Οι τράπεζες υπολογίζουν ότι στο σύνολο του 2021 θα χορηγηθούν 9.000 στεγαστικά δάνεια, ενώ από την πλευρά της και η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έρευνα Τραπεζικών Χορηγήσεων διαπιστώνει πως η ζζήτηση για στεγαστικά δάνεια αναμένεται να αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό το 4ο τρίμηνο του έτους.

Τα τραπεζικά στελέχη παραδέχονται πως υπάρχει αναθέρμανση στη ζήτηση για στεγαστικά δάνεια και εκτιμούν ότι στο σύνολο του έτους θα χορηγηθούν 9.000 νέα δάνεια, αριθμός τριπλάσιος σε σχέση με τα 3.000 δάνεια που είχαν χορηγήσει το 2020. Οι εκταμιεύσεις θα διαμορφωθούν στα 800 με 900 εκατομμύρια ευρώ, από μόλις 280 με 300 εκατ. ευρώ πέρυσι.

Για το 2022 οι επικεφαλής στεγαστικής πίστης των τραπεζών εκτιμούν ότι οι χορηγήσεις θα υπερδιπλασιαστούν και θα ξεπεράσουν τα 2 δισ. ευρώ.

Η αγορά της στεγαστικής πίστης προσπαθεί και πάλι να βρει έναν σταθερό βηματισμό, και σε αυτό συμβάλλει τόσο η ανοδική πορεία στις τιμές των ακινήτων αλλά και το γεγονός ότι οι τιμές αγοράς διατηρούνται προς το παρόν σε προσιτά επίπεδα, ενώ ιδιαίτερα ελκυστικά είναι και τα επιτόκια, είτε είναι σταθερά είτε κυμαινόμενα, καθώς ξεκινούν από το 2,1%.

Βέβαια, σε σχέση με το παρελθόν, και ειδικά για τα χρόνια 1999-2008 με την μεγάλη έκρηξη στις χορηγήσεις για απόκτηση στέγης –που οδήγησαν και στο πλήθος των «κόκκινων» στεγαστικών–, οι εκταμιεύσεις του 2019 και του 2020 αντιπροσωπεύουν τις εκταμιεύσεις ενός μηνός του 2006. Για παράδειγμα το 2006 είχαν χορηγηθεί 15 δισ. ευρώ νέα στεγαστικά. Το 2019 και το 2020 θα φτάσουν στην καλύτερη περίπτωση το 1,2 δισ. ευρώ.

Οι τράπεζες στρέφουν και πάλι το βλέμμα τους στην αγορά της στεγαστικής πίστης, με τις τέσσερις συστημικές: Πειραιώς, Alpha, Eurobank και Εθνική να διαφημίζουν και πάλι τα στεγαστικά δάνεια.

Που όμως χορηγούνται με νέα πιο αυστηρά κριτήρια.

Και με την προϋπόθεση της ίδιας συμμετοχής, η οποία πρέπει να καλύπτει τουλάχιστον το 20% της αξίας του ακινήτου.

Οι τράπεζες χρηματοδοτούν πλέον μέχρι το 80% της αξίας του ακινήτου, και όσο μεγαλύτερη είναι η ίδια συμμετοχή του δανειολήπτη τόσο καλύτερη τιμολόγηση έχει.

Τα στεγαστικά προγράμματα που προσφέρουν οι τράπεζες δεν έχουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ τους. Τα επιτόκια διαμορφώνονται κάτω από το 3% προς το παρόν, με τα σταθερά επιτόκια να κυμαίνονται στο 2,6% με 2,8% και τα κυμαινόμενα επιτόκια ξεκινούν από το 2,10%.

Βέβαια, η τιμολόγηση είναι tailor made και εξαρτάται από το προφίλ του κάθε δανειολήπτη και είναι σε συνάρτηση με το ετήσιο εισόδημα, τη διάρκεια του δανείου και φυσικά την ίδια συμμετοχή.

Η 10ετής οικονομική κρίση δεν έχει αυστηροποιήσει μόνο τα πιστοδοτικά κριτήρια των τραπεζών, έχει κινητοποιήσει και τους δανειολήπτες, οι οποίοι πλέον χρηματοδοτούν με ίδια κεφάλαια –κατά μέσο όρο– το 1/3 της αξίας του σπιτιού που αποκτούν με δάνειο, με τη μέση διάρκεια αποπληρωμής να διαμορφώνεται συνήθως στα 15 χρόνια.

Η αλλαγή αυτή στην συμπεριφορά των δανειοληπτών έχει περιορίσει και τις απορρίψεις αιτημάτων για δανειοδότηση. Τα προηγούμενα χρόνια σχεδόν το 75% των αιτημάτων απορρίπτονταν, ενώ τώρα το ποσοστό έχει περιοριστεί στο 30%.

Μείωση των «κόκκινων» δανείων

Και ενώ η στεγαστική πίστη έρχεται να στηρίξει τα έσοδα από τόκους και την κερδοφορία των τραπεζών, τα πιστωτικά ιδρύματα, συνεχίζουν την προσπάθεια περιορισμού των προβληματικών δανείων που έχουν απομείνει στους ισολογισμούς τους με στόχο μονοψήφιο δείκτη καθυστερήσεων το 2022.

Η πρώτη τράπεζα που το πέτυχε είναι η Eurobank, η οποία με την τιτλοποίηση Mexico περιόρισε τον δείκτη καθυστερήσεων στο 7,3% και στο τέλος του χρόνου το απόθεμα των καθυστερούμενων οφειλών θα διαμορφωθεί στα 3,5 δισ. ευρώ (τα 2,9 δισ. στην Ελλάδα και τα 600 εκατ ευρώ στο εξωτερικό). Ο στόχος τώρα είναι περαιτέρω μείωση του δείκτη καθυστερήσεων στο 5% το 2022.

Τον ίδιο στόχο -5% δείκτης προβληματικών δανείων- έχει και η Alpha Bank για το 2022 και σταδιακή μείωση στο 2% μέχρι το τέλος του 2024. Για να το πετύχει η τράπεζα έχει δρομολογήσει σειρά τιτλοποιήσεων και πωλήσεων προβληματικών δανείων, όπως είναι η τιτλοποίηση Cosmos ύψους 3,4 δισ. ευρώ, η τιτλοποίηση Orbit ύψους 1,3 δισ. ευρώ, η τιτλοποίηση Sky, ύψους 2,2 δισ. ευρώ στην Κύπρο.

Ο στόχος της Τράπεζας Πειραιώς είναι να πετύχει μονοψήφιο δείκτη «κόκκινων» δανείων στις αρχές του 2022 και για τον λόγο αυτόν έχει δρομολογήσει τρεις τιτλοποιήσεις –τις Sunrise 1, 2 και 3–, συνολικού ύψους 9 δισ. ευρώ. Με την ολοκλήρωσή τους ο δείκτης καθυστερήσεων θα διαμορφωθεί στο 14%, ενώ συνεχίζει τις κινήσεις και στην κατεύθυνση της πώλησης προβληματικών δανείων.

Τέλος, η Εθνική Τράπεζα, μετά την τιτλοποίηση Frontier των 6 δισ. ευρώ, έχει βάλει στα σκαριά το Frontier ΙΙ, την τιτλοποίηση ύψους 1-1,2 δισ. ευρώ. Στόχος της είναι το 2022 ο δείκτης των προβληματικών της δανείων να έχει περιοριστεί στο 6%.