Έτοιμη να ανοίξει είναι η διαδικασία επιστροφής στις τράπεζες κόκκινων δανείων που είχαν εξέλθει των βιβλίων τους κατά τη φάση εξυγίανσης των ισολογισμών και εν συνεχεία θεραπεύτηκαν από τους servicers.
Ο λόγος γίνεται για ανοίγματα που κατόπιν επιτυχών ρυθμίσεων συμπληρώνουν τρία χρόνια ομαλών αποπληρωμών και χαρακτηρίζονται πλέον, με βάση τους εποπτικούς κανόνες, ως εξυπηρετούμενα.
Οι τράπεζες αναμένουν το πράσινο φως του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ (SSM) για να προχωρήσουν στις συγκεκριμένες συναλλαγές, ωστόσο ακόμη είναι άγνωστο πότε θα επιτραπούν.
Κεφάλαια υπάρχουν αυτήν τη στιγμή διαθέσιμα προς αξιοποίηση και όσο η ζήτηση για νέες χρηματοδοτήσεις παραμένει χαμηλότερα του επιθυμητού, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάγκη ανοίγματος της υπό εξέταση αγοράς.
Πρόκειται για μία κρίσιμη εξέλιξη, καθώς η νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη έχει εισέλθει σε φάση χαλάρωσης, πιέζοντας το επιτοκιακό εισόδημα των συστημικών ομίλων που προέρχεται από το υφιστάμενο απόθεμα χορηγήσεων.
Στη Φρανκφούρτη όμως εμφανίζονται μέχρι στιγμής διστακτικοί, λόγω του κινδύνου επαναμόλυνσης των τραπεζικών χαρτοφυλακίων από δάνεια που στο παρελθόν είχαν βρεθεί στο κόκκινο.
Το plan B
Δεν αποκλείεται λοιπόν οι απαραίτητες εγκρίσεις να καθυστερήσουν. Στο πλαίσιο αυτό, τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης εξετάζουν την εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων, που δεν θα προκαλέσουν την παρέμβαση του επόπτη.
Συγκεκριμένα, αυτήν την περίοδο τίθενται οι βάσεις για να πραγματοποιηθούν την επόμενη χρονιά οι πρώτες συναλλαγές, οι οποίες θα έχουν την εξής μορφή:
– Η τράπεζα θα δίνει δάνειο απευθείας στο δανειολήπτη, ώστε να αποπληρώσει το χρέος του προς το fund. Με τον τρόπο αυτό θα καθίσταται από εκείνη τη στιγμή πελάτης της.
Μάλιστα, θα προβλέπεται και η εφαρμογή κουρέματος στο υπόλοιπο του δανειολήπτη, ως κίνητρο για να αποδεχθεί την πρόταση χρηματοδότησής του από το πιστωτικό ίδρυμα.
Με τον τρόπο αυτό, όλοι είναι κερδισμένοι. Ο οφειλέτης μειώνει το χρέος του, η τράπεζα αυξάνει το δανειακό της χαρτοφυλάκιο με λογικό ρίσκο και το fund κλειδώνει το κέρδος του από το εκάστοτε άνοιγμα.
Σημειώνεται ότι σε πρώτη φάση τουλάχιστον, οι δανειοδοτήσεις θα αφορούν ανοίγματα που είχαν αφετηρία σε άλλη τράπεζα. Δηλαδή, ένα πιστωτικό ίδρυμα θα μπορεί να αποκτά με τον τρόπο αυτό δάνεια που είχαν αρχικώς δοθεί από διαφορετική τράπεζα.
Εξάλλου, οι συναλλαγές αυτές δεν θα είναι μαζικές, αλλά θα γίνονται δάνειο – δάνειο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τράπεζα της Ελλάδος είναι ενήμερη για τις επερχόμενες συναλλαγές και δεν εξέφρασε αντίρρηση.
– Οι servicers επεξεργάζονται τους τελευταίους μήνες ένα σχέδιο νέων τιτλοποιήσεων από τα δάνεια που διαχειρίζονται για λογαριασμό των funds.
Τα ανοίγματα που θα επιλέγονται θα συνθέτουν νέα πακέτα, τα οποία θα συγκεντρώνονται σε μία «αποθήκη» και στη συνέχεια θα τιτλοποιούνται με στόχο την πώληση των senior ομολόγων κάθε σχήματος σε επενδυτές.
Η εμπλοκή των τραπεζών θα έρχεται με τη χρηματοδότηση των επενδυτών που θα αποκτούν τους senior τίτλους.
Με τον τρόπο αυτό, εμμέσως, τα πρώην κόκκινα δάνεια, θα επιστρέφουν στους ισολογισμούς τους.
Ο όγκος των δανείων
Εκτιμάται ότι σε βάθος 3 – 5 ετών θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα χορηγήσεις συνολικού ύψους έως και 15 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα σημαντικό μέγεθος της τάξης των 3 – 5 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, το οποίο θα έλθει να προστεθεί στην καθαρή πιστωτική επέκταση από τις νέες χρηματοδοτήσεις.
Η τελευταία, με βάση τα business plans των συστημικών ομίλων, τοποθετείται στην περιοχή των 8 – 10 δισ. ευρώ αθροιστικά κάθε χρόνο.
Αν προχωρήσει λοιπόν η επιστροφή θεραπευμένων δανείων στο σύστημα, οι τράπεζες θα επιτύχουν να χρησιμοποιήσουν με αποτελεσματικό τρόπο τα κεφάλαιά τους και θα στηρίξουν τα καθαρά έσοδα από τόκους, κατά την περίοδο του φθηνού χρήματος που βρίσκεται προ των πυλών.