανουάριο), στα καταναλωτικά στο 14,82% (από 14,88%),  τα επαγγελματικά τιμολογούνταν με 7,13% (από 7,2%) και τα επιχειρηματικά στο 5,29%. Το επιτόκιο στα επιχειρηματικά δάνεια άνω του 1 εκατ ευρώ διαμορφώθηκε στο 4,52%.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα της πορείας ενός στεγαστικού δανείου κυμαινόμενου επιτοκίου ύψους 100.000 ευρώ, διάρκειας 30 ετών, είναι το παρακάτω:

  • Δεκέμβριος 2022: euribor 3μήνου στο 2,62% + επιτοκιακό περιθώριο τράπεζας (spread) 2% = 4,62%. Η μηνιαία δόση στα περίπου 513 ευρώ.
  • Δεκέμβριος 2023: euribor 3μήνου 3,95% + 2% = 5,95%. Μηνιαία δόση 596 ευρώ περίπου (αν δεν υπήρχε «πάγωμα» των κυμαινόμενων επιτοκίων για τους συνεπείς δανειολήπτες που υιοθέτησαν όλες οι τράπεζες από τον Μάιο του 2023 και το οποίο έχει λήξει, καθώς τα επιτόκια υποχώρησαν κάτω από ανώτατο όριο που είχε τεθεί).
  • Δεκέμβριος 2024: euribor 3μήνου 2,888% + 2% = 4,888%. Μηνιαία δόση 529 ευρώ περίπου, κοντά στα επίπεδα του προγράμματος ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών.
  • Απρίλιος 2025: euribor 3μήνου 2,236% + 2% = 4,236%. Μηνιαία δόση περίπου 490 ευρώ.

Ποιες είναι οι «λαϊκές» τραπεζικές προμήθειες που πιέζει η κυβέρνηση να μειωθούν

Καταθέσεις

Την ίδια ώρα το επιτόκιο ταμιευτηρίου για τα νοικοκυριά ήταν στο 0,03% και το αντίστοιχο για τις επιχειρήσεις στο 0,13%. Ενώ οι καταθέσεις προθεσμίας προσφέρουν επιτόκιο 1,5% στα νοικοκυριά και 2,16% στις επιχειρήσεις.

Οι ιδιώτες αναζητούν λοιπόν εναλλακτικές λύσεις αποταμίευσης που θα τους προσφέρουν ελκυστικότερες αποδόσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πλέον τα νοικοκυριά φεύγουν από τις προθεσμιακές καταθέσεις και στρέφονται στα  αμοιβαία κεφάλαια που δίνουν υψηλότερες  αποδόσεις.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ενεργητικό των ΑΕΔΑΚ από 11 δισ. ευρώ το 2022 υπερδιπλασιάστηκε στα 22,5 δισ. ευρώ το 2024.

Διαβάστε ακόμη: