Τράπεζες: Μπορεί η χώρα να έχει βγει από το μνημόνιο αλλά τον τελικό λόγο τον έχει ακόμα ο ESM!

Με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις στην Παγκρήτια, σε σχέση με τις επιλογές μελών στο Δ.Σ. της τράπεζας, αλλά και όσα προηγήθηκαν στην περίπτωση της Attica Bank και του (δι)ορισμού νέας διοίκησης, είχα μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με ένα εν ενεργεία τραπεζικό στέλεχος με μακρά εμπειρία και με ένα κυβερνητικό στέλεχος, που χειρίζεται αυτά τα θέματα ως εκ θέσεως στον φορέα που μετέχει.

Το θέμα, ποιο άλλο, ποιος έχει την τελική ευθύνη και για τις επιλογές προσώπων – είτε απλών μελών Δ.Σ. είτε προέδρων και διευθυνόντων συμβούλων, πολύ περισσότερο – και για την πολιτική που ακολουθούν ή θέλουν να ακολουθήσουν σε επίμαχα θέματα, όπως τα bonus και την πιθανότητα διανομής μερισμάτων

Το συμπέρασμα που προέκυψε από την δίωρη περίπου συζήτηση ήταν ότι, ενώ από τον περασμένο Αύγουστο η χώρα έχει εξέλθει από τα μνημόνια και την επιτήρηση, εντούτοις πολλά πράγματα ακόμα κινούνται πάνω σε μία πολύ λεπτή κλωστή.

Τον τελικό λόγο τον έχει ακόμα, ουσιαστικά και όχι τυπικά, ο ESM, (στον οποίο προΐσταται σας θυμίζω ακόμα ο σκληρός Κλάους Ρέγκλινγκ, μέχρι να βρεθεί-εγκριθεί ο αντικαταστάτης του) και για τις επιλογές προσώπων και για σοβαρές αποφάσεις, όπως η διανομή ή όχι μερισμάτων, η έγκριση για bonus στα μέλη των Δ.Σ., ως επιβράβευση για την επίτευξη στόχων κλπ.

Το υπουργείο Οικονομικών, βέβαια, έχει αυξημένες πλέον δυνατότητες να επιβάλλει δικές του αποφάσεις, αλλά, όπως αντιλαμβάνεστε, σε καμία περίπτωση δεν θέλει να έρθει σε ρήξη με τον ESM, ο οποίος έχει μέχρι τώρα ξεκάθαρα αρνητική στάση, τόσο για τα μερίσματα και τα bonus, όσο και τις επιλογές προσώπων.

Ειδικά δε για περιπτώσεις κορυφαίων στελεχών που θεωρεί ότι έχουν σοβαρές ευθύνες για την απαξίωση και το πέρασμα των τραπεζών σε προβληματική κατάσταση, έχει υψώσει τείχη, ώστε να μην επανέλθουν

Η πολιτική αυτή του ESM, όμως, δεν περιορίζεται μόνο σε τέτοια θέματα, αλλά υπάρχει γενικότερη εποπτεία, για την οποία σε πρώτο πλάνο υπεύθυνη είναι η Τράπεζα Ελλάδας.

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση πρώην διευθύνοντος συμβούλου, ο οποίος μόλις ανέλαβε καθήκοντα, προσέλαβε σημαντικό αριθμό στελεχών με αμοιβές πρωτόγνωρες για την τράπεζα, προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις.

Του ζητήθηκαν φυσικά εξηγήσεις και για αυτό το θέμα, αλλά και για το ότι δεν απέστειλε, όπως του ζητήθηκε ακριβές χρονοδιάγραμμα για το πολύ σοβαρότερο θέμα του σχεδίου αναδιοργάνωσης με βάση συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα (η απάντηση ήταν σε 2-3 χρόνια, ενώ η θητεία του έληγε).

Και επειδή οι απαντήσεις δεν ήταν επαρκείς (sic), Σταϊκούρας, Στουρνάρας και ΕΣΜ τον τελείωσαν με… συνοπτικές διαδικασίες.

Το προαναφερόμενο παράδειγμα, δεν είναι φυσικά μεμονωμένο, καθώς τα…επίπεδα παρεμβάσεων Τράπεζας Ελλάδας και ESM είναι πολλά και διαφορετικής κλίμακας και σπουδαιότητας κάθε φορά.

Όπως, για παράδειγμα, οι υπόγειες ή φανερές ενίοτε συγκρούσεις μεταξύ προέδρων και διευθυνόντων συμβούλων ή οι διαφορετικές απόψεις και επιδιώξεις των διοικήσεων των τραπεζών και του ΤΧΣ, σε σχέση με τα ποσοστά που κατέχει στις τράπεζες.

Βέβαια, οι τραπεζίτες, σε όλη την ευρωζώνη και όχι μόνο στην Ελλάδα, έχουν αρχίσει ένα ιδιότυπο μπρα ντε φερ, από τη μία πιέζοντας προς κάθε κατεύθυνση, βάζοντας μπροστά τους βασικούς τους μετόχους, που με τη σειρά τους πιέζουν σε πολιτικό επίπεδο και από την άλλη εγείροντας διάφορα ζητήματα προς την ΕΚΤ, με αιχμή την φαλκίδευση της ανεξαρτησίας τους.

Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενοι μήνες είναι καθοριστικοί για τις τράπεζες, καθώς τα επιτόκια της ΕΚΤ θα αυξηθούν με βεβαιότητα κι άλλο, αυξάνοντας και τα έσοδά τους από κάθε πλευρά, αλλά και την κατακραυγή ότι δεν αυξάνουν παρά ταύτα και τα επιτόκια καταθέσεών τους

Ένα παράδειγμα μόνο, νομίζω ότι αρκεί να καταφανεί η τεράστια ψαλίδα επιτοκίων χορηγήσεων και επιτοκίων καταθέσεων: καταναλωτικό δάνειο με επιτόκιο 13% και ταυτόχρονα επιτόκιο καταθέσεων 0,1% και πολύ είναι! Αυτή η πρωτοφανής στρέβλωση δεν μπορεί να συνεχιστεί, πολύ περισσότερο όταν οι προμήθειες των τραπεζών βρίσκονται σε προκλητικά επίπεδα.

Αλλά, στην προεκλογική περίοδο που διανύουμε – μακρά ή όχι, κανείς δεν το γνωρίζει, αν και οι τελευταίες εξελίξεις τείνουν προς το κοντινότερο – ποιος να το τολμήσει;

Η εποπτεύουσα Τράπεζα Ελλάδας, το υπουργείο Οικονομικών ή το Ανάπτυξης;