Ο τουρισμός στις Κυκλάδες φέτος περνάει κρίση – και οι αριθμοί δεν αφήνουν περιθώριο για παρερμηνείες. Η πτώση στις κρατήσεις αγγίζει το 40% σε σχέση με την περσινή χρονιά, δείχνοντας μια δραματική καθίζηση που επηρεάζει όλο το τουριστικό οικοσύστημα των νησιών.
Παρά τις πρόσφατες ανακοινώσεις για μειώσεις έως και 32% στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια – μέτρο που υποτίθεται ότι θα ενίσχυε την προσβασιμότητα και θα έδινε ώθηση στον εσωτερικό τουρισμό – η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Οι τιμές, έστω και μειωμένες, παραμένουν υψηλές σε σχέση με το διαθέσιμο εισόδημα των περισσότερων ελληνικών οικογενειών. Με τον οικογενειακό προϋπολογισμό πιεσμένο από παντού, ακόμα και οι μικρές αποδράσεις μοιάζουν πολυτέλεια.
Το πρόβλημα επιτείνεται από το προφίλ των φετινών επισκεπτών, λείπουν τα “βαριά πορτοφόλια”, οι τουρίστες με υψηλή αγοραστική δύναμη. Αντί αυτών, καταγράφεται άφιξη ταξιδιωτών με περιορισμένο budget, που δεν αφήνουν σημαντικό αποτύπωμα στην τοπική οικονομία. Τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και οι τοπικές επιχειρήσεις βλέπουν μειωμένα έσοδα και αυξημένη αβεβαιότητα.
Η εναλλακτική της κρουαζιέρας είναι επίσης ένας ακόμα παράγοντας που έχει πλήξει τον παραδοσιακό τουρισμό. Οι επισκέπτες των κρουαζιερόπλοιων κάνουν σύντομες στάσεις στα νησιά, βλέπουν τα αξιοθέατα, ίσως φάνε κάτι πρόχειρο, αλλά ουσιαστικά κοιμούνται και ξοδεύουν τα χρήματά τους μέσα στα πλοία. Το οικονομικό όφελος για τις τοπικές επιχειρήσεις είναι ελάχιστο, σε σχέση με τον όγκο των επισκεπτών που αποβιβάζονται για λίγες μόνο ώρες.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η πρόσφατη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη έχει δημιουργήσει περαιτέρω ανησυχία, τόσο στους ξένους όσο και στους Έλληνες τουρίστες. Οι επιπτώσεις δεν περιορίζονται στο ίδιο το νησί, αλλά επεκτείνονται και στα γειτονικά, που βλέπουν κρατήσεις να ακυρώνονται ή να παγώνουν.
Τα αποτελέσματα αυτής της εικόνας δεν θα αργήσουν να φανούν. Σε ένα τρίμηνο από τώρα, οι συνέπειες θα αποτυπωθούν τόσο στο ισοζύγιο πληρωμών όσο και στον τραπεζικό δανεισμό. Δεν θα είναι λίγα τα επιχειρηματικά δάνεια στον τουριστικό τομέα που θα “χτυπήσουν κόκκινο”, με τις καθυστερήσεις πληρωμών να αυξάνονται και τις πιέσεις στα νησιωτικά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εντείνονται.
Η φετινή σεζόν δεν θα είναι απλώς μια κακή χρονιά – είναι καμπανάκι κινδύνου. Χρειάζονται άμεσα στοχευμένα μέτρα στήριξης, αναπροσαρμογή στρατηγικής και κυρίως μια ρεαλιστική αποτίμηση της κατάστασης, πέρα από τις δηλώσεις αισιοδοξίας. Οι Κυκλάδες, και ευρύτερα ο ελληνικός τουρισμός, βρίσκονται σε κρίσιμο σταυροδρόμι.
